3465


SCENARIUSZ LEKCJI

„Prawa człowieka”

I. UWAGI WPROWADZAJĄCE

1. Główne zagadnienia zajęć

2. Cele zajęć

3. Metody pracy

4. Materiały pomocnicze

5. Pamiętaj o :

II. ZAŁOŻENIA

Zajęcia mają w jak najmniejszym stopniu przypominać standardową lekcję, kiedy to nauczyciel wykłada i dyktuje, natomiast uczeń słucha i zapisuje informacje. Uczniowie mają przede wszystkim brać czynny udział w zajęciach, dlatego w scenariuszu znalazły się elementy metod aktywizujących. Ważne jest, aby uczniowie mogli wyrazić swoje opinie i skonfrontować je z tym, co mówią prowadzący, jak również poprzez pracę w małych grupach zapoznać się z opiniami rówieśników.

III. KONSPEKT LEKCJI

1. Przywitanie i wprowadzenie do zajęć

2. Podział klas na grupy

3. Zadanie nr 1 - Ćwiczenie „Prawa mojego państwa”

4. Przedstawienie podstawowych pojęć które używane będą podczas lekcji

5. Parę słów o Deklaracji

6. Zadanie nr 2 - Praca w grupie - Zdania

7. Zadanie nr 3 - Praca w grupach z artykułami z prasy dotyczącymi łamania praw

człowieka

8. Sposób postępowania w przypadku naruszenia praw człowieka

9. Quiz podsumowujący zajęcia

10. Zachęcenie do sięgnięcia po dodatkowe informacje

0. Podczas przerwy, w miarę możliwości

1. Przywitanie i wprowadzenie do zajęć

Pierwszym elementem lekcji jest przywitanie z uczniami i przedstawienie się. Prowadzący podaje swoje imię oraz informuje, że jest wolontariuszem Stowarzyszenia „Jeden Świat”, które jest polskim oddziałem międzynarodowej organizacji Service Civil International. Działa w ramach programu edukacyjnego „Różni-Równi”, który obejmuje między innymi prowadzenie zajęć w szkołach. Do tej pory wolontariusze spotkali się z ponad 5000 uczniów, a program realizowany jest od 1997 roku.

Następnie prowadzący informuje, że podczas zajęć uczniowie dowiedzą się czym są prawa człowieka i że nie są one abstrakcyjnym pojęciem, oderwanym od rzeczywistości.

Warto podkreślić, że lekcje będą miały swobodny charakter (nie trzeba niczego notować), a sukces lekcji zależy od samych uczniów i ich aktywnego udziału w zajęciach. W każdej chwili, gdy pojawią się wątpliwości i pytania, uczniowie mogą je zadać. Wolontariusze Stowarzyszenia „Jeden Świat” dodatkowo zawsze przekazują uczniom, że nie są nauczycielami ani praktykantami, i że nie będą ich oceniać.

2. Podział klasy na grupy

Istnieją różne sposoby podziału klasy na grupy. Poniżej zamieszczono kilka przykładów. Najlepiej, gdy w grupie znajduje się 4-6 osób. W klasie powinno być maksymalnie 6 grup, przy czym należy zwrócić uwagę na wielkość pomieszczenia. Prowadzący zajęcia powinien wyznaczyć miejsca pracy grup.

Polega na tym, że uczniowie liczą kolejno np. do 5, osoby o tych samych cyfrach pracują razem w grupie. Można też zastosować wymienianie dni tygodnia, pór roku itp.

Na kartkach samoprzylepnych należy narysować kolorowe kropki. Na każdej kartce znajduje się jedna kropka w jednym kolorze. Ilość kartek zależy od tego, jak liczna jest klasa, np. gdy klasa liczy 25 osób i chcemy stworzyć 5 grup, przygotowujemy 5 kartek z kropką koloru niebieskiego, 5 kartek z kropką koloru zielonego itd. Każdemu uczniowi należy przykleić kartkę na plecy tak, by jej nie widział. Gra polega na tym, że uczniowie muszą odnaleźć inne osoby z tym samym kolorem kropki. Aby to zrobić, muszą najpierw dowiedzieć się, jakiego koloru kropki mają na plecach. Można tego dowiedzieć się tylko od innych uczestników i to wyłącznie za pomocą gestów, gdyż podczas gry nie można używać słów.

3. Zadanie nr 1 - Ćwiczenie „Prawa mojego państwa”

A. Uczniowie zamykają oczy, a prowadzący zajęcia odczytuje tekst:

„ Wyobraźcie sobie, że znaleźliście się wraz z innymi ludźmi na wyspie, na której nikt wcześniej nie mieszkał i na której nie obowiązują żadne prawa i reguły. Waszej grupie zostało wyznaczone zadanie, a mianowicie ustalenie trzech podstawowych praw, które regulowałyby życie na wyspie. Pamiętajcie jednak, że nie wiecie jaką pozycję społeczną będziecie tam zajmowali. Na koniec nadajcie swojemu państwu nazwę.”

Prowadzący informuje, że rezultaty pracy zostaną przedstawione na forum klasy i wspólnie omówione.

B. Grupy po dyskusji zapisują na kartkach nazwę państwa i trzy prawa, które będą obowiązywały w nowopowstałym państwie.

C. Reprezentant każdej grupy przedstawia i omawia na forum klasy prawa swojego państwa. Prowadzący porównuje rezultaty.

D. Prowadzący zajęcia podsumowuje pracę uczniów i zaznacza, że część stworzonych przez nich praw została już zawarta w obowiązującym dokumencie międzynarodowym - Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Następnie rozdaje uczniom skróconą wersję deklaracji.

E. Uczniowie z pomocą prowadzącego zajęcia porównują prawa obowiązujące w ich państwach, zapisane na kartkach z Powszechną Deklaracją Praw Człowieka. W celu sprowokowania dyskusji prowadzący może zadać uczniom następujące pytanie : „Czy jako twórcy praw w swoich państwach akceptujecie Powszechną Deklarację Praw Człowieka?”

4. Przedstawienie podstawowych pojęć, które używane będą podczas lekcji

Wpływ Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka na myślenie o prawach człowieka i kształtowanie się instrumentów ich ochrony był ogromny. Niezwykle ważne było uznanie, że prawa człowieka są:

powszechne - dotyczą każdego człowieka (niezależnie od rasy, koloru skóry, płci, języka, religii, przekonań, narodowości ..)

przyrodzone - przysługują ludziom od urodzenia

niezbywalne - nikt nie może nas ich pozbawić ani my sami nie możemy się ich zrzec

indywidualne - dotyczą jednostek, a nie określonych grup

wertykalnie działające - dotyczą relacji pomiędzy państwem a ludźmi, a nie pomiędzy ludźmia więc dotyczą każdego z nas.

Przykład: mąż bije żonę. Czy łamane są w tym przypadku jej prawa człowieka? nie! Mąż nie jest przedstawicielem państwa. Prawa człowieka byłyby złamane gdyby ta kobieta przyszła na policję i zgłosiła, że jest bita, a przedstawiciel władzy by na to nie zareagował, odesłał ją „ z kwitkiem”.

5. Parę słów o Deklaracji

Po II wojnie światowej, doświadczeniach totalitaryzmów - komunizmu i faszyzmu społeczność międzynarodowa zrozumiała, że prawa człowieka nie mogą być gwarantowane jedynie przez państwa. Zaczęto rozwijać koncepcję ograniczonej suwerenności, która oznacza, że władza państwowa nie może decydować o wszystkich sprawach swoich obywateli. W szczególności daje to prawo społeczności międzynarodowej ( np.ONZ ) do kontrolowania czy władze państwowe prześladują, stosują przemoc wobec własnych obywateli. Wyrazem woli stworzenia międzynarodowego systemu przestrzegania praw i wolności ludzi było przyjęcie przez ONZ Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, 10 XII 1948 roku.

Uchwalenie Deklaracji jest pierwszym przypadkiem stworzenia przez międzynarodową organizację - ONZ dokumentu o uniwersalnym znaczeniu. Deklaracja jest pierwszym dokumentem, który tak szczegółowo określał prawa i podstawowe wolności człowieka, wyrażał wizję świata, którego pragnęła cała wspólnota międzynarodowa.

Deklaracja, przetłumaczona na ponad 200 języków, pozostaje jednym z najbardziej znanych i najczęściej cytowanych dokumentów na temat praw człowieka. Deklaracja jest wzorem dla konstytucji i prawodawstwa wielu państw, które niedawno uzyskały niepodległość. Powołują się na nią statuty i uchwały regionalnych organizacji międzyrządowych oraz międzynarodowe traktaty i rezolucje agend ONZ.

Deklaracja nie zobowiązuje państw do jej przestrzegania, stanowi jedynie pewną wytyczną na przyszłość, określa minimalne standardy ochrony praw człowieka. Jeszcze przed jej uchwaleniem rozpoczęły się prace nad opartymi na niej traktatami międzynarodowymi, które wiązałyby państwa.

Obecnie Międzynarodowy Zbiór Praw Człowieka (ONZ) tworzą :

1. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka (1948)

2. Międzynarodowy Pakt Praw Osobistych i Politycznych (1966) - wiążący [Polska od 1977]

3. Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych (1966) - wiążący [Polska od 1977]

Podczas zajęć uczniowie pracują ze skróconą wersją Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.

6. Zadanie nr 2 - Praca w grupie

Uczniowie pracują we wcześniej utworzonych grupach. Każda grupa otrzymuje ten sam zestaw pytań. Zadaniem uczniów jest zaznaczenie :

Znakiem „+” zdań, które opisują sytuację zgodną

Znakiem ”-” zdań, które opisują sytuację niezgodną

z zasadami zawartymi w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka

  1. W niektórych sytuacjach władze państwa A mogą stosować tortury. Na przykład można torturować groźnego terrorystę by dowiedzieć się, gdzie podłożył bombę................

  1. Policja w kraju B może w pewnych okolicznościach przeszukiwać mieszkania bez nakazu rewizji, przykładowo gdy chce z zaskoczenia zatrzymać groźnego przestępcę.........

  1. Każda osoba oskarżona o popełnienie przestępstwa w państwie C ma prawo do obrony w sądzie. Jeśli nie stać jej na wynajęcie adwokata, sąd ma obowiązek przyznania jej obrońcy z urzędu .........

  1. Władze kraju D mogą zamknąć w więzieniu podejrzanego o dokonanie przestępstwa bez wyroku sadowego ................

  1. Wszyscy więźniowie w kraju E nie mają prawa uczestniczyć w wyborach parlamentarnych ....

  1. Ministerstwo spraw wewnętrznych kraju F ma prawo decydować, dokąd i na jak długo może wyjechać obywatel teko państwa ................

Odpowiedzi : A -, B -, C +, D -, E -, F -

7. Zadanie nr 3 - Praca w grupach z artykułami z prasy dotyczącymi łamania praw człowieka

Prowadzący mówi, nawiązując do wcześniej wspomnianych faktów, że istnieje wiele dokumentów, które powinny zapewnić ochronę praw każdego człowieka. Niestety w rzeczywistości bardzo często dzieje się inaczej. Każdego dnia w różnych miejscach na ziemi łamane są prawa człowieka. Kolejne ćwiczenie, poprzez pracę z autentycznymi fragmentami z artykułów prasowych, pozwoli na zapoznanie się z niektórymi sytuacjami, gdzie miało miejsce naruszenie praw człowieka we współczesnym świecie.

Uczestnicy otrzymują fragmenty artykułów prasowych, które świadczą o łamaniu praw człowieka (każda grupa otrzymuje inny artykuł zamieszczony na końcu scenariusza).

  1. Uczniowie zastanawiają się, w jakim kraju dana sytuacja mogła się wydarzyć i które prawa zostały złamane.

  1. Każda z grup odczytuje swój fragment tekstu na forum klasy, podaje prawdopodobne miejsce zdarzenia i wymienia artykuły Deklaracji, które ich zdaniem zostały złamane.

  1. Prowadzący koryguje odpowiedzi uczniów.

  1. Podczas wspólnej analizy prowadzący może zadać uczniom dodatkowe pytania w celu sprowokowania dyskusji, np. „Czy słyszeliście bądź czytaliście o podobnych sytuacjach, w których prawa człowieka były łamane?”, „Czy takie sytuacje mogły się wydarzyć w Polsce?”, itp. (Jeden z artykułów dotyczy sytuacji w Polsce, co wpływa na lepszą identyfikację uczniów z problemem łamania praw człowieka, którzy mogą podjąć dyskusję na temat tego, na ile łamane są prawa człowieka w Polsce).

A. Artykuł dotyczy traktowania Talibów ujętych w Afganistanie przez Amerykanów.

Dyskusyjne artykuły Deklaracji art. 5 - torturowanie, art. 6 - równość wobec prawa

Komentarz: Krytycy postępowania Amerykanów (np. międzynarodowe organizacje zajmujące się ochroną praw człowieka - Amnesty International, Wysoki Komisarz NZ ds. Praw Człowieka, Szwajcaria) uważali, że Talibów należy traktować jak jeńców wojennych i stosować wobec nich trzecią Konwencję Genewską z 1949r. W tej sprawie jednak zdania są podzielone, również wśród specjalistów prawa międzynarodowego. Jedni uważają, że Amerykanie swoim postępowaniem łamią prawo międzynarodowe, inni że względy humanitarne należy oddzielić od argumentów prawnych. Powołują się oni na fakt, że Talibom nie przysługuje status jeńców wojennych, ponieważ nie było wojny pomiędzy USA a Afganistanem, tylko akcja militarna, której celem było ujęcie terrorystów.

[Rzeczpospolita, 11.09.02]

B. Artykuł dotyczy prezydenta Serbii i Jugosławii - Miloszevića, który próbował zapobiec oddzieleniu się Bośni i Chorwacji od Jugosławii. Prześladowani i deportowani byli nie-Serbowie.

Dyskusyjne artykuły Deklaracji art.1, 2, 3- wolność, równość, bezpieczeństwo, art. 5 - torturowanie, art. 6 - równość wobec prawa, art. 9, 13 - deportacje, art.18 - wolność religii

Komentarz: Obecnie przeciwko Miloszevićowi toczy się proces przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym w Hadze. We wrześniu 2002r. zostało zakończone przedstawianie aktu oskarżenia w sprawie Kosowa. Kosowo jest częścią Serbii i dlatego stosunkowo łatwe było przedstawienie zarzutów. Natomiast w przypadku Bośni i Chorwacji sytuacja jest bardziej skomplikowana. Gdy armia jugosłowiańska interweniowała w Chorwacji, M. jeszcze nie był prezydentem Serbii i Jugosławii, natomiast w Bośni walczyły tylko oddziały serbskich separatystów, a nie armia dowodzona przez prezydenta. Prokuratorzy muszą udowodnić, że M. kierował ich działaniami z Belgradu.

[Gazeta Wyborcza, 27.09.02]

C. Artykuł dotyczy działań prezydenta Białorusi - Łukaszenko.

Dyskusyjne artykuły Deklaracji art.1 - wolność, art.5 - poniżające traktowanie, art.6,7 - równość wobec prawa, art.9 - bezprawne uwięzienie, art.10 - sprawiedliwy proces, art. 21 -prawo do uczestniczenia w rządzeniu krajem

Komentarz: Białoruś jest krajem o reżimie autorytarnym. Prezydent po nowelizacji konstytucji podejmuje najważniejsze decyzje w sferze polityki wewnętrznej i zagranicznej. Po referendum konstytucyjnym z 1996 r. opozycja została usunięta z oficjalnych struktur państwowych i zepchnięta ma margines polityki, nie ma dziś żadnego wpływu na reżim Łukaszenki. Państwo ma monopol mediów, również elektronicznych.

[Gazeta Wyborcza, 7-8.09.02]

D. Artykuł dotyczy sytuacji inwalidów w Polsce, w pierwszym przypadku p. Dorożyńskiego z Olsztyna, a w drugim p. Zbigniewa Treschera z Ciechocinka

Dyskusyjne artykuły Deklaracji art.2 - równość, art.6, 7 - równość wobec prawa, art.27 - życie kulturalne

Komentarz: Według Ustawy o rehabilitacji niepełnosprawnych (1997) niepełnosprawnym jest ”osoba, której stan fizyczny, psychiczny lub umysłowy utrudnia, ogranicza bądź uniemożliwia wypełnianie ról społecznych, w szczególności pracy zawodowej.” By być niepełnosprawnym trzeba mieć jednak orzeczenie lekarskie. W skrajnym przypadku oznacza to, że osoba bez nóg, czekająca na orzeczenie, nie jest inwalidą. W Polsce przed niepełnosprawnymi wyrastają setki barier - architektonicznych, społecznych i innych.

[Wprost, 8.07.2001]

E. Artykuł dotyczy sytuacji kobiet w Afganistanie, podczas rządów Talibów.

Dyskusyjne artykuły: art.1 - wolność, art.2 - równość, art.3 - prawo do życia w bezpieczeństwie i wiele pozostałych...

Komentarz: Talibowie to islamscy fundamentaliści - radykalnie przestrzegający zasad Koranu. W 1995 r. zajęli ok.2/3 terytorium Afganistanu. Wprowadzili na kontrolowanym obszarze prawo szariatu - bardzo surowych reguł dotyczących każdego mieszkańca, zarówno mężczyzn, jak i kobiet. W listopadzie 2001r., po nalotach wojsk amerykańskich i walkach z opozycją ponieśli klęskę.

[Wprost, 11.11.01]

8. Sposób postępowania w przypadku naruszenia praw człowieka

Prowadzący podkreśla, że dotychczas mówiliśmy o sytuacjach, które ze względu na miejsce występowania i swoją rangę mogą wydawać się bardzo odległe. Ważne jest by mieć świadomość, że naruszanie praw człowieka ma również miejsce w naszym najbliższym otoczeniu, może także dotknąć bezpośrednio nas. Dlatego tak istotne jest, by wiedzieć co zrobić, gdy nasze prawa lub prawa kogokolwiek z naszego otoczenia zostaną złamane. Każdy człowiek ma bowiem możliwość do dochodzenia sprawiedliwości, jeśli poczuje, że jego prawa zostały naruszone. Już Konstytucja RP zapewnia nam nienaruszalność większości z praw człowieka.

Każdemu człowiekowi przysługują środki ochrony praw i wolności. W pierwszej kolejności należy skorzystać z drogi sądowej, polegającej na zwróceniu się do odpowiedniego sądu (cywilnego, karnego, administracyjnego lub pracy i ubezpieczeń społecznych). Jeżeli orzeczenie sądu nie będzie zgodne z naszym roszczeniem, przysługuje nam prawo do złożenia odwołania do sądu wyższej instancji, co zgodne jest z zasadą dwuinstancyjności. Skarga konstytucyjna polega natomiast na zwróceniu się do Trybunału Konstytucyjnego, jeśli została wydana decyzja lub wyrok, które nie są zgodne z prawami zawartymi w Konstytucji RP.

Inną możliwością jest przedstawienie problemu Rzecznikowi Praw Obywatelskich, który może m.in. podjąć sprawę, wskazać dalszą drogę postępowania lub przekazać ją odpowiedniemu organowi. W kwestii ochrony praw grup poszczególnych ludzi pomóc mogą Rzecznik Praw Ucznia czy Rzecznik Praw Dziecka.

Po wykorzystaniu drogi krajowej, kolejną możliwością jest dochodzenie swoich praw na szczeblu międzynarodowym. Wielu Polaków zwraca się ze skargą indywidualną do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu (Francja), który orzeka o naruszeniu Europejskiej Konwencji Praw Człowieka Rady Europy. Trybunał jest sądem międzynarodowym, przed którym jednostka zachowuje charakter strony, a wyrok jest dla państwa wiążący.

Istnieje wiele organizacji pozarządowych, które udzielają fachowej pomocy w kwestii praw człowieka; służą one merytoryczną wiedzą (np. Stowarzyszenie Jeden Świat), a czasem podejmują również określone działania mające na celu bezpośrednią obronę ludzi, których prawa zostały naruszone (m.in. Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Amnesty International).

9. Quiz podsumowujący zajęcia

  1. Kiedy została podpisana Powszechna Deklaracja Praw Człowieka?

  1. 1 IX 1939 r. b) 5 VI 1827 r. c) 10 XII 1948 r. d) 13 II 1977 r.

  1. Ile artykułów zawiera Deklaracja?

a) 20 b) 120 c) 30 d) 40

  1. Który z poniższych artykułów nie występuje w Deklaracji?

  1. Każdy człowiek jest wolny i wszyscy powinni być traktowani w taki sam sposób.

  2. Każdy człowiek ma prawo być równym wobec prawa.

  3. Każdy człowiek ma prawo do praktykowania i przestrzegania wszystkich aspektów swojej religii oraz do zmiany religii, jeśli tylko chce.

  4. Każdy człowiek ma obowiązek pracy.

4. Która z poniższych organizacji nie zajmuje się ochroną praw człowieka ?

a) Stowarzyszenie „Jeden Świat” b) Polska Akademia Nauk

c) Amnesty International d) Polska Akcja Humanitarna

5. Prawa człowieka są :

a) powszechne b) zbywalne c) nadane d) horyzontalne

Poprawne odpowiedzi: 1c; 2c; 3d; 4b; 5a.

10. Zachęcenie do sięgnięcia po dodatkowe informacje.

Prowadzący przypomina uczniom, że jeśli są zainteresowani poszerzeniem wiedzy na temat praw człowieka bądź chcą uczestniczyć w pracy wolontariackiej mogą zgłosić się do

Stowarzyszenia „Jeden Świat”

Adres: ul. Krasińskiego 3a/1, 60 830 Poznań; Tel: 061/84 84 338, tel/fax: 84 84 337

e-mail: scipl@icpnet.pl strona: http://free.ngo.pl/sci_owa

IV. PODSUMOWANIE

Powyższy scenariusz lekcji, pomimo, że nie opracowany przez metodyków, a po prostu pełnych entuzjazmu wolontariuszy, jest wykorzystywany zarówno w gimnazjach, jak i w szkołach średnich. Zajęcia prowadzone w ten sposób aktywizują uczniów i są przez nich oceniane jako interesujące.

Wszelkie uwagi co do scenariusza i sposobu prowadzenia przez wolontariuszy lekcji będą mile widziane.

MATERIAŁY POMOCNICZE DO KSEROWANIA: patrz następne strony

Przy zdaniach, które opisują sytuację zgodną z zasadami zawartymi z Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka zaznacz „ +”, a w przypadku naruszenia jej postanowień „-”. Których artykułów dotyczą przykłady?

  1. W niektórych sytuacjach władze państwa A mogą stosować tortury. Na przykład można torturować groźnego terrorystę by dowiedzieć się, gdzie podłożył bombę................

  1. Policja w kraju B może w pewnych okolicznościach przeszukiwać mieszkania bez nakazu rewizji, przykładowo gdy chce z zaskoczenia zatrzymać groźnego przestępcę.........

  1. Każda osoba oskarżona o popełnienie przestępstwa w państwie C ma prawo do obrony w sądzie. Jeśli nie stać jej na wynajęcie adwokata, sąd ma obowiązek przyznania jej obrońcy z urzędu .........

  1. Władze kraju D mogą zamknąć w więzieniu podejrzanego o dokonanie przestępstwa bez wyroku sadowego ................

  1. Wszyscy więźniowie w kraju E nie mają prawa uczestniczyć w wyborach parlamentarnych ....

  1. Ministerstwo spraw wewnętrznych kraju F ma prawo decydować, dokąd i na jak długo może wyjechać obywatel teko państwa ................

Rzeczypospolita 11 września 2002r.

W klatkach i kajdankach

Druga kwestia dotyczy traktowania ludzi, których podejrzewa się o organizowanie akcji terrorystycznych i udział w nich, a także o wspieranie terroryzmu. Należy im się traktowanie humanitarne - na pewno. Ale co to znaczy humanitarne? Jeżeli w bazie wojskowej w Guantanamo na Kubie ujęci w ................... są przetrzymywanie pod gołym niebem, w klatkach, a jednocześnie zadbano o to, by mieli dostęp do Koranu i, zgodnie z wymogami swej religii, pięć razy dziennie mogli odprawiać modły - to czy można powiedzieć, że zapewniono im traktowanie humanitarne? Świat zainteresował się tą kwestią, gdy ujawniono, w jakich warunkach ..................... byli przewożeni do Guantanamo. W kajdankach, przykuci do siedzeń, z maskami na twarzach.

Gazeta Wyborcza 27 września 2002r.

Nowy etap procesu

Były prezydent .............. jest oskarżony o ludobójstwo. Prokurator Geoffrey Nice zapowiedział wczoraj, że oskarżenie udowodni, iż Miloszević wraz ze swoimi wspólnikami zaplanował i przeprowadził w pragnących się oddzielić od .................... brutalne czystki etniczne. Mówił o masowych egzekucjach, prześladowaniach i deportacji ............., niszczeniu kościołów i meczetów. - Systematyczny i zorganizowany sposób przeprowadzania tych ataków dowodzi, że istniał starannie przygotowany plan, a jego ślady prowadzą do drzwi oskarżonego.

Wprost 11 listopada 2001r.

W każdej chwili mogą zostać zlinczowane za niestosowny gest, zbyt głośny śmiech czy nie wypowiedziane jeszcze słowo. Te, które nie mają mężów (po 23 latach wojen co czwarta jest wdową), skazane są na żebractwo, prostytucję albo śmierć głodową - nawet jeżeli kiedyś zrobiły doktorat. W biurach, szkołach i sklepach nie mają czego szukać. Do autobusów wsiadają wyłącznie przez klapę od bagażnika. Na ulicy mogą przebywać jedynie w towarzystwie krewnego, aby niczym koraniczna pramatka Hawwa (biblijna Ewa) nie wystawiały mężczyzn na pokuszenie. Jeśli się nie podporządkują, tłum ma prawo je biczować i ukamienować. Ponieważ nie wolno im pracować, nie ma wśród nich lekarzy' a według szarijatu nie może ich dotykać obcy mężczyzna. Nie mają więc możliwości leczenia się.

Gazeta Wyborcza 7-8 września 2002r.

Opozycja mówi nie

....................... - Żadna licząca się siła opozycyjna nie pójdzie na współpracę z ............. On przekroczył w tępieniu opozycji wszelkie granice. Wystarczy przypomnieć losy deputowanych do skłóconego z nim parlamentu. W 1995r. bito ich pałkami w sali posiedzeń parlamentu. W 1997r. zaczęli trafiać do więzień, a w roku 1999 - przepadać bez śladu.

Wprost 8 lipca 2001r.

Życie doczesne inwalidy

................... inwalida z .........., został przez sąd ukarany grzywną za niestawienie się w charakterze świadka. Rozprawa odbywała się na drugim piętrze w budynku bez windy, a sąd mimo prośby nie wyznaczył nikogo, kto pomógłby pokonać schody.

Trescher z ......................... zakwalifikował się do popularnego teleturnieju, ale kiedy wyznał, że porusza się na wózku, usłyszał, że jego udział w programie jest niemożliwy.

Streszczenie Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka

z 10 XII 1948 r.

1. Każdy człowiek jest wolny i wszyscy powinniśmy być traktowani w taki sam sposób.

2. Każdy człowiek jest równy niezależnie od różnic w np. kolorze skóry, płci, religii, języka.

3. Każdy człowiek ma prawo do życia; życia w wolności i bezpieczeństwie.

4. Nikt nie ma prawa traktować cię jak niewolnika ani ty nie możesz nikogo uczynić swoim niewolnikiem.

5. Nikt nie ma prawa cię skrzywdzić ani torturować.

6. Każdy człowiek ma prawo być równym wobec prawa.

7. Prawo jest takie samo dla każdego człowieka, powinno być stosowane w ten sam sposób wobec wszystkich.

8. Każdy człowiek ma prawo domagać się pomocy prawnej, gdy jego prawa nie są przestrzegane.

9. Nikt nie ma prawa do bezprawnego uwięzienia cię albo wydalenia cię z twojego kraju.

10. Każdy człowiek ma prawo do sprawiedliwego i publicznego procesu.

11. Każdy człowiek powinien być uważany za niewinnego do momentu udowodnienia mu winy.

12. Każdy człowiek ma prawo domagać się pomocy jeżeli ktoś próbuje go zranić, ale nikt nie może wejść do twojego domu, otwierać twoich listów albo niepokoić ciebie i twoją rodzinę bez dostatecznego powodu.

13. Każdy człowiek ma prawo do przemieszczania się w granicach swojego kraju tak jak chce.

14. Każdy człowiek ma prawo udać się do innego kraju i domagać się ochrony, jeżeli jest prześladowany albo grozi mu prześladowanie.

15. Każdy człowiek ma prawo znaleźć miejsce w kraju. Nikt nie ma prawa powstrzymać cię przed przeniesieniem się do innego kraju, jeżeli tego chcesz.

16. Każdy człowiek ma prawo zawrzeć związek małżeński i założyć rodzinę.

17. Każdy człowiek ma prawo do posiadania własności i swojego dobytku.

18. Każdy człowiek ma prawo do praktykowania i przestrzegania wszystkich aspektów swojej religii oraz do zmiany religii, jeżeli tylko chce.

19. Każdy człowiek ma prawo do mówienia co myśli i do przekazywania oraz otrzymywania informacji.

20. Każdy człowiek ma prawo do brania udziału w pokojowych zgromadzeniach i do wstępowania do stowarzyszeń.

21. Każdy człowiek ma prawo do uczestniczenia w rządzeniu swoim krajem.

22. Każdy człowiek ma prawo do ochrony socjalnej i do możliwości rozwijania swoich umiejętności.

23. Każdy człowiek ma prawo pracować za uczciwe wynagrodzenie w bezpiecznych warunkach i przynależności do związków zawodowych.

24. Każdy człowiek ma prawo do odpoczynku i urlopu .

25. Każdy człowiek ma prawo do odpowiedniego standardu życia i do opieki medycznej, gdy jest chory

26. Każdy człowiek ma prawo uczęszczać do szkoły.

27. Każdy człowiek ma prawo do brania udziału w życiu kulturalnym społeczności.

28. Każdy człowiek musi przestrzegać „porządku społecznego”, który jest konieczny do korzystania z wszystkich tych praw.

29. Każdy człowiek musi szanować prawa innych, społeczną i publiczną własność.

30. Nikt nie ma prawa usunąć żadnego prawa z tej deklaracji.

Wszelkie prawa zastrzeżone. Właścicielem praw jest Stowarzyszenie „Jeden Świat”.

2

12


Wyszukiwarka