Losy i charakterystyka Jacka Soplicy.
Główną postacią utworu jest Jacek Soplica, który całe swe życie poświęcił walce o wolność ojczyzny. W młodości był ulubieńcem okolicznej szlachty. Reprezentował ubogą szlachtę. Jacek łatwo zjednywał ludzi, bywał często na sejmikach, dlatego potrzebny był Stolnikowi Horeszce. Stolnik zabiegał o przyjaźń z Jackiem, zapraszał go na biesiady, krzyczał nieraz, że "nie miał przyjaciela nad Jacka Soplicę". Stolnik miał córkę Ewę, w której zakochał się Jacek.
Jacek sądził, że Stolnik odda mu córkę. Ten jednak postanowił, że nie odda mu Ewy, ze względu na jego stan posiadania. Soplica nie wiedząc co ze sobą zrobić, postanawia zaprowadzić pułk szlachty i opuścić na zawsze Ojczyznę. Jednak Jacek wybrał się po raz ostatni do Stolnika Horeszki, błagać o rękę córki. Horeszko zaś zapytał Jacka, czy warto wydać Ewę za kasztelana witebskiego. To wydarzenie jeszcze bardziej pogłębiło rozpacz Soplicy. Wkrótce ożenił się z "pierwszą napotkaną kobietą". Nie kochał jej jednak. Miał z nią syna Tadeusza. Jacek nie mogąc zapomnieć o Ewie zaczął pić. Niedługo jego żona umarła. Jacek postanawia się zemścić. Jeździł często koło zamku. Raz po szturmie Moskali, gdy Stolnik wyszedł na dziedziniec Jacek wziął strzelbę i wypalił. Stolnik padając zaznaczył w powietrzu znak krzyża, na znak przebaczenia. Świadkiem tego zajścia był Gerwazy, który postanawia zemścić się na rodzie Sopliców.
To wydarzenie spowodowało przełom w życiu Jacka Soplicy. Uciekł z kraju. Postanowił się poprawić i wstąpił do zakonu. Zwał się odtąd Robakiem, na znak pokory. Swe dawne grzechy postanawia odkupić dobrymi przykładami i walką za ojczyznę. Czasem udawało mu się przedrzeć do kraju z rozkazami i wiadomościami. Rolę emisariusza okupił pobytem w pruskiej twierdzy i na Sybirze. Walczył także w legionach pod Somosierrą, w czasie walk został dwukrotnie ranny. Po tych wszystkich przeżyciach wrócił do ojczyzny. Gdzie miał przygotować powstanie. Zginął podczas zajazdu. Gerwazy przebaczył mu jego uczynki przed śmiercią. Po jego śmierci przyznano mu Krzyż Legii Honorowe. Charakterystyka Jacka Soplicy:
Patriota, człowiek kłótliwy, awanturnik, warchoł, człowiek ufny, mało podejrzliwy (naiwny), potrafił prawdziwie kochać, waleczny, odważny, zdolny do najwyższych poświęceń.