Barbara Smolińska - Theiss: Węgrów - siły społeczne małego miasta.
Miasto jako przestrzeń działania
Miasto to przestrzeń społeczna wypełniona działaniem. Jest zmaterializowana i zobiektywizowana. Pojęcie wytwarzania przestrzeni zawiera 3 ściśle ze sobą połączone procesy:
Produkcja i reprodukcja
Przetwarzanie przestrzeni wynikające z określonych warunków społecznych
Działanie związane z tworzeniem i odczytywaniem symboli zawartych w obszarze miasta
Obszar ten ma stwarzać mieszkańcom warunki do pełnienia zadań produkcyjnych. Miasto ma również wymiar kulturowy.
Cechą charakterystyczną socjologii miasta jest ujęcie go jako przestrzeni odbijającej i kierującej stosunki społeczno-ekonomiczne i kulturowe. Industrializacja w PRL charakteryzowała się rozwojem głownie przemysłu ciężkiego kosztem rolnictwa i koncentracji go na jednym terenie, wysokimi kosztami i niską wydajnością oraz dominacją polityki nad ekonomią. Powodowało to widoczny regres i konflikt.
Czynniki wytwarzania przestrzeni: ograniczenia przyrodnicze, technologiczne wynikające z władzy, która jest narzędziem kontroli.
Przestrzeń jest produktem społecznym wytwarzanym przez realne działania ludzi.
Siły społeczne, siły ludzkie to uzdolnienia, cechy jednostek, grup i środowisk wyrażające się w działaniu. Mają zdolność więzi między ludźmi.
Człowiek tworzy przestrzeń życia dzięki doświadczeniu i działaniu. Problemem jest zakres działań ludu (lokalizm) i władzy (centralizm i administracja).
Dyskusje wokół metody aktywizowania środowiska
Aktywizowanie, organizowanie środowiska jest znana jako trzecia-środowiskowa metoda pracy socjalnej.
W polskiej tradycji działalność ta opiera się nie na charyzmie przywódcy ale na pracy wspólnoty lokalnej, która sama rozwiązuje swoje problemy, wykazuje się inicjatywą (np. feminizm).
Aktywizowanie środowiska jest procesem edukacyjnym prowadzącym do samopomocy ludzi/grup.
Aktywizacja społeczna ludzi jest interdyscyplinarna. Dotyczy głównie pedagogiki społecznej, pracy socjalnej i socjologii.
Poszczególne grupy reprezentują różne interesy, chcą wpływać na życie w miasteczku i ustalać reguły. Żadnej z tych grup nie można zagwarantować podmiotowości. Mogą one ją zdobyć tylko działaniem.
Aktywizacja środowiska postrzegana jest nie jako metoda a jako zasada pracy socjalnej. Oznacza to, że praca socjalna jest pracą środowiskową i istotne jest w niej aktywizowanie ludzi poprzez różne metody i techniki (indywidualny kontakt, współdziałanie, negocjacje).