METODA MAJOCHA

Metoda wykorzystywana głównie w terapii bocznych skrzywień kręgosłupa. Wg. autora najważniejsze w zatrzymaniu progresji skrzywienia są: nauka nawyku utrzymania prawidłowej postawy ciała oraz wzmocnienie gorsetu mm. Dodatkowo zrezygnowano z ćw. asymetrycznych, przeprowadzenie korekcji biernej lub czynnej przed każdym ćwiczeniem.

BADANIE

Majoch opracowała własny schemat postępowania diagnostycznego. najważniejszymi jego częściami są pomiary :

• wysokość i asa ciała

• dł. względna i bezwzględna kd.

• obwód kl. piersiowej i talii - zarówno w ustawieniu wdechowym jak i wydechowym

• wartości krzywizn w pł. strzałkowej

• garbu żebrowego i wału lędźwiowego w pł. strzałkowej

• siły względnej i bezwzględnej mm brzucha i grzbietu - za pomocą ćwiczeń testowych

• ustawienie łopatek, barków , kolców biodrowych przednich górnych

• pionów - rzutowych z C_7, Th₁, L₁

• zakresów ruchomości kręgosłupa w zgięciu i skłonie bocznym

• testy : elongacyjne i antygrawitacyjne.

Dodatkowo można uzupełnić o wynik RTG, ocenie siły innych grup mięśniowych dzięki testowi Lovetta, obrys klatki piersiowej, określenie pojemności życiowej płuc. Badanie to daje możliwość zebrania danych o :

• ruchomości kl. piersiowej i brzucha

• lateralizacji tułowia, głębokości krzywizn w pł. strzałkowej

• wysokości garbu żebrowego i wału lędźwiowego,

• różnicach ustawienia symetrycznych punktów ciała,

• zakresie ruchomości kręgosłupa i sile mm

TERAPIA

Majoch bazuje na określeniu wielkości skrzywienia dokonanej metodą Cobba i wyróżnił cztery grupy terapeutyczne :

- grupa I- kąt skrzywienia podstawowego do 30⁰

- grupa II- kąt skrzywienia podstawowego pomiędzy 31⁰ a 60⁰

- grupa III- kąt skrzywienia podstawowego pomiędzy 61⁰ a 90⁰

-grupa IV- kąt skrzywienia podstawowego powyżej 91⁰

Podstawowe leczenie ruchem zastosowano u grupy I i II. Gdy kąt skrzywienie był poniżej 45 stopni zalecono ćw. korekcyjne, naukę przyjmowania i utrzymania prawidłowej postawy . grypy III i IV są przygotowywane do zabiegu operacyjnego . zastosowane są w tedy ćw. oddechowe, zwiększające czynną i bierną ruchomość kręgosłupa, wzmacniające osłabione grupy mm., ogólnokondycyjne. po zabiegu operacyjnym są wykonywane ćw. takie jak : oddechowe, indywidualne z wyłączeniem ćwiczeń w zwisach i podporach, ogólnokondycyjne.

Uzupełnieniem ruchu w bocznych skrzywieniach jest trening odczuwania i utrzymania skorygowanej postawy ciała, ze wszystkimi etapami reedukacji posturalnej. Żeby ta metoda mogła przynieść pożądany efekt należy oddziaływać kompleksowo. do utrzymania poprawnej postawy ciała może być wykorzystany tzw. test ścienny. Test ścienny polegała na kolejno wykonywanych korekcjach odcinkowych z przyłożeniem oporu na odc. szyjnego.

Wprowadził inne ćwiczenia- testy. Są wykonywane w różnych pozycjach wyjściowych które pozwalają na dokładne i szybkie wzmocnienie optymalnych obciążeń. Powyższe ćwiczenia określały zazwyczaj 4 stopnie wytrenowania. Każdy z nich, oprócz pierwszego, charakteryzował się wzrastającym obciążeniem. Ćwiczenia były wykonywane 3- krotne w ciągu dnia. Raz - dla uzyskania max możliwości pacjenta, natomiast po krótkiej przerwie- dwa razy po 70% czasu uzyskanego w pierwszej próbie dla zwiększenia wytrzymałości siłowej. wykorzystał on tzw. sprzężenie zwrotne. Wprowadził on również tzw. ` gorsety przylepcowe” nie wyłączały napięcia mięśni posturalnych tym samym nie osłabiały ich. Inną formą wykorzystania sprzężenia zwrotnego było zastosowanie antygrawitacyjnego korektora postawy. Korektor umożliwiał kontrolę napięcia mięśni utrzymujących spionizowaną postawę ciała.

W III i IV grupie nacisk kładziono na przygotowanie do zabiegu operacyjnego, głównie poprzez rozciągnięcie skróconych elementów okołostawowych strony wklęsłej skrzywienia. Majoch opracował tzw. wyciąg grawitacyjny . Polegał on na wykonaniu zwisu odwrotnego, w zawieszeniu na pasach biodrowych i kamaszkach, z zakładanymi prze pętle Glissona obciążeniem, dochodzącym do ¼ wagi ciała.

Metoda Klappa

Udowodnił na zwierzętach że najważniejsza przyczyną progresji bocznych skrzywień kręgosłupa jest utrzymanie stojącej postawy. negatywnym następstwom pionizacji jest wykorzystanie ćwiczeń w pozycji klęku podpartego. założeniem metody była zasada tzw. sterowania odgórnego i oddolnego, zwana inaczej schematem ruchu. Autor uznał ze korekcja wad zależy od ruchów w płaszczyźnie czołowej w obręczy barkowej i biodrowej pacjent przesuwając się po zewnętrznej stronie okręgu o średnicy ok8-12 metrów, ustawiany był zawsze w taki sposób , aby wypukłość skrzywienia pierwotnego skierowana była do środka koła. Autor przedstawił tzw. klucz ćwiczeń-dobór pozycji wyjściowych w zależności od lokalizacji szczytu skrzywienia. Jego zdaniem korekcja skoliozy jest najłatwiejsza gdy krąg szczytowy wygięcia jest najwyższym bądź najniższym punktem kręgosłupa. Autor wyróżnił 6 pozycji kifozujących oraz 5 lordozujących. Zalecał większości pozycje kifozujące, gdyż uznawał ze dużą rolę gra poprawa wady w odcinku piersiowym

Do innowacji przedstawionych przez Klappa zaliczyć można:

-Wprowadzenie ćwiczeń w wodzie- efekt odciążenia i rozluźnienia uzyskiwany przez ciśnienie hydrostatyczne oraz temperaturę środowiska wodnego

-zastosowanie strojów gimnastycznych- umożliwiają terapeucie wzrokową kontrolę ćwiczeń

-włączenie w proces terapii zajęć zespołowych w salach gimnastycznych

-higienę ćwiczeń- zajęcia usprawniające prowadzono zwykle przy otwartych oknach; po każdej zmianie ćwiczących grup zmywano podłogi

- wprowadzenie przyrządów i przyborów do ćwiczeń- nierówne poręcze, rękawice i nakolanniki ochronne z filcu

-naukę ćwiczeń profilaktycznych- Klapp uznając, że wczesna profilaktyka jest bardziej skuteczna niż skomplikowane procedury lecznicze, zalecał częste przeprowadzenie prostych ćwiczeń w warunkach domowych; organizację kolonii zdrowotnych.

Badanie

Wzajemne ułożenie następujących obszarów:

-szyi i głowy

-obręczy barkowej

-łopatek

-trójkątów talii

-miednicy

-kończyn dolnych

Dodatkowo oceniał też:

-symetrie klatki piersiowej

-zarys pleców w skłonie

- ruchomość kręgosłupa

-wysklepienie stóp

- ogólne umięśnienie ciała

Szczególna uwagę zwracano na skrzywienia pierwotne

Terapia

Główne cele ćwiczeń to:

- zwiększenie ruchomości kręgosłupa i klatki piersiowej

-wzmocnienie gorsetu mięśniowego

-zwiększenie pojemności życiowej płuc

Ważniejsze ćwiczenia ruchowe:

-„czworakowanie”- podstawowe ćwiczenie wykonywane we wszystkich typach skolioz

-„ślizganie”- zasadniczy cel tego ćwiczenia to korekcja pleców okrągłych; rozciągnięcie mięśni piersiowych można było zwiększyć przez bierny docisk klatki piersiowej do podłoża

-„ wężowanie”- umożliwiające rozciągnięcie mięśni około kręgosłupowych;

-„zajęcze skoki”- ćwiczenie wzmacniające mięśnie grzbietu i brzucha; stosowane przy wszystkich typach skrzywień;

-„wielki łuk”- umożliwiające wzmocnienie mięśni grzbietu i uruchomienie stawów kręgosłupa;

-różnego rodzaju „chód na kolanach”(np. z wyprostem tułowia, ze skłonem tułowia w bok, ki fotyczny, kifotyczny z wyrzutem kończyn górnych)- ćwiczenia te wzmacniały mięsnie grzbietu i obręczy barkowej, mogły być stosowane symetrycznie w zaburzeniach ukształtowania krzywizn w płaszczyźnie strzałkowej w przypadkach pleców okrągłych, bądź asymetrycznie w bocznych skrzywieniach kręgosłupa;

-różnego typu „ głębokie czworakowania” (np. z wyprostem kończyny górnej i dolnej, z przeciąganiem, z zataczaniem koła kończyną górną)- ćwiczenia te stosowane były w przypadkach skolioz z jednoczesnym spłyceniem kifozy piersiowej.

Twórca metody podzielił przedstawione przez siebie ćwiczenia na:

- mobilizujące- („czworakowanie”, „wężowanie”) stosowane na początku zajęć, gdyż rozluźniały mięśnie około kręgosłupowe i dzięki temu ułatwiały korekcję skrzywienia;

-wydłużające-rzciągały elementy okołostawowe i zwiększały możliwości korekcyjne(„ślizganie”, „głębokie czworakowanie z wyprostem kończyny górnej i dolnej”) oraz przygotowywały do przyjęcia skorygowanej pozycji pionowej („chód na kolanach z wyprostem tułowia”, ”zajęcze skoki”)

-korekcyjne- stosowane w części głównej zajęć, miały na celu zmniejszenie nieprawidłowego ustawienie kręgosłupa. Wg Autora najlepsze efekty uzyskiwano wpływając ćwiczeniami na szczyt skrzywienia („ślizganie”, „głębokie czworakowanie z przeciąganiem”, „głębokie czworakowaniez zataczaniem koła kończyną górną”, „chód na kolanach z wyprostem tułowia”, „ki fotyczny chód na kolanach ze skłonem w bok”, „ki fotyczny chód na kolanach z wyrzutem kończyny górnej”, „ki fotyczny chód na kolanach z podparciem tułowia”, „głębokie czworakowanie z wyprostem kończyny dolnej i górnej')

-wzmacniające- ich celem było stworzenie gorsetu mięśniowego, a dzięki temu i powstrzymanie progresji skrzywienia. Do ćwiczeń o takim charakterze Klapp zaliczył: „wielki łuk”, zajęcze skoki”, ”głębokie czworakowanie z wyprostem kończyny górnej i dolnej”, „chód na kolanach z wyprostem tułowia”, ”chód na kolanach ze skłonem tułowia w bok”. Dla zwiększania obciążenia niektóre z tych ćwiczen wykonywano w zwisach na drabinkach lub skonstruowanych przez Klappa asymetrycznych poręczach. Ćwiczenia na poręczach umożliwiały, dzięki ustabilizowaniu miednicy, dobrą pozycję wyjściowa do ćwiczeń mięśni grzbietu lub brzucha.

Włączył też ćwiczenia derotacyjne ale priorytetem były wyżej przedstawione metody i uważał , (jak i inni twórcy) że w przypadku dzieci bardzo ważnym elementem leczenia jest zabawa , która sprawia radość, pobudza i wspiera ich rozwój .

3

---