Utonięcia
Utonięcie to śmierć na skutek zanurzenia w cieczy, które prowadzi do niedotlenienia mózgu. Woda dostaje się do płuc, a przez barierę pęcherzykowo-włośniczkową może przedostać się do układu krążenia.
Hipotetycznie możliwe jest tzw."suche utonięcie" podczas którego woda nie dociera do płuc ponieważ już po dostaniu się do jamy ustnej niewielkiej ilości płynu następuje skurcz krtani, a dodatkowo jej światło jest uszczelniane przez grubą warstwę śluzu i piany.
Naturalną reakcją na zanurzenie jest wstrzymanie oddechu, ale w pewnym momencie stężenie dwutlenku węgla jest tak wysokie, że wbrew swojej woli człowiek zaczyna oddychać i wtedy zaczynają się kłopoty.
Część wody zostaje połknięta i później znajduje się ją w żołądku. Niekiedy pod wodą następują wymioty.
Po fazie mimowolnych oddechów, mniej więcej 3 minuty po zanurzeniu, ofiara traci przytomność. Ostatnim etapem utonięcia jest śmierć.
Do nieodwracalnych zmian spowodowanych niedotlenieniem mózgu, w zależności od wieku ofiary i temperatury wody, dochodzi przeważnie w czasie od 3 do 10 minut. Im zimniejsza woda, tym zmiany następują później - u dzieci nawet po godzinie.
Rodzaj wody ma wpływ na substancję lipoidową (surfaktant) pęcherzyków płucnych - słodka woda powoduje jego denaturację, a słona rozcieńcza lub wypłukuje.
Śmierć na skutek utonięcia trudno jest zdiagnozować. Wskazówką mogą być ciężkie przedmioty umocowane do ciała, sugerujące działanie zbrodnicze lub samobójstwo, ale równie dobrze próbę pozbycia się ciała osoby zmarłej z innych przyczyn.
Ważne są badania toksykologiczne, które wykluczą obecność leków, alkoholu albo narkotyków, które mogły doprowadzić denata do zbiornika wodnego.
Ofiara utonięcia unosi się na wodzie twarzą w dół. Nad powierzchnię wystają pośladki, a cała reszta ciała pozostaje zanurzona, ręce i nogi swobodnie zwisają. Jeśli woda jest płytka i bez silnych prądów, wówczas twarz i kończyny mogą stykać się z dnem i nosić ślady obrażeń. W głębszej wodzie zwłoki pozostają pod powierzchnią póki nie rozpoczną się procesy gnilne, które wypchną je do góry. Jeśli woda będzie zimna, to procesy zaczną się później niż w wodzie ciepłej, nawet po kilku miesiącach. Niekiedy do ciała dobierają się wodne żyjątka uszkadzając je z zewnątrz lub przez wygryziony otwór dostając się do narządów wewnętrznych.
Po godzinie, dwóch skóra na dłoniach i stopach pokrywa się skórą praczek. Walka o oddech powoduje znaczne wydatkowanie ATP, przez co brdzo szybko następuje stężenie pośmiertne. W otworach nosowych, jamie ustnej i drogach oddechowych pojawia się biały lub zabarwiony krwią płyn obrzękowy, tworzący tzw. grzybek piany. Płuca są duże i wewnątrz ceglastoczerwone, wypływa z nich duża ilość płynu obrzękowego. Woda wypłukuje krew z ran znajdujących się na ciele, co powoduje znaczne trudności w określeniu, czy powstały za życia, czy po śmierci.