Prostaglandyny:
zapobiegają zapłodnieniu, sprowokowanie porodu w ciąży donoszonej, przerywanie ciąży
złagodzenie bólu żołądka u chorych z wrzodami żołądka
kontrola procesów zapalnych, ciśnienia tętniczego krwi
łagodzenie objawów astmy oskrzelowej oraz obrzęku błony śluzowej nosa.
Powoduje zwiększenie stężenia cAMP w płytkach krwi, tarczycy, ciałku żółtym, kościach płodu, w części gruczołowej przysadki, w płucach
zmniejszenie stężenia cAMP w komórkach kanalików nerkowych, w tkance tłuszczowej.
Leukotrieny i lipoksyny
Wolno reagująca substancja anafilaksji jest mieszanina leukotrienow C4, D4, E4. związki zdolne do przyciągania komórek układu immunologicznego do stanu zapalnego (zwiększa ruchliwość limfocytów i przepuszczalność naczyń dla nich).
Miejsce i bodziec wydzielania |
Enzym |
Sposób aktywacji optymalne warunki działania |
Substrat |
Produkty działania enzymu |
Gruczoły języka |
Lipaza językowa |
PH 2,0 - 7,5 optymalne 4-4,5 |
Wiązanie estrowe pierwszorzędowe w pozycji sn-3 triacylogliceroli |
Kwasy tłuszczowe 1,2-diacyloglicerole |
Gruczoły żołądka: Komórki główne i okładzinowe wydzielają sok żołądkowy pod wpływem bodźca odruchowego lub gastryny |
Lipaza żołądkowa |
j.w. |
j.w. |
j.w. |
Trzustka |
Lipaza trzustkowa |
Aktywowana przez sole kwasów żółciowych, fosfolipazę, kolipazę, pH 8 |
Pierwszorzędowe wiązania estrowe triacylogliceroli |
Kwasy tłuszczowe, monoacyloglicerole, diacyloglicerole, glicerol |
|
Fosfolipaza A2 |
Wydzielana jako proenzym (zymogen) aktywowany przez trypsynę i Ca2+ |
Fosfolipidy |
Kwasy tłuszczowe, lizofosfolipidy |
|
Hydrolaza estrów cholesterolowych |
Aktywowana przez sole kwasów żółciowych |
Estry cholesterolu |
Wolny cholesterol i kwasy tłuszczowe |
Jelito cienkie |
Fosfataza |
PH 8,6 |
Fosforany organiczne |
Wolny fosforan |
Glicerol i mniejsze od 10C są bezpośrednio wysyłane do żyły wrotnej. Reszta jest wykorzystywana w nabłonku jelita do syntezy triacylogliceroli, transportowane do układu limfatycznego i potem dopiero do krwioobiegu.
Cholesterol zostaje jeszcze raz zestryfikowany w nabłonku jelita, w ok. 80-90%.
Szlak monoacyloglicerolowy - aktywny tylko w nabłonku jelitowym.
2-monoacyloglicerol jest substratem do syntezy triacylogliceroli + acylo-CoA.
Szlak kwasu fosfatydylowego syntezy triacylogliceroli
Substraty: glicerolo-3-fosforan oraz acylo-CoA.
Synteza glicerolo-3-fosforan: kinaza glicerolowa katalizuje reakcje glicerol + ATP.
Kinaza ta działa w wątrobie, w nabłonku jelita, w brunatnej tkance tłuszczowej, w gruczole sutkowym.
Żółta tkanka tłuszczowa, tam też syntetyzowany jest glicerolo-3-fosforan, ale powstaje z dihydroksyacetonofosforanu (metabolit glikolizy), katalizowana reakcja przez dehydrogenazę glicerolo-3-fosforanową.
Oba szlaki są omówione na jednej rycinie: Harper new strona 324.
Biosynteza fosfoacylogliceroli
Np.: lecytyna, kefaliny
W biosyntezie fosfatydylocholiny i fosfatydyloetanoloaminy (lecytyna i kefaliny) musza być (cholina i etanoloamina) najpierw aktywowane.
Aktywacja choliny (etanolaminy jest analogiczna) jest również na rycinie na stronie 324 w Harperze, po lewej stronie.
Były jakieś bajery z Harper new, strona 326 i 327.
Ceramidy - n-acylosfingozyna
Biosynteza z palmitoilo-CoA i seryny (reakcje w Harper new, strona 328).
Glikosfingolipidy - C24: kwasy lignocerynowy, cerebronowy, nerwonowy (nienasycony).
Cerebrozydy - galaktozyloceramid (GalCER) - w błonie komórek nerwowych, glukozyloceramid (GlcCER) - poza układem nerwowym. Synteza: do ceramidu dołączanie reszty cukrowej od UDPGal lub UDPGlc.
Biosynteza gangliozydów: do glukozyloceramidu przyłączany jest kwas sjalowy, potem kolejne reszty cukrowe aż do wyższych gangliozydów.
Surfaktant płucny: główny składnik dipalmitoilofosfatydylocholina. Niedobór u wielu niedonoszonych noworodków jest przyczyna zespołu niewydolności oddechowej (RDS).
W stwardnieniu rozsianym, które jest chorobą demielinizacyjną występuje ubytek z substancji białej zarówno fosfolipidów (plazmalogenu etanoloaminowego) oraz sfingolipidów.
Skład lipidowy substancji białej przypomina skład szarej
W substancji białej można zidentyfikować estry cholesterolowe, chociaż u osób zdrowych ich tam nie ma.
W płynie mózgowym występuje zwiększone stężenie fosfolipidów.
made by witek coś źle? witekto@wp.pl