1. PODSTAWOWE POJĘCIA DOTYCZĄCE ADMINISTRACJI PAŃSTWA
Przedmiot prawa administracyjnego- sprawa administracyjna, czyli taka, w której istnieje stosunek prawny regulowany przez materialne prawa administracyjne, określający prawa i obowiązki podmiotów postępowania
- przepisy regulujące strukturę administracyjną i tak jej działania tworzące ogólną część prawa administracyjnego oraz przepisy normujące sposób załatwiania poszczególnych rodzajów spraw należące do spraw części szczegółówej
Podmiot prawa administracyjnego- organy administracji publicznej oraz strona postępowania czyli osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka nie posiadająca osobowości prawnej będącą państwową lub samorządową jednostką gospodarczą lub organizacją społeczną. Podmioty możemy podzielić na monokratyczne(minister, Prezes RM, wojewoda) oraz organy kolegialne (Rada Ministrów, Rada Gminy, Urząd Gminy)
Administracja publiczna- organizacja ludzi wyodrębniona w celu wspólnego działania
- prawnie wyodrębniona część aparatu państwa celem zaspokojenia indywidualnych i zbiorowych potrzeb
Organ administracji- wyodrębniony i zorganizowany zespół składników materialnych i ludzkich wyposażonych przez państwo w stosowne uprawnienia, którymi realizuje ściśle określone zadania leżące w kwestii państwa.
Cechy administracji publicznej;
administracja rządowa działa w imieniu i na rachunek państwa, samorządowa w imieniu i na rachunek własny
legalizm art. 2 i 7 konstytucji
monopolizm
działa w oparciu o strukturę, a nie osobę
rozstrzygnięcia administracji publicznej mają charakter władczy
jest zorganizowana na zasadzie kierownictwa i podległości/ jest schierarchizowana na fachowym aparacie urzędniczym
działania administracji są ciągłe (i powinny być stabilne)
działa na podstawie prawa i w granicach prawa
winna działać w interesie publicznym
zawsze ma charakter polityczny
zawodowy i fachowy personel
ma charakter bezosobowy
typologia organów administracji publicznej:
ze względu na skład:
jednosobowe np. prezydent
wielosobowe np. Rada Gminy
zakres kompetencyjny
decydujące
pomocnicze
doradcze
ze względu na sposób powoływania
z wyboru (wójt, burmistrz)
z nominacji
ze względu na właściwość
instytucjonalna
rzeczowa
miejscowa
Płaszczyzny działania administracji publicznej
reglamentacyjno- dystrybucyjna ( organy administracji publicznej uczestniczą w procesie dystrybucji pewnego rodzaju dóbr oraz reglamentacji)
organizatorska (rozstrzygnięcia administracji publicznej kreują porządek)
kontrola- weryfikacja i ocena działań podmiotu kontrolowanego bez możliwości władczego wkroczenia do tego podmiotu, „obserwacja” działań podmiotu kontrolowanego
nadzór- kontrola rozszerzona o możliwość władczego wkroczenia w działania podmiotu kontrolowanego. Formy nadzoru to: uchylenia, rozstrzygnięcia, zawieszenia, zatwierdzenia
kierownictwo- organ kierujący może używać wszelkich środków w celu oddziaływania na postępowanie organów kierownictwa, z wyjątkiem środków których użycia prawo zakazuje. Szczególne cechy kierownictwa:
relacja najmocniejsza- zakłada użycie władczych środków działania
relacja najgłębsza- nie ogranicza się do stosowania środków określonych ustawowo
charakter wyłączny- można podlegać kierownictwu tylko jednego organu
Koordynacja w administracji publicznej sprowadza się do harmonizowania działań różnych organów administracji i urzędów publicznych dla osiągnięcia zamierzonych celów.