1)Czynniki rozwojowe wpływające na młodszy wiek szkolny , starszy wiek szkolny
2) Młodszy wiek szkolny
Młodszy wiek szkolny, nazywany także późne dzieciństwo trwa od 7 do 10-12 r. ż.
W okresie tym dziecko rozpoczyna naukę w szkole i uczęszcza do szkoły podstawowej. Pierwsza klasa szkoły podstawowej bywa traktowana jako etap przejściowy między wiekiem przedszkolnym a szkolnym.
*Dzieci wstępujące do szkoły różnią się między sobą nieraz bardzo znacznie, poziom ogólnego rozwoju dzieci oraz stopień ich dojrzałości do podjęcia nauki w szkole są bardzo nierówne i zjawisko to obserwuje się w skali światowej
3) W młodszym wieku szkolnym następuje intensywny rozwój całego organizmu
*Zachodzi proces dojrzewania komórek mózgowych. Prawie zakończony zostaje wzrost mózgu. Następuje rozwój mięśni, szybciej rozwijają się mięśnie duże niż drobne. Kościec jest nadal miękki i plastyczny, umożliwia, więc wzrost organizmu, ale powoduje też dużą podatność na zniekształcenia w przypadku prowadzenia niewłaściwego trybu życie, np. przyjmowanie niewłaściwej pozycji przy siedzeniu.
4) W młodszym wieku szkolnym można wyróżnić dwie fazy rozwojowe .
Pierwsza faza obejmuje 7 i 8 rok życia. Okres ten wymaga dużego wysiłku fizycznego i psychicznego.
Druga faza przypada na 9 i 11 rok życia. W tym okresie występują zmiany w sferze intelektualnej dziecka.
*1- Bardzo intensywne są w tej fazie przeżycia natury społeczne młody człowiek obserwuje zachowanie i działanie osób dorosłych ze szczególnym uwzględnieniem postępowanie nauczyciela-wychowawcy.
2-Rozwija się intensywnie mowa i myślenie, następuje zwiększenie aktywności i samodzielności, rozwój umiejętności współżycia i współpracy w zespole.
5) Czynniki wpływające na rozwój w młodszym wieku szkolnym
Rozwój dziecka, jego tempo i rytm zależą od wielu czynników. Wśród nich najistotniejsze są te o charakterze biologicznym i środowiskowym.
Jednym z zasadniczych czynników zewnętrznych jest odżywianie. Zapotrzebowanie organizmu na kalorie jest w tym okresie jest duże, gdyż znaczą część pożywienia organizm zużywa na rozrost ciała
*Spośród czynników biologicznych za najważniejsze można uznać wrodzone właściwości organizmu i ośrodkowego układu nerwowego przekazywane genetycznie
Wśród czynników środowiskowych największy wpływ na dziecka ma rodzina. Osiągnąć to mogą poprzez dobry kontakt z dzieckiem, poświęcenie mu uwagi oraz otoczenie szczególną opieką w tym okresie. Dobry kontakt z dzieckiem buduje się latami od momentu narodzin poprzez całe życie a wymaga on czasu, pracy i cierpliwości.
6) Dominują tu różnorodne trudności szkolne.
Niedostosowanie do warunków szkolnych rodzi nadmierne napięcia emocjonalne, nierzadko z cechami zahamowania emocjonalnego. Natomiast nadmierne napięcia eksplodują pojawieniem się lub nasileniem patologicznych nawyków, tików, jąkania oraz wystąpieniem nadruchliwości(ADHD)
Napięcia związane ze szkołą stanowią podłoże często występującego zjawiska jakim jest fobia szkolna.
*Trudności te wynikają częściowo z niedostatków intelektualnych, diagnozowanych w poradnictwie psychologiczno-pedagogicznym, nieprawidłowego rozwoju fizycznego, wynikające z zaburzonego uspołecznienia dziecka oraz niedojrzałości emocjonalnej, która utrudnia dzieciom
Fobia szkolna -Manifestuje się ona lękiem przed pójściem do szkoły, przed pewnymi lekcjami lub niektórymi nauczycielami. Fobii szkolnej bardzo często towarzyszą różne dolegliwości somatyczne, które utrudniają uczniom wypełnianie obowiązku szkolnego. Niedostosowanie do szkoły przyczynia się też do występowania zaburzeń zachowań społecznie nie akceptowanych takich jak; wagary, ucieczki z domu czy szkoły. Ujawnia się także w tym okresie wiele zaniedbań środowiskowych, często z towarzyszącymi nadmiernymi wymaganiami ze strony rodziców, którzy mają jedynie na celu egoistyczną chlubę z dziecka bez względu na jego możliwości intelektualne i rozwój emocjonalny
Warto zrobić wszystko, by młodszy wiek szkolny upłynął bez zbędnych problemów. Bardzo ważne jest wsparcie ze strony rodziców. Początki edukacji nie należą do łatwych. Zanim dziecko opanuje wszystkie nawyki minie trochę czasu. Z pewnością nie będzie to okres łatwy, ale ze wsparciem rodziców będzie możliwy do pokonania.
7) Według badań (Bernard 1965) czynniki, które korzystnie wpływają na rozwój intelektualny ucznia to:
- wykazanie zainteresowania rodziców, rozmowy z dziećmi, odpowiadanie na ich pytania itp.
- zapewnienie atmosfery miłości, akceptacji, zrozumienia
- nie budowanie zbyt silnych zależności emocjonalnych pomiędzy rodzicami, a dzieckiem
- zainteresowanie czytaniem, posiadanie w domu wielu książek
- odwiedzanie instytucji kulturalnych, np. muzeum, teatru, filharmonii, bibliotek
8) Starszy wiek szkolny
Starszym wiekiem szkolnym nazywamy okres wieku 11do 15 lat
*1)również inaczej zwany jest młodszą faza dorastania
9) Dużą role w tym okresie odgrywa wyobraźnia, która znajduje swój wyraz najczęściej w marzeniach i twórczości młodzieży. Młodzi odrywają się od rzeczywistości i snują przypuszczenia na temat swych losów, swych osiągnięć i roli w dalszym życiu, planów zmieniania świata, nieraz bardzo fantastycznych..
*Wyobraźnia młodocianych wiąże się ściśle z ich wzmożoną emocjonalnością. Młodzi marzą o sławie i miłości, o niezwykłych przygodach i podróżach, o lepszej własnej sytuacji rodzinnej i czy społecznej. Treść tych marzeń i fantazji zależy w dużym stopniu od warunków , w jakich młodzież żyje, od jej niezaspokojonych potrzeb, od nastawienia do życia i od poziomu aspiracji
10) Kluczową sprawą jest wspieranie dorastających poprzez okazywanie im szacunku oraz dostrzeganie ich mocnych stron. Uwaga i zainteresowanie również tym, co jest dla nich źródłem niepokoju bądź trudności w połączeniu z bezinwazyjnymi wskazówkami - jak można sobie radzić - zwiększają szanse na osiąganie dobrego samopoczucia w konstruktywny sposób.
11) ZABURZENIA OKRESU DORASTANIA
Z okresem dorastania wiążą się też problemy w kategorii zaburzeń łaknienia, czyli anoreksja i bulimia.
Przestępczość
Samobójstwa nastolatków
Depresja
Homoseksualizm w okresie dorastania
Nadużywanie środków psychoaktywnych
*W okresie dorastania coraz silniejsza jest potrzeba bycia rozpoznawanym i akceptowanym
2-Kolejnym zaburzeniem okresu dorastania jest przestępczość nieletnich. Pojecie „przestępczość nieletnich” jest pojęciem prawnym i kryminologicznym, powszechnie stosowanym na całym świecie
3)-Próby samobójcze w okresie dorastania powinno się traktować jako formy wołania o pomoc, których celem jest nie tyle odebranie sobie życia, co zwrócenie na siebie uwagi otoczenia. Każda próba samobójcza zasługuje na poważne traktowanie, bez względu na to ile w niej było rzeczywistego zamiaru pozbawienia się życia
12) BIBLIOGRAFIA
Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży. Pod red. Marii Żebrowskiej. Warszawa 1976, PWN,
J. Strelau, A. Jurkiewicz, Z. Putkiewicz „Podstawy psychologii dla nauczycieli”, PWN, Warszawa 1975,
H.W. Bernard 1965, Psychology of learning and teaching
Szewczyk 1996:11,12,L. Szewczyk „Lęk u dzieci, różnorodność przeżywania”, red. W. Tłokiński, Warszawa 1993
L. Wołoszynowa 1975:530-532: Młodszy wiek szkolny. W: Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży. Pod red. M. Żebrowskiej