Agnieszka jest jedynaczką, wychowuje się w rodzinie pełnej. Matka pracuje, ojciec jest bezrobotny. Dziecko często przebywa pod opieką babci, gdyż ojciec nie umie się nią zajmować. Pozwala jej na wszystko, aby tylko była cicho i nie sprawiała kłopotów. Będąc pod jego opieką dziecko, spóźniało się lub nie przychodziło do szkoły. Matka i babcia są w stosunku do Agnieszki nadopiekuńcze. Wyręczają ją we wszystkim. Zdarza się, że nawet odrabiają za nią zadania domowe i wykonują prace plastyczne. Dziecko w wieku siedmiu lat nie potrafi się ubrać, rozebrać, zawiązać butów, założyć tornister oraz poukładać przybory szkolne, które bardzo często gubi lub niszczy. Matka we wszystkim ustępuje Agnieszce oraz nie jest konsekwentna. Często jest bezradna i nie wie jak ma postąpić. Dziecko doskonale wyczuwa bezradność matki wykorzystując ją bezwzględnie często wymuszając na niej to na czym jej w danej chwili zależy.
Przedmiotem analizy były:
- Karta obserwacji dziecka sześcioletniego,
- Wywiad z nauczycielem oddziału przedszkolnego, do którego dziewczynka uczęszczała,
- Rozmowy z matką i babcią dziecka,
- Obserwacja dziecka podczas zajęć i przerw,
- Wytwory plastyczne dziecka,
- Zeszyty pracy ucznia, dyktanda i ćwiczenia.
Spostrzeżenia:
Agnieszka często popada w konflikty z rówieśnikami, jest zaczepna, agresywna, bije dzieci po twarzy, kopie, szczypie i pluje. Niszczy przybory oraz zeszyty kolegów, strąca je z ławki, przezywa dzieci, używa wulgarnych słów. Dziecko to nie potrafi się skupić, bez przerwy się kręci zajmując się czynnościami, które przeszkadzają innym w pracy. Często zmieniają się jej nastroje. Szybko przechodzi z płaczu do śmiechu i odwrotnie. Odpowiada nie pytana, nie słucha poleceń do końca oraz nie potrafi pracować samodzielnie. Wymaga stałej kontroli oraz zachęcania do działania. Jeżeli jakaś czynność sprawia Agnieszce trudności szybko się zniechęca i przestaje pracować. Jest chaotyczna, niestaranna, nieuważnie przepisuje teksty z tablicy opuszczając litery i wyrazy. Pracuje bardzo wolno. Mylą się jej linijki. Nie kończy rozpoczętych prac. Czyta początki wyrazów, a końcówki zmyśla.
Dziewczynka ma doskonałą pamięć. Tekst nauczony potrafi pięknie przeczytać lub wyrecytować. Agnieszka ma dobry słuch, ładnie śpiewa. Na zajęciach z wychowania fizycznego wykonuje tylko te ćwiczenia, które się jej podobają. Nie potrafi pogodzić się z przegraną. Odchodzi wówczas na bok i nie chce uczestniczyć w dalszych zajęciach. Dziecko to chce koniecznie zwrócić na siebie uwagę. Wymaga indywidualnego podejścia. Poleceń wydawanych klasie nie przyjmuje do siebie. Agnieszka jest dzieckiem otyłym, a co za tym idzie jej ruchy są niezgrabne. Często się wywraca lub uderza w coś oraz strąca przedmioty z ławek szkolnych. Ciągle się jej coś psuje lub niszczy. Agnieszka często kłamie oraz zrzuca winę na inne dzieci. Jej prace plastyczne są bardzo ubogie w szczegóły, niestaranne i nieestetyczne. Rzadko udaje się jej skończyć je na zajęciach. Prace te poziomem odbiegają od tych wykonanych przez dzieci w jej wieku.
Dorosłych często traktuje jak swoich rówieśników. Nie potrafi rozróżnić co wolno, a czego nie wypada.
Wychowawcę w klasie "0" uderzyła w twarz, ruszała jego rzeczy na biurku. Pozwalała sobie na żarty i dogadywanie, a nawet przedrzeźnianie. Wypowiedzi Agnieszki są ubogie w słownictwo. Często odpowiada tylko jednym słowem.
Logiczne myślenie i zdolności kojarzenia są dość wysokie jak na jej wiek. Interesuje się sprawami dorosłych. Wtrąca się do rozmów innych nie pytana i nie proszona. Jest niezdyscyplinowana, nie reaguje na polecenia i jest bardzo uparta.
Rozpoznanie:
Na podstawie analizy dokumentacji, obserwacji dziecka oraz rozmów z nauczycielem, matką i babcią przypuszcza się, że dziecko ma trudności:
- w pisaniu - co może wskazywać na lekkie zaburzenia (mikrodeficyty) w koordynacji wzrokowo-ruchowej, spostrzeganiu, koncentracji uwagi;
- w zachowaniu - co może wskazywać na niedojrzałość społeczną i emocjonalną lub nadpobudliwość psychoruchową.
Prawdopodobne przyczyny to:
1. Nadopiekuńczość matki i babci,
2. Obojętność i odtrącenie przez ojca,
3. Zbyt liberalny i niekonsekwentny styl wychowania, brak metod wychowawczych,
4. Otyłość dziecka, niska samoocena,
5. Ciężki i przedłużający się poród i chwilowe niedotlenienie dziecka oraz zatrucie ciążowe matki.
Zalecenia i wskazówki do pracy:
- W sytuacjach zadaniowych zapewnić atmosferę bezpieczeństwa i wiary we własne siły, zachęcać do wysiłku, często chwalić nawet za niewielkie postępy. Pozostawiać więcej czasu na wykonanie zadania.
- Dziecko powinno uczęszczać na zajęcia zespołu dydaktyczno - wyrównawczego,
- Należało by także przebadać Agnieszkę w poradni psychologiczno - pedagogicznej,
- Cała rodzina powinna uczestniczyć w terapii psychologicznej,
- Ćwiczyć sprawność manualną poprzez rysowanie, malowanie farbami, rysowanie po śladzie, kopiowanie przez kalkę,
- Rozmawiać z dzieckiem, słuchać go, pokazywać mu prawidłowe wzorce postępowania, wspólnie oceniać zachowanie innych oraz wyciągać wnioski, a także uzmysławiać dziecku jak należy postępować w danej sytuacji i dlaczego,
- Postępować w stosunku do dziecka z żelazną konsekwencją, wspólnie wytyczyć jej granice co wolno, a czego nie oraz jakie będą konsekwencje niedotrzymywania umowy;
- Stopniować trudności zadań, wydłużać czas koncentracji uwagi, stosować ciekawe metody pracy, które zintegrują dziecko z grupą i podwyższą samoocenę;
- Przydzielać jej różne zadania i funkcje, aby czuła się ważna, dowartościowana oraz zaakceptowana przez klasę.