PROCES NAWROTU
Czynniki wyzwalające	Reakcje zachodzące w psychice osoby uzależnionej
	Reakcje psychiczne	Uaktywnienie psychologicznych mechanizmów uzależnienia	Efekty działania mechanizmów uzależnienia
1. Sytuacje zewnętrzne (problemy do rozwiązania, zadania, okazje, zwyczaje, trudne sytuacje interpersonalne, sytuacje ryzyka, tj. skojarzone z piciem alkoholu). 2. Czynniki wewnętrzne (cierpienie psychiczne, bóle i choroby somatyczne, tendencje autodestrukcyjne).	- przeżywanie stresu (napięcie emocjonalne), - próba uaktywnienia umiejętności radzenia sobie ze stresem (deficyt tych umiejętności, dawniej radzenie sobie przez picie), - ocena sytuacji i swoich możliwości poradzenia sobie oraz oczekiwania związane z działaniem alkoholu, - rozważanie motywacji do wyboru zachowania, podejmowanie decyzji, uaktywnienie zdolności do realizacji decyzji (poradzenie sobie przez picie jest jedną z możliwości).	- mechanizm nałogowego regulowania uczuć (wzrost napięcia oraz pragnienie ulgi skojarzonej z piciem), - mechanizm iluzji i zaprzeczania (myśli uzasadniające picie, rozwijanie oczekiwań związanych z alkoholem), - mechanizm rozpraszania Ja (osłabienie zdolności wyboru i realizacji zachowań ze względu na system wartości, w tym utrzymywanie abstynencji, osłabienie poczucia własnej wartości, osłabienie kierowniczej roli struktury Ja).	- głód alkoholowy (panika, pragnienie wypicia za wszelką cenę), - obsesyjne myślenie o piciu i o uldze, jaką ono przyniesie, - załamanie się zdolności do realizacji decyzji utrzymywaniu abstynencji.
Stres	Konflikt wewnętrzny, walka między motywacją do utrzymywania abstynencji a chęcią powrotu do picia	Przykre emocje (głód) zaczęły pełnić dominującą rolę w wyborze zachowania	Picie jako konieczność

---