TURYSTYKA PIELGRZYMKOWA
Pielgrzymka = indywidualna lub grupowa wędrówka do miejsca uświęconego przez daną tradycję religijną
Cechy:
- niejednokrotnie jeden z obowiązków religijnych według niektórych wyznań
- jedna z form adoracji Boga lub innych świętych
- skuteczny środek pozyskania szczególnej łaski Boga (np. łaski uzdrowienia)
Czynniki odgrywające rolę w pielgrzymowaniu
Gospodarcze → traktami handlowymi do Mekki, Jerozolimy (w dawnych czasach)
Polityczne → w ramach uchodźstwa przed prześladowaniami religijnymi
Poznawczo-turystyczne → w ramach turystyki religijnej
Cele pielgrzymowania
Pojedynczy obiekt sakralny (świątynia, sanktuarium)
Miejscowość (np. Jerozolima)
Obiekty przyrody uświęcone przez tradycję religijną (np. święta rzeka Ganges w Indiach)
Miejscowości i obszary związane z życiem założycieli, reformatorów i świętych
Miejscowości i kraje pielgrzymowania
Żydzi → do miejsc stacjonowania Izraelitów zmierzających do Ziemi Obiecanej.
● Ich centrum pielgrzymkowe → Jerozolima (Mur Zachodni (Ściana Płaczu), grób króla Dawida)
● W Polsce → groby słynnych cadyków (= żydowski mędrzec, cudotwórca, jasnowidz, wraz z dworem i świtą utrzymywany przez rzeszę chasydów, jego zwolenników, którym udziela różnego rodzaju rad) w Krakowie i Leżajsku
Chrześcijanie → pielgrzymowali od IV w. n.e. od momentu zaprzestania ich prześladowania w cesarstwie rzymskim. W średniowieczu czynili to głównie za sprawą wędrówek do miejsc z relikwiami świętych.
● Od średniowiecza/renesansu → Rzym (Włochy) i Santiago de Compostella (Hiszpania) są dominującymi ośrodkami pielgrzymkowymi w Europie
● Ziemia Święta (teren działalności Jezusa Chrystusa) → jeden z celów pielgrzymki chrześcijan
● Główne katolickie centra pielgrzymkowe kultu maryjnego w Europie:
- Lourdes (Francja)
- La Salette (Francja)
- Fatima (Portugalia)
- Santiago de Compostella (Portugalia)
- Mariazell (Austria)
- Medjugorje (Bośnia i Hercegowina)
- Wilno (Ostra Brama) (Litwa)
i w Polsce (najpopularniejsze):
- Częstochowa (Jasna Góra)
- Licheń
- Święta Lipka
- Gietrzwałd
- Piekary Śląskie
- Kalwaria Zebrzydowska
- Ludźmierz
- Kalwaria Pacławska
Prawosławni → pielgrzymują do Ławry Peczerskiej w Kijowie
Muzułmanie → pielgrzymują do Mekki i Medyny (miast narodzin i śmierci Mahometa), a także do Jerozolimy (miejsca mistycznej podróży Mahometa)
Obsługa ruchu pielgrzymkowego
● Organizacją pielgrzymek zajmują się biura podróży lub pielgrzymkowe
● W organizacji bardzo często uczestniczą także osoby duchowne
● W programie imprezy pielgrzymkowej uwzględniony jest także udział uczestników w poszczególnych nabożeństwach odbywających się regularnie w sanktuarium, będącym docelowym punktem pielgrzymki. Niejednokrotnie jest to wędrówka po wielu sanktuariach europejskich, albo śladami np. św. Pawła (Włochy, Grecja)
● W autokarach odmawiane są liczne modlitwy
● Noclegi odbywają się na ogół w domach pielgrzyma zlokalizowanych zwykle obok sanktuariów