1. Wskaż miejsce ubezpieczenia wśród innych metod manipulacji ryzykiem.

Zatrzymanie, unikanie, transfer, dystrybucja, ubezpieczenie, kontrola

1. Unikanie ryzyka. Zaliczane do tzw. negatywnych metod manipulacji ryzykiem. Polega ona na eliminowaniu ryzyka poprzez świadomą rezygnacje z danego działania, np. nie zawierając związku małżeńskiego eliminujemy ryzyko. Całkowite uniknięcie ryzyk jest niemożliwe do osiągnięcia.

2. Zatrzymanie ryzyka. Metoda najczęściej spotykana i najlepsza w manipulowaniu ryzykiem. Stosowanie jej wynika ze świadomie podjętej decyzji, oraz z niewiedzy. Rozróżnia się więc aktywne i pasywne zatrzymanie ryzyka.

3. Kontrola ryzyka. Metoda ta ma zapobiegać stratom (tj. prewencja szkodowa lub prewencja ubezpieczeniowa) oraz redukować ich potencjalne rozmiary. Zapobieganie stratom to działanie, które jest ukierunkowane na obniżenie prawdopodobieństwa obiektywnego danego ryzyka. Jest to pozytywna metoda manipulacji ryzykiem. Redukcja strat natomiast jest to działanie podejmowane w celu redukcji wielkości potencjalnych strat, które wynikają z niedoskonałości działań o charakterze zapobiegawczym (nie eliminują prawdopodobieństwa obiektywnego ryzyka).

4. Transfer ryzyka. (pozytywna metoda) Celem tej metody jest przeniesienie ryzyka na inny podmiot poprzez określone mechanizmy prawne, jak np. umowa ubezpieczenia, umowa o dozorowanie obiektu oraz działania o charakterze organizacyjnym lub zabezpieczającym, poprzez przerzucanie ciężaru strat na inną osobę.

5. Repartycja strat (dystrybucja czy dzielenie ryzyka) i dyspersja ryzyka. Metoda ta polega na rozłożeniu finansowych skutków realizacji ryzyka na grupę (pool), np. umowa ubezpieczenia, reasekuracja. Jest to raczej metoda kontroli ryzyka, a nie metoda manipulacji ryzykiem.

6. Ubezpieczenie. Jest to najbardziej praktyczna metoda manipulowania ryzykiem. Sprowadza się ona do transfery, dystrybucji i kontroli ryzyka. Jest to więc metoda, która polega na kombinacji metod omówionych powyżej.

2. Na jakie sposoby jednostki mogą finansować ryzyko (tj. prewencję i skutki ryzyka)?

1. Zatrzymanie ryzyka na własnym rachunku (brak działań, tworzenie funduszu ubezpieczeniowego)

2. Przeniesienie ryzyka na inny podmiot (zakład ubezpieczeń albo osoby trzecie)

Ryzyko finansuje się na 2 sposoby w zależności od tego, co z nim zrobimy:

1. Środki finansujące ryzyko inwestować można na krotki czas albo tylko lokować (rezerwy, środki zewnętrzne, z bieżących wpływów, oszczędności - systematycznie odkładać tworząc fundusze samoubezpieczeniowe)

2. Nic nie robić

wady samofinansowania : może nie starczyć środków, Koszty utraconych korzyści

Zalety: Jest taniej (nie opłaca się kosztów działalności podmiotu, który by wziął ryzyko na siebie), U siebie można zostawić ryzyko małych szkód

Transfer:

1. Poprzez działania prawne (transfer odpowiedzialności)

• Za pomocą umowy: ubezpieczeniowej

• Finansowanie ryzyka poprzez umowę ubezpieczenia:

• Są 2 podmioty podpisujące umowę ubezpieczenia - ubezpieczyciel i ubezpieczający

• Umowę podpisuje ubezpieczający z zakładem ubezpieczeń

• Ubezpieczyciel będzie kompensował skutki realizacji ryzyka

• Ubezpieczający zyskuje bezpieczeństwo

• Przenieść za pomocą umowy ryzyko Np. umowa konsorcjalna

• Zastosowanie klauzul dołączanych do kontraktu

• Klauzula cenowa - zabezpiecza przed wahaniami cen (może działać na korzyść lub na niekorzyść)

• Poprzez działania organizacyjne - Np. silniejsza firma przejmuje słabszą firmę

3. Jak możemy zdefiniować pojęcie „ubezpieczenie” jako urządzenie finansowe?

Sposób finansowania ryzyka poprzez transfer ryzyka na inny podmiot.

Ubezpieczenie jest to urządzenie finansowe, składkę płacą wszyscy wchodzący do wspólnoty ryzyka, przez co dzielą się ryzykiem, składka jest centralizowana przez zakład ubezpieczeń, fundusz jest dzielony pomiędzy podmiotami, które są objęte ochroną ubezpieczeniową i zrealizowało się u nich ryzyko.

Dokonuje się redystrybucja która ma charakter losowy, w wyniku redystrybucji nie wszystkie straty mogą być w pełni sfinansowane, więcej osób świadczy na rzecz funduszu niż korzysta ze świadczeń, wkład zależy od poziomu ryzyka.

4. Czym jest świadomość a czym przezorność ubezpieczeniowa?

Przezorność ubezpieczeniowa - cechuje osoby, które mają świadomość ubezpieczeniową (wiedzę na temat: warunków ubezpieczenia, konsekwencji rezygnacji z niektórych produktów oferowanych na rynku ubezpieczeniowym, konieczności ograniczenia bieżącej konsumpcji na rzecz przyszłej - emerytalnej). Przezorność ubezpieczeniowa przejawia się w podejmowaniu przez jednostkę działań mających na celu zapewnienie jej godziwych warunków życia na starość. Przezorne jednostki korzystają (w ramach swoich możliwości finansowych) z wszelkich produktów dostępnych na rynku, mogących wpłynąć na zwiększenie wartości ich emerytury. Przezorność ubezpieczeniowa ma charakter prewencyjny - jednostka zdaje sobie sprawę z ryzyka utraty (znacznej) części dochodów po zaprzestaniu aktywności zawodowej i chce je zminimalizować poprzez zgromadzenie dodatkowych środków na starość pochodzących z rożnych źródeł.; racjonalne korzystanie z decyzją do ubezpieczenia(z ochrony zabezpieczeniowej).

Świadomość ubezpieczeniowa - to wiedza i umiejętności pozwalające racjonalnie skorzysta z ochrony ubezpieczeniowej, czyli w konsekwencji wykazać stosownąˆ przezorność ubezpieczeniową.

5. Wyjaśnij pojęcia.

Ryzyko społeczne - zagrożenie zdarzeniem, którego zaistnienie spowoduje stratę w posiadanych lub spodziewanych zasobach gospodarstwa domowego; związane ze sposobem zachowania się obywateli danego kraju, zasad religii, ustroju, kultury tradycji; ryzyko kreowane przez człowieka jako jednostkę lub przez całe społeczeństwo.

Ryzyko czyste - ryzyko, które występuje z natury rzeczy, konsekwencją jego wystąpienia jest strata (jest ryzyko - jest strata, nie ma ryzyka - nie ma straty) Np. pożar

Wspólnota ryzyka - grupa podmiotów zagrożonych wspólnym ryzykiem, które utworzyły wspólnotę żeby się zabezpieczyć na wypadek realizacji ryzyka. Cechy wspólnoty ryzyka:

• Jednorodność rodzajów ryzyka ma charakterystyczne dla danej wspólnoty - portfele ubezpieczeniowe

Podmioty narażone na ten sam rodzaj ryzyka;

W portfelach działa prawo wielkich liczb - im będzie większa liczba obserwacji, tym bardziej otrzymane wyniki zbliżać się będą do prawdopodobieństwa matematycznego, tj. stosunku liczby przypadków, w których dane zdarzenie nastąpi, do ogólnej liczby przypadków w ogóle możliwych;

Można wykorzystać rachunek prawdopodobieństwa, aby ustalić, jakie szkody wystąpią w danym portfelu.

Miarkowanie kompensaty straty - transfer ryzyka może zostać dokonany na zakład ubezpieczeń, bądź na osoby trzecie

6. Jakie czynniki i w jaki sposób determinują wzrost poziomu przezorności i świadomości ubezpieczeniowej.

Kategoria ryzyka, funkcja ochronna ubezpieczenia, wspólnota ryzyka, ogólne warunki ubezpieczenia, doubezpieczanie -dotyczy osób które mają dochody wyższe i średnie (duży koszt)

Utożsamienie ryzyka ze zdarzeniem losowym powoduje obniżenie stopnia przezorności ubezpieczeniowej.

7. Jakie kryteria klasyfikacji można wskazać przy wyodrębnieniu ubezpieczeń społecznych i gospodarczych?

1. Podmiotowe (przedsiębiorstwa, gospodarstwa domowe)

2. Przedmiotowe (osobowe i majątkowe)

3. Przystąpienia (obowiązkowe i dobrowolne)

4. Inicjatywy (prywatne, publiczne)

5. Zysku (komercyjne, non-profit)

6. Czasu (krótkoterminowe, długoterminowe)

8. Zdefiniuj istotę ubezpieczeń społecznych.

Występują: U. emerytalne, rentowne, wypadkowe, chorobowe.

To całokształt urządzeń publicznych chroniących przed niedostatkiem.

Ubezpieczenia społeczne służą do ochrony sfery konsumpcji. Są instrumentem polityki gospodarczej. Związane z zatrudnieniem, jest obowiązkowe, zapewniają podstawowy standard bezpieczeństwa finansowego, miarkowanie kompensacji ryzyka. Istotą ubezpieczeń społecznych jest zarządzanie ryzykiem przez gospodarstwa domowe.

9. Zdefiniuj istotę ubezpieczeń gospodarczych.

Ubezpieczenia gospodarcze wykorzystywane są w celu zabezpieczenia produktów wytwórczych, ma na celu ochronę sfery produkcji, są elementem polityki gospodarczej. Pozwalają podwyższyć standard bezpieczeństwa finansowego, celem jest łagodzenie skutków zdarzeń losowych. Ubezpieczeniem trzeba objąć w miarę szeroką grupę narażoną na określone ryzyko.

10. Podobieństwa między u. gospodarczymi a u. społecznymi.

Charakterystyka	Ubezpieczenia społeczne i gospodarcze
Mechanizm ubezpieczeniowy	Tworzenie scentralizowanego funduszu, z którego wypłacane są odszkodowania i świadczenia.
Funkcja ochronna	Istotą jest tworzenie poczucia bezpieczeństwa finansowego.
Cele	Łagodzenie skutków zdarzeń losowych
Spełnianie funkcji ochrony ubezpieczeniowej, wspólnota ubezpieczeniowa, składka, świadczenie (poczytać!)

11. Wskaż różnice pomiędzy u. gospodarczymi a u. społecznymi.

Charakterystyka	U. społeczne	U. gospodarcze
Podmioty prowadzące ubezpieczenia	ZUS, KRUS itd. (publiczne osoby prawne)	SA, TUW (prywatne w różnych formach)
Regulacje prawne	Ustawa o ubezpieczeniach społecznych, konstytucja	Ustawa o działalności ubezpieczeniowej (kodeks cywilny -> w nich są stosunki umowne)
Rodzaj ubezpieczeń	Tylko osobowe	Osobowe i majątkowe
Przymus ubezpieczenia	Obowiązkowe	Obowiązkowe i dobrowolne
Sposób powstania stosunku ubezpieczenia	Z mocy ustawy ( w momencie nawiązania stosunku pracy)	Umowa np. polisa, niewielki dokument
Świadczenie	Pieniężne i rzeczowe	Pieniężne
Składka	Ustalana przepisami	Zależy od ryzyka i sumy ubezpieczenia (poziom składki)
Finanse ubezpieczyciela	Gwarantowane przez państwo	Równowaga składek i świadczeń
Technika finansowania świadczenia	Metoda reparacyjna	Metoda kapitalizacji
Moment powstania		pierwsze
Źródła finansowania	Wydawane automatycznie

Ubezpieczenie na dożycie - ubezpieczenie gwarantujące wypłatę świadczenia przez ubezpieczyciela, pod warunkiem dożycia okresu zakończenia ubezpieczenia.

Są to ubezpieczenia długoterminowe, gdzie umowy zawierane są na okresy 10, 20, 25 lat lub do określonego wieku ubezpieczonego, np. wieku emerytalnego. Jeśli ubezpieczony umrze w trakcie trwania okresu ubezpieczenia, Towarzystwo zwraca wpłacone składki.

Polisa struktyryzowana - ubezpieczenie ochrania wartość kapitału ale nie gwarantuje pomnażania środków

Polisa lokacyjna -

Umowa adhezyjna - umowa, w której jedna strona określa wszystkie istotne warunki w taki sposób, że druga strona może albo w całości je przyjąć, albo zrezygnować z zawarcia umowy

1. Co to jest wysokość (poziom) ubezpieczenia w ubezpieczeniach majątkowych?

Poziom (wysokość) ubezpieczenia w ubezpieczeniach majątkowych:

• Najwyższa możliwa szkoda jaką będziemy mogli uznać wartość obiektu

• Poziom ubezpieczenia poziom określany wskaźnikami sumy ubezpieczenia w procentach wartości obiektu

• Gdy poziom ubezpieczenia jest niższy niż 100 % -> niedoubezpieczenie

1. Jakie dostrzegasz przesłanki doubezpieczenia w zarządzaniu ryzykiem społecznym

• Niewydolność systemu emerytalnego (małe wypłaty emerytur)

• System emerytur gwarantuje nam minimum ochrony

2. Główne cechy systemu emerytalnego w Polsce

Filar I

• wypłacane emerytury finansowane są ze składek osób aktualnie pracujących.

• Obecnie do ZUS trafia 19,52% wynagrodzenia, z czego 2,3% przekazywane jest do OFE. Pozostałe 15,22% przeznaczane jest na wypłatę przyszłej emerytury z I filaru. W latach 2009-2013 emerytura z I filaru opiera się zarówno na systemie repartycyjnym, jak i kapitałowym - z odpowiednio malejącym udziałem systemu repartycyjnego, który od 2014r zaniknie zupełnie i pozostanie jedynie emerytura z I filaru oparta na systemie kapitałowym.

Subkonto - bezpieczne, dziedziczne, z gwarancją wzrostu. Nie jest ono jednak dostępne dla wszystkich. Łączy prawo do dziedziczenia wpłat w okresie aktywności zawodowej i potencjalnie wysoką stopę waloryzacji (na poziomie wzrostu PKB), z tym co może zaoferować tylko instytucja budżetowa (czyli ZUS) - brak ryzyka poniesienia straty przez gwarancję nieujemnej stopy waloryzacji. Nowe subkonto zostało utworzone wyłącznie dla uczestników II filara, którym w maju 2011 roku ograniczono składkę przekazywaną do OFE. Dla nich ZUS prowadzi zatem dwa konta ubezpieczenia emerytalnego: I filar oraz wspomniane subkonto w ramach II filaru. Na pierwsze z nich trafia składka odpowiadająca 12,22 procentom naszego wynagrodzenia, natomiast na subkonto składka 5-procentowa.

Filar II - wybór OFE inwestujący środki przekazywane co miesiąc przez ZUS w wysokości 2.3% wynagrodzenia brutto na indywidualny rachunek. Jest to realny kapitał, który pracuje na przyszłą emeryturę. Wpłacane w II filarze składki są zwolnione z podatku dochodowego i podlegają dziedziczeniu w ten sposób, że połowa środków z IKE prowadzonego w OFE trafia na konto współmałżonka, a druga połowa podlega dziedziczeniu zgodnie z prawem spadkowym.

Filar I i II - renta dożywotnia ; świadczenia wypłacane do końca życia.

Filar III - Tzw. III filar systemu ubezpieczeń społecznych obejmuje pracownicze programy emerytalne (PPE), indywidualne konta emerytalne (IKE) oraz indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego (IKZE). Mianem III filaru określa się także wszelkie inne dobrowolne formy oszczędzania na emeryturę.

3. Z czego wynika

Ryzyko inwestycyjne - związane jest z inwestycją na rynku, osiągnięciem strat. Powstaje w momencie podjęcia decyzji o dodatkowym oszczędzaniu na dodatkowa emeryturę. Ile inwestować i na jaki okres

Ryzyko długowieczności - kapitał zaoszczędzony może się wyczerpać. Istnieje możliwość wypłacenia całego kapitału (nie będzie już procentował) bądź w postaci wypłacanych rent. W jaki sposób uzyskać zgromadzony kapitał (czy w całości czy renty)

4. IKE, IKZE PPE.

5. scharakteryzuj

Renty życiowe nazywamy ciąg okresowych płatności dokonywanych w równych od-stępach czasu od momentu zawarcia umowy rentowej do końca życia rentobiorcy lub do końca kontraktu. Czas trwania umowy rentowej może być ograniczony lub nieograniczony, a moment pierwszej wypłaty może nastąpić natychmiast po zawarciu umowy rentowej lub być odroczony na pewien okres czasu.

Renty życiowe płatne są miesięcznie, kwartalnie lub rocznie. a forma rent jest proponowana przez towarzystwa ubezpieczeniowe jako zabezpieczenie emerytalne.
Po wpłaceniu do zakładu jednorazowej składki, wykupujesz prawo do jednej z form świadczenia rentowego. (Istnieje możliwość regularnego wpłacania składek przez ustalony okres czasu). Możesz wykupić świadczenie rentowe, płatne natychmiast lub z odroczoną płatnością, np. po uzyskaniu przez ubezpieczonego 65 roku życia.

Świadczenie może występować w kilku formach:

• renty dożywotniej, tzn. do końca życia ubezpieczonego

• renty życiowej terminowej - jest ona płacona przez określony czas, pod warunkiem że ubezpieczony żyje

• renty z gwarantowanym okresem płatności np. przez 15 lat (wtedy nawet w przypadku śmierci ubezpieczonego uposażeni otrzymują do końca tego okresu świadczenie rentowe).

• renta na "dwa życia" czyli wypłacana np. w 60% żonie w przypadku śmierci ubezpieczonego.

Ubezpieczenie na życie z ufk. Ubezpieczenie to ma charakter ochronno-oszczędnościowy, co oznacza, że część składki przeznaczana jest na ochronę, zaś pozostała część zasila oszczędności - fundusz kapitałowy.

Część ochronna składki zapewnia w przypadku śmierci w okresie trwania umowy ubezpieczenia wypłatę sumy ubezpieczenia. W zamian za tę część składki, np. 400 zł, ubezpieczyciel jest gotów wypłacić sumę ubezpieczenia np. 100 000 zł w przypadku śmierci ubezpieczonego. Wysokość składki jest uzależniona od ryzyka, jakie ponosi ubezpieczyciel (wiek ubezpieczonego, jego zawód, prawdopodobieństwo zgonu, suma ubezpieczenia itp.). Część ochronna składki nie podlega zwrotowi, czego skutkiem jest brak możliwości żądania jej zwrotu od ubezpieczyciela.

Druga część składki ma charakter oszczędnościowy, co oznacza że ta część składki podlega gromadzeniu i zostanie wypłacona w przypadku śmierci lub dożycia określonego wieku. Tą część można porównać z celem, w jakim działają fundusze inwestycyjne - czyli lokowaniem i pomnażaniem kapitału na przyszłość.

6. Wskaż podstawowe przesłanki rozwoju rynku produktów ubezpieczeniowych dających ochronę przed skutkami niedołęstwa starczego.

• Demograficzne starzenie się społeczeństwa

• Sytuacja na rynku pracy

• Procesy migracyjne

• Zmiany w strukturze i funkcjach rodziny

• Zmiany wielkości gospodarstw domowych

7. Rynek usług pielęgnacyjnych w Polsce

• nie funkcjonuje.

• Pomoc w transporcie po rehabilitacji

• Dostawa leków

• Wizyty u lekarza

8. Scharakteryzuj formy doubezpieczenia w zarządzaniu ryzykiem choroby:

Abonamenty medyczne kierowane są do pracodawców w celu zapewnienia dodatkowej opieki pracobiorcą. Jest określona sieć placówek oferująca swoje usługi . skupiają się na oferowaniu świadczeń o charakterze niepieniężnym.

Ubezpieczenia zdrowotne społeczne - istotny jest stan zdrowia pacjentów, możliwość zwrotu kosztów leczenia. Okres karencji chroniący ubezpieczyciela.

Zakres abonamentów lub u. zdrowotnych jest indywidualny.

Ubezpieczenia choroby - ubezpieczenie na wypadek ciężkiego zachorowania ( w dodatku w ustawie dział I) może występować jako opcja w u. zdrowotnych. Na wypadek zajścia zdarzenia wymienionego w umowie. Stosowana karencja. Ubezpieczyciel nie będzie świadczył w przypadku gdy choroba zaistniała wcześniej.

---