polski barok, Ściągi


Barok to epoka majaca swe korzenie we Włoszech.b.europejski zaczyna się pod koniec XVIw trwa przez caly wiek XVII Az do początków XVIII.to czasy kontrreformacji i inkwizycji i indeksu ksiag zakazanych. W poslce barok był jedna z najdłużej trwających epok.faze wstepna prebarok datuje się od lat 80 XVIw po lata 20 XVII stulecia rozkwit epoki trwal Az po 1700 rok a schylek przypada na czasy saskie latat 1700-1730 cala epoka naznaczona jest wojnami pwostanie chmielnickiego najazd szwedow wojna z Turcja klasycyzm-kierunek nawołujący do powrotu kultury antycznej odrodzil się w XVII Francji a swoje rozwiniecie znalazł w oswieceniu. Jego cechy to naśladowanie antycznych wzorcow symetria i prostota harmonia rownowaga zasada prawdopodbienstwa (mimetyzm) manieryzm- przejściowy etap pomiedzy renesansem barokiem styl dążący do wyrafinowanej ormy i dekoracyjności odrzucajacy idealy ladu i harmonii. Jego cechy indywidualizm antyracjonalizm mistycyzm ekspresja wirtuozeria marinizm- kierunek w dworskiej poezji barokowej wyrazakacy się dazeniem do wirtuozerii formy bogatego zdobnictwa zaskakiwania odbiorcy. Nazwa pochodzi od nazwiska tworcy kierunku Giambattisty Marina. W Polsce występował tez pod nazwa konceptyzm poezja metafizyczna- poezja refleksyjna filozoficzna intelektualna poszukujaca odpowiedzi na pytanie kim jest człowiek i jakie miejsce zajmuje w swiecie rokoko- kierunek w sztuce charakteryzujący się pieknem lekkością i umilowaniem malych form zamilowaniem do sielanki i sentymentalizmem. Styl ten rozwijal się w ścisłym zwiakzu z zyciem dworskim charakteryzowal się kameralnością erotyzmem zmysłowością i wysublimowaniem. W literaturze przyczynil się do rozwoju kalamburu punety powiastki filozoficznej eseju Kontrreformacja (reforma katolicka) - nurt odnowy Kościoła katolickiego w reakcji na wystąpienie protestantyzmu. Prąd religijny powstały w Kościele katolickim, będący próbą zahamowania szerzącej się reformacji i odzyskania pozycji Kościoła rzymskokatolickiego została zapoczątkowana ekskomuniką Marcina Lutra w roku 1520 i jej ostatecznym celem było powstrzymanie rozwoju protestantyzmu oraz wykluczenie go z życia publicznego, a także odzyskanie utraconej pozycji Kościoła rzymskokatolickiego

Gongoryzm (kultyzm) kierunek w barokowej poezji hiszpańskiej XVII wieku. Jego cechą charakterystyczną była zawiła konstrukcja i wyszukany, przesadnie kwiecisty styl. Nazwa gongoryzm pochodzi od nazwiska poety Luisa de Góngora y Argote. Pokrewne style w literaturze barokowej innych krajów europejskich to marinizm we Włoszech sarmatyzm barokowa formacja kulturowa dominująca w Polsce od końca XVI do drugiej połowy XVIII wieku. Opierała się na micie, jakoby szlachta polska miała pochodzić od Sarmatów - starożytnego ludu zamieszkującego początkowo między Dolną Wołgą a Donem. Po Sarmatach szlachta miała odziedziczyć umiłowanie wolności, gościnność, dobroduszność, męstwo oraz odwagę. Literatura polska obejmuje trzy główne kręgi : refleksyjno-filozoficzny (polska poezja metafizyczna) - tu mieszczą się dzieła oparte na rozważaniach vanitas: Daniel Naborowski, Mikołaj Sęp-Szarzyński, Zbigniew Morsztyn, Sebastian Grabowiecki, Stanisław Herakliusz Lubomirski; dworski - głównie o tematyce miłosnej (tzw. poezja światowych rozkoszy): Jan Andrzej Morsztyn, Hieronim Morsztyn, sarmacki (ziemiański): Jan Chryzostom Pasek, Wacław Potocki. W Baroku trudno jest mówić o jednym typie autora, nie było obowiązującego wzorca. Pisali dworzanie, właściciele ziemscy, żołnierze. Zainteresowania literackie ujawniali zazwyczaj ludzie wykształceni, nie dbający o swoją popularność. Wśród bohaterów na pierwszy plan wysuwają się wzorce osobowe dworzanina i sarmaty. Pierwszy z nich jest wielbicielem życia, zażywającym uciech dworskich, wyrafinowanym myślicielem. Drugi typ postaci to ziemianin i tradycjonalista. Jest głęboko religijny i dba o sprawy państwowe. Odznacza się też poczuciem humoru i umiejętnościami życia w kompanii lub wśród sąsiadów.Uprawiane w XVII w. w Polsce gatunki literackie to: sonet (J. A. Morsztyn), epopeja (W. Potocki), pamiętnik (J. Ch. Pasek), hagiografia oraz kazanie (P. Skarga, przez niektórych badaczy zaliczany jako twórca renesansowy), romans (S. Twardowski).

Kontrast - zabieg stylistyczny polegający na przedstawieniu pewnego zjawiska poprzez ukazanie również zupełnie odmiennego, przeciwstawnego znaczenia. Zestawienie dwóch przeciwieństw. Służy uwydatnieniu cech charakterystycznych opisywanego przedmiotu. Paradoks - sformułowanie zawierające efektowną, zaskakującą myśl, prowadzącą do wniosku sprzecznego z powszechnie uznawanymi przekonaniami lub sprzecznego wewnętrznie. Oksymoron-- figura retoryczna, którą tworzy się przez zestawienie wyrazów o przeciwstawnych znaczeniach. Anafora-powtórzenie tego samego słowa lub zwrotu na początku kolejnych segmentów wypowiedzi Hiperbola- zabieg stylistyczny polegający na wyolbrzymieniu, przejaskrawieniu cech przedmiotów, osób, zjawisk inwersja- to, ogólnie, zmiana zwykłego układu na odwrotny, pewnych cech na im przeciwne. Termin stosowany w wielu znaczeniach, dotyczący odwrócenia proporcji, kolejności, tendencji, zmiany zwrotu, odwrócenia kształtu charakterystyki, przeciwieństwa dotychczasowych wartości itp.

Barok to epoka majaca swe korzenie we Włoszech.b.europejski zaczyna się pod koniec XVIw trwa przez caly wiek XVII Az do początków XVIII.to czasy kontrreformacji i inkwizycji i indeksu ksiag zakazanych. W poslce barok był jedna z najdłużej trwających epok.faze wstepna prebarok datuje się od lat 80 XVIw po lata 20 XVII stulecia rozkwit epoki trwal Az po 1700 rok a schylek przypada na czasy saskie latat 1700-1730 cala epoka naznaczona jest wojnami pwostanie chmielnickiego najazd szwedow wojna z Turcja klasycyzm-kierunek nawołujący do powrotu kultury antycznej odrodzil się w XVII Francji a swoje rozwiniecie znalazł w oswieceniu. Jego cechy to naśladowanie antycznych wzorcow symetria i prostota harmonia rownowaga zasada prawdopodbienstwa (mimetyzm) manieryzm- przejściowy etap pomiedzy renesansem barokiem styl dążący do wyrafinowanej ormy i dekoracyjności odrzucajacy idealy ladu i harmonii. Jego cechy indywidualizm antyracjonalizm mistycyzm ekspresja wirtuozeria marinizm- kierunek w dworskiej poezji barokowej wyrazakacy się dazeniem do wirtuozerii formy bogatego zdobnictwa zaskakiwania odbiorcy. Nazwa pochodzi od nazwiska tworcy kierunku Giambattisty Marina. W Polsce występował tez pod nazwa konceptyzm poezja metafizyczna- poezja refleksyjna filozoficzna intelektualna poszukujaca odpowiedzi na pytanie kim jest człowiek i jakie miejsce zajmuje w swiecie rokoko- kierunek w sztuce charakteryzujący się pieknem lekkością i umilowaniem malych form zamilowaniem do sielanki i sentymentalizmem. Styl ten rozwijal się w ścisłym zwiakzu z zyciem dworskim charakteryzowal się kameralnością erotyzmem zmysłowością i wysublimowaniem. W literaturze przyczynil się do rozwoju kalamburu punety powiastki filozoficznej eseju Kontrreformacja (reforma katolicka) - nurt odnowy Kościoła katolickiego w reakcji na wystąpienie protestantyzmu. Prąd religijny powstały w Kościele katolickim, będący próbą zahamowania szerzącej się reformacji i odzyskania pozycji Kościoła rzymskokatolickiego została zapoczątkowana ekskomuniką Marcina Lutra w roku 1520 i jej ostatecznym celem było powstrzymanie rozwoju protestantyzmu oraz wykluczenie go z życia publicznego, a także odzyskanie utraconej pozycji Kościoła rzymskokatolickiego

Gongoryzm (kultyzm) kierunek w barokowej poezji hiszpańskiej XVII wieku. Jego cechą charakterystyczną była zawiła konstrukcja i wyszukany, przesadnie kwiecisty styl. Nazwa gongoryzm pochodzi od nazwiska poety Luisa de Góngora y Argote. Pokrewne style w literaturze barokowej innych krajów europejskich to marinizm we Włoszech sarmatyzm barokowa formacja kulturowa dominująca w Polsce od końca XVI do drugiej połowy XVIII wieku. Opierała się na micie, jakoby szlachta polska miała pochodzić od Sarmatów - starożytnego ludu zamieszkującego początkowo między Dolną Wołgą a Donem. Po Sarmatach szlachta miała odziedziczyć umiłowanie wolności, gościnność, dobroduszność, męstwo oraz odwagę. Literatura polska obejmuje trzy główne kręgi : refleksyjno-filozoficzny (polska poezja metafizyczna) - tu mieszczą się dzieła oparte na rozważaniach vanitas: Daniel Naborowski, Mikołaj Sęp-Szarzyński, Zbigniew Morsztyn, Sebastian Grabowiecki, Stanisław Herakliusz Lubomirski; dworski - głównie o tematyce miłosnej (tzw. poezja światowych rozkoszy): Jan Andrzej Morsztyn, Hieronim Morsztyn, sarmacki (ziemiański): Jan Chryzostom Pasek, Wacław Potocki. W Baroku trudno jest mówić o jednym typie autora, nie było obowiązującego wzorca. Pisali dworzanie, właściciele ziemscy, żołnierze. Zainteresowania literackie ujawniali zazwyczaj ludzie wykształceni, nie dbający o swoją popularność. Wśród bohaterów na pierwszy plan wysuwają się wzorce osobowe dworzanina i sarmaty. Pierwszy z nich jest wielbicielem życia, zażywającym uciech dworskich, wyrafinowanym myślicielem. Drugi typ postaci to ziemianin i tradycjonalista. Jest głęboko religijny i dba o sprawy państwowe. Odznacza się też poczuciem humoru i umiejętnościami życia w kompanii lub wśród sąsiadów.Uprawiane w XVII w. w Polsce gatunki literackie to: sonet (J. A. Morsztyn), epopeja (W. Potocki), pamiętnik (J. Ch. Pasek), hagiografia oraz kazanie (P. Skarga, przez niektórych badaczy zaliczany jako twórca renesansowy), romans (S. Twardowski).

Kontrast - zabieg stylistyczny polegający na przedstawieniu pewnego zjawiska poprzez ukazanie również zupełnie odmiennego, przeciwstawnego znaczenia. Zestawienie dwóch przeciwieństw. Służy uwydatnieniu cech charakterystycznych opisywanego przedmiotu. Paradoks - sformułowanie zawierające efektowną, zaskakującą myśl, prowadzącą do wniosku sprzecznego z powszechnie uznawanymi przekonaniami lub sprzecznego wewnętrznie. Oksymoron-- figura retoryczna, którą tworzy się przez zestawienie wyrazów o przeciwstawnych znaczeniach. Anafora-powtórzenie tego samego słowa lub zwrotu na początku kolejnych segmentów wypowiedzi Hiperbola- zabieg stylistyczny polegający na wyolbrzymieniu, przejaskrawieniu cech przedmiotów, osób, zjawisk inwersja- to, ogólnie, zmiana zwykłego układu na odwrotny, pewnych cech na im przeciwne. Termin stosowany w wielu znaczeniach, dotyczący odwrócenia proporcji, kolejności, tendencji, zmiany zwrotu, odwrócenia kształtu charakterystyki, przeciwieństwa dotychczasowych wartości itp.

Kontrast - zabieg stylistyczny polegający na przedstawieniu pewnego zjawiska poprzez ukazanie również zupełnie odmiennego, przeciwstawnego znaczenia. Zestawienie dwóch przeciwieństw. Służy uwydatnieniu cech charakterystycznych opisywanego przedmiotu. Paradoks - sformułowanie zawierające efektowną, zaskakującą myśl, prowadzącą do wniosku sprzecznego z powszechnie uznawanymi przekonaniami lub sprzecznego wewnętrznie. Oksymoron-- figura retoryczna, którą tworzy się przez zestawienie wyrazów o przeciwstawnych znaczeniach. Anafora-powtórzenie tego samego słowa lub zwrotu na początku kolejnych segmentów wypowiedzi Hiperbola- zabieg stylistyczny polegający na wyolbrzymieniu, przejaskrawieniu cech przedmiotów, osób, zjawisk inwersja- to, ogólnie, zmiana zwykłego układu na odwrotny, pewnych cech na im przeciwne. Termin stosowany w wielu znaczeniach, dotyczący odwrócenia proporcji, kolejności, tendencji, zmiany zwrotu, odwrócenia kształtu charakterystyki, przeciwieństwa dotychczasowych wartości itp.

Kontrast - zabieg stylistyczny polegający na przedstawieniu pewnego zjawiska poprzez ukazanie również zupełnie odmiennego, przeciwstawnego znaczenia. Zestawienie dwóch przeciwieństw. Służy uwydatnieniu cech charakterystycznych opisywanego przedmiotu. Paradoks - sformułowanie zawierające efektowną, zaskakującą myśl, prowadzącą do wniosku sprzecznego z powszechnie uznawanymi przekonaniami lub sprzecznego wewnętrznie. Oksymoron-- figura retoryczna, którą tworzy się przez zestawienie wyrazów o przeciwstawnych znaczeniach. Anafora-powtórzenie tego samego słowa lub zwrotu na początku kolejnych segmentów wypowiedzi Hiperbola- zabieg stylistyczny polegający na wyolbrzymieniu, przejaskrawieniu cech przedmiotów, osób, zjawisk inwersja- to, ogólnie, zmiana zwykłego układu na odwrotny, pewnych cech na im przeciwne. Termin stosowany w wielu znaczeniach, dotyczący odwrócenia proporcji, kolejności, tendencji, zmiany zwrotu, odwrócenia kształtu charakterystyki, przeciwieństwa dotychczasowych wartości itp.

Kontrast - zabieg stylistyczny polegający na przedstawieniu pewnego zjawiska poprzez ukazanie również zupełnie odmiennego, przeciwstawnego znaczenia. Zestawienie dwóch przeciwieństw. Służy uwydatnieniu cech charakterystycznych opisywanego przedmiotu. Paradoks - sformułowanie zawierające efektowną, zaskakującą myśl, prowadzącą do wniosku sprzecznego z powszechnie uznawanymi przekonaniami lub sprzecznego wewnętrznie. Oksymoron-- figura retoryczna, którą tworzy się przez zestawienie wyrazów o przeciwstawnych znaczeniach. Anafora-powtórzenie tego samego słowa lub zwrotu na początku kolejnych segmentów wypowiedzi Hiperbola- zabieg stylistyczny polegający na wyolbrzymieniu, przejaskrawieniu cech przedmiotów, osób, zjawisk inwersja- to, ogólnie, zmiana zwykłego układu na odwrotny, pewnych cech na im przeciwne. Termin stosowany w wielu znaczeniach, dotyczący odwrócenia proporcji, kolejności, tendencji, zmiany zwrotu, odwrócenia kształtu charakterystyki, przeciwieństwa dotychczasowych wartości itp.



Wyszukiwarka