Patomorfologia 27.04.2010r

Barwienie specjalne:

Wykrywanie:
- substancji śluzowych (mucykarmin, błękit metylenowy),
- zmian amyloidowych np. barwienie czerwienią Kongo,
- glikogenu, grzybów - metoda PAS,
- tkanki łącznej - metoda Massona,
- włókien srebrnochłonnych - impregnacja soli srebra,
- substancji tłuszczowych - Sudan, - żelaza - metoda Perla
- barwienie cytologii ginekologicznych - metoda Papanicolaou.

Barwienie substancji śluzowych: barwienie progresywne
a) mucykarmin
b) hematoksylina wg Boehmera lub Meyera.
Wynik - jądra komórkowe - zabarwienie do niebieskiego do fioletowego,
Substancje śluzowe - czerwono fiołkowe.

Barwienie zmian amyloidowych:
Amyloidoza - pozakomórkowe odkładanie się w tkankach złogów nieprawidłowego białka - amyloidu, które odkłada się najczęściej w nerkach, śledzionie, wątrobie , mięśniu sercowym i układzie nerwowym.

Amyloid składa się z sieci sztywnych, prostych włókien o średnicy 10-15 nm zbudowanych z peptydów prekursorowych o β - fałdowej konformacji. Amyloid zbudowany jest z fi lamentów białkowych zlokalizowanych pozakomórkowo.

Metody barwienia zmian amyloidowych: podstawowe H&E - amyloid ma postać kwasochłonnych jasnoróżowych szklistych mas - obserwujemy pod mikroskopem świetlnym
- specjalne - czerwienią Syriusza, czerwienią Kongo - obserwujemy pod mikroskopem świetlnym. Barwienie amyloidów czerwienią Kongo nie jest barwieniem trwałym- po czasie amyloid blaknie, dlatego nie archiwizujemy
W celach diagnostycznych najczęściej stosuje się barwienie czerwienią Kongo - amyloid przyjmuje zabarwienie pomarańczowe i ujawnia zieloną dwuchłonność w świetle spolaryzowanym.
- badanie w mikroskopie elektronowym - uwidocznienie włókienkowej struktury amyloidu.
W mikroskopie polaryzacyjnym amyloid przyjmuje żółto-zielony kolor.

Czerwień Kongo - mikroskop świetlny,
Amyloid - czerwony,
Jądra komórkowe - niebieskie,
Cytoplazma - jasnoniebieska

Barwienie amyloidu fioletem goryczki lub fioletem metylenowym. Jest to barwienie regresywne.
- 1% roztwór fioletu goryczki lub fioletu metylenowego
- płukanie w wodzie destylowanej,
- różnicowanie w 2% kwasie octowym aż do chwili gdy ze skrawków przestanie uwalniać się barwnik - płukanie w wodzie destylowanej
- osuszenie preparatu bibułką
-odwodnić

- prześwietlić
-zamknąć w żywicy lub balsamie kanadyjskim

Metody wykrywania węglowodanów - glikogenu:

Metoda PAS (ang. Periodic Acid Schiff)
- podstawowa reakcja do wykrywania wielocukrów jest to reakcja z kwasem nadjodowym oraz odczynnikiem Schiffa,
- polega na utlenieniu substratu (glikogenu) zawartego w tkance/komórce do aldehydów - kwasem nadjodowym,
- powstałe grupy aldehydowe są wykrywane w skrawkach za pomocą odczynnika Schiffa,
- odczynnik Schiffa przyjmuje zabarwienie purpurowoczerwone (czerwonofioletowe)
Dodatkowe zastosowanie hematoksylina powoduje zabarwienie jąder komórkowych na niebiesko, subst.PAS(+) - purpurowoczerwone

Metoda barwienia glikogenu z zastosowanie zasady Schiffa i octanu ołowianego:
Utlenianie glikogenu zachodzi pod wpływem octanu ołowianego (a nie kwasu nadjodowego - PAS). Powstaje więcej grup aldehydowych i sygnał jest intensywniejszy niż w PAS.

Metoda barwienia tkanki łącznej stanowiącej zrąb wszystkich narządów - metoda Massona
- wynik reakcji: niebieskie zabarwienie tkanki łącznej

Metoda- różnicowanie tkanki mięśniowej i łącznej- metoda van Gieson'a
- metoda wykorzystująca kwas pikrynowy i kwaśną fuksynę
- tkanka łączna przyjmuje zabarwienie czerwone

barwienie według Ladewiga

Impregnacja soli srebra wg Gomoriego - barwienie włókien retikulinowych.
- stosowane przy wykrywaniu włókien keratynowych i neurofibryli
- redukcja srebra prowadzi do odkładania na badanych strukturach - czerwonobrunatne(czarnobrunatne?) stronty.

Zasady postępowania podczas impregnacji tkanki srebrem:
- bezwzględnie czyste naczynia,
- bezwzględnie czyste odczynniki,
- używanie wody podwójnie destylowanej,
- używanie bagietek szklanych i pęset z masy rogowej zamiast narzędzi metalowych,
- wycinki najlepiej utrwalać w formalinie, a także w płynach Zenkera, Carnoya i Bouina.

* srebro do barwienia jąderka-metoda NOR- barwi rDNA

Barwienie włókien sprężystych: oreiną

Barwienie substancji tłuszczowych:
- do barwienia lipidów stosuje się: Sudan III, Sudan IV, Sudan czarny, Szkarłat R, czerwień oleista.
-preparat jest zamykany w glicerolu.
- w świetle fioletowym lipidy wykazują fluorescencje - mikroskop fluorescencyjny - wykrywanie lipidów opiera się na właściwościach fizycznych (rozpuszczalność, odmienny współczynnik załamania światła w porównaniu z innymi strukturami cytoplazmatycznymi)

Wykrywanie żelaza:
- według Perlsa- żelazo barwi się na granatowo
- H&E- pomarańczowe struktury
- błękit pruski- niebieskie/granatowe zabarwienie żelaza

---