I n f o r m a c j a i p r o m o c j a

Tabliczka - Unia Europejska bardzo dokładnie określa kolor, czcionkę, wielkość liter, ilość i wielkość gwiazdek. Wszystkie elementy tabliczki są ściśle określone.

Obowiązki w zakresie informacji i promocji ciąży na wszystkich instytucjach procesu wdrażania programów oraz na beneficjencie. Na poziomie Narodowych Strategicznych Ram Rozwoju oraz na poziomie każdego programu operacyjnego został opracowany plan działań operacyjnych, nadto w każdej instytucji zarządzającej wydzielone zostały komórki odpowiedzialne za promocje i informacje.

Z budżetu programu pomocy technicznej są realizowane:

1. działania dotyczące informacji o funduszu (co ma EFS);

2. informacje o realizowanych projektach

3. inne działania (imprezy, punkty informacyjne)

BENEFICJENT - to podmiot gospodarczy, podmiot lub przedsiębiorstwo publiczne lub prywatne, odpowiedzialne za inicjowanie - lub inicjujące i realizujące operacje. Beneficjentami są przedsiębiorstwa publiczne lub prywatne, realizujące indywidualne projekty i otrzymujące pomoc publiczną (zwrot kasiurki ).

Ważne są dwie kategorie podmiotów:

1. podmioty inicjujące lub odpowiedzialne - to beneficjenci, ale

2. beneficjentami są instytucje też te, które przyjmują wniosek, sprawdzają go i podpisują umowę.

Zatem beneficjentem jest nie tylko ten, kto realizuje program operacyjny.

P r o c e d u r a z a s k a r ż a n i a

Procedura zaskarżania jest uzależniona od projektu.

Systematyka projektów :

I grupa - projekty indywidualne -> które są określone w programach operacyjnych, zgłaszane przez beneficjentów imiennie wskazanych w programie. Wówczas program nie konkretyzuje samego projektu a jedynie jego zakres tematyczny. Lista takich projektów realizowanych w ramach krajowego programu operacyjnego, jest ogłaszana przez ministra rozwoju regionalnego w formie obwieszczenia w Monitorze Polskim i ma formę uchwały Rady Ministrów.

Lista projektów realizowanych w ramach regionalnych programów operacyjnych w wojewódzkim dzienniku urzędowym i ma formę uchwały zarządu województwa.

II grupa - projekty systemowe -> projekty polegające na realizacji przez poszczególne organy administracji publicznej i inne jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, zadań publicznych - określonych w odrębnych przepisach dotyczących tych organów. Muszą one wynikać wprost z ustawy.

Cechują się one tym, że są finansowane z zadań publicznych, są to jednostki wprost wskazane w przepisach prawa.

III grupa - projekty wyłaniane w drodze konkursu, realizowane przez beneficjentów, którzy nie są z góry znani, w szczególności beneficjenci spoza sektora finansów publicznych.

Cechy postępowania wyłaniania:

Projekty wyłaniane są w drodze konkursu publicznego. Informacje o tym konkursie mają znaleźć się w dzienniku urzędowym i w Internecie. Instytucja ogłaszająca konkurs, do czasu zawarcia wszystkich umów o dofinansowanie, jest związana treścią dokumentacji konkursowej, którą przygotowała i która została ogłoszona (w prasie i na Internecie). Zmiany mogą polegać jedynie na poszerzeniu kręgu wnioskodawców. Zawężenie kręgu wnioskodawców i zmiany warunków są niedopuszczalne.

Następuje przyznanie środków albo odmowa o przyznanie środków.

Postępowanie o przyznanie środków to:

- postępowanie administracyjne szczególne, do którego nie stosuje się przepisów KPA a wyłącznie przepisy ustawy (o zasadach prowadzenia polityki rozwoju). Całe postępowanie jest uregulowane tylko i wyłącznie we wskazanej ustawie. Kpa i prawo stawania przed sądami administracyjnymi jest wyłączone!. Mimo tego jest to jednak postępowanie administracyjne, bo organ administracji władczo rozstrzyga o prawach tego podmiotu.

Postępowanie o przyznanie środków składa się z 2 etapów:

I etap -> polega na wszczęciu postępowania na wniosek podmiotu i postępowanie to kończy się przyznaniem albo odmową przyznania środków;

II etap -> polega na zawarciu cywilno - prawnej umowy z beneficjentem (ta umowa ma charakter cywilno - prawny - nie ma w nich elementów administracyjnych i roszczeń można dochodzić tylko na podstawie kodeksu cywilnego przez sądem powszechnym).

Tryb zaskarżania rozstrzygnięcia w sprawie odmowy przyznania środków

W przypadku konkursu przyjęto odrębna procedurę odwoławczą polegającą na możliwości wniesienia p r o t e s t u, który jest rozpatrywany odpowiednio przez instytucje pośredniczącą lub zarządzającą w ramach krajowych programów operacyjnych lub przez zarząd województwa - w przypadku regionalnych programów operacyjnych. W przypadku negatywnego rozstrzygnięcia wnioskodawca w terminie 7 dni może złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy do instytucji zarządzającej w przypadku krajowych programów operacyjnych, a w przypadku regionalnych projektów operacyjnych - do ministra rozwoje regionalnego???????. Taki protest i wniosek są rozpatrywane w ciągu 1 miesiąca od ich otrzymania. Rozstrzygnięcie o ponowne rozpatrzenie sprawy kończy procedurę wyboru projektu. Tu nie ma kontroli sądowej, nie ma się od czego odwołać.

Przepisy ustawy ograniczają możliwość ubiegania się o środki z funduszy przez podmioty spoza sektora finansów publicznych, które w niewłaściwy sposób gospodarowały środkami publicznymi, albo jeżeli osoba działająca w imieniu tego podmiotu popełniła przestępstwo w związku z pozyskiwaniem albo zagospodarowywaniem środków.

W k ł a d f i n a n s o w y f u n d u s z y :

Rozporządzenie pozwala instytucjom zarządzającym państwa członkowskiego na wybór sposobu obliczania wkładu wspólnotowego spośród 2 opcji:

1. wkład funduszy oblicza się w odniesieniu do całkowitej kwoty wydatków kwalifikowanych, w tym wydatków publicznych i prywatnych;

2. wkład funduszy na poziomie programów operacyjnych oblicza się w odniesieniu do publicznych wydatków krajowych.

Wydatki publiczne zgodnie z rozporządzeniem 1083 TWE, to publiczny wkład finansowanej operacji, pochodzący z:

1. budżetu państwa,

2. władz regionalnych lub lokalnych,

3. Wspólnoty Europejskiej,

związany z funduszami strukturalnymi i funduszem spójności, oraz wszelkie wydatki o podobnym charakterze (każdy wkład finansowanej operacji pochodzący z budżetu podmiotów prawa publicznego, stowarzyszeń, związku jednej lub kilku władz regionalnych lub komunalnych, lub podmiotów działających zgodnie z dyrektywą 2004/18 WE Parlamentu i Rady w sprawie koordynacji i procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi.

Pułapy wkładu funduszy dla państw członkowskich:

1. dla Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego - wkład funduszy wynosi 85%;

2. dla funduszu spójności - 85% - wyjątek stanowią programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej, gdzie wkład EFRR może wynieść 85% wydatków kwalifikowanych???????, jeżeli przynajmniej jedno z państw uczestniczących w programie ma poziom PKB (produkt krajowy brutto) na mieszkańca poniżej 85% średniej unijnej.

W rozporządzenie nr 1083, maksymalne pułapy Wspólnot …. Wkład…. odnoszą się do całego programu a nie do poszczególnych osi priorytetowych. Może być tak, że jeden priorytet objęty jest 100% finansowaniem funduszy - wówczas pozostałe muszą mieć mniejsze finansowanie. Minimalny poziom finansowania priorytetu to 20%.

Wydatki współfinansowane z funduszy strukturalnych nie mogą otrzymać pomocy w ramach innych funduszy wspólnotowych. Przepis ten dotyczy poszczególnych wydatków - a nie całych projektów. Ma on na celu usunięcie podwójnego finansowania wydatków.

Wprowadzono pewne ograniczenia - również rozporządzeniem nr 1083, dotyczące projektów generujących dochody. Wówczas dofinansowanie strukturalne zostało ograniczone do kwoty wartości, tj. luki finansowej (nie z … dochodu, który ponosi inwestycja) - np. płatne autostrady czy gospodarstwa wodno - ciekowe).

Z a r z ą d z e n i a f i n a n s o w e :

Całość regulacji związanej z zarządzaniem finansami zawarta jest w rozporządzeniu nr 1083.

Płatności środków z funduszy strukturalnych dokonywane przez Unię Europejską na rzecz instytucji wyznaczonej przez państwo członkowskie przyjmuje 3 możliwe formy:

1. płatność zaliczkowa;

2. płatność okresowa;

3. płatność salda końcowego.

Płatności z a l i c z k o w e - sposób zależy od tego, czy państwo członkowskie przystąpiło przed 1 maja 2004 roku oraz od tego, z jakiego funduszu jest dofinansowanie - czy z funduszu strukturalnego czy funduszu spójności. Polska jak i inne państwa członkowskie, które weszły do Unii po maju 2004 roku, mogą korzystać z zaliczki w wysokości 7% wkładu funduszu na dany program operacyjny w ciągu 3 lat, a w przypadku funduszu spójności 10% na 3 lata. W państwach „starej” unii jest to 5% i 7,5%.

Kwota wypłacona w ramach płatności zaliczkowej musi być zwrócona Komisji, jeżeli w terminie 24 miesięcy od daty wypłaty I raty nie zostanie przesłany żaden wniosek o płatnośc w ramach programu operacyjnego. (????).

Płatności o k r e s o w e - oblicza się przy zastosowaniu poziomu współfinansowania określonego w decyzji Komisji dotyczącej danego programu operacyjnego dla każdego priorytetu.

Warunki wniosku o płatności okresowe:

1. wniosek powinien być przesłany wraz z deklaracją wydatków;

2. w całym okresie, dla żadnej osi priorytetowej Komisja nie wypłaciła kwoty wyższej niż maksymalna kwota pomocy z funduszy, określonej w decyzji Komisji przyjęciu programu;

3. przesłanie Komisji Europejskiej sprawozdania rocznego przez instytucję zarządzającą;

4. nie została wydana uzasadniona opinia Komisji Europejskiej w sprawie naruszenia odnoszącego się do jednej lub kilku operacji, dla których zdeklarowano wydatki.

Wnioski o płatności okresowe dla danego programu powinny zostać zgrupowane i przedstawione Komisji Europejskiej 3 razy w ciągu roku - ostanie nie później niż do 31 października.

Płatności Komisja Europejska dokonuje w ciągu 2 miesięcy od zarejestrowania wniosku o płatność z zastrzeżeniem dostępności środków na rachunku.

Płatnośc s a l d a k o ń c o w e g o - rozporządzenie przewiduje:

częściowe zamknięcie programu operacyjnego - dla operacji zakończonych tj. takich, w których działania zostały przeprowadzone i w odniesieniu do których wydatki beneficjentów i wkład publiczny zostały poniesione. Tu jest procedura uproszczona, jest dokonywana, gdy państwo członkowskie do 31 grudnia prześle deklarację wydatków dotyczących operacji i deklaracje częściowego zamknięcia (gry w ramach danego priorytetu któreś z działań - albo wszystkie zostały zakończone. Nie cały program ale jego część;

całkowite (ostateczne) zamknięcie programu, ale jest to długa procedura, bo Komisja Europejska dokonuje płatności pod warunkiem otrzymania??? przez państwo członkowskie do końca marca 2017 roku wniosku o płatność wraz z deklaracją wydatków, końcowym sprawozdaniem i deklarację zamknięcia. Komisja Europejska ma 5 miesięcy od daty otrzymania deklaracji zamknięcia, na przekazanie swojej opinii, następnie w braku uwag, Komisja deklarację uważa za przyjętą. Wypłata salda końcowego nastąpić powinna w terminie 45 dni od daty przyjęcia sprawozdania końcowego lub deklaracji zamknięcia - w zależności od tego, co ma datę późniejszą, ale z zastrzeżeniem dostępności środków na rachunku. Ustawa określa termin zamknięcia programu operacyjnego - jest to data najwcześniejsza z 3 możliwych:

1. płatności salda końcowego;

2. przesłanie noty debetowej na kwoty nienależnie wypłacone państwu;

3. anulowanie salda końcowego zobowiązania budżetowego

Wstrzymanie biegu terminu płatności - w tym zakresie obowiązuje procedura od 2007 roku. W odróżnieniu od zawieszenia, bieg terminu płatności może zostać wstrzymany przez tzw. „delegowanego intendenta” - urzędnika Komisji Europejskiej - maksymalnie na 6 miesięcy w 2 przypadkach.

1. gdy sprawozdanie audytowe zawiera dowody sugerujące znaczne wady systemów zarządzania kontroli;

2. gdy musi on (ten urzędnik) przeprowadzić dodatkową weryfikację w związku z podejrzeniem, że deklarowane wydatki związane są z poważnymi i nieprawidłowościami.

Zawieszenie terminu płatności:

Stosuje się je w przypadku stwierdzenia poważnych nieprawidłowości wydatków, w systemie zarządzania i kontroli i poważnie wady wpływające na procedurę certyfikacji i ewentualnie z naruszeniem przez państwa członkowskie zobowiązań dotyczących zabezpieczenia systemu zarządzania i kontroli.

Anulowanie zobowiązań

Pastwo członkowskie, w których PKB w latach 2001 - 2003 klasyfikowały się poniżej 85% średniej unijnej (jak w Polsce) stosowano zasadę N+3.

Dla państw członkowskich, których PKB jest poniżej 85% średniej unijnej w latach 2001 - 2003, wprowadzona została zasada N+3 - w pozostałych państwach N+2.

Zasada N+3 -> Komisja Europejska anuluje część zobowiązania budżetowego w ramach programu operacyjnego, która nie została wykorzystana na płatności zaliczkowe, okresowe lub w odniesieniu do której, nie został złożony wniosek o płatność do końca grudnia - trzeciego roku następującego po roku podjęcia zobowiązania budżetowego w ramach programu.

Procedura anulowania zobowiązań jest trójstopniowa:

1. przekazanie przez Komisję Europejską informacji państwa członkowskiego o ryzyku zastosowania tej procedury;

2. państwo członkowskie ma 2 miesiące na przekazanie spostrzeżeń w tym zakresie;

3. zmniejszenie wkładu funduszy w dany program operacyjny o anulowaną kwotę zobowiązania.

Wyjątki od anulowania zobowiązania:

1. siła wyższa;

2. wstrzymanie biegu terminu płatności

3. zawieszenie płatności

Ustawodawca odrębnie określił automatyczne anulowanie dla dużych projektów w ramach programów operacyjnych - mianowicie:

1. termin ostatecznego anulowania liczy się od daty kolejnej decyzji koniecznej do zatwierdzenia projektów a kwoty pomniejsza się o wartość finansową takich projektów;

2. druga sytuacja związana jest z toczącymi się postępowaniami sądowymi i administracyjnymi - wówczas kwotę anulowanych zobowiązań pomniejsza się o kwotę, której nie można było przedstawić komisji w związku z tymi postępowaniami.

---