Ochrona Przyrodyy, STUDIA, ochrona przyrody


Przyroda - ogół rzeczy i zjawisk świata materialnego (organizmy, zależności, zjawiska fizyczne, chemiczne, biologiczne) lub

świat roślinny i zwierzęcy wraz z ich otoczeniem.

Środowisko przyrodnicze (sozologia, ekologia)- obiekty, zjawiska, procesy przyrodnicze składające się na warunki życia organizmów lub ekosystemu oraz wpływające na funkcjonowanie przyrody lub jej elementów.

Środowisko przyrodnicze (prawo) - ogół elementów przyrodniczych (woda, roślinność, zwierzęta), w tym te przekształcone przez człowieka wraz z zależnościami między nimi.

Na środowisko składają się: czynniki abiotyczne (energia, temperatura, promieniowanie)

czynniki biotyczne (gleba, oddziaływania)

czynniki przestrzenne (położenie)

czynniki antropogeniczne (użytkowanie, budowle)

Sozologia - kompleksowa, interdyscyplinarna, nauka o ochronie przyrody i środowiska nastawiona na rozwiązywanie problemów. Walery Goetel 1966.

Składniki przyrody: twory przyrody „TP” i zasoby przyrody „ZP”

Twory przyrody - składniki przyrody chronione ze względu na inne walory niż ekonomiczne

gatunki, ekosystemy, krajobrazy naturalne i kulturowe

Zasoby przyrody - składniki przyrody chronione ze względu na walory ekonomiczne

zapewniające życie i rozwój człowieka

odnawialne (żywe zasoby, woda tlen) i nieodnawialne (surowce, gleba)

Żywe zasoby: ekosystemy, gatunki r-z-g, zasoby genowe.

Ochrona Przyrody - ochrona wartości ekologicznych, naukowych, wychowawczych, estetycznych i tych które stanowią o tożsamości regionów i krajów tkwiących w krajobrazie, rzeźbie terenu, roślinach, wodach i złożonych układach ekologicznych. Profesor Marian Rqaciborski - pierwszy wykładowca w EU, Lwów.

OP = nauka, idea, ruch społeczny, działalność praktyczna

Motywy OP: Ekonomiczne-Materialne-Gospodarcza oraz

Religijne-Naukowe-Poznawcze-Estetyczne-Moralne-Historyczne.

Różnorodność biologiczna - sposób uzewnętrzniania się informacji genetycznej z zasobów genowych, inaczej rozmaitość form i struktur żywej materii.

3 poziomy: r, wewnętrzgatunkowa, r, gatunków, r,ekosystemów.

O Różnorodności świadczy:

Liczba gatunków

Polska: ssaki - 107

ptaki - 365

gady - 9

płazy - 18

ryby - 116

Najbogatsze gatunkowo ekosystemy: lasy równikowe, rafy koralowe, zarośla Afryki Pd.

Kategorie zagrożeń wg Światowej Unii OP z 1994

EX - extinct, całkowicie wymarłe, (dodo, tygrys tasmański, tur, kwagga)

EW - extinct in wild, wymarły w naturze

EXP - extinct in Poland, wymarłe lb prawdopodobnie wymarłe w Polsce

CR - criticaly endangered, krytycznie zagrożony wyginięciem

EN - ednangered, zagrożony wyginięciem

VU - vulnerable, narażony na wyginięcie

LR lub NT- lower risk, niższego ryzyka

LC - gatunki na razie nie zagrożone, z różnych względów wpisane do księgi

DD - stopień zagrożenia trudny do określenia, brak danych

POLSKA CZERWONA KSIĘGA ROŚLIN z 2001 / / / ZWIERZĄT, kręgowce z 2001

EX - 31, / / / EX - 2

EW - 7 / / / EXP - 14

CR - 74 / / / CR - 22

EN - 59 / / / EN - 24

VU - 102 / / / VU - 15

LR - 21 / / / NT - 30

DD - 2 / / / LC - 23

Ochrona specjalna IN SITU

Rodzaje ochrony czynnej w rezerwatach

Ochrona specjalna EX SITU

Rośliny - całe lub ich fragmenty.

Zwierzęta

Prawo Ochrony Środowiska - 21 kwietnia 2001

Prawo Ochrony Przyrody - 16 kwietnia 2004

oraz Rozporządzenia o ochronie Gatunkowej i Siedlisk.

Inne: Prawo Łowieckie, Prawo Rybackie, Prawo Wodne, Ustawa o GMO

Formy ochrony przyrody:

  1. Park Narodowy

  2. Rezerwat Przyrody

  3. Park Krajobrazowy

  4. Obszary Chronionego Krajobrazu

  5. Natura 2000

  6. Pomnik Przyrody

  7. Stanowisko Dokumentacyjne

  8. Użytek Ekologiczny

  9. Zespoły Przyrodniczo-Krajobrazowe

  10. Ochrona Gatunkowa R-Z-G

Konwencje:

Ramsarska, 1971 - obszary wodno-błotne

Paryska, 1972 - światowe dziedzictwo

CITES, 1973 - handel gatunkami

Bońska, 1979 - ochrona wędrownych gatunków

Berneńska, 1979 - ochrona dzikiej fauny i flory oraz ekosystemów

Nietoperze, 1991

Helsińska, 1992 - o ochronie Bałtyku, waleni

Rio, 1992 - o ochronie różnorodności biologicznej

Park Narodowy - obszar chroniony wyróżniający się szczególnymi wartościami N-K-S-E-P o powierzchni nie mniejszej niż 1 000 ha na którym terenie podlega ochronie cała przyroda ożywiona i krajobraz.

Rezerwat Przyrody - obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym; ekosystemy, ostoje i siedliska r-z-g, twory i składniki przyrody nieożywionej wyróżniające się szczególnymi walorami P-N-K-K.

Typy i podtypy rezerwatów: leśne, stepowe, słonoroślowe, torfowiskowe, wodne, florystyczne, faunistyczne, przyrody nieożywionej, krajobrazowe

Park Krajobrazowy - obszar chroniony, ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz krajobrazowe

w celu zachowania i popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju

Obszar chronionego krajobrazu - tereny chronione ze względu nawyróżniający się krajobraz i ekosytemy, wartości związane z potrzebami turystyki i wypoczynku lub pełnią funkcję korytarzy ekologicznych

Obszar Natura2000

Formy Ochrony indywidualnej

Pomnik Przyrody - pojedyncze twory przyrody żywej lub nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości P-N-K-K odznaczające się indywidualnymi cechami (okazałe i stare drzewa, źródła, wodospady, skałki, jary, jaskinie)

Stanowisko dokumentacyjne przyrody nieożywionej - stosowana wobec wyodrębnionych lub nie na powierzchni ważnych dydaktycznie i naukowo:

Zespół przyrodniczo krajobrazowy - fragmenty krajobrazu naturalnego lub kulturowego ze względu na ich walory widokowe lub estetyczne

Użytek ekologiczny - ochrona pozostałości ekosystemów, mających znaczenie dla zachowania pól genowych i siedlisk, obejmuje pozostałości ekosystemów mające znaczenie dla zachowania RB

Ochrona gatunkowa - ochrona dziko występujących r-z-g wraz z ich siedliskami w celu zachowania R gatunkowej i genetycznej



Wyszukiwarka