Egzamin - materiały do nauki


1. Kryteria podziału na rynki wschodzące i dojrzałe.

Klasyfikacja banku inwestycyjnego Morgan Stanley: 23 rynki dojrzałe, 27 rynków wschodzących.

Rynki wschodzące: określenie używane w stosunku do niektórych regionów świata ze względu na ich charakterystyczne cechy rozwoju gospodarczego i aktywności rynków finansowych. W pojęciu tym mieszczą się wszystkie państwa, które znalazły się na drodze od gospodarki rozwijającej się do gospodarki rozwiniętej. Przykładowymi rynkami wschodzącymi są Chiny, Indie, Malezja czy kraje Europy Środkowo-Wschodniej. Kraje te z reguły cechują się szybkim wzrostem gospodarczym oraz dużym poziomem inwestycji (choć nie zawsze jest to regułą), dlatego też stają się atrakcyjnym miejscem do lokowania kapitału (szczególnie na rynkach papierów wartościowych, z których zazwyczaj można uzyskać wyższe stopy zwrotu, niż z giełd krajów wysoko rozwiniętych).

Rynek Dojrzały:

W literaturze dokonywany jest podział poszczególnych krajów na dojrzałe i wschodzące. Przyjmuje się, że kraje te różnią się poziomem życia obywateli. Najczęściej główną różnicą między krajami dojrzałymi a krajami wschodzącymi jest wysokość PKB na 1 mieszkańca. Zakłada się, że wielkość ta świadczy o poziomie dobrobytu społeczeństwa. Spotyka się też pogląd, że ważne znaczenie w ocenie dobrobytu społecznego ma nie tylko PKB per capita, ale także struktura podziału Produktu Krajowego Brutto.

Sytuacja na rynkach wschodzących (korzystna sytuacja): Łagodna polityka pieniężna FED prowadzona w warunkach inflacyjnych CPI wysokie i CRB dodatnie, które w dużym stopniu czerpią korzyści ze sprzedaży na rynkach światowych podstawowych surowców. Wyższe ceny surowców zapewniają wyższe przychody i prowadzą do korzystniejszych wyników finansowych spółek pochodzących z krajów wschodzących.

Sytuacja na rynkach dojrzałych: Łagodna polityka pieniężna FED prowadzona w warunkach deflacji. Niskie ceny surowców (ujemny CRB) i niska inflacja CPI powodują, że inwestorzy preferują lokaty na rynkach dojrzałych, oczekując pogorszenia wyników finansowych spółek notowanych na giełdach rynków wschodzących.

2. Wpływ polityki FED na premię wschodzącą.

Rola amerykańskich i europejskich władz monetarnych. Wpływ FED-u na koniunkturę giełdową panującą na rynkach wschodzących. Kluczowa rola danych z USA, czyli kluczowa rola bazy danych FRED. Bank centralny w USA podnosząc lub obniżając stopy procentowe może zniechęcić lub zachęcić do działań ryzykownych, czyli do inwestowania na rynkach wschodzących. Aby zrozumieć funkcjonowanie FED-u warto zauważyć, że jego polityka oparta jest prawdopodobnie na dorobku tzw. nowej syntezy neoklasycznej.

Premia wschodząca: różnica między stopą zwrotu z indeksu rynków wschodzących a stopą zwrotu z indeksu głównego. Premia wschodząca w ostatnich latach: 2005 - 30,31; 2006 - 29,18; 2007 - 36,48; 2008 - -53,25; 2009 - 74,49; 2010 - 14,75.

Zachowania premii wschodzącej po obniżce stóp przez FED: średni poziom rocznej premii wschodzącej stopniowo maleje, wartości się w mały stopniu wahają, po czym dość szybko wzrastają, gdzieniegdzie poziomy się wyrównywają.

Zachowania premii wschodzącej po podwyżce stóp przez FED: średni poziom rocznej premii wschodzącej stopniowo wzrasta, występują wahania, jak i również poziomy się wyrównują, po czym dość mocno maleją.

3. Zmiany CRB a zachowanie rynków wschodzących i dojrzałych.

CRB: indeks ten nie tylko ma pewien wpływ na stopę inflacji, ale również jest brany coraz częściej pod uwagę przez decydentów monetarnych przy ustalaniu poziomu oficjalnych stóp procentowych.

Wahania indeksu CRB wpływają w inny sposób na gospodarki dojrzałe i wschodzące. Wynika to z odmiennych ich charakterystyk, przede wszystkim z innej nieco struktury eksportu. W eksporcie krajów dojrzałych dominują zdecydowanie artykuły wysoko przetworzone. Z kolei, w przypadku rynków wschodzących mamy do czynienia ze znaczącym udziałem w owym eksporcie produktów nisko przetworzonych, w tym także samych surowców. Można, więc spodziewać się, że o ile dla krajów dojrzałych spadek cen surowców jest czynnikiem pro wzrostowym, gdyż poprawia rentowność tamtejszego eksportu, o tyle w odniesieniu do krajów wschodzących sytuacja ma się nieco inaczej. Kraje te często zyskują nie na spadku a raczej na wzroście cen surowców, gdyż są one ważnymi eksporterami ropy naftowej, miedzi i innych towarów. W nawiązaniu do powyższych obserwacji obliczono poziom wskaźnika korelacji między impulsem surowcowym w roku T a realnym tempem zmian PKB w roku T+1 odrębnie dla krajów wschodzących i krajów dojrzałych. Okazało się, że w badanym okresie (1996-2004) korelacja dla krajów wschodzących przyjęła znak dodatni a dla krajów dojrzałych ujemny. Okazało się, więc, że np. zwyżka cen towarów wpływa pozytywnie na przyszłe tempo wzrostu gospodarczego w grupie krajów wschodzących. W odniesieniu, zaś do rynków dojrzałych korzystnie na przyszłe realne tempo zmian PKB oddziaływuje spadek indeksu CRB. Trzeba, więc powiedzieć, że hossa surowcowa jest czynnikiem bardziej korzystnym dla rynków wschodzących. Można się było o tym przekonać obserwując zmiany cen akcji na rynkach wschodzących i dojrzałych na przestrzeni ostatnich kilku lat. Warto w tym momencie posłużyć się pojęciem premii wschodzącej. Rozumie się poprzez nią różnicę między stopą zwrotu z indeksu rynków wschodzących a stopą zwrotu z indeksu rynków dojrzałych.

4. Zmiany ratingu krajowego a stopy zwrotu na rynkach wschodzących.

Rynki wschodzące akcji charakteryzują się zarówno wyższą oczekiwaną stopą zwrotu, jak i też większą wahliwością stopy zwrotu. W stosunku do rynków dojrzałych cechują się one, więc zarówno wyższym oczekiwanym zyskiem, jak i wyższym oczekiwanym poziomem ryzyka. Na zmiany ratingowe wpływa wysokość zmiennych monetarnych: inflacja, oprocentowanie kredytów, marżą odsetkową. Zachodzi między nimi korelacja ujemna, a wzrost ratingu występuje przy deflacji, spadkiem stóp procentowych i niską marżą odsetkową. Zachowanie stopy zwrotu indeksu giełdowego i koniunktury, polega na tym, że w okresie 12 miesięcy przed obniżką roczna stopa zwrotu z indeksu giełdowego spada (przewidywana jest obniżka ratingu). Natomiast, gdy przewidywana jest podwyżka ratingu występuje wtedy napływ kapitału do danego kraju, spodziewając się wzrostu stopy zwrotu z inwestycji. Akcje warto kupować na rynkach wschodzących w momencie obniżki ratingu, a sprzedawać w momencie jego podwyżki.

5. Rating inwestycyjny i rating spekulacyjny a stopy zwrotu na rynkach wschodzących.

Agencja ta wydaje dla tego typu zobowiązań oceny uszeregowane od najlepszej (AAA do najgorszej D). Wszelkie oceny (od AAA do BBB-) mają charakter ocen inwestycyjnych, pozostałe zaś spekulacyjnych. Pojęcie spekulacji oraz inwestycji nie jest wprawdzie jednocześnie zdefiniowane. Można jednak powiedzieć, że u źródeł różnicy między tymi dwoma pojęciami leży długość horyzontu inwestycyjnego związanego z lokowaniem kapitału w dany typ instrumentu finansowego. Niezależnie już od tego podziału warto zwrócić uwagę, że w katalogu ocen ratingowych wydawanych przez agencję Fitch IBCA znajduje się 25 poziomów. W związku, z tym przyjęto założenie, że najlepszej ocenie (AAA) przyporządkowana zostanie wartość 25 punktów, ocenie kolejnej 24 punkty itd., aż do oceny najgorszej (D), której przyporządkowany zostanie jeden punkt. Rynki wschodzące stanowią swoisty segment gospodarki światowej. Ich rynki akcji charakteryzują się zarówno wyższą oczekiwaną stopą zwrotu, jak i też większą wahliwością stopy zwrotu. W stosunku do rynków dojrzałych cechują się one, więc zarówno wyższym oczekiwanym zyskiem, jak i wyższym oczekiwanym poziomem ryzyka. W ostatnich kilkudziesięciu latach na wschodzących rynkach akcji dochodziło do różnego typu kryzysów finansowych, w tym zwłaszcza kryzysów walutowych. Można zauważyć, że wystąpienie kryzysu walutowego często pociągało za sobą obniżkę ratingu. Warto zauważyć, że obniżka ratingu była, więc nie tyle przyczyną, ile raczej następstwem wystąpienia kryzysu.

7. Co oznaczają poniższe pojęcia: efekt stycznia, barometr stycznia, efekt przełomu roku.

Efekt stycznia: Na rynku akcji mamy do czynienia z prawidłowościami o charakterze sezonowym. Jedną z najciekawszych jest efekt stycznia. Zjawisko to mówiąc w uproszczeniu polega na bardzo korzystnym zachowaniu kursów akcji spółek giełdowych w pierwszym miesiącu roku. Zastanawiając się nad przyczynami występowania efektu stycznia warto odwołać się do psychologicznych uwarunkowań koniunktury na rynku akcji. Początek roku skłania analityków giełdowych do formułowania prognoz na temat koniunktury w całym nadchodzącym roku. Większość tych prognoz jest optymistyczna. Mało, kto spodziewa się nadejścia krachu. Większość rekomendacji wydawanych przez biura maklerskie ma z reguły charakter pozytywny, przeważają, bowiem wśród nich rekomendacje kupna. W związku z tym jest rzeczą normalną, iż na początku danego roku inwestorzy giełdowi chętnie kupują akcje postrzegając przyszłość optymistycznie. Do pogorszenia koniunktury dochodzi z reguły na wiosnę. Wówczas, bowiem napływają raporty finansowe spółek prezentujące ich dokonania w I kwartale nowego roku. Jeśli raporty te są zgodne z optymistycznymi oczekiwaniami to i tak może zachęcać to inwestorów giełdowych do sprzedaży akcji. Kierują się oni, bowiem zasadą „kupuj oczekiwania sprzedawaj fakty”. Jeszcze gorzej jest, gdy owe optymistyczne oczekiwania nie sprawdzają się. W takim wypadku tym bardziej skłania to uczestników rynku do pozbywania się posiadanych walorów. Z powyższych rozważań wynika, że fakt korzystnego zachowania rynku akcji w styczniu uzasadniony jest z psychologicznego punktu widzenia. Czasem jednak efektu stycznia nie ma, dochodzi do słabego zachowania indeksów giełdowych w pierwszym miesiącu roku. Stanowi to nieprzyjemne zaskoczenie pokazując słabość rynku. Co ważniejsze fakt ten wywiera niekorzystny wpływ na przyszłe notowania kursów akcji. Dostrzegalny jest związek między zachowaniem cen akcji w styczniu a ich zachowaniem w okresie kolejnych 11 miesięcy. Aby pokazać tą prawidłowość można sięgnąć do wspomnianej już bazy danych banku inwestycyjnego Morgan Stanley.

Barometr stycznia: Prawidłowość zgodnie, z którą zachowanie rynku akcji w styczniu stanowi zapowiedź charakteru koniunktury giełdowej w kolejnych 11 miesiącach określić można mianem barometru stycznia. Aby zobrazować wpływ koniunktury na giełdzie nowojorskiej w pierwszym miesiącu roku na przyszły jej stan na innych rynkach akcji można posłużyć się następującym przykładem. Można obliczyć dla 18 krajów dojrzałych średni poziom stopy zwrotu z krajowego indeksu giełdowego w okresie od lutego do grudnia roku T po przypadku A i po przypadku B. Przez przypadek A rozumiemy sytuację, w której indeks giełdy amerykańskiej w pierwszym miesiącu roku zyskał a przez przypadek B rozumiemy sytuację, w której ów indeks stracił na wartości. W przypadku wszystkich badanych krajów mamy do czynienia ze zjawiskiem przewagi stopy zwrotu po przypadku A nad stopą zwrotu po przypadku B.

Efekt przełomu roku: Mówiąc o zachowaniu indeksu giełdowego w styczniu warto wspomnieć o tym, że inwestorzy giełdowi mając nadzieję na pojawienie się efektu stycznia kupują akcje pod koniec poprzedniego roku czyniąc to np. w listopadzie bądź w grudniu. Biorąc to pod uwagę pojawia się domniemanie, iż korzystny dla posiadaczy akcji może być z reguły nie tylko sam styczeń, ale też np. dwa miesiące go poprzedzające tzn. właśnie listopad i grudzień poprzedniego roku. Pomyślny dla posiadaczy okres od listopada roku T-1 do stycznia roku T określić można mianem okresu przełomu roku. Można w związku z tym zastanowić się czy odnotowana w wynikającym z dyskontowania efektu stycznia okresie przełomu roku stopa zwrotu stanowić może wiarygodną zapowiedź tego, co stanie się na giełdzie w okresie od lutego do grudnia roku T.

8. Polityka inwestycyjna funduszy obligacji a sytuacja na rynkach akcji.

Poziom wskaźnika płynności funduszy obligacji w USA ma istotne znaczenie dla inwestorów giełdowych lokujących swój kapitał na wschodzących rynkach akcji. Aby się o tym przekonać można obliczyć średni poziom premii wschodzącej w roku wyżej zdefiniowanego niespodziewanego spadku rentowności 10-letnich obligacji rządu USA oraz w latach pozostałych. W latach 1984-2004 zachowanie indeksu wschodzących rynków akcji było korzystniejsze niż zachowanie indeksu ogólnoświatowego. Średni poziom premii wschodzącej wynosił w tym okresie 7,4%. Co ciekawe w roku niespodziewanego spadku rentowności wyżej wymienionych obligacji kształtował się on na poziomie 3,9%.

9. Co to jest barometr jesienny?

Na giełdzie popularna jest zasada ,,kupuj pesymizm sprzedawaj optymizm”. Skoro tak to można by oczekiwać, że wzrost udziału aktywów gotówkowych w aktywach ogółem w okresie od sierpnia do grudnia roku T-1 powinien prowadzić raczej do hossy na giełdzie warszawskiej w roku następnym. Gdyby zaś we wspomnianym okresie roku T-1 pojawiał się spadek relacji aktywów gotówkowych do aktywów ogółem to w roku następnym powinniśmy mieć do czynienia raczej z bessą. Badania potwierdziły zasadność tej hipotezy. Można powiedzieć, że uwidoczniony w okresie od końca sierpnia do końca grudnia w zmianie udziału aktywów gotówkowych w aktywach ogółem OFE charakter polityki lokacyjnej tych instytucji stanowi dobry prognostyk tego, co stanie się na polskim rynku akcji w roku następnym. Mówi się czasem o tym, że sposób zachowania się indeksu giełdowego w styczniu powie nam dużo o tym, jak ów indeks zachowa się w okresie od lutego do grudnia danego roku. Można powiedzieć w tym kontekście o zasadzie ,,jaki styczeń, taka reszta część roku”. Mamy tu do czynienia ze swoistym barometrem stycznia. Zmiany polityki lokacyjnej krajowych funduszy emerytalnych w okresie od końca sierpnia do końca grudnia dokonują się w okresie przeważnie jesiennym. Z tego powodu zjawisko mówiące, iż zmiany owej polityki wywierają wpływ na przyszłe zachowanie cen akcji można nazwać mianem barometru jesiennego. Z wielu opracowań empirycznych wynika, że jedną z lepszych aczkolwiek prostych metod prognozowania koniunktury na giełdzie papierów wartościowych jest posłużenie się wskaźnikami wyceny rynku kapitałowego takimi jak np. relacja wartości rynkowej do wartości księgowej (P/BV) bądź stopa dywidendy. Można by, więc sądzić, że powinien występować związek między poziomem obu wskaźników w roku T-1 a stopą zwrotu z indeksu WIG w roku następnym. Okazuje się, że ze związkiem takim mamy faktycznie do czynienia. Siła powiązania między zmianami wskaźnika płynności aktywów OFE w okresie do sierpnia do grudnia danego roku a stopą zwrotu z indeksu WIG w roku następnym jest jednak większa. Ten przykład pokazuje, jak ważne znaczenie w procesie prognozowania koniunktury na polskim rynku akcji odegrać może analiza polityki lokacyjnej zarówno krajowych funduszy emerytalnych, jak również funduszy obligacji w USA.

10. W jakie aktywa inwestowaliby ludzie o następujących typach osobowości: sangwinik, melancholik, choleryk i flegmatyk.

Sangwinik: najbardziej ustabilizowany typ charakteru; Mocne strony: duże poczucie humoru, łatwość pozyskiwania przyjaciół, otwartość na relacje interpersonalne; miłość i wiara w ludzi, emocjonalność i spontaniczność, twórczość, ekscytacja. Słabe strony: trudność odmowy, spóźnialstwo, zapominalstwo, branie na siebie zbyt wielu obowiązków, chaotyczność i gadulstwo. Portfel inwestycyjny: Akcje 20%; Obligacje 30%; Depozyty bankowe 25%; Nieruchomości 15%; Złoto 10%; Nie będzie preferował inwestycji, które wymagają dyscypliny.

Melancholik: ciągłe dążenie do perfekcji i doskonałości. Mocne strony: dokładność, zorganizowanie, dyscyplina, dążenie do doskonałości, perfekcja, dbałość o szczegóły, mistrz nastroju, analityczny umysł działa wg planu, zrozumienie innych, praca w samotności. Słabe strony: przez dużą perfekcję w działaniach potrzebuje więcej czasu, słaba praca pod presją, ciągłe pragnie coś dopracować, wrażliwy na krytykę, mało elastyczny w zachowaniu, ma trudności w podejmowaniu decyzji, pesymistyczny, co do przyszłości. Portfel inwestycyjny: Akcje 40%; Obligacje 15%; Depozyty bankowe 15%; Nieruchomości 25%; Złoto 5%; Skrupulatnie precyzuje dobór akcji do swojego portfela. Dokładnie przegląda sprawozdania finansowe spółek, których akcje chce kupić. Nie lubi krótkoterminowej spekulacji, ma trudność w podjęciu decyzji. Ma szansę osiągnąć sukcesy w długoterminowych inwestycjach.

Choleryk: władca w osiąganiu wyznaczonych celów. Mocne strony: zdecydowanie, aktywność, umiejętność szybkiego rozwiązania problemu, urodzony przywódca, pracuje ponad przeciętną, uwielbia wyzwania, skoncentrowany na celach. Słabe strony: nerwowość, agresja, pewność siebie, szybkie i często nieprzemyślane reakcje na bodźce, skłonność do manipulowania ludźmi, trudność do przyznawania się do błędów. Portfel inwestycyjny: Akcje 20%; Obligacje 20%; Depozyty bankowe 15%; Nieruchomości 35%; Złoto 10%; Zbyt częste wybuchy emocji mogą prowadzić do niepowodzeń w inwestycjach w akcje. Przy inwestycjach w nieruchomości choleryk może się wykazać dużą samodzielnością działania.

Flegmatyk: spokój i rozwaga. Mocne strony: bezkonfliktowość, opanowanie, skromność, wiarygodność, rozwaga, stabilność, uprzejmość, dowcip, doskonały słuchacz, ogólnie lubiany, skuteczny mediator. Słabe strony: upartość, niezdecydowanie, odwlekanie decyzji, brak zaangażowania, nie pilnuje spraw, odwleka wykonanie pracy, nie lubi zmian. Portfel inwestycyjny: Akcje 25%; Obligacje 20%; Depozyty bankowe 20%; Nieruchomości 20%; Złoto 15%; Przy doborze aktywów finansowych do portfela wykorzystuje swoje zrównoważenie i ostrożność. Zaakceptuje mniejszy zysk w dłuższym terminie. Bierność i powolne reakcje nie predysponują go w grze krótkoterminowej i spekulacji.

4


Wyszukiwarka