AKCELELATOR
Zgodnie z modelem Keynesa o wpływie wydatków autonomicznych , w tym inwestycji, na poziom dochodu decyduje mnożnik. Mnożnik określa wpływ inwestycji na kształtowanie dochodów społeczeństwa.
Natomiast zasada akceleracji wyjaśnia, jak wydatki konsumpcyjne wpływają na wydatki inwestycyjne.
Mnożnik działa przy rezerwach siły roboczej i wolnym kapitale,
akcelerator zaczyna oddziaływać kiedy rezerwy te zostaną wyczerpane.
Zasada akceleracji polega na tym, iż zmiana popytu konsumpcyjnego wywołuje o wiele szybsze zmiany popytu inwestycyjnego, przy czym zmiany te mogą być wielokierunkowe i o zróżnicowanej amplitudzie.
Działanie zasady akceleracji - przykład:
FAZA/ROK |
ROCZNA SPRZEDAŻ (w tys.) |
POTRZEBNA ILOŚĆ MASZYN (w szt.) |
INWESTYCJE NETTO |
INWESTYCJE BRUTTO (In + odtworzenie) |
|
I. Stała sprzedaż (1) (2) |
200 200 |
20 20 |
0 0 |
2 2 |
|
II. Sprzedaż rośnie (3) (4) |
220( 10%) 240 |
22 24 |
2 2 |
4( 100%) 4 |
|
III. Wzrost sprzedaży w wolniejszym tempie (5) (6) |
250 ( 5%) 250 |
25 25 |
1 0 |
3( 25%) 2 |
|
IV. Spadek sprzedaży (7) (8) |
210 ( 8,7%) |
23 21 |
-2 -2
|
0 |
|
V. Wstrzymanie tendencji spadkowej (9) (10) |
200 |
20 20 |
-1 0 |
1( ponad 100%) 2 |
Wzrost popytu konsumpcyjnego o 10% (przejście z fazy I do II) spowodował wzrost popytu inwestycyjnego o 100% - nastąpiło gwałtowne przyspieszenie tzw. akceleracja
Spadek popytu konsumpcyjnego o 8% (przejście z fazy III do IV) spowodował zwielokrotniony spadek popytu inwestycyjnego - ponownie zadziałała zasada akceleracji