Pomoc dentystyczna
Kod klasyfikacji: 513202
Rozdział klasyfikacji: Ochrona zdrowia
Klasa klasyfikacji: Pomocniczy personel medyczny
Zadania i czynności
Podstawowym celem pracy pomocy dentystycznej jest pomaganie lekarzowi stomatologowi w działalności leczniczej w gabinecie i poradni stomatologicznej oraz przygotowanie stanowiska i miejsca pracy lekarza, który zajmuje się leczeniem chorób zębów i jamy ustnej. Lekarz dentysta pracuje w pozycji stojącej lub siedzącej przy fotelu pacjenta. W zasięgu jego prawej ręki znajduje się unit dentystyczny, w którym umieszczone są wiertarki, ssaki, ślinociągi, spluwaczki, sprężarki itp., z lewej strony lekarza, przy fotelu pacjenta znajduje się asystor - stolik-szafka, gdzie umieszczone są wszystkie potrzebne w czasie zabiegu materiały, środki dezynfekcyjne i narzędzia ręczne.
W czasie wykonywania czynności i zabiegów leczniczych przy pacjencie lekarz posługuje się wieloma narzędziami zarówno elektrycznymi jak i ręcznymi, potrzebne mu są różne materiały do wypełnień ubytków, wykonywania wycisków zębowych, dezynfekcji, znieczulenia, usuwania kamienia nazębnego itp.
I właśnie pomoc dentystyczna, czynnie asystując podczas zabiegu, podaje narzędzia i leki nie wchodzące w skład zestawu podstawowego lub wyposażenia lekarskiego stolika; na polecenie lekarza przygotowuje potrzebne do zabiegu materiały (do wypełnień lub wycisków), w razie potrzeby podtrzymuje i unieruchamia pacjenta a bezpośrednio po zabiegu opiekuje się nim.
Przygotowuje na polecenie lekarza stomatologa lub asystentki stomatologicznej narzędzia i materiały do zabiegów profilaktycznych (usuwania kamienia nazębnego czy fluorowania), uczestniczy w zabiegach profilaktycznych, takich jak: fluorowanie, nauka mycia zębów i utrzymywania w higienie jamy ustnej oraz epidemiologicznych prowadzonych przez zespół stomatologiczny. Ponadto wykonuje inne czynności higieniczno-lecznicze na polecenie i według instrukcji lekarza stomatologa lub asystentki stomatologicznej.
Pomoc dentystyczna przeważnie asystuje i pomaga dwóm a nieraz nawet trzem lekarzom stomatologom; zależy to od liczby czynnych stanowisk stomatologicznych w gabinecie.
Przed rozpoczęciem zabiegów stomatologicznych przygotowuje gabinet
i poszczególne stanowiska do pracy. Kompletuje znajdujący się w gabinecie podstawowy sprzęt diagnostyczny, taki jak: lusterko stomatologiczne, zgłębniki, szczypczyki stomatologiczne, lampę doustną oraz leczniczy, tj. narzędzia do szkliwa i zębiny, materiały opatrunkowe i bieliznę zabiegową. Poza tym pomaga lekarzowi prowadzić dokumentację lekarską, wyznacza po uzgodnieniu z lekarzem terminy wizyt i zabiegów, otwiera tzw. karty chorych i prowadzi ewidencję pacjentów.
Po zabiegach porządkuje gabinet, wyjaławia (gorącym powietrzem lub za pomocą pary wodnej pod ciśnieniem ), odkaża (środkami chemicznymi), dezynfekuje narzędzia dentystyczne, urządzenia i całe pomieszczenie zgodnie z zasadami aseptyki i obowiązującą instrukcją.
Środowisko pracy
Miejscem pracy pomocy dentystycznej jest gabinet stomatologiczny. Ponieważ asystuje przy zabiegach, towarzyszy jej w pracy hałas mechanicznych narzędzi dentystycznych. Przy wykonywaniu rutynowych czynności zabiegowych posługuje się sprzętem i urządzeniami do dezynfekcji i sterylizacji, musi więc przestrzegać przepisy bhp, p.poż. i ekologiczne, aby nie narażać siebie, lekarza, pacjentów i środowiska na ewentualne zakażenie różnego rodzaju chorobami.
W pracy pomocy dentystycznej dominują czynności manualno-wzrokowo-słuchowe, wykonywane w zmiennej pozycji ciała: stojącej, siedzącej i chodzącej. Ze względu na wydatek energetyczny praca ta zaliczana jest do pracy lekkiej, trwa od 6 do 8 godzin dziennie, przeważnie w systemie dwuzmianowym.
Wymagania psychologiczne
Pomoc dentystyczna asystuje i pomaga lekarzowi dentyście przy wykonywaniu zabiegów stomatologicznych, ma więc bezpośredni kontakt z pacjentem, czyli osobą cierpiącą lub obawiającą się bólu, zdenerwowaną oraz lekarzem, którego polecenia musi szybko i sprawnie wykonywać. Dlatego powinna to być osoba o dużej odporności psychicznej, życzliwa dla ludzi i umiejąca z nimi postępować, jednocześnie powinna umieć podporządkować się przełożonemu wykazując przy tym refleks, cierpliwość, dokładność, a także samodzielność ?zarówno przy wykonywaniu poleceń jak i realizacji zadań rutynowych.
Wymagania fizyczne i zdrowotne
Pomoc dentystyczna z uwagi na raczej ruchliwy charakter pracy powinna być ogólnie sprawna fizycznie, musi mieć sprawny narząd ruchu, rąk i dobry wzrok.
Bezwzględne przeciwwskazanie do zatrudnienia w zawodzie pomocy dentystycznej, to wady wymowy, utrudniające kontakt z otoczeniem, oraz niektóre przewlekłe choroby skóry i skłonność do alergii.
Warunki podjęcia pracy w zawodzie
Jest to zawód o charakterze opiekuńczym raczej dla kobiet, podobnie jak zawód pielęgniarki czy asystentki stomatologicznej.
Nie ma szkół kształcących do tego zawodu i dlatego przyuczenie odbywa się w trakcie pracy z lekarzem stomatologiem w gabinecie dentystycznym. Po kilku latach pracy na wniosek lekarza przyuczającego, wojewódzki wydział zdrowia organizuje 7 dniowy kurs, po którego ukończeniu osoba przyuczona otrzymuje zaświadczenie i tytuł wykwalifikowanej pomocy dentystycznej.
Możliwości awansu w hierarchii zawodowej
Niestety w zawodzie pomocy dentystycznej nie ma możliwości awansu w znaczeniu osiągania coraz wyższych stopni w hierarchii organizacyjnej.
Możliwości podjęcia pracy przez dorosłych
W zasadzie pracę pomocy dentystycznej można podjąć w każdym wieku, jeżeli posiada się minimum podstawowe wykształcenie oraz warunki zdrowotne i predyspozycje psychiczne wymagane w tym zawodzie.
Polecana literatura
Sterylizacja narzędzi i materiałów medycznych. Metody i kontrola, (praca zbiorowa) PZWL 1986
Podręcznik dla higienistek i asystentek stomatologicznych, (Red.) Z. Jańczyk
PZWL 1994
Źródło danych: Przewodnik Po Zawodach, wyd. II, MPiPS
1
Wyszukiwarka