CZĘŚĆ III
Czy racjonalne jest?
(Uwaga: Kilka odpowiedzi może być prawidłowych)
181. Czy racjonalne jest pokrywanie budynków z zewnątrz?
- tynkami ceramicznymi
Komentarz: Tak, tynkowanie jest racjonalne w przypadku stosowania na ściany cegły budowlanej, która jest porowata i hydrofilna, bo utrudni penetrację wody,
a wilgoć zwiększa przewodność ciepła. Jednocześnie tynkowanie zakleja występujące czasami szczeliny między cegłami. Dlatego poprawi izolacyjność termiczną oraz dźwiękową ścian.
- tynkami syntetycznymi
Komentarz: Tak, tynkowanie jest to racjonalne w przypadku stosowania na ściany cegły budowlanej, bo obniża chłonność przez nią wody w stopniu większym niż tynki mineralne (tworzy się cienka powłoka polimerowa), a wilgoć zwiększa prze-wodność cieplną materiałów izolacyjnych. Jednocześnie zakleja to występujące czasami szczeliny między cegłami. Dlatego pokrywanie budynków tynkami syntetycz-nymi poprawia izolacyjność termiczną ścian.
- płytkami ceramicznymi
Komentarz: Tak, jest to racjonalne w przypadku stosowania cegły budowlanej, bo obniży chłonność wody przez materiały ścienne, szczególnie, jeśli płytki są szkliwione, a wilgoć zwiększa przewodność cieplną. Jednocześnie zakleja to występujące czasami szczeliny między cegłami. Dlatego okładanie budynków płytkami ceramicznymi lub cegłami klinkierowymi poprawia izolacyjność termiczną ścian oraz ich odporność na agresywne działanie środowiska.
- blachą
Komentarz: Tak, jest to racjonalne, bo zmniejsza kontakt materiałów ściennych
z wodą deszczową, a wilgoć zwiększa ich przewodność cieplną. Jednocześnie obniża się przenikanie wiatru przez ściany. Dlatego pokrywanie ścian budynków blachą lub innymi płytami nieprzepuszczającymi wiatr (zwanymi z angielska sidingiem) poprawia izolacyjność termiczną budynku.
182. Czy racjonalne jest hartowanie kół zębatych?
- dla przekładni przekazujących duże momenty obrotowe
Komentarz: Tak, bo występujące tam duże naciski wymagają stosowania materiałów
o znacznej odporności na zmęczenie powierzchniowe oraz lokalne naciski, a takim jest hartowana stal.
- dla przekładni podawanych dużym obciążeniom udarowym
Komentarz: Tak, występujące tam udarowe naprężenia zginające wymagają stosowania materiałów o dużej odporności na zmęczenie powierzchniowe i na zginanie u podstawy zęba. Zaleca się stosowanie stali niskowęglowych, które po nawęgleniu są hartowne. Jest rzeczą oczywistą, że głębsze warstwy nie są nawęglone, a więc nie będą zahartowane.
183. Czy racjonalne jest szkliwienie porcelany?
- na izolatory elektryczne
Komentarz: Tak, bo szkliwienie zmniejsza chłonność wody przez porcelanę, a wilgoć podwyższa przewodzenie prądu elektrycznego. Dlatego nieszkliwiona porcelana nie nadaje się na izolatory elektryczne mające kontakt z wilgocią.
- na zastawę stołową
Komentarz: Tak, bo szkliwienie zmniejsza chłonność wody i tłuszczu przez porcelanę. To zjawisko oraz uzyskanie gładkiej i twardej powierzchni ułatwiają zmywanie naczyń.
- na uchwyty do sztućców
Komentarz: Tak, bo szkliwienie umożliwia uzyskanie gładkiej i twardej powierzchni,
a to ułatwia utrzymanie sztućców w czystości.
184. Czy racjonalne jest stosowanie laminatów na konstrukcje maszyn?
- karoserie samochodów wyścigowych
Komentarz: Tak, gdyż zapewniają one dużą wytrzymałość dynamiczną karoserii przy małym jej ciężarze. Technologia laminowania umożliwia też łatwe dokony-wanie zmian konstrukcji karoserii na tym samym lub nieznacznie zmienianym osprzęcie technologicznym w miarę formułowania nowych pomysłów budowy samo-chodu, co obniża koszty wytwarzania krótkich serii wyrobów.
- zderzaki samochodowe
Komentarz: Tak, gdyż zapewniają one dużą wytrzymałość dynamiczną zderzaków przy małym ich ciężarze. Technologia laminowania umożliwia też łatwe dokony-wanie zmian konstrukcji na tym samym lub nieznacznie zmienianym osprzęcie
w miarę zmieniających się koncepcji budowy samochodu, co obniża koszty wytwa-rzania krótkich serii wyrobów, a to jest szczególnie ważne podczas opracowywania konstrukcji prototypu. Przy produkcji wielkoseryjnej tańsze będzie jednak stoso-wanie technologii wtrysku, a nie laminowania.
185. Czy racjonalne jest polerowanie ceramicznych lub kamiennych płytek podłogowych?
- w holach gmachów użyteczności publicznej
Komentarz: Tak, ponieważ ładnie wyglądają i łatwo je utrzymać w czystości, a przy odpowiednim zaprojektowaniu wycieraczek przy wejściu do budynku nie powinny być one intensywnie moczone, co zapewni odpowiednią przyczepność do nich podeszew obuwia.
- do kościołów
Komentarz: Tak, ponieważ ładnie wyglądają i łatwo je utrzymać w czystości, a przy odpowiednim zaprojektowaniu wycieraczek przy wejściu do kościoła nie powinny być intensywnie moczone, co zapewni odpowiednią przyczepność do nich podeszew obuwia.
186. Czy racjonalne jest wytwarzanie z tworzyw sztucznych broni palnej?
-dla dywersantów
Komentarz: Tak, ponieważ dla dywersantów, w przeciwieństwie do wojskowych, myśliwych czy sportowców nie tyle jest ważna trwałość broni, co możliwość przeniesienia jej przez bramki kontrolne na lotniskach i w gmachach użyteczności publicznej, a to zapewnią tworzywa sztuczne nie zawierające metali. Niektóre nanokompozyty polimerowe umożliwiają kilkakrotne wystrzelenie z broni palnej przy zapewnieniu zadowalającej celności, a to dywersantom zazwyczaj wystarczy.
187. Czy racjonalne jest pokrywanie okrętów podwodnych powłoką gumową?
- na zewnątrz
Komentarz: Tak, bo zmniejszy ona przenikanie dźwięków oraz w przypadku stoso-wania dodatku fulerenów lub zawierającego je szungitu skutecznie pochłania promieniowanie radiowe. Te czynniki utrudnią lokalizację okrętu pod wodą za pomocą echosondy czy radaru. Jednocześnie są przesłanki, aby sądzić, że stosowanie miękkiej powłoki gumowej może zmniejszyć opory płynięcia okrętu, tak jak powoduje to skóra delfina.
- we wnętrzu
Komentarz: Tak, bo zmniejszy ona przenikanie dźwięków na zewnątrz, co utrudni lokalizację okrętu pod wodą za pomocą echosondy.
- przedziału silnikowego
Komentarz: Tak, bo guma zmniejsza przenikanie dźwięków, co poprawi komfort pracy załogi i jednocześnie utrudni lokalizację okrętu pod wodą za pomocą echosondy.
188. Czy racjonalne jest pokrywanie samolotów powłoką gumową?
- wnętrza przedziału pasażerskiego
Komentarz: Tak, bo zmniejszy to przenikanie z zewnątrz dźwięków, co poprawi komfort pracy załogi i pasażerów.
189. Czy racjonalne jest pokrywanie podwozia samochodu?
- powłoką elastyczną
Komentarz: Tak, uderzenia bowiem kamieni i piasku spowodowane jazdą samo-chodu powodują hałas, który tłumi częściowo ta elastyczna powłoka. Jednocześnie jest ona bardziej odporna na uderzenia niż powłoka twarda, dlatego racjonalne jest stosowanie jej na zewnętrzną warstwę izolującą podwozie od działania czynników powodujących korozję.
- powłoką o dużej udarności
Komentarz: Tak, jest ona bowiem bardziej odporna na uderzenia niż powłoka krucha, dlatego racjonalne jest stosowanie jej na zewnętrzną warstwę izolującą podwozie od działania czynników powodujących korozję.
190. Czy racjonalne jest oczekiwanie wyciszenia budynku przez jego renowację cieplną?
- przez nałożenie warstwy wełny mineralnej i otynkowanie
Komentarz: Tak, bo we wnętrzu tej wełny wykonanej z materiału ciężkiego rozpra-szają się i tłumią dźwięki dochodzące z ulicy.
- przez nałożenie warstwy klinkieru z kanałami wewnątrz cegieł
Komentarz: Tak, bo klinkier jest materiałem ciężkim i znacznie pochłaniającym dźwięki. Jednocześnie ta dodatkowa warstwa zasklepi szczeliny, które przedtem były w ścianie, co też obniży przenikanie dźwięków z zewnątrz.
- przez nałożenie tzw. sidingu (płyty z desek, PVC itp.)
Komentarz: Tak, jeśli to będzie warstwa desek lub polichlorku winylu. Oba te materiały, szczególnie umieszczone w niedużej odległości od muru, dobrze tłumią dźwięki docierające z ulicy. Jednocześnie taki siding zmniejszy zawilgocenie ścian spowodowane wnikaniem wody deszczowej, a wilgotne materiały lepiej przewodzą dźwięki niż materiały suche.
191. Czy racjonalne jest nanoszenie powłok wielowarstwowych celem poprawy trwałości?
- karoserię samochodu
Komentarz: Tak. Nanoszenie kolejno kilku cienkich powłok lakierniczych zasklepia ich defekty, co poprawia ich sumaryczną szczelność, która istotnie wpływa na przenikanie do metalu tlenu z powietrza i wilgoci, które powodują korozję. Dlatego współczesne samochody mają zawsze wielowarstwowe powłoki karoserii.
- konstrukcję stalową mostu
Komentarz: Tak, gdyż nanoszenie kilku warstw lakieru zasklepia ich defekty, co poprawia szczelność powłoki, która istotnie zmniejsza przenikanie do metalu tlenu z powietrza i wilgoci. Do malowania konstrukcji mostu jako minimum stosuje się farbę podkładową o właściwościach antykorozyjnych, która dobrze łączy się
z metalem i resztkami poprzednich lakierów oraz warstwę wierzchnią o dużej odporności na starzenie świetlne i tlenowe.
192. Czy racjonalne jest odkształcanie plastyczne powierzchni stalowych w celu poprawienia właściwości mechanicznych przez:
- śrutowanie (uderzanie kulkami stalowymi)
Komentarz: Tak, zagęszcza to zewnętrzną warstwę wyrobów stalowych oraz rozpłaszcza ziarna stali, co poprawia odporność na korozję (mniej rozwinięta powierzchnia) i poprawia właściwości mechaniczne (zmniejszenie chropowatości powierzchni wyrobów).
- klepanie młotkiem
Komentarz: Tak, rozpłaszcza to istotnie ziarna stali i likwiduje część karbów, co znacznie poprawia wytrzymałość i odporność na ścieranie wykonanych w ten sposób wyrobów. Ta technologia stosowana to jest od lat m.in. przy ostrzeniu kos
i sierpów rolniczych, a także była stosowana przy produkcji mieczy i szabel.
- nagniatanie
Komentarz: Tak, nagniatanie bowiem odkształca plastycznie powierzchnię wyrobów metalowych. Dlatego rozpłaszcza istotnie ziarna stali i likwiduje część karbów, co znacznie poprawia wytrzymałość i odporność na ścieranie.
193. Czy racjonalne jest stosowanie na wannę galwaniczną do elektrolitycznego nanoszenia metalu na metal (środowisko silnie kwaśne)?
- polichlorku winylu
Komentarz: Tak, gdyż polichlorek winylu (PVC) jest materiałem bardzo odpornym na działanie kwasów oraz łatwo spawalnym i jednocześnie tanim. Jednak jego wadą jest mała wytrzymałość, zwłaszcza dynamiczna, co powoduje konieczność obudowania takiej wanny skorupą stalową lub betonową.
.
194. Czy racjonalne jest robić morską łódź ratunkową?
- z laminatu kevlar/żywica
Komentarz: Tak, odpowiedź prawidłowa. Włókna z kevlaru (aromatycznego poliamidu) nadają laminatowi dużą odporność na uderzenia, co może decydować
o przeżyciu ludzi. Taki laminat jest też odporny na korozję, co zapewnia łodzi długotrwałe użytkowanie przy małych nakładach na konserwację. Jest to jednak rozwiązanie kosztowne.
195. Czy racjonalne jest stosować na rurociągi w instalacji chemicznej (środowisko kwaśne)?
- polietylen
Komentarz: Tak, gdyż polietylen (PE) jest tanim materiałem, odpornym na działa-nie chemikaliów. Jego skłonność do ograniczonego pełzania pod obciążeniem występującym w warunkach normalnej eksploatacji, co różni go od PVC, umożli-wia kompensowanie niedokładności montażu.
196. Czy racjonalne jest robić kajak?
- z laminatu (np. włókno szklane/żywica)
Komentarz: Tak, odpowiedź prawidłowa, gdyż nie pęcznieje w wodzie, nie ulega butwieniu, jest odporny na korozję i na uderzenia oraz jest lekki i stosunkowo tani.
197. Czy racjonalne jest użyć na izolację przewodów elektroenergetycznych?
- polichlorek winylu (PVC)
Komentarz: Tak, odpowiedź prawidłowa, gdyż PVC stosunkowo dobrze izoluje przewody elektryczne, nie ulega szybkiemu starzeniu w normalnych warunkach użytkowania i jest samogasnący.
198. Czy racjonalne jest robić szybę w oknie?
- ze szkła sodowego
Komentarz: Tak, gdyż jest to najtańsze szkło, które spełnia wymogi odpowiedniej przezroczystości i odporności na zarysowanie.
199. Czy racjonalne jest stosować na przemysłową aparaturę chemiczną (środowisko ekstremalnie agresywne)?
- teflon (tetrafluoroetylen)
Komentarz: Tak, gdyż teflon jest materiałem wyjątkowo odpornym na działanie kwasów, zasad i soli oraz jest spawalny. Ponieważ silnie pełza on pod obciążeniem nawet w temperaturze pokojowej, dlatego nie należy z niego robić rury lub zbiornika, ale można zrobić ich wewnętrzną wykładzinę. Pamiętać jednak należy, że jest to drogi materiał. Dlatego nie stosuje się go na elementy armatury chemicznej pracującej w umiarkowanie agresywnych środowiskach.
200. Czy racjonalne jest robić obudowę telefonu?
- z tworzyw styrenowych, np. ABS
Komentarz: Tak, odpowiedź prawidłowa, gdyż ABS (terpolimer akrylonitrylu
z butadienem i styrenem) jest materiałem wystarczająco odpornym na uderzenia, łatwo też formować z niego gładkie i równe powierzchnie oraz jest stosunkowo tani.
201. Czy racjonalne jest robić karoserię samochodu wyścigowego?
- z laminatu kevlar/żywica
Komentarz: Tak. Odpowiedź prawidłowa, gdyż jest to materiał wyjątkowo odporny na uderzenia, które występują podczas wypadku samochodowego, ale jest on kosztowny. Dodatkową zaletą tego rozwiązania jest mały ciężar karoserii oraz możliwość wykonywania pojedynczych karoserii metodą laminowania ręcznego.
202. Czy racjonalne jest robić opakowanie mleka?
- z polietylenu (LDPE, HDPE)
Komentarz: Tak, ponieważ polietylen daje folie bardzo szczelne, które ograniczają skutecznie dostęp tlenu do białka i tłuszczu w mleku. Jest nietoksyczny i mało oddziałuje na przechowywane produkty. Można z niego wytwarzać zgrzewane woreczki do pakowania mleka oraz wielowarstwowe folie (także z udziałem innych polimerów) do długotrwałego przechowywania mleka.
- z kartonu powlekanego polietylenem
Komentarz: Tak, stosuje się go do wytwarzania jednorazowych opakowań mleka. Powlekanie kartonu do opakowań spożywczych polietylenem (LDPE), polipropylenem (PP) czy politereftalanem etylenu (PET) przedłuża ich trwałość (ograniczenie dostępu bakterii i tlenu, zmniejszenie parowania wody), jak i umożliwia zachowanie aromatu.
203. Czy racjonalne jest robić skrzydła samolotu?
- z duraluminium
Komentarz: Duraluminium (dural) jest wieloskładnikowym stopem aluminium, miedzi, manganu i krzemu, który jest materiałem o dobrych właściwościach mecha-nicznych przy stosunkowo małej gęstości oraz dużej odporności na korozję. Jest używany m.in. do budowy małych samolotów i śmigłowców.
- z kompozytów polimerowych z rdzeniem typu
- plaster miodu
Komentarz: Tak, w przypadku zastosowania włókien węglowych lub kevlarowych są to materiały o najkorzystniejszym stosunku wytrzymałości do gęstości i związanego z tym ciężaru konstrukcji, ale też i najdroższe. Dlatego stosuje się je do budowy samolotów wojskowych oraz dużych samolotów pasażerskich, które są przeznaczone do lotów na duże odległości, kiedy ciężar decyduje o zasięgu samolotu.
204. Czy racjonalne jest stosować szkliwioną ceramikę?
- na podłogę łazienki
Komentarz: Tak, ponieważ nie jest porowata, co ułatwia utrzymanie podłogi w czystości.
- do obkładania ścian zewnętrznych budynku
Komentarz: Tak, ponieważ zmniejsza to przenikanie wilgoci do ścian, a tym samym zapewnia dobrą ich izolacyjność cieplną. Trwałość ceramiki szkliwionej w naszych warunkach klimatycznych wynosi wiele dziesiątków lat, a czasem i dłużej.
- na zastawę stołową
Komentarz: Tak, ponieważ gładkość i szczelność szkliwa ułatwia utrzymanie jej
w czystości - tłuszcz nie wnika w pory ceramiki.
205. Czy racjonalne jest stosować na opakowanie zamrożonego mięsa przezna-czonego do długotrwałego przechowywania?
- folię polietylenową
Komentarz: Tak, taka folia termokurczliwa umożliwia łatwe opakowanie próżniowe mięsa w zgrzewany woreczek. Jednakże w takich woreczkach mięso nieznacznie wysycha podczas długotrwałego przechowywania, zaś tlen z powietrza powoduje pewne zmiany smakowe. Jego barierowość w stosunku do tlenu jest niższa niż takich polimerów, jak poliamid (nylon 66) czy polichlorek winylu (PVC).
- wielowarstwową folię polietylen/EVA/poliamid
Komentarz: Tak, taka folia termokurczliwa umożliwia opakowanie próżniowe mięsa w woreczek zgrzewany o takich właściwościach, że mięso nie wysycha i nie ulega utlenianiu powierzchniowemu podczas długotrwałego przechowywania. Można też gotować zawartość woreczka bez jego otwierania, co obniża koszty przetwórstwa wyrobów spożywczych.
206. Czy racjonalne jest stosować na korpus obrabiarki?
- beton
Komentarz: Tak, beton zmodyfikowany dodatkiem takich polimerów, które poprawią jego udarność, zwany polimero-betonem, jest stosowany na podstawy największych obrabiarek, które to korpusy są wykonywane bezpośrednio u użytkownika.
- żeliwo
Komentarz: Tak, jest to materiał wystarczająco wytrzymały i jednocześnie dobrze (jak na metal) tłumiący drgania.
207. Czy racjonalne jest stosować na izolację przewodów elektrycznych?
- gumę
Komentarz: Tak. Można ją stosować na izolację przewodów elektrycznych, ale jest to materiał kłopotliwy w przerobie. Dlatego koszt wykonania takiej izolacji jest znaczny. W kablach zakopywanych w ziemi trwałość izolacji gumowej nie jest wystarczająca. Dlatego w większości zastosowań spowodowało to wyparcie gumy przez polimery termoplastyczne.
- polichlorek winylu (PVC)
Komentarz: Tak, jest to tani materiał nadający się na zewnętrzną powłokę izolacji przewodów elektrycznych. Stosowany jest głównie w przewodach niskonapięciowych, ponieważ ma nie najlepsze właściwości izolacyjne. W przypadku kabli wysoko-napięciowych zaleca się stosować raczej polietylen, będący lepszym izolatorem,
a PVC ewentualnie jako zewnętrzną powłokę ochronną kabla.
- polietylen
Komentarz: Tak, jest to tani materiał nadający się na powłokę izolacyjną kabli zarówno nisko, jak i wysokonapięciowych.
208. Czy racjonalne jest stosować na łożyska ślizgowe?
- poliamid
Komentarz: Tak, stosowany jest na łożyska samosmarne pracujące, m.in. w przy-rządach i w urządzeniach gospodarstwa domowego.
- teflon
Komentarz: Tak, stosowany jest na łożyska samosmarne pracujące, m.in. w węzłach maszyn nie przenoszących dużych obciążeń.
- tekstolit
Komentarz: Tak, tekstolit - laminat, w którym termoutwardzalna żywica fenolowo-formaldehydowa przesyca i skleja tkaniny bawełniane stosowany jest na łożyska samosmarne pracujące, m.in. w węzłach maszyn nie przenoszących dużych obciążeń.
209. Czy racjonalne jest odtłuszczać metal przed jego klejeniem czy też malowaniem za pomocą?
- tri (trójchloroetylenu)
Komentarz: Tak, ta bezbarwna i niepalna ciecz o zapachu chloroformu ma temperaturę wrzenia 86,7°C. Jest nierozpuszczalna w wodzie, ale rozpuszcza się w alkoholu, eterze i chloroformie. Jest ona dobrym rozpuszczalnikiem tłuszczy. Jej zastosowanie ogranicza fakt, że trzeba pilnować, aby nie miały do niego dostępu dzieci, gdyż w stanie pary szybko przenika do ośrodkowego układu nerwowego człowieka, działając odurzająco.
- acetonu
Komentarz: Tak, ponieważ to jest dobry rozpuszczalnik tłuszczy, ale pamiętać należy, że lepszym jest tri.
210. Czy racjonalne jest stosowanie kombinezonu przeciw zagrożeniom chemicznym i biologicznym?
- wykonanego z jednowarstwowej tkaniny powlekanej polimerem
Komentarz: Tak. Jest on znacznie odporniejszy na rozerwanie niż taki z folii, ale także powoduje on szybkie skraplanie się wilgoci na jego wewnętrznej powierzchni już po krótkotrwałym użytkowaniu. Dlatego można go stosować w przypadku krótkotrwałego przebywania w strefie zagrożenia.
- wykonanego z materiału wielowarstwowego
Komentarz: Tak, jeśli zewnętrzna warstwa będzie odporna na rozdarcia oraz nieprzenikalna dla bakterii i gazów, a jedna z wewnętrznych będzie wykonana
z materiału absorbującego gazy (np. z włókniny, na którą naniesiono warstwę węgla aktywnego) i wilgoć (np. dzianina bawełniana).
211. Czy racjonalne jest ocenianie właściwości użytkowych materiałów przez badania w przy obciążeniu statycznym i w temperaturze pokojowej?
- jeśli oceniamy powtarzalność jakości kolejnych dostaw
Komentarz: Tak, bo takie badania umożliwiają w sposób najtańszy, ale nie zawsze dość reprezentatywny, dokonać oceny powtarzalności właściwości dostaw materiałów, ale nie zawsze poziomu ich jakości użytkowej.
- jeśli są to materiały budowlane
Komentarz: Tak, bo podczas użytkowania zwykle są one obciążone prawie statycznie, a temperatura pracy zmienia się w stosunkowo wąskim zakresie.
212. Czy racjonalne jest stosowanie tytanu?
- na endoprotezy (protezy stawu biodrowego)
Komentarz: Tak. Elementy metalowe endoprotez z tytanu dobrze łączą się z żywą tkanką i nie korodują.
213. Czy racjonalne jest stosowanie srebra jako materiału bakteriobójczego?
- do oczyszczania wody pitnej
Komentarz: Tak. Stosuje się to m.in. w jednej z dzielnic Moskwy, gdzie zamiast chlorowania wodę oczyszczoną mechanicznie przepuszcza się przez warstwę kamieni pokrytych blachą srebrną. Ta przepływająca woda wymywa nieznaczne ilości jonów srebra, które zabijają wszelkie znajdujące się w niej drobnoustroje będąc nieszkodliwymi dla człowieka.
- w celu zapobiegania paradentozie
Komentarz: Tak. Stosowanie zastawy stołowej ze srebra powoduje, że woda zawarta w potrawach wymywa nieznaczne ilości (krótki czas kontaktu) jonów srebra, które zabijają część znajdujących się w niej drobnoustrojów, będąc nieszkodliwymi dla człowieka. Dlatego w XIX wieku często niemowlętom darowywało się łyżeczki srebrne, które podczas codziennego użytkowania aż do końca ich życia zmniejszały zagrożenie zapaleniem tkanek jamy ustnej, w tym paradentozą. Teraz ten zwyczaj zaniknął z powodu konieczności ciągłego usuwania ciemnych siarczków i tlenków srebra z powierzchni sztućców, a zastawa jest zbyt droga dla większości użytkowników.
- w celu oczyszczania wody podczas wyjazdów turystycznych
Komentarz: Tak, podłączenie do akumulatora samochodowego dwóch blaszek srebrnych zanurzonych w wodzie powoduje zarówno jej zagotowanie, jak i uwolnienie nieznacznej ilości jonów srebra. Dlatego po pewnym okresie przechowywania tej wody do ostygnięcia uprzednio zawarte w niej drobnoustroje zostaną zabite bądź w efekcie działania temperatury, bądź jonów srebra.
- w celu zapobiegania grzybicy stóp
Komentarz: Tak, w przypadku wykonania skarpet z naturalnych higroskopijnych włókien (wełna, bawełna, len) wzmocnionych włóknami z poliamidu, przez łączne ich skręcenie z drucikami srebrnymi o grubości około 1 μm. Wtedy pot, który ma właściwości korozyjne w stosunku do metali, uwalnia pewną ilość jonów srebra
o właściwościach bakteriobójczych i grzybobójczych, a drobnoustroje łatwo rozwijające się na spoconych stopach powodują ich nieprzyjemny zapach. Także opatrunki stosowane w przypadkach ran zagrożonych zakażeniem zawierają srebro.
214. Czy racjonalne jest stosowanie wytrzymałości jako podstawowego kryterium przydatności materiałów?
- na elementy konstrukcji poddanej działaniu zmiennych naprężeń
Komentarz: Tak. Zmienne naprężenia powodują obniżenie wytrzymałości materiału w miarę upływu czasu jego użytkowania zwane jego zmęczeniem. Dlatego ważna dla bezpieczeństwa konstrukcji jest wytrzymałość w końcowym okresie jej eksploatacji (tj. po zadanej liczbie cykli obciążenia), którą można przyjąć jako miarę wytrzymałości zmęczeniowej.
- na elementy konstrukcji poddanej długotrwałemu działaniu siły statycznej
Komentarz: Tak. W tym przypadku zmiany struktury materiału następują powoli w sposób zależny od budowy materiału i warunków użytkowania. Aby te zmiany nie spowodowały nieprzewidywalnego zniszczenia konstrukcji wartość dopuszczalnego naprężenia przyjmuje się tak niską, aby wytrzymałość w końcowym okresie eksploatacji wyrobu była praktycznie biorąc równa początkowej.
215. Czy w celu zmniejszenia przenikania wody przez skórzane obuwie racjonalne jest stosowanie jako impregnatu?
- emulsji silikonowej
Komentarz: Tak. Jest to spowodowane łatwym wnikaniem w głąb skóry małocząsteczkowego oleju silikonowego o wysokim napięciu powierzchniowym zawartego w tej emulsji, co trwale ogranicza wnikanie tam wody. Dlatego na powierzchni obuwia pozostanie jego tak mała ilość, że do niej nie przylepi się pył, co powoduje jego długotrwały połysk.