Klasyfikacja wód naturalnych według stopnia mineralizacji
Klasyfikacja wód naturalnych uwzględniająca stopień mineralizacji została zawarta w tabelce. Granicę wód słodkich ustalono na stężenie wyczuwalne smakiem, tj. 1 kg*m-3. W wodach morskich stopień mineralizacji nie przekracza 50 kg*m-3. Wyższe stopnie zasolenia są charakterystyczne dla słonych jezior i wód podziemnych silnie zmineralizowanych. Klasyfikacja wód według stopnia mineralizacji pozwala tylko na bardzo ogólny podział i nie uwzględnia zawartości jonów ani gazów.
Klasa wód |
Zawartość suchej pozostałości,kg*m-3 |
Uwagi |
Słodkie Słabo zmineralizowane Średnio zmineralizowane Zmineralizowane Solanki |
do 1 1-3 3-10 10-50 Powyżej 50 |
pitne solanki
wody o zasoleniu morskim wody o zasoleniu większym niż morskie |
Klasyfikacja wód według składu chemicznego
Klasyfikacja Palmera- uwzględnia się stosunek grup anionów do i kationów, które nadają wodom naturalnym charakterystyczne właściwości, jak twardość, zasolenie, alkaliczność, odczyn. Właściwości te zależą od wzajemnego stosunku stężeń różnych jonów zawartych w wodzie. Dlatego Palmer uwzględnia w podanej klasyfikacji tylko określone pięć grup kationów i anionów i sześć charakterystycznych właściwości wody. Na podstawie klasyfikacji Palmera można podzielić wody naturalne ze względu na ich skład chemiczny na kilka grup. Ten sposób klasyfikacji wód jest zbyt ogólny i dlatego wykazuje wiele wad.
Klasyfikacja Szczukariewa- jest oparta na podziale wód naturalnych z uwzględnieniem obecności w wodzie jonów w ilości ponad 12,5% równoważników. W warunkach normalnych w takich ilościach występuje przede wszystkim sześć najważniejszych jonów: Na+, Mg2+, Ca2+, Cl-, HCO3-, SO42-. W roztworze mogą istnieć połączenia oparte na kombinacjach trzech kationów z trzema anionami, co daje 49 połączeń, które odpowiadają 49 klasom wód naturalnych. Każda klasa ma swój numer, np. skład dziewiątej klasy wody jest określony obecnością jonów Ca2+, Mg2+, HCO3- i SO42- w ilości ponad 12,5% równoważników każdego z nich.
Klasyfikacja Aleksandrowa polega na podziale wód naturalnych według ich składu na sześć klas. Pierwsze trzy klasy (wodorowęglanowa, siarczanowa, chlorkowa) określono na podstawie przewagi jednego z następujących jonów HCO3-, SO42-, Cl-, ponad 12,5% równoważników oraz na podstawie zawartości innych jonów poniżej 12,5% równoważników, przyjmując sumę anionów i kationów równą 100% równoważników. Czwarta klasa jest kombinowana. Należą do niej wody, w których zawartość dwu lub trzech anionów przewyższa 12,5% równoważników. Każda z tych trzech klas dzieli się zależnie od przewagi jednego z następujących kationów Ca2+, Mg2+ lub Na+. Piąta klasa obejmuje wody jednej z klas poprzednich, jeżeli zawierają one składniki specyficzne, występujące w wodach naturalnych w dużych ilościach (Fe, Al, I , i inne). Do szóstej klasy należą wody zawierające większe ilości gazów (CO2 i H2S) oraz substancji promieniotwórczych.
Klasyfikacja Alekina- jako podstawę podziału przyjęto tutaj jony, których stężenia przeważają, oraz stosunki tych stężeń. Wszystkie wody naturalne dzielą się na trzy klasy zależnie od anionu, którego jest najwięcej (stężenie wyraża się w równoważnikach). Są to więc wody wodorowęglanowe (HCO3- + CO32-), siarczanowe (SO42-) i chlorkowe(Cl-). Każdą klasę podzielono na trzy grupy: wapniową, magnezową i sodową, uwzględniwszy kation, którego stężenie jest największe. Każda grupa dzieli się na trzy typy wód, które określa stosunek stężeń jonów (w miligramorównoważnikach). W pierwszym typie wód [HCO3-] >[Ca2+]+[Mg2+].
Wody te są w małym stopniu zmineralizowane i wykazują nadmiar jonów HCO3- w odniesieniu do ogólnej liczby jonów metali ziem alkalicznych. W drugim typie [HCO3-] < [Ca2+]+[Mg2+]<[HCO3-] + [SO42-] .Należą tu wody podziemne, jak również wody rzeczne i jeziorne o małej mineralizacji. W trzecim typie [HCO3-] + [SO42-] <[Ca2+]+[Mg2+], czyli inaczej [Cl-] > [Na+]. Zaliczamy tu wody silnie zmineralizowane, wody oceanów i mórz oraz wody podziemne. Wody czwartego typu nie zawierają jonów HCO3-. Są one kwaśne i mogą należeć tylko do klasy siarczanowej i chlorkowej, w grupach Ca2+ i Mg2+, w których nie ma pierwszego typu.
Tego rodzaju klasyfikacja wód naturalnych, która opiera się na ich składzie chemicznym, umożliwia ustalenie pochodzenia wody i wyrobienie sobie poglądu na procesy wywołujące widoczna zmianę składu wody. Klasyfikacja Alekina obejmuje wszystkie wody naturalne o mineralizacji wynoszącej do 50 kg*m-3 i wody morskie.