INSTRUKCJA BEZPIECZNEJ PRACY

STERYLIZATOR (AUTOKLAW)

I. Postanowienia ogólne

Warunki dopuszczenia pracownika do pracy:

Do samodzielnej pracy przy sterylizatorze może przystąpić pracownik, który uzyskał zezwolenie na prace przy nim od bezpośredniego przełożonego.

Winien to być pracownik:

1. Pełnoletni, wypoczęty i trzeźwy.

2. Legitymujący się odpowiednim wykształceniem i przeszkoleniem:

1. Wstępnym, ogólnym i instruktażem stanowiskowym bhp.

2. W zakresie ochrony ppoż.

3. Dobrym stanem zdrowia, potwierdzonym zaświadczeniem lekarskim lekarza medycyny pracy.

3. Ubrany w odzież roboczą przewidzianą dla danego stanowiska w zakładowej tabeli norm odzieży roboczej.

II. Czynności pracownika przed rozpoczęciem pracy

Pracownik powinien:

1. Szczegółowo zapoznać sie ze stanowiskową instrukcją bhp znajdującą się na stanowisku pracy.

2. Ubrać się w odzież roboczą i ochronną przewidzianą do użycia na danym stanowisku pracy (łatwe do prania ubranie robocze, jałowe rękawiczki gumowe, ochraniacze na obuwie, maseczka lub półmaseczka), a także zdjąć z rąk wszystkie zbędne przedmioty, takie jak biżuteria itp.

3. Sprawdzić stan wyposażenia technicznego stanowiska, w tym stan techniczny maszyn i urządzeń, narzędzi, osłon i zabezpieczeń, stan i ciągłość przewodów elektrycznych zasilających (zewnętrznych), stan wtyczek i gniazd z bolcem zerowania.

4. W razie stwierdzenia jakichkolwiek uszkodzeń czy usterek nie wolno podejmować pracy. Należy niezwłocznie powiadomić o tym swojego bezpośredniego przełożonego w celu szybkiej ich likwidacji. Dopiero po upewnieniu się że zostały one usunięte pracownik może przystąpić do wykonania zadania.

5. Zapewnić dobre oświetlenie, włączyć wentylację czy też inne urządzenia gwarantujące bezpieczną pracę.

6. Usunąć wszystkie zbędne przedmioty znajdujące się w miejscu pracy, zapewnić by podłoga wokół stanowiska pracy była sucha i czysta.

7. Upewnić się czy rozpoczęcie pracy nie spowoduje zagrożeń dla osób przebywających na tym stanowisku pracy lub w jego bezpośrednim otoczeniu.

8. Zapoznać się z zadaniami na dzień bieżący.

9. Odpowiednio przygotować przedmioty, które mają być wyjaławiane. Jeśli wyjaławianiu mają podlegać materiały opatrunkowe czy też bielizna operacyjna, należy właściwie przygotować sterylizator i odpowiednie pojemniki do odkładania wyjałowionego materiału.

10. W zależności od stosowanego sterylizatora mogą wystąpić różne zagrożenia, obsługujący urządzenie powinien zostać dokładnie zapoznany przez przełożonego o zagrożeniach, by uniknąć ewentualnego wypadku.

11. Jeśli nie stwierdza sie zagrożeń na danym stanowisku roboczym, można przystąpić do sterylizacji przygotowanych materiałów.

III. Zasadnicze czynności pracownika podczas pracy

Pracownik powinien:

1. Ściśle przestrzegać zaleceń:

1. Stanowiskowej instrukcji bhp.

2. Dokumentacji techniczno-ruchowej.

3. Poleceń i wskazówek przełożonych.

2. Sprawdzić, czy uruchomienie maszyny nie stworzy zagrożeń wypadkowych. Czy jest prawidłowo oświetlona, czy podłoga wokół urządzenia jest równa, czysta, niczym nie zatarasowana.

3. Podczas wykonywania pracy koncentrować całą swoją uwagę wyłącznie na wykonywanych czynnościach. Pracować w tempie odpowiadającemu naturalnemu rytmowi pracy.

4. Wykonywać tylko prace zlecone przez bezpośredniego przełożonego.

5. Materiały używane podczas procesu pracy składować tak, by nie stwarzały żadnych zagrożeń wypadkowych. Narzędzia powinny być odkładane na ściśle wyznaczone miejsca.

6. W razie konieczności opuszczenia swojego stanowiska pracy, pracownik zobowiązany jest zatrzymać obsługiwane maszyny i wszystkie inne urządzenia, które mogą spowodować jakiekolwiek zagrożenia.

7. W przypadku przerwy w dostawie prądu należy wyłączyć obsługiwane urządzenia.

8. Przy obsłudze autoklawów laboratoryjnych (można wyjaławiać szkło laboratoryjne, narzędzia, materiały opatrunkowe i inne materiały włókniste):

1. Usunąć powietrze z wyjaławianego ładunku.

2. Doprowadzić do ciśnienia zgodnego z instrukcją obsługi.

3. Utrzymać zalecaną temperaturę.

1. Obserwować wskazania manometru.

2. Kontrolować przebieg sterylizacji.

9. Przy obsłudze autoklawów przeznaczonych do sterylizacji bielizny, szkła, narzędzi, przedmiotów gumowych:

1. Kontrolować temperaturę i ciśnienie wewnątrz urządzenia.

2. Wprowadzać parę do urządzenia, usuwać ją razem z kondensatem przez zawór spustowy.

3. Prowadzić bezpośrednią obserwacje sterylizacji przez szklaną rurkę, wmontowaną w kanał spustowy.

10. Przy sterylizacji za pomocą gorącego, suchego powietrza w suszarkach:

1. Nie przeładowywać komory sterylizacyjnej.

2. Zapewnić odpowiednio wysoką temperaturę i czas sterylizacji:

• Przy sterylizacji trwającej 2 godz. +160⁰C.

• Przy sterylizacji trwającej 3 godz. +140⁰C.

• Zadbać, by opakowania wyjaławianych przedmiotów gwarantowały właściwą cyrkulacje powietrza (puszki powinny mieć otwarte otwory, by zapewnić wyparowywanie wilgoci i penetracje powietrza).

• Obserwować wskazania termometrów i manometrów.

• Przy sterylizacji wykonywanej za pomocą gazów, które mają bardzo silne działanie bakteriobójcze i wirusobójcze, czynność wyjaławiania należy wykonywać szczególnie ostrożnie, zgodnie ze szczegółowymi instrukcjami.

• Podczas wyjaławiania za pomocą roztworów środków chemicznych należy szczególnie zadbać o właściwą temperaturę roztworu i otoczenia.

• Wyjaławianie za pomocą promieniowania jonizującego powinno być wykonywane dla przedmiotów już opakowanych (np. w torebkach o dużej przepuszczalności dla promieni gamma lub beta, a dużej szczelności dla bakterii i kurzu).

• Niezależnie od metody wyjaławiania, pracownik wykonujący tę czynność winien kontrolować proces za pomocą jednej z metod określonych w odrębnych przepisach.

• W razie wątpliwości co do obsługi urządzeń do sterylizacji czy stosowanych metod wyjaławiania, pracownik winien zwrócić sie do przełożonego lub przeszkolonych fachowców o szczegółowe instrukcje. Pracę może podjąć ponownie po usunięciu wątpliwości i (najlepiej) pod fachowym dozorem przełożonego.

IV. Czynności zakazane

Pracownikowi zabrania się przede wszystkim:

1. Stosować niebezpiecznych metod pracy, stwarzających zagrożenia dla niego samego czy otoczenia.

2. Nie stosować się do szczegółowych instrukcji i zaleceń przełożonych.

3. Stosować niewłaściwych metod wyjaławiania.

4. Przekazywać do użycia sprzętu niewłaściwie wyjałowionego czy też niewyjałowionego.

5. Wyjaławiać materiałów, które mogą ulec zniszczeniu.

6. Korzystać z niesprawnego, nieprzygotowanego do pracy (np. brudnego) sterylizatora.

7. Pracować bez wymaganych ochron osobistych.

8. Usuwać osłon czy znaków zabezpieczających.

9. Naprawiać samodzielnie maszyny.

10. Naprawiać urządzeń elektrycznych będących pod napięciem (jeśli pracownik nie ma do tego odpowiednich uprawnień).

11. Dotykać przewodów elektrycznych będących pod napięciem.

12. Oświetlać stanowiska pracy lampami przenośnymi o napięciu większym niż 24V.

13. Dopuszczać do pracy na swoim stanowisku pracy jakichkolwiek osób bez wiedzy przełożonego.

14. Przeszkadzać innym w pracy.

15. Tarasować przejścia i dojścia do stanowiska pracy, sprzętu ppoż. i wyłączników prądu elektrycznego.

V. Podstawowe czynności pracownika po zakończeniu pracy

Pracownik powinien:

1. Wyłączyć dopływ energii zasilającej do sterylizatora.

2. Dokładnie oczyścić stanowisko robocze, ułożyć narzędzia i przyrządy pomocnicze w miejscach do tego przeznaczonych.

3. Zabezpieczyć materiał wykorzystywany podczas procesu sterylizacji.

4. Oczyścić używane ochrony osobiste i odłożyć je na stałe miejsce ich przechowywania.

5. Upewnić się czy pozostawione stanowisko i urządzenia nie stworzą żadnych zagrożeń dla otoczenia.

6. Przekazać informację o stanie zaawansowania wykonywanych prac swojemu bezpośredniemu przełożonemu.

VI. Postanowienia końcowe

Obsługujący sterylizator powinien:

1. Dbać o higienę osobistą i schludny wygląd.

2. Wiedzieć że praca, którą wykonuje, jest bardzo odpowiedzialna, dzięki właściwemu jej wykonaniu zapewniony jest prawidłowy proces leczenia pacjenta i nie jest on narażony na dodatkowe zagrożenia tzn. zakażenia wewnątrzszpitalne.

3. W razie wątpliwości co do prawidłowości swoich działań czy też prawidłowości pracy sterylizatora, pracownik winien zwrócić się o dodatkowe wskazówki do bezpośredniego przełożonego czy służb fachowych.

4. W przypadku znalezienia się wobec bezpośredniego niebezpieczeństwa pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy (zachowuje wtedy prawo do wynagrodzenia, nie może jednak odmówić podjęcia innej równorzędnej pracy, gdy niezwłoczne usunięcie zagrożenia nie jest możliwe).

5. W razie zauważenia pożaru lub innego zagrożenia powinien zaalarmować otoczenie, podjąć próbę likwidacji zagrożenia (o ile jest to możliwe), a następnie powiadomić przełożonego.

W przypadku zaistnienia wypadku

1. Należy udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy.

2. W razie potrzeby wezwać pomoc lekarską.

3. Powiadomić przełożonych.

W przypadku znalezienia się wobec bezpośredniego niebezpieczeństwa pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy (zachowuje wtedy prawo do wynagrodzenia, nie może jednak odmówić podjęcia innej równorzędnej pracy, gdy niezwłoczne usunięcie zagrożenia nie jest możliwe).

Specjalista ds. BHP

................................

5

---