1. Rehabilitacja i zespół rehabilitacyjny. Zorganizowany i kompleksowy zespół działań mających na celu maksymalizację wydolności funkcjonalnej osoby niepełnosprawnej. Lekarz, fizjoterapeuta, personel pielęgniarski, psycholog, pracownik socjalny, pedagog, technik zaopatrzenia ortopedycznego. 2. Definicja niepełnosprawności, uszkodzenia i upośledzenia. Niepełnosprawność - pojęcie złożone dotyczące głównie ograniczeń funkcjonalnych. Ma wymiar medyczny, socjalny, prawny, polityczny, ekonomiczny, statystyczny, a także ustawodawczy. Najczęściej używa się tego określenia w stosunku do osób, które mają różnie nasilone dysfunkcje fizyczne bądź umysłowe.
Niepełnosprawność - należy rozumieć jako ograniczenie lub brak zdolności wykonywania jakiejś czynności w sposób lub w zakresie uważanym za normalny dla człowieka, a wynikający z jakichkolwiek okresowych lub trwałych uszkodzeń. Uszkodzenia - oznacza utratę lub odstępstwo od normy w obrębie struktury lub funkcji anatomicznej, fizjologicznej lub psychicznej człowieka. Upośledzenie - oznacza utratę lub ograniczenie możliwości uczestniczenia w życiu społeczeństwa w tym samym stopniu, co inni obywatele. Termin ten raczej uwidacznia konflikt pomiędzy osobą niepełnosprawną a jej środowiskiem, a także zwraca uwagi na braki w środowisku i działaniach, dotyczących głównie informacji, komunikacji czy edukacji, które uniemożliwiają osobom niepełnosprawnym uczestnictwo na równych zasadach. 3. Czas wolny i rekreacja. *Czas wolny - czas, który pozostaje człowiekowi do jego osobistej dyspozycji po wykonaniu czynności związanych z zaspokojeniem potrzeb biologicznych i higienicznych oraz czynności obowiązkowych. *Czas, w którym człowiek ma znacznie większą niż kiedy indziej możliwość wyboru czynności, którymi pragnie się zajmować. *Poświęcony na zajęcia, którym jednostka może się oddawać z własnej chęci bądź dla odpoczynku, rozrywki, rozwoju swych wiadomości lub swego kształcenia (bezinteresownego), swego dobrowolnego udziału w życiu społecznym po uwolnieniu się z obowiązków zawodowych rodzinnych, społecznych. *Nieodzowny element organizacji i funkcjonowania życia społecznego współczesnej cywilizacji przemysłowej. *Współczesne metody, technologia i intensywność pracy są źródłem stresów i zmęczenia, których usunięcie wymaga dłuższego niż niegdyś wypoczynku, dobrego i przemyślanego jego zorganizowania. Rozszerzenie strefy czasu wolnego jest więc warunkiem wzrostu wydajności pracy i lepszej nauki. Rekreacja. *Odnawianie sił fizycznych i psychicznych człowieka za pomocą rozmaitych form aktywności umysłowej lub fizycznej. *Jest to więc rozwijanie aktywności nie wynikającej z obowiązków edukacyjnych, zawodowych, rodzinnych, społecznych oraz potrzeb bytowych. Forma aktywności dostarczająca człowiekowi ujście do jego sił fizycznych, umysłowych, twórczych, podejmowania nie dla nagrody, a dla samego siebie.
4. Definicja turystyki. Różnice między turystyką masową a aktywną. *Ogół czynności osób, które podróżują w celach wypoczynkowych, zawodowych lub innych nie dłużej niż rok bez przerwy po za swoim codziennym otoczeniem, z wyłączeniem wyjazdów, w których głównym celem jest aktywność zarobkowa. *Dobrowolność, *Zmiana miejsca pobytu, rytmu życia, *Wejście w styczność osobistą z odwiedzanym środowiskiem (przyrodniczym, kulturowym, społecznym). *Turystyka jest częścią rehabilitacji socjalnej. Uprawianie jej stanowi realizację pełnego programu rehabilitacji. TURYSTYKA MASOWA: sztywny program, w izolacji od miejscowego środowiska i ludności, sprzyja degradacji środowiska, bierne uczestnictwo. TURYSTYKA AKTYWNA: spontaniczność, kreatywność, autentyczność, kontakt z miejscową ludnością, poszanowanie środowiska, większy stopień trudności. 5. Cele uprawiania turystyki przez osoby niepełnosprawne. *Leczniczy: kontynuacja leczenia i usprawnienia, *Profilaktyczny i higieniczny, *Aktywizacja fizyczna i intelektualna, *Kinezyterapeutyczny: poprawa funkcji układu ruchu i wydolności krążeniowo-oddechowej, *Wychowawczo-psychologiczny: kształtowanie pozytywnych cech charakterologicznych, postaw społecznych, redukcja agresji, leku, *Poznawczy, *Hedonistyczny: radość, zadowolenie, nawiązywanie kontaktów towarzyskich, *Społeczny: integracja osób niepełnosprawnych ze społeczeństwem. 6. Integracja. *Działanie integracyjne: interakcja między osobami niepełnosprawnymi a społecznością osób sprawnych, łagodzi lęki społeczne osób niepełnosprawnych (dzieci), zwiększa odporność na negatywne reakcje otoczenia. 7. Klasyfikacja niepełnosprawnych w sporcie, funkcje. *Inwalidzi narządu wzroku, narządu słuchu, z amputacjami kończyn, z uszkodzeniem rdzenia kręgowego, inne uszkodzenia narządu ruchu, porażenie mózgowe, niesklasyfikowane. Funkcja: terapia psychiczna i fizyczna, środek wychowawczy, funkcja wypoczynkowa, funkcja integrująca. 8. Co to jest turystyka kwalifikowana? Wymień przykłady. Podaj przeciwwskazania. *Turystyka kwalifikowana-najwyższa forma specjalizacji turystycznej. Wymaga specjalnego przygotowania psychicznego, zahartowania na trudy, umiejętności zachowania się w środowisku naturalnym i w obiektach turystycznych, a w niektórych przypadkach potwierdzone przez właściwe organizacje umiejętności posługiwania się sprzętem turystycznym, głównie lokomocyjnym (rower, żaglówka, narty, sprzęt do nurkowania). 9. Co to jest turnus rehabilitacyjny? *Zorganizowana forma wczasów aktywnych z elementami rehabilitacji leczniczej i psychologicznej z uwzględnieniem rodzaju i stopnia niepełnosprawności fizycznej i psychicznej uczestników. Udział osób, które wcześniej uczestniczyły w turnusach, wymiana doświadczeń z innymi niepełnosprawnymi, tworzenie pozytywnego wizerunku osoby niepełnosprawnej, poprawa samodzielności, zaradności i świadomości zdrowotnej. 10. Biologiczne konsekwencje braku ruchu. *Utrudnienia racjonalne wykorzystanie spożytych pokarmów, upośledza stan krążenia obwodowego, osłabia ścięgna i mięśnie, zmniejsza siłę mięśniową, zmniejsza wydolność krążenia, zmniejsza uwapnianie kości, zmniejsza odporność na stres, zmniejsza zdolności adaptacyjne= otyłość, choroba wieńcowa, miażdżyca tętnic, urazy i przeciążenia, spadek wydolności fizycznej, osteoporoza, depresja. 11. Korzyści z aktywności ruchowej u osób ze stabilną chorobą wieńcową. *Ćwiczenia fizyczne chronią serce: wzrost długości i jakości życia, mniejsza częstość nagłych zgonów sercowych, modyfikacja gospodarki lipidowej, normalizacja masy ciała, wzmożona aktywność układu antyoksydacyjnego, poprawa samopoczucia, efekt antydepresyjny. 12. Co to jest leczenie uzdrowiskowe? *Kilkutygodniowe kompleksowe postępowanie lecznicze i profilaktyczne wykorzystujące: kinezyterapię, własności lecznicze naturalnych tworzyw: wody lecznicze, gazy lecznicze, peloidy; psychoterapię, dietę edukację zdrowotną. *Element turystyki zdrowotnej: okazja do przebywania z osobami z podobnym zaburzeniem sprawności, spodziewane efekty: zwiększenie sprawności mechanizmów regulacyjnych i kompensacyjnych organizmu, wypoczynek, wyizolowanie od środowiska patogennego; leczenie uzupełniające schorzeń przewlekłych. 13. Co to jest odczyn uzdrowiskowy? *Nasilenie reakcji na bodźce lecznicze, objawy: niepokój, bóle mięśniowo-stawowe, neurologiczne, zaburzenia ciśnienia krwi, obniżenie wydolności fizycznej; wynik nadmiernej sekrecji histaminy oraz hormonów nadnerczy, jeśli jest o małej intensywności, rokuje dobry wynik terapii, nasilony bywa niebezpieczny. 14. Przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego. Ciężki stan ogólny, zaburzenia psychiczne, choroba nowotworowa, żółtaczka, choroby zakaźne, niewydolność krążenia, wątroby, oddechowa, niekontrolowana padaczka, alkoholizm, narkomania, ciąża i okres karmienia, niestabilna choroba wieńcowa, zaburzenia zakrzepowo-zatorowe, tętniak serca lub aorty, wiek powyżej 65 lat. Metoda Kneippa. *Hydroterapia: ponad 120 różnych zabiegów o zróżnicowanej intensywności, od kompresów do biczów wodnych, *Kinezyterapia: spacery, gimnastyka po zabiegach wodoleczniczych, Fizjoterapia, Dieta, Edukacja zdrowotna. 16. Uzdrowisko nadmorskie, nizinne, górskie. *Kołobrzeg: klimat nadmorski, Wskazania: schorzenia układu krążenia, oddechowego, zaburzenia endokrynne, dzieci-skórne, oddechowe. Atrybuty: wody chlorkowo-sodowe, jodkowe, bromkowe, borowe, borowina. *Nałęczów: klimat nizinny, Wskazania: choroby układu krążenia, Atrybuty: wody słabo zmineralizowanie, żelaziste, wodorowęglanowe. *Polanica: klimat górski, Wskazania: choroby układu krążenia, pokarmowego, Atrybuty: szczawy wodorowęglanowo-wapienne. 17. Wymień przewlekłe powikłania cukrzycy. Retinopatia, makroangiopatie, mikroangiopatie, neuropatie, nefropatie, otyłość (typ II), osłabienie mięśniowe, infekcje (grzybica). 18. Przeciwwskazania do turystyki górskiej. Z wyłączeniem: osób z niewydolnością krążeniowo-oddechową, nie wyrównaną cukrzycą i niedokrwistością. 19. Stopnie niepełnosprawności i instytucje orzekające o stopniu niepełnosprawności. *Znaczny: naruszenie sprawności w stopniu uniemożliwiającym zaspokajanie, bez pomocy innych osób, podstawowych potrzeb życiowych (samoobsługa, poruszanie się, komunikowanie się, pełnienie samodzielnie ról społecznych. Niezdolna do podjęcia zatrudnienia lub zdolna do realizowania zatrudnienia w zakładzie pracy chronionej albo w zakładzie aktywizacji zawodowej. *Umiarkowany: naruszanie sprawności zdolna do wykonywania zatrudnienia na stanowisku pracy przystosowanym odpowiednio do potrzeb i możliwości wynikających z niepełnosprawności, wymagającą w celu pełnienia ról społecznych częściowej lub okresowej pomocy innej osoby. *Lekki: naruszenie sprawności w stopniu nie umożliwiającym wykonywania zatrudniania, nie wymagającym pomocy innej osoby w celu pełnienia ról społecznych. *O stopniu niepełnosprawności orzekają: Powiatowe i Wojewódzkie Zespoły do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności, działają przy Urzędach Pracy; Krajowy Zespół do Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności (instancja odwoławcza); U dzieci orzeka się niepełnosprawność bez określenia stopnia. 20. Bariery urbanistyczne i architektoniczne zwiększające upośledzenie. *Urbanistyczne: Strome schody, strome pochylnie i spadki terenu, nieutwardzone i nierówne nawierzchnie, brak wydzielonych parkingów, krawężniki, kanały odpływowe. Architektoniczne: Wąskie drzwi, korytarze, drzwi wahadłowe i obrotowe, małe powierzchnie pomieszczeń, wysokie progi, zbyt wysoko zainstalowane gniazda wtykowe, wyłączniki, klamki, materiały, instalacje wywołujące alergie, zbyt silne sztuczne światło, hałasy, brak przejrzystej informacji wizualnej, brak przystosowanej szatni w obiektach użyteczności publicznej. 21. Potrzeby osób poruszających się na wózkach. Przystosowane parkingi, drogi dojazdowe, pochylenie max 5º, niżej ustawione okienka recepcyjne, pokoje o pow. 22m², drzwi o szerokości pow. 85cm (teleskopowe, rozsuwane), nisko usytuowane klamki okienne i drzwiowe (do 105cm), osłony ścian przed uderzeniem wózka, wycieraczki pod drzwiami w zagłębieniach, poręcze w WC, szyby podsufitowe w łazienkach, garażach, pokojach, komunikacja pionowa: winda. 22. Bariery emocjonalne i społeczne nasilające upośledzenie. *Postawy osób niepełnosprawnych: lęk, wstyd, wyuczona tendencja do izolacji, niechęć do osób sprawnych, zazdrość. *Postawa unikania: obawa istniejąca u każdego, że może stać się inwalidą-chęć oddalenia myśli i osób wywołującą ją. *Przezwyciężenie: oswojenie społeczności z problematyką niepełnosprawnych, kreowanie pozytywnego wizerunku osób niepełnosprawnych. *Nadopiekuńczość: pogłębia niepełnosprawność, wywołuje uczucia poniżenia, odbiera możliwość pełnego uczestnictwa. *Niechęć, pogarda. 23. Źródła finansowania aktywności sportowej, turystycznej i rekreacyjnej osób niepełnosprawnych. *Źródła państwowe: Rządowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych i Ich Integracji ze Społeczeństwem; Samorządy, Fundacje, PFRON (Państwowy Fundusz Rehabilitacyjny Osób Niepełnosprawnych), Polski Związek Niewidomych, Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Sportu i Turystyki Niewidomych i Słabowidzących cross, Polski Związek Głuchych, Towarzystwo Walki z Kalectwem. 24. Kim jest nie słyszący, osoba z wadą słuchu. *Nie słyszący: człowiek z uszkodzeniem słuchu w stopniu uniemożliwiającym odbiór mowy wyłącznie drogą słuchu (język migowy). *Osoba z wadą słuchu: ma trudności ze zrozumieniem mowy, ale w sprzyjających okolicznościach i za pomocą aparatu słuchowego może ją rozumieć. 25. Język migowy i migany - różnice. *J. migowy: naturalny korzystający z kanału wzrokowego, a nie słuchowego. Języki migowe są naturalnie nabywane przez dzieci głuche od głuchych rodziców. Mają słownik i gramatykę. *J. migany: system językowo-migowy to pojęcie odrębne od naturalnego narodowego j. migowego. Jest on wynikiem przetworzenia naturalnego j. mówionego z zaadoptowaniem jego gramatyki na system znaków manualnych. 26. Zaburzenia psychofizyczne i umysłowe związane z głuchotą. *Uwarunkowania psychofizyczne: spłycony oddech-mniejsza pojemność życiowa płuc, gorsza ruchomość klatki piersiowej, większe ryzyko schorzeń i niewydolności krążenia i układu oddechowego; wady i uszkodzenia upośledzające zmysł równowagi, uszkodzenia ucha środkowego-nadwrażliwość na hałas, lęk przestrzeni, osoby głuche i większość czasu spędzają w pomieszczeniach zamkniętych, świadome unikanie ruchu i podróży. Na ogół zły poziom materialny. 27. organizacja turystyki osób głuchych. Potrzeby osób głuchych. *W grupie nie słyszących powinien być tłumacz języka