1. Pojęcie bezpieczeństwa publ, porządku publ i prawnego: Bezpieczeństwo publiczne - ogół warunków i instytucji chroniących życie, zdrowie, mienie obywateli oraz majątek ogólnonarodowy, ustrój i suwerenności państwa przed zjawiskami groźnymi dla ładu prawnego. Porządek publiczny to stan stabilizacji i spokoju będący wynikiem przestrzegania przez poszczególne osoby i grupy osób akceptowanego powszechnie porządku prawnego w państwie[zespół reguł o charakterze publicznym] Porządek prawny - wyznaczony przez obowiązujące normy prawne (system prawa) układ organów i instytucji oraz procedur dotyczących rozstrzygania określonych spraw wpływający na zachowania podmiotów prawa względem siebie.

będący wynikiem przestrzegania przez poszczególne osoby i grupy osób akceptowanego powszechnie porządku prawnego w państwie[zespół reguł o charakterze publicznym] Porządek prawny - wyznaczony przez obowiązujące normy prawne (system prawa) układ organów i instytucji oraz procedur dotyczących rozstrzygania określonych spraw wpływający na zachowania podmiotów prawa względem siebie.

zachowania podmiotów prawa względem siebie. Bezpieczeństwo w Polskim systemie: -prawo konstytucyjne -prawo administracyjne -prawo samorządu terytorialnego -prawo cywilne -prawo handlowe i gosp -prawo karne Rodzaje bezpieczeństwa publicznego Spośród wielu rodzajów bezpieczeństwa wewnętrznego, istotnych z punktu widzenia państwa, społeczeństwa i obywateli, jako ważniejsze można wymienić m.in.:

punktu widzenia państwa, społeczeństwa i obywateli, jako ważniejsze można wymienić 1. bezpieczeństwo publiczne 1.1. w miejscu zamieszkania, pracy i nauki, 1.2. w miejscach publicznych (parki, place, ulice), 1.3. zgromadzeń, manifestacji, imprez masowych, 1.4. w sytuacjach katastrof i klęsk żywiołowych

1.4. w sytuacjach katastrof i klęsk żywiołowych Zagrożenia: 1) niebezpieczeństwa powszechnego dla życia, zdrowia lub wolności obywateli, 2) bezpośredniego zagrożenia dla mienia w znacznych rozmiarach, 3) bezpośredniego zagrożenia obiektów lub urządzeń, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4, 4) zagrożenia przestępstwem o charakterze terrorystycznym bądź jego dokonania w stosunku do obiektów mających szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, bądź mogącym skutkować niebezpieczeństwem dla życia ludzkiego

charakterze terrorystycznym bądź jego dokonania w stosunku do obiektów mających szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, bądź mogącym skutkować niebezpieczeństwem dla życia ludzkiego 2. Zadania Prezydenta RP w zakresie zarządzanie bezpieczeństwem publicznym: -Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej

-Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jest najwyższym przedstawicielem RP i gwarantem ciągłości władzy państwowej. -Prezydent RP czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji, stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nienaruszalności jego terytorium, - P Rzeczypospolitej wykonuje swoje zadania w zakresie i na zasadach okresowych Konstytucji i ustawach.

okresowych Konstytucji i ustawach. -Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jest najwyższym przedstawicielem RP i gwarantem ciągłości władzy państwowej. -Prezydent RP czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji, stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nien ruszalności jego terytorium,

- P Rzeczypospolitej wykonuje swoje zadania w zakresie i na zasadach okresowych Konstytucji i ustawach. Uprawnienia w zakresie polityki zagranicznej: -Prezydent jest reprezentantem państwa w stosunkach zewnętrznych. -Dysponuje w tej dziedzinie konkretnymi kompetencjami, jak ratyfikowanie i wypowiadanie umów międzynarodowych,

mianowanie i odwoływanie pełnomocnych przedstawicieli RP w innych państwach oraz przyjmowanie listów uwierzytelniających i odwołujących akredytowanych przed nim przedstawicieli dyplomatycznych innych państw Uprawnienia w zakresie obronności Prezydent ma także, jeśli Sejm nie może się zebrać na posiedzenie,

nadzwyczajną kompetencję do podejmowania postanowienia o stanie wojny. W razie bezpośredniego, zewnętrznego zagrożenia państwa Prezydent zarządza powszechną lub częściową mobilizację i użycie sił zbrojnych do obrony kraju. Może także wprowadzić stan wojenny na części lub na całym terytorium państwa. BBN sklad BBN: -Ministrowie Stanu ds. Bezpieczeństwa Narodowego -Szefowie Biura Bezpieczeństwa Narodowego

-Ministrowie Stanu ds. Bezpieczeństwa Narodowego -Szefowie Biura Bezpieczeństwa Narodowego -Biuro realizuje powierzone przez Prezydenta RP zadania z zakresu bezpieczeństwa narodowego. Biuro jest także „zapleczem” (merytoryczno-organizacyjnym) Rady Bezpieczeństwa Narodowego powoływanej przez Prezydenta RP.

Bezpieczeństwa Narodowego powoływanej przez Prezydenta RP. STATUS: Biuro Bezpieczeństwa Narodowego jest urzędem państwowym 3. Zadania Rady Ministrów w zakresie zarządzania bezpieczeństwem zewnętrznym i wewnętrznym: -Politykę wewnętrzną i zagraniczną państwa prowadzi rząd -Rząd ma prawo inicjatywy ustawodawczej, zapewnia też wykonanie ustaw, a na podstawie udzielonych upoważnień może wydawać rozporządzenia.

-Politykę wewnętrzną i zagraniczną państwa prowadzi rząd -Rząd ma prawo inicjatywy ustawodawczej, zapewnia też wykonanie ustaw, a na podstawie udzielonych upoważnień może wydawać rozporządzenia. -W gestii rządu leży sporządzenie projektu budżetu państwa oraz zapewnienie jego wykonania. -Rada Ministrów kieruje, koordynuje i kontroluje pracą wszystkich organów administracji rządowej. -Rząd sprawuje ogólne kierownictwo nad polityką zagraniczną państwa, tj. zawiera i wypowiada umowy międzynarodowe, zapewnia bezpieczeństwo państwa. -zapewnia bezp wew,zew oraz porządek publiczny[wew]

pracą wszystkich organów administracji rządowej. -Rząd sprawuje ogólne kierownictwo nad polityką zagraniczną państwa, tj. zawiera i wypowiada umowy międzynarodowe, zapewnia bezpieczeństwo państwa. -zapewnia bezp wew,zew oraz porządek publiczny[wew] *MINISTER SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI -ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego -nadzór nad policją, strażą graniczną, strażą pożarną -nadzór nad urzędem nadzoru państwa

i porządku publicznego -nadzór nad policją, strażą graniczną, strażą pożarną -nadzór nad urzędem nadzoru państwa -ochrona granic państwa -koordynowanie działań w sprawach klęsk żywiołowych -koordynowanie działań w zakresie ochrony tajemnicy państwowej i służbowej -podlega mu biuro ochrony rządu -nie podlegaja mu jednostki wojkowe

-informacje dotyczące bezpieczeństwa publicznego musi przekazywać premierowi i prezydentowi -podlega mu: Komendant Głównej Policji, Komendant Straży Pożarnej -sprawuje nadzór nad BOR-em -sprawuje nadzór nad Wyższą Szkoła Policji i Straży Pożarnej w Warszawie -jest jednocześnie prokuratorem generalnym -jednoosobowy organ ds zarządzania

*MINISTER SPRAWIEDLIWOŚCI -jest jednocześnie prokuratorem generalnym -jednoosobowy organ ds zarządzania -kolegialny organ wchodzący w skład Rady Ministrów -sprawuje nadzór nad korporacjami porównawczymi (adwokatów,komorników) -wydaje rozporządzenia,zarządzanie i inne akty normatywne -powołuje prokuratorów i sędziów sądów apelacyjnych i okręgowych, komorników -zawiera umowy międzynarodowe -prowadzi współpracę zagraniczną

-powołuje prokuratorów i sędziów sądów apelacyjnych i okręgowych, komorników -zawiera umowy międzynarodowe -prowadzi współpracę zagraniczną -tworzy,znosi,ustala siedziby i zakres działania sądów -jego zastępcami są: Prokurator Krajowy,Generalny Prokurator Wojska Polskiego, Dyrektor Głównej Komisji Ścigania Zbrodni p-ko Narodu Polskiego

Głównej Komisji Ścigania Zbrodni p-ko Narodu Polskiego *MINISTER OBRONY NARODOWEJ -rozległy zakreszadań w zakresie bezpieczeństwa i ochrony narodowej oraz bezpieczeństwa publicznego -kieruje w czasie pokoju całokształtem działalności Sił Zbrojnych RP

-przygotowywanie załóżeń obronnych państwa w tym propozycji dotyczących rozwoju i struktury sił zbrojnych -realizowanie generalnych założeń ,decyzji i wytycznych Rady Ministrów w zakresie obrony państwa i koordynowanie realizacji wynikających z nich zadań -sprawowanie, w zakresie powierzonym przez Radę Ministrów, ogólnego nadzoru nad realizacją zadań obronnych przez organy administracji państwowej, instytucje państwowe, samorządy przedsiębiorców i inne podmioty

organy administracji państwowej, instytucje państwowe, samorządy przedsiębiorców i inne podmioty -sprawowanie ogólnego kierownictwa w sprawach wykonywania powszechnego obowiązku obrony -określenie celów, kierunków i zadań szkolnictwa wojskowego *MINISTER ZDROWIA -ochrona zdrowia i organizacja opieki zdrowotnej,nadzór sanitarny, nadzór nad środkami farmaceutycznymi

i organizacja opieki zdrowotnej,nadzór sanitarny, nadzór nad środkami farmaceutycznymi 4. Obowiązki i uprawnienia wojewody w zakresie bezpieczeństwa publicznego: *zapewnienie współdziałania wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej, samorządowej dział. na obszarze województwa i kieruje ich działalnością w zakresie:

samorządowej dział. na obszarze województwa i kieruje ich działalnością w zakresie: -zapobiegania zagrożenia życia, zdrowia lub mienia, -zagrożeniom środowiska, bezp. państwa i porządku publicznego, -ochrony praw obywatelskich, - a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania skutków na zasadach w ustawach (2 ost wyrazy sprawdźcie sami)

skutków na zasadach w ustawach (2 ost wyrazy sprawdźcie sami) *WOJEWODA dokonuje oceny stanu przeciw powodziowego , wykonuje i koordynuje zadania w zakresie obronności i bezp. państwa , wynikające z odrębnych ustaw. 5. Obowiązki organów samorządu teryt. W zakresie bezp i porządku publicznego:

Struktura: 1) Województwo- organ stanowiący i kontrolny to sejmik województwa organ wykonawczy to zarząd województwa z marszałkiem województwa jako przewodniczący 2) Powiat- organem stanowiącym i kontrolnym jest Rada Powiatu, Organem wykonawczym jest zarząd Powiatu z przewodniczącym Starostom

3) Miasto na prawach powiatu: organ stanowiący i kontrolny to rada miasta. Organ wykonawczy to Prezydent Miasta. 4) Gmina Miejska- organ stanowiący i kontrolny to Rada Miasta. Organ wykonawczy to Burmistrz. Urząd to Urząd Miasta.. 5) Gmina Wiejska- organ stanowiący i kontrolny to Rada Gminy, Organ wykonawczy to Wójt. Urząd to Urząd Gminy.. 6) Sołectwo- organizację i zakres działania sołectwa określa statut uchwalany przez Radę Gminy po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami.

i zakres działania sołectwa określa statut uchwalany przez Radę Gminy po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami. 6. Skład i zadania Powiatowej Komisji Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego: Do zadań Komisji Bezpieczeństwa i Porządku należą w szczególności:

- funkcja opiniodawcza- opiniowanie pracy policji, zagrożeń, projektu budżetu, projektu aktu prawa -obowiązek sprawozdawczości grodzki i ziemski .W skład Komisji wchodzą: .- Starosta - jako Przewodniczący Komisji, - dwóch radnych delegowanych przez Radę Powiatu (uchwałą Rady), - trzy osoby powołane przez Starostę spośród osób wyróżniających się wiedzą o problemach będących przedmiotem prac Komisji oraz cieszących się wśród

osób wyróżniających się wiedzą o problemach będących przedmiotem prac Komisji oraz cieszących się wśród miejscowej społeczności osobistym autorytetem i zaufaniem publicznym, w szczególności przedstawicieli samorządów gminnych, organizacji pozarządowych, pracowników oświaty, a także instytucji zajmujących się zwalczaniem zjawisk patologii społecznych i zapobieganiem bezrobociu,

patologii społecznych i zapobieganiem bezrobociu, - dwóch przedstawicieli delegowanych przez Komendanta Powiatowego Policji. KADENCJA: Kadencja komisji trwa 3 lata -Odwołanie członka komisji przed upływem kadencji przez organ, który go powołał, jest możliwe jedynie z ważnych powodów, które podaje się na piśmie. Członkostwo w komisji radnego delegowanego przez radę powiatu

komisji radnego delegowanego przez radę powiatu ustaje zawsze z wygaśnięciem jego mandatu. - W przypadku śmierci, odwołania lub rezygnacji członka komisji przed upływem kadencji, organ, który go powołał lub delegował, powołuje lub deleguje nowego członka komisji na okres pozostały do upływu kadencji poprzedniego członka.

7. Struktura sądów w Polsce: SĄDY *powszechne :apelacyjne, okręgowe, rejonowe, *Sąd Najwyższy, *Szczególne: administracyjne (Naczelny Sąd Administracyjny, Wojew. Sady Administr.) , wojskowe (wojskowe sądy okręgowe, wojskowe sądy garnizonowe.) TRYBUNAŁY* Tryb, Stanu, Tryb Konstytucyjny

8. Zadania Trybunału Konstytucyjnego: Orzeka w sprawach: 1) zgodności ustaw i umów międzynarodowych z Konstytucją, 2) zgodności ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, których ratyfikacja wymagała uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie, 3) zgodności przepisów prawa, wydawanych przez centralne organy państwowe, z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami, 4) skargi konstytucyjnej, 5) sporów kompetencyjnych pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa, 6) zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych.

centralne organy państwowe, z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami, 4) skargi konstytucyjnej, 5) sporów kompetencyjnych pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa, 6) zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych.

9. Zadania Trybunału Stanu: Trybunał Stanu to organ, przed którym ponoszą odpowiedzialność osoby piastujące najwyższe stanowiska państwowe. Orzeka on o odpowiedzialności konstytucyjnej: prezydenta RP, premiera, członków Rady Ministrów, prezesa NBP, prezesa NIK, członków krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, osób, którym szef rządu powierzył kierowanie ministerstwem oraz Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych, a także posłów i senatorów (głównie za działalność gospodarczą szkodliwą dla

powierzył kierowanie ministerstwem oraz Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych, a także posłów i senatorów (głównie za działalność gospodarczą szkodliwą dla majątku Skarbu Państwa.)Członków Trybunału Stanu wybiera Sejm spoza grona posłów i senatorów; zastępcy przewodniczącego oraz co najmniej połowa członków powinna posiadać kwalifikacje sędziowskie. Skład: - przewodniczący (zawsze pierwszy prezes Sądu Najwyższego) - 2 zastępców i 16 członków.

- przewodniczący (zawsze pierwszy prezes Sądu Najwyższego) - 2 zastępców i 16 członków. 11. System prokuratury polskiej: PROKURATOR GENERALNY Prouratura rajowa, P. Apelacujna, P.Okręgowa, P.Rejonowa *Naczelna prok.Wojskowa, Okręgowa P. Wojskowa, Gwarnizonowa P. Wojskowa *Główna Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu, Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

*Główna Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu, Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu 12. Zadania i struktura służb policyjnych: Policja to umundurowana i uzbrojona formacja służąca społeczeństwu, przeznaczona do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz do utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego. DO PODSTAWOWYCH ZADAŃ POLICJI NALEŻY:

DO PODSTAWOWYCH ZADAŃ POLICJI NALEŻY: 1) ochrona życia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra, 2) ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym zapewnienie spokoju w miejscach publicznych oraz w środkach publicznego transportu i komunikacji publicznej, w ruchu drogowym i na wodach przeznaczonych do powszechnego korzystania,

drogowym i na wodach przeznaczonych do powszechnego korzystania, 3) inicjowanie i organizowanie działań mających na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznymi,

samorządowymi i organizacjami społecznymi, ) wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich sprawców, 5) nadzór nad strażami gminnymi (miejskimi) oraz nad specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami ochronnymi w zakresie określonym w odrębnych przepisach, 6) kontrola przestrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych związanych z działalnością publiczną lub obowiązujących w miejscach publicznych,

przepisów porządkowych i administracyjnych związanych z działalnością publiczną lub obowiązujących w miejscach publicznych, 7) współdziałanie z policjami innych państw oraz ich organizacjami międzynarodowymi na podstawie umów i porozumień międzynarodowych oraz odrębnych przepisów. STRUKTURA ORGANIZACYJNA: Policja składa się z następujących rodzajów służb: - kryminalnej,

odrębnych przepisów. STRUKTURA ORGANIZACYJNA: Policja składa się z następujących rodzajów służb: - kryminalnej, - prewencyjnej - wspomagającej W skład Policji wchodzi również policja sądowa. Szczegółowy zakres zadań i zasady organizacji

policji sądowej określa, w drodze rozporządzenia, Minister Spraw Wewnętrznych, w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości. W skład Policji wchodzą również: 1) wyższa szkoła Policji, ośrodki szkoleniowe, 2) wyodrębnione oddziały prewencji i pododdziały antyterrorystyczne, 2) jednostki badawczo-rozwojowe. Komendant Główny Policji powołuje

2) jednostki badawczo-rozwojowe. Komendant Główny Policji powołuje w uzasadnionych przypadkach, inne niż Policja rodzaje służb, określając ich właściwość terytorialną, organizację i zakres działania. Pracownicy na stanowiskach administracyjnych, technicznych i gospodarczych w komendach i komisariatach Policji, z wyjątkiem stanowisk określonych przez Komendanta Głównego Policji, są zatrudniani na zasadach określonych w przepisach o pracownikach urzędów państwowych.

i gospodarczych w komendach i komisariatach Policji, z wyjątkiem stanowisk określonych przez Komendanta Głównego Policji, są zatrudniani na zasadach określonych w przepisach o pracownikach urzędów państwowych. Centralnym organem administracji rządowej, właściwym w sprawach ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego, jest

jest Komendant Główny Policji, podległy ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych. Komendant Główny Policji jest przełożonym wszystkich funkcjonariuszy Policji. Komendanta Głównego Policji powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.

i Administracji. Zastępcę Komendanta Głównego Policji powołuje i odwołuje Minister Spraw Wewnętrznych na wniosek Komendanta Głównego Policji. Komendanta powiatowego (miejskiego) Policji powołuje komendant wojewódzki Policji w porozumieniu ze starostą Komendant wojewódzki Policji, na wniosek komendanta powiatowego (miejskiego) Policji, powołuje pierwszych i pozostałych zastępców komendanta powiatowego

Policji, na wniosek komendanta powiatowego (miejskiego) Policji, powołuje pierwszych i pozostałych zastępców komendanta powiatowego (miejskiego) Policji. Na stanowisko komendanta powiatowego (miejskiego) Policji i zastępcy komendanta powiatowego (miejskiego) Policji powołuje się oficerów Policji. Kandydaci na

stanowisko komendanta powiatowego (miejskiego) Policji zostają wytypowani w drodze konkursu. Komendanta komisariatu Policji powołuje komendant powiatowy (miejski) Policji po zasięgnięciu opinii właściwego terytorialnie wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) lub wójtów.

Zastępców komendanta komisariatu Policji powołuje komendant powiatowy (miejski) Policji na wniosek komendanta komisariatu Policji. Na stanowisko komendanta komisariatu Policji i zastępcy komendanta komisariatu Policji powołuje się oficerów lub aspirantów Policji. Komendant Główny Policji określa:

określa: 1) szczegółowe zasady organizacji i zakres działania komend, komisariatów i innych jednostek organizacyjnych Policji, 2) metody i formy wykonywania zadań przez poszczególne służby policyjne, w zakresie nie objętym innymi przepisami wydanymi na podstawie ustawy, 3) szczegółowe zasady szkolenia policjantów i strażników gminnych (miejskich),

wydanymi na podstawie ustawy, 3) szczegółowe zasady szkolenia policjantów i strażników gminnych (miejskich), 4) szczegółowe zasady szkolenia zwierząt wykorzystywanych do realizacji zadań Policji, a także normy ich wyżywienia, 5) szczegółowe warunki bezpieczeństwa i higieny służby, po konsultacji z Państwową Inspekcją Pracy

bezpieczeństwa i higieny służby, po konsultacji z Państwową Inspekcją Pracy Komendant wojewódzki Policji określa właściwość terytorialną komisariatów Policji na terenie swojego działania Komendant Główny Policji może tworzyć ośrodki szkolenia i szkoły policyjne oraz określa ich programy nauczania.

nauczania. Regulaminy komend, komisariatów i innych jednostek organizacyjnych Policji ustala właściwy dla nich komendant Policji w porozumieniu z właściwym przełożonym Komendant wojewódzki Policji w porozumieniu z Komendantem Głównym Policji tworzy, w razie potrzeby,

komisariat kolejowy, wodny, lotniczy lub inny komisariat specjalistyczny. Komendant powiatowy (miejski) Policji może tworzyć rewiry dzielnicowych na zasadach określonych przez Komendanta Głównego Policji. Komendant Główny Policji określa zasady naliczeń etatowych w Policji. Etaty Policji określa ustawa budżetowa.

w Policji. Etaty Policji określa ustawa budżetowa. 14. Rzecznik Praw Obywatelskich: Rzecznik Praw Obywatelskich stoi na straży praw i wolności obywateli, określonych w Konstytucji i innych przepisach prawa. W szczególności Rzecznik bada

czy wskutek działania lub zaniechania organów, organizacji i instytucji, obowiązanych do przestrzegania i stosowania tych praw i wolności, nie nastąpiło naruszenie prawa, a także zasad współżycia i sprawiedliwości społecznej. Jest powoływany przez Sejm za zgodą Senatu na okres pięciu lat. W swojej działalności dysponuje niezawisłością,

tzn jest niezależny od innych organów państwowych. Nie może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej, aresztowany lub zatrzymany. Ze swojej działalności Rzecznik zdaje sprawę Sejmowi w corocznych sprawozdaniach, które są następnie podawane do wiadomości publicznej. Rzecznik ponosi odpowiedzialność

tylko przed Sejmem, przy czym odpowiedzialność ta wyraża się jedynie w możliwości odwołania ze stanowiska w razie sprzeniewierzenia się złożonemu ślubowaniu. Rzecznik podejmuje działanie, jeżeli uzyska informację wskazującą na naruszenie praw i wolności obywatela, zarówno na wniosek, jak i z własnej inicjatywy.

5. Organy pomocy prawnej: ADWOKATURA: Powołana jest do udzielania pomocy prawnej, współdziałania w ochronie praw i wolności obywatelskich oraz w kształtowaniu i stosowaniu prawa. A. Zorganizowana jest na zasadach samorządu zawodowego. Adwokat w wykonywaniu swoich obowiązków

zawodowych podlega tylko ustawom. ORGANY IZBY ADWOKACKIEJ: Zgromadzenie Izby, Okręgowa Rada Adwokacka, Sąd Dyscyplinarny Komisja Rewizyjna. ORGANY ADWOKATURY: Krajowy Zjazd Adwokatury, Naczelna Rada Adwokacka, Wyższy Sąd Dyscyplinarny, Wyższa Komisja Dyscyplinarna.

KRAJOWA RADA RADIOFONII I TELEWIZJI: ZADANIA: ochrona wolności słowa, prawa do informacji oraz interesu publicznego w radiofonii i telewizji. KOMPETENCJE: prawodawcze, koncesyjne, nadzorcze, opiniodawczo-programujące, finansowe. Powoływanie Rad Nadzorczych w spółkach publicznej

radiofonii i telewizji, udzielenie i cofanie koncesji, sprawowanie kontroli działalności nadawców, określenie opłat abonamentowych. SKŁAD: 9 członków powoływanych przez Sejm(4), Senat (2), prezydenta (3) spośród osób wyróżniających się wiedzą i doświadczeniem w środkach masowego przekazu. Kadencja trwa 6 lat i co 2 lata powoływana jest 1/3 składu

Członek KRRIT nie może być polityczny, związek zawodowy, działalność publiczna nie dająca się pogodzić z godnością pełnionej funkcji. Na czele stoi przewodniczący, członkowie. KURATORZY SĄDOWI: Działają w sądach, wykonują czynności o charaktarze wychowaczo

resocjalizacyjnym i profilaktycznym, pełnią swoje funkcje zawodowo lub społecznie, warunek zostania: ŁAWNICY: WYMOGI: zatrudnienie lub zamieszkiwanie w miejscu powołania co najmniej przez rok. NAJWYŻSZA IZBA KONTROLI - NIK jest naczelnym organem kontroli państwowej, podlega Sejmowi, działa na zasadzie

kolegialności. KOMPETENCJE: kontrola organów państwowych i państwowych jednostek organizacyjnych: NBP, Kancelarie Prezydenta, KRRIT, PIP, bada wykonanie budżetu państwa oraz realizację ustaw i aktów z zakresu działalności finansowej, gospodarczej i organizacyjno administracyjnej tych jednostek.

Osobną grupę stanowią: TK, RPO, SN, NSA, Krajowe Biuro Wyborcze. ; kontrola organów samorządu terytorialnego; KRYTERIA KONTROLI NIK: legalność - czy działalność jednostki kontrolowanej posiada podstawę prawną i jest zgodna z obowiązującym prawem; gospodarność - czy poniesione nakłady przyniosły możliwie najlepsze efekty; celowość - czy zostały osiągnięte zamierzone cele;

rzetelność - sprawdzenie zgodności podejmowanych działań. STRUKTURA NIK: Prezes NIK (przewodniczący - powoływany przez Sejm za zgodą Senatu na 6 lat, Zgłaszają go cn. 35 posłów lub Marszałek Sejmu, głosowanie bez.w.gł.), wiceprezesi (2-4), dyrektor generalny NIK, 14 członków kolegium (7 z nauk prawnych lub ekonomicznych, 7 dyrektorów jednostek organizacyjnych NIK) sprawują oni swoje funkcje niezawiśle, kadencja członków kolegium trwa 3 lata

organizacyjnych NIK) sprawują oni swoje funkcje niezawiśle, kadencja członków kolegium trwa 3 lata i wygasa w razie śmierci lub odwołania (przez prezydium sejmu lub Prezesa NIK). NOTARIUSZ: KOMPETENCJE: sporządza akty prawne, sporządza poświadczenia, doręcza oświadczenia, spisuje protokoły, sporządza protesty weksli i czeków, przyjmuje na przechowanie dokumenty, pieniądze i pap

dokumenty, pieniądze i pap wartościowe, sporządza wpisy, odpisy i wyciągi dokumentów, sporządza na żądanie projekty aktów oświadczeń i innych dokumentów, inne czynności wynikające z odrębnych przepisów. PROKURATURA - Organizacja: Prokurator generalny (minister sprawiedliwości), p. krajowy (zastępca PG powoływany i odwoływany

sprawiedliwości), p. krajowy (zastępca PG powoływany i odwoływany przez Prezesa RM na wniosek PG), p. wojskowi, p. prokuratur apelacyjnych, okręgowych i rejonowych. Aplikacja (2,5 lat). ZADANIA: strzeżenie praworządności, prowadzenie i nadzorowanie postępowania przygotowawczego w sprawach karnych orazsprawowanie funkcji oskarżyciel

oskarżyciela publicznego przed sądami; wytyczanie powództwa w wszelkich sprawach godzących w interes społeczny; nadzór nad wykonaniem postanowień o tymczasowych aresztowanych; prowadzenie badań w zakresie problematyki przestępczości; opiniowanie aktów normatywnych;

ZASADY DZIAŁANIA: legalizm - obowiązek ścigania przestępstw, bezstronność, działanie z urzędu - ściganie niezależnie od woli pokrzywdzonego, współpraca z innymi organami państwowymi i społecznymi, substytucja - prokurator wyższego rzędu może zlecić coś niższemu, dewolucja - prokurator wyższego rzędu może przejąć każdą czynność niższego

indyferencja - dla dobra sprawy każdy prokurator może pomagać np. w przesłuchaniu. ZASADY ORGANIZACYJNE: centralizm - wszystkie jednostki są podległe p. generalnemu, hierarchiczne podporządkowanie - przez pośrednictwo prokuratury wyższego stopnia, jednoosobowego kierownictwa - całą prokuraturą kieruje zawsze 1 osoba (np. prokurator rejonowy)

rejonowy), niezależności - prokuratorzy są niezależni od organów samorządowych. IMMUNITET PROKURATORA: nie może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej, sądowej, administracyjnej bez zezwolenia właściwego sądu dyscyplinarnego (oprócz zatrzymania na gorącym uczynku). Za wykroczenie prokurator odpowiada tylko dyscyplinarnie.

POLICJA - ZADANIA: ochrona życia i mienia obywateli przed bezprawnymi zamachami na te dobra; ochrona bezp. i porządku publicznego; zapobieganie przestępstwom; wykrywanie przestępstw i ściganie sprawców; nadzór nad strażami miejskimi; współdziałanie z Policją z innych państw; ORGANIZACJA - kryminalna, ruchu drogowego i prewencji,

antyterrorka, specjalna (kolejowa, wodna, lotnicza); lokalnej. Komendanta głównego (przełożony wszystkich policjantów) mianuje i odwołuje Prezes RM na wniosek ministra MSW, terenowi komendanci: wojewódzcy, rejonowi, komisariatów. UPRAWNIENIA - legitymowanie osób; zatrzymywanie wg K.K; przeszukiwanie osób i pomieszczeń, bagaży w odpowiednim trybie określonym w przepisach KPK; żądanie

odpowiednim trybie określonym w przepisach KPK; żądanie pomocy od każdej organizacji i nawet od obywateli; . RADCY PRAWNI: Wymagania takie jak dla prokuratora. Z FORMY POMOCY PRAWNEJ: udzielanie opinii i porad prawnych, występowanie w charakterze pełnomocnika, nadzór nad funkcjonowaniem obsługi prawnej

udzielanie informacji o przepisach prawnych, uczestniczenie w rokowaniach, których celem jest powstanie lub ustanie stosunku prawnego, nadzór przy egzekucji wyroków. ZASADY OBSŁUGI PRAWNEJ: udział w opracowywaniu projektów aktów prawnych, opiniowanie projektów aktów międzynarodowych, udzielanie wyjaśnień w sprawie obowiązującego stanu prawnego, prowadzenie dziennika

stanu prawnego, prowadzenie dziennika urzędowego organu. REFERENDARZE: mogą być zatrudnieni w sądach rejonowych do wykonywania czynności należących do sądów w zakresie postępowania w sprawach związanych z prowadzeniem ksiąg wieczystych i rejestrów sądowych. Wymagania: bzdety,..., 24 lata, aplikacja (6 miesięcy), zwalnia ich i

powołuje M Sprawiedliwośći na wniosek prezesa sądu. RZECZNIK PRAW OBYWATELSKICH: Jest organem wskazującym na nieprawidłowości ale nie ma kompetencji władczych, może prowadzić wystąpienia i interwencje w sprawach indywidualnych lub ogólnych praw i wolności. Wniosek do RPO jest odformalizowany i nieodpłatny.

ogólnych praw i wolności. Wniosek do RPO jest odformalizowany i nieodpłatny. 16. Omów strukturę i zadania Polskich Sił Zbrojnych: Struktura: składa się z marynarki wojennej , wojsk lądowych i sił powietrznych. Służa RP niepodległości państwa i niepodzielności jego terytorium oraz zapewnieniu bezp. I nienaruszalności granic

i niepodzielności jego terytorium oraz zapewnieniu bezp. I nienaruszalności granic 19. Omów zadania Państwowej Straży Pożarnej: - rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń; - organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w czasie pożarów, klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń;

żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń; - wykonywanie pomocniczych specjalistycznych czynności ratowniczych w czasie klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń przez inne służby ratownicze; - kształcenie kadr dla potrzeb Państwowej Straży Pożarnej i innych jednostek ochrony przeciwpożarowej oraz powszechnego systemu ochrony ludności;

- nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych; - prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony ludności; - współpraca z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych;

20. Struktura specjalistycznych organów ratowniczych: a) organizacja i zadania Morskiej Służby Ratownictwa i Poszukiwania Służba SAR jest państwową jednostką organizacyjną przeznaczoną do wykonywania: 1) zadań poszukiwania i ratowania życia na morzu, 2) zadań w zakresie zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń na morzu.

i zanieczyszczeń na morzu. Służba SAR wykonuje także inne zadania związane z bezpieczeństwem morskim Służbą SAR kieruje dyrektor Służby SAR przy pomocy zastępcy dyrektora do spraw operacyjnych, głównego księgowego i kierujących komórkami organizacyjnymi, o których mowa b) organizacja i zadania GOPR, TOPR, WOPR, MSR

c) organizacja i zadania Ochotnicza Straż Pożarna Do głównych celów i zadań OSP należą: -prowadzenie działalności mającej na celu zapobieganie pożarom - udział w akcjach ratowniczych - informowanie ludności o istniejących zagrożeniach pożarowych i ekologicznych- upowszechnianie, w szczególności wśród członków, kultury fizycznej

złonków, kultury fizycznej i sportu oraz prowadzenia działalności kulturalnej i oświatowej - działania na rzecz ochrony środowiska

---