Temat: Miejsce w systemie nauk, zadania i subdyscypliny.
Podziału nauk dokonuje się według 3 kryteriów:
Przedmiotu badań
nauki przyrodnicze
nauki społeczne
Metod badawczych:
nauki scjentystyczne (ilościowe)
humanistyczne (jakościowe)
Zadań badawczych:
główne
szczegółowe
a) Nauki przyrodnicze- są to takie, które zajmują się wykrywaniem prawidłowości zachodzących w przyrodzie, opisywaniem ich i warunków dotyczących zależności pomiędzy nimi.
b) Nauki społeczne- to takie, które zajmują się rozpoznawaniem człowieka, warunków jego życia i prawidłowości zachodzące w świecie otaczającym człowieka.
c) Nauki scjentystyczne- to takie nauki, w których badamy dużą populację ludzką, w krótkim czasie zachodzące w niej procesy i uogólniamy wnioski, a później wnioski te opracowujemy statystycznie. W naukach tych używamy skategoryzowanych narzędzi badawczych.
Skategoryzowane narzędzia badawcze- ankieta, określone pytanie i odpowiednia ilość odpowiedzi.
Nie skategoryzowane- wywiad.
d) Nauki humanistyczne- metody, w których używamy nie skategoryzowanych narzędzi badawczych. Badamy poglądy człowieka, jego odczucia. Wnioski nie są uogólniane na populację ludzką, gdyż w badaniach tych chodzi o obiektywne poznanie jednostki. Zadaniem badacza jest indywidualne docieranie do jednostek, nawiązanie z nimi bezpośredniego kontaktu, a badany traktowany jest tu jako ekspert w sprawach dotyczących jego losów.
Pedagogika korzysta z dwóch orientacji (metod): jakościowej i ilościowej
e) Zadania główne pedagogiki- jest to gromadzenie rzetelnej wiedzy o rzeczywistości wychowawczej i stwierdzanie jak przebiegają procesy wychowawcze.
f) Zadania szczegółowe- uogólnianie i wykrywanie zależności pomiędzy zjawiskami wychowawczymi, formułowanie wniosków przedstawiających prawidłowości przebiegu procesów wychowawczych. Po trzecie wykrywanie nieprawidłowości w procesach wychowawczych oraz dążenie do ich eliminacji. Kolejnym zadaniem głównym jest dostarczenie wiedzy potrzebnej do przekształcenia rzeczywistości. Kolejnym badanie środków dydaktycznych i optymalnych warunków efektywnego ich stosowania w kształceniu.
Konstruowanie modelu człowieka w przyszłości. Przy uwzględnianiu zmian zachodzących na świecie.
Zadania szczegółowe pedagogiki:
Opracowanie naukowych treści podstaw wykształcenia.
Określanie współczesności zachodzących pomiędzy typami kształcenia.
Ustalanie prawidłowości dotyczących sposobów wychowania człowieka w różnych okresach jego życia (od niemowlęctwa aż do śmierci).
Określenie kryteriów jakim powinien odpowiadać tzw. dobry nauczyciel.
dostarcza przykładów
PRAKTYKA TEORIA
dostarcza wiedzy potrzebnej
do rozwiązywania przykładów
Pedagogika- jest nauką zarówno praktyczną, wywodzi się z praktyki jak i teoretyczną bo teoria pomaga rozwiązać konkretne problemy praktyczne. (teoria pod koniec XVIII w.).
Pedagogika- wywodzi się od greckiego słowa Paidagogos- był niewolnikiem prowadzącym chłopca za rękę. Wówczas istniała nazwa Paidagogika dla określenia nauki o wychowaniu, która w XIX w zmieniła nazwę na Pedagogika.
Pedagogika- oznacza naukę o wychowaniu i kształceniu jednostki ludzkiej przez cały okres jej życiowej aktywności. W zależności od tego jaką jednostką zajmuje się pedagogika wyodrębniamy jej subdyscypliny.
Nauki współpracujące z pedagogiką:
Biologiczne i medyczne- te nauki zajmują się wyjaśnieniem prawidłowości zachodzących w organizmie ludzkim, opisem procesów medycznych jakim ten organizm podlega i określeniem tego co jest normą zdrowia a co chorobą.
Historyczne-zajmują się wydarzeniami odbywającymi się na przestrzeni dziejów i zmieniających losy państwa.
Filozoficzne- kim jest człowiek?, co się z nim dzieje?, jakie procesy zachodzą w tym człowieku?, co jest moralne a co niemoralne z tego co człowiek czyni? Odpowiadają na pytania te nauki.
Psychologiczne- przedmiotem nauk psychologicznych jest osobowość ludzka i to wszystko co w osobowości się dzieje, a także czynniki warunkujące strukturę osobowości tj.: temperament, zdolności, motywacje.
Ekonomiczne- zajmują się badaniem sytuacji uwarunkowań materialnych zachodzących w danym kraju i czynników wpływających na te uwarunkowania.
Polityczne- przedmiotem są procesy polityczne zachodzące w danym państwie i na świecie, a także przewidywanie następstw jakie te procesy mogą spowodować.
O kulturze- przedmiotem badań nauk o kulturze jest określanie wartości i norm obowiązujących w danym środowisku kulturowym i opisywanie tego w jaki sposób wartości normy ulegają zmianie w zależności od historii, uwarunkowań geograficznych, społecznych itp.
Temat: Działy współczesnej pedagogiki. Subdyscypliny pedagogiki.
Pedagogika społeczna- jest nauką, która zajmuje się środowiskowymi uwarunkowaniami procesów socjalizacyjnych i wychowawczych, a także wpływem człowieka na zmianę i przeobrażenie tych procesów. Pedagogika społeczna zakłada, że człowiek jest istotą aktywnie zmieniającą środowisko. Subdyscyplina ta wyrosła z socjologii wychowania. Stworzona została pod koniec lat 30 XXw. przez Helenę Radlinską. Współczesny zakres badań pedagogiki społecznej to- zajmuje się ona badaniem człowieka we wszystkich fazach jego życia. Bada także wpływy instytucjonalne środowiska socjalizacyjnego i wychowawczego czyli inaczej rodziny, szkoły, instytucji edukacyjnych, domów kultury, a także wpływy nieintencjonalne środowisk takich jak środki masowego przekazu.
PRZEDSTAWICIELE:
Aleksander Kamiński
Ryszard Wroczyński
Andrzej Radziewicz- Winnicki
Irena Lapalczyk
Edmund Trempala
Tadeusz Pilch
Stanisław Kawula
Pedagogikę społeczną można podzielić na 3 nurty:
Praca socjalna
Praca kulturalna(animacja kultury)
Opieka i wychowanie
Pedagogika opiekuńcza- zajmuje się opiką i wychowaniem osób, które nie są wstanie samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb. Pedagogika opiekuńcza wyrosła z 2 dziedzin: pedagogiki i medycyny.
TWÓRCY:
Czesław Babicki
Albin Kelm
Janusz Korczak
Pedagogia Kultury- jest subdyscypliną pedagogiczną, która zajmuje się wpływem wartości i norm kulturowych na zachowanie jednostki ludzkiej.
Badania prowadzi się w obrębie kultury ludowej, duchowej(dzieła sztuki), masowej.
Pedagogika Kultury zajmuje się także analizą treści przekazu, jego wpływu na osobowość ludzką.
wyrosła z filozofii Hegla
koncepcji Ditleja
Wyrosła z filozofii, socjologii, kultury, antropologii kultury, pedgogiki.
PRZEDSTAWICIELE:
Bogusław Nawroczyński
Bogusław Suchodolski
Sergiusz Hessen
Zbyszko Melosik
Pedagogika wczesno- szkolna- zajmuje się procesem uczenia się i nauczania dzieci w tzw. klasach „0” i klasach1-3.
Zadania:
Opracowanie ogólnych teorii i planów pracy dydaktycznej
opracowanie koncepcji programowych
analiza treści przekazu podręczników szkolnych.
Wyrosła z dydaktyki, psychologii rozwojowej.
PRZEDSTAWICIELE:
Lucyna Jaleńska
Ryszard Więckowski
Tadeusz Wróbel
Pedagogika specjalna- zajmuje się zagadnieniami związanymi z opieką, wychowaniem i kształceniem osób wykazujących pewnego rodzaju niepełnosprawność.
Oligefrenopedagogika- pedagogika osób niepełnosprawnych umysłowo
Tryflopedagogika- pedagogika osób z zaburzeniami wzroku
Surolopedagogika- pedagogika osób, które wykazują zaburzenia słuchu
Pedagogika przewlekle chorych i kalekich- zajmuje się osobami przewlekle chorymi i niepełnosprawnymi ruchowo
Pedagogika specjalna wyrosła z medycyny i pedagogiki, za jej twórcę uważa się w Polsce Marię Grzegorzewską
PRZEDSTAWICIELE:
Otton Lipkowski
Teresa Doroszewska
Aleksander Hulek
Czesław Kosakowski
Pedagogika resocjalizacyjna- zajmuje się opieką, wychowaniem i kształceniem jednostek o tzw. Zaburzonej socjalizacji czyli wykazujących objawy niedostosowania społecznego lub wykolejenia.
Pedagogika resocjalizacji- wyrosła z pedagogiki specjalnej i medycyny sądowej i kryminologii.
Pedagogika składa się z 3 działów:
Aksjologia wychowania resocjalizującego- ukazuje sens oddziaływań resocjalizacyjnych na bazie wartości i celów ogólno społecznych.
Teoria wychowania resocjalizującego- formułuje twierdzenia o zależnościach zachodzących pomiędzy faktami wychowawczymi.
Metodyka oddziaływania resocjalizacyjnego- obejmuje wiedzę i umiejętności dotyczące bezpośrednio pracy z podopiecznymi.
PRZEDSTAWICIELE:
Czesław Czapuch
Stanisław Jedlewski
Jak Konopnicki
Otton Lipkowski
Lesław Pytka
Pedagogika pedałtologia- to pedagogika, która zajmuje się analizą zagadnień związanych z zawodem nauczyciela i analizę reform oświatowych.
Badania prowadzi się nad osobowością nauczyciela, poziomem i wykresem wykształcenia nauczycieli, warunkami i efektywnością ich pracy, dobrem kandydatów do zawodu nauczyciela, zagadnieniem kształcenia i samokształcenia nauczycieli i przemianami zachodzącymi w reakcji nauczyciel- uczeń.
PRZEDSTAWICIELE:
Grzegorz Piramowicz
J.W. Dawid
Stefan Szuman
Stanisław Dobrowolski
Andragogika- dyscyplina zajmująca się badaniem warunków edukacji i samokształcenia osób dorosłych- od 21 r.ż.
Składa się z:
Andragogika ogólna- zajmuje się kierunkami i doktrynami pedagogicznymi w zakresie kształcenia dorosłych.
Teoria wychowania dorosłych
Teoria nauczania dorosłych
Teoria porównawcza, porównująca historię systemów oświaty dorosłych
Gerontologia- dyscyplina pedagogiczna zajmująca się badaniem możliwości i uwarunkowań edukacji, uwarunkowań pomocy i konstruktywnym organizowaniem czasu wolnego osobie starszej. (od 65 r.ż.)
Wyrosła z ped społecznej.
PRZEDSTAWICIELE:
A. Kamiński- twórca
Barbara Tryfan
Kinga Wiśniewska- Rozkoszewska
Pedagogika Promocji zdrowia- wyrosła z 3 dziedzin ped społecznej, specjalnej i ped kultury- zajmuje się zagadnieniami profilaktyki, teorii, konstruktywnej organizacji czasu wolnego i dietetyki.
PRZEDSTAWICIELE:
Ewa Syrek