LEKI UKŁADU ODDECHOWEGO
ASTMA
- jest chorobą przewlekłą
- POCHP- przewlekła operacyjna choroba płuc
- recepty wypisywane są na XP
- przyczyną jest nagłe zwężenie dróg oddechowych
- skurcz oskrzeli
- nadmiar wydzielania wydzielin
- obrzęk błon śluzowych
Przyczyny:
- nadmierna reaktywność oskrzeli, które pod wpływem różnych czynników nadmiernie się kurczą
- alergeny wziewne - pyłki, roztocza, kurz, lakiery, gazy, aerozole
- alergeny pokarmowe
- czynniki fizyczne - zimno, ciepło, wiatr
- zakażenia wirusowe
- czynniki psychiczne - stres, zdenerwowanie
- alergie - przeciwciała klasy IGE
Leczenie:
- przyczynowe - działają na przyczynę, stosujemy je codziennie, działają na receptor B2, cholinolityki, kromowy, sterydy
- objawowe - doraźnie, na ataki
Beta-2 Adrenergiki- agoniści receptora B2
- powodują rozkurcz mięśni gładkich oskrzeli
Dział. niepożądane:
- miejscowe podrażnienie błon śluzowych
- zaburzenia rytmu serca
- drżenie mięśniowe
leki szybko i krótko działające:
- tabletki, syrop, aerozol
- nie stosować u małych dzieci
- powoduje miejscowe podrażnienia
1. SALBUTAMOL
- Salbutamol - Velaspir
- Salamol - Ventolin
- Steri-Neb Salamol - Buventol
leki średnio działające:
1. FENOTEROL - tabletki, ampułki
- Fenoterol - powoduje bóle, zawroty głowy, drżenia mięśnia serca
- Partusisten - daje interakcje z kw. foliowym, wit. D
- Berotec
leki długo działające:
- leczenie przewlekłe,
- efekt działania po 2-3 godzin,
1. SALMETEROL
- Serevent
- Serevent dysk
- Pulmoterol
2. FERMOTEROL
- Foradil - Oxis Turbohaler
- Oxodil - Diffumax
- Zafiron - Atimos
- Forastmin
Preparaty złożone zawierające Beta-adrenergiki:
1. FORMOTEROL + BECLOMETAZON - Fostex
- aerozol
2. FORMOTEROL + BEDEZOMID - Symbicort turbohaler
- połączenia: 80+4,5 160+4,5 320+9
3. FENOTEROL + BROMEK IPRATROPINY - Berodual
4. SALMETEROL + FLUTICAZON - Seretide , Seretide dysk
Cholinolityki:
- hamują receptor M-3 w mięśniach gładkich oskrzeli
- zmniejszają sekrecje drzewa oskrzelowego, zmniejszenie wydzielania wydzielin w gruczołach
- najłatwiej zatruć się w upalny suchy dzień
1. BROMEK IPRATROPINY
- Atrovent - efekt już po 5 min
- Steri-Neb Ipatropinum - wysusza błony śluzowe
+ Berodual
+ Combivent
2. BROMEK TIOTROPINY
- Spiriva -stosowany w terapii złożonej
Metyloksantyny:
- naturalnie występują w kawie, herbacie i kakao
Mech. działania:
- hamują enzym fosfodiesteraze, co prowadzi do cyklicznego AMP i GMP
- blokują receptor A1 i A2 dla adenozyny - rozkurcz oskrzeli
- hamują napływ wapnia - rozkurcz oskrzeli
- hamują reakcje alergicznego zapalenia
Farmakologiczne działanie teofiliny:
- na drogi oddechowe:
* rozkurcz m. g. oskrzeli
* pobudzenie ośrodka oddechowego
* zwiększa aktywność przepony
* poprawia klirens śluzowo-rzęskowy
- na układ sercowo- krążeniowy
* zwiększenie pracy, siły skurczu serca
- na ośrodkowy układ nerwowy
* pobudza go
- na układ moczowy
* nasila diurezę
- na układ pokarmowy
* nasila perystaltykę
* wrzody
Teofilina:
- słabo rozpuszcza się w wodzie
- metabolizm teofiliny jest zależny od:
* palenia (u palaczy dawka teofiliny musi byś większa)
* wieku
* masy tłuszczowej
* diety (dieta bogatobiałkowa, niskowęglanowa przyspiesza metabolizm teofiliny)
* stanu wątroby (chora wątroba - mniejsza dawka teofiliny)
- brać na czczo
- dawkowanie jest indywidualne
- w nocy jest ona gorzej wchłaniana więc stosujemy w dzień
Dział. niepożądane: (jak po wypiciu kawy)
- pobudzenie
- bezsenność u dzieci
- bóle głowy
- przyspieszenie akcji serca
- nasilenie diurezy
- przyspieszenie perystaltyki jelit
- wzrost wydzielania kwasu solnego
- wzrost potliwości i ciepła
Preparaty:
1. Afonilum
2. Theoplus
3. Theospirex
4. Theovent
5. Euphilinum , -||- long, -||- CR
6. Baladex
7. Theofilinum prolongatum
LEKI HAMUJĄCE I ZAPOBIEGAJĄCE:
Kromony:
- hamują uwalnianie histaminy
- stosowane miejscowo przed objawami
- bezpieczne
- stosowane od 2 roku życia
1. KROMOGLIKAN DISODOWY
- Cromogen - Cromoheksal
- Opticron - Cusicrom
- Nalcrom - Polcrom
- Cropoz G - Cromosol
- Intal
2. NEDOKROMIL
- Tilade
- Tilade mind
- Tilarin
- Tilavist
Alternatywa dla Kromonów
KETOTIFEN - nie stosować dłużej niż 4-6 tygodni
- Zobifen - może powodować zaburzenia ośr. układu nerwowego
- Ketof
- Ketotifen
- Rozitan
Leki przeciw leukotrienowe:
- leukotrieny to substancje silnie kurczące mięśnie gładkie oskrzeli
- leczenie alergii, astmy,
- pobudzają receptor Cys LT1 - antagoniści
- bierzemy je codziennie, niwelują objawy astmy
Preparaty:
1. ZAFIRLUKAST
- Accolate
2. MONTELUKAST
- Asmenol - Astmirex
- Hardic - Milukante
- Monkasta - Montest
- Montelak - Singulair
- Spirokast - Symlukast
- Eonic - Vizendo
- Promonta
Sterydy wziewne - Glikokostykosteroidy
- stosowane w ciężkich przypadkach
- są bezpieczniejsze
- hamują stany zapalne
- uwrażliwiają receptor Beta
- zmniejszają przepuszczalność
- zmniejszają wydzielanie śluzu
- hamują fazy reakcji alergicznych
- dawki są indywidualne
Dział. niepożądane:
- zakażenie grzybicze - płukać usta
- chrypka
- kaszel
- suchość błon śluzowych
- osteoporoza
Preparaty:
1. BUDESONID:
- Pulmicort
- Budiair
- Neplid
- Tafen, -||- Nosal
- Miflomide
- Buderin
- Rhinocort
2. BECLOMETAZON
- Becodisk - Nasobec
- Beconaze - Cortare
3. FLUTICAZON
- Fluksonaze Nosule
- Fluksotide
4. CICLESONID
- Alvesco
5. MOMETAZON
- Twisthaler
- Asmanex
Stosujemy również preparaty wykrztuśne - mukolityki
1. ACETYLOCYSTEINA
- ACC
- Tussicon
- Syntemucol
- Fluimucil
2. KARBOCYSTEINA
- Mukolina
- PectoDril
- Cimolan
3. DORNASUM ALFA
- Pulmozyne - lek na mukowiscydoze
Leki Histaminowe stosowane w leczeniu astmy:
II generacje:
- działają tylko na receptor H-1
- słabo penetrują do ośr. układu nerwowego
- działają długo i powoli
- alkohol raczej nie wpływa na ich działanie
Dział. niepożądane:
- senność
- zaburzenia koncentracji
- zaburzenia rytmu serca
Preparaty:
1. CETYRYZYNA - działa do 24 h
- Zyrtec - Ceratio
- Alertem - Cetalergin
- Alermed - Virlix
- Acer - Zyx 7
- Amertil - Latizen
+ Cirrus (z pseudoefedryną)
2. LORATADYNA
- Loratadyna - Alerfan
- Loratan - Aleric
- Loraheksal - Clarityna
- Loram - Rotadin
- Loratine + Clarinaze (z pseudoefedryną)
3. FEKSOFENADYNA
- Telfast
- Telfakso
- Faksofast
4. LEWOCETYRYZYNA
- Xyzal