Bankowość ćwiczenia dr Renata Karkowska
Zadania z zabezpieczania ryzyka
Zadanie 1
Bank udziela kredytu firmie Alfa (10 mln PLN) oprocentowanego stopą WIBOR 6M na 3 lata. W obawie przed wzrostem stóp procentowych firma Alfa zawarła umowę IRS z firmą Beta, o nominale 10 mln PLN, wymianie odsetek co 6 miesięcy. Stała noga swapa wynosi 12%.
Przedstaw rozliczenie w poszczególnych terminach wymiany płatności
Firma Alfa płaci na rzecz Beta stałą nogę wg wzoru:
Stała kwota=nominal*stała stopa*liczba dni zgodnie z częstotliwością płatności/rok bazowy dla stałych płatności (zawsze tyle samo)
Stała kwota=10 mln*12%*180/360=6 000 000
Firma Beta płaci na rzecz Alfa zmienną nogę wg wzoru:
Zmienna kwota=nominal*zmienna stopa*liczba dni zgodnie z częstotliwością płatności/rok bazowy dla zmiennych płatności (płaci różnie w zależności od poziomu WIBOR 6M wskazanego w tabeli).
30 sty 2008 -> zmienna kwota=10 mln*13%*180/360=6 500 000
30 lip 2008 -> zmienna kwota=10 mln*10%*180/360=5 000 000
30 sty 2009 -> zmienna kwota=10 mln*12%*180/360=6 000 000
ALFA przekazuje otrzymywane w swapie zmienne oprocentowanie WIBOR 6M na spłatę odsetek kredytowych.
Zadanie 2
Inwestor ma czteroletnią obligację o wartości nominalnej 1000 zł, oprocentowaną 9% rocznie, przy czym odsetki wypłacane są raz na koniec roku. Stopa zwrotu w okresie do wykupu (YTM) dla tej obligacji wynosi 8%. Oblicz cenę obligacji.
Obligacje - cena, stopa YTM
Po=nt=1ქCt/(1+YTM)t+M/(1+YTM) n
YTM =[C+(M- Po)/n]/[(M+ Po)/2]
YTM - stopa zwrotu w terminie do wykupu, którą uzyska inwestor z inwestycji w obligację, którą kupił po cenie Po do momentu zapadalności, reinwestując otrzymane z niej odsetki wg. tej samej stopy zwrotu.
Po - cena obligacji
Ct - poszczególne wartości kuponów wypłacanych w czasie t
M- wartość nominalna
N - liczba lat do zapadalności
Po=90/(1+0,08)1+90/(1+0,08)2+90/(1+0,08)3+90/(1+0,08)4+1000/(1+0,08)4=1033,12
Zadanie 3
Jaką YTM ma obligacja zakupiona przez inwestora za 1080 zł o wartości nominalnej 1000 zł z 4-letnim terminej wykupu, oprocentowana 9% rocznie?
YTM=[90+(1000-1080)/4]/[(1000+1080)/2]=
Zadanie 4
Inwestor ma czteroletnią obligację o wartości nominalnej 1000 zł, oprocentowaną 9% rocznie, przy czym odsetki wypłacane są raz na koniec roku. Stopa zwrotu w okresie do wykupu (YTM) dla tej obligacji wynosi 8%. Inwestor chce poznać średni termin wykupu tej obligacji
Duration (D)- średni termin wykupu obligacji. Interpretuje się go jako okres, po upływie którego inwestor otrzymuje zwrot kapitału wraz z oczekiwanymi odsetkami.
Pozostałe oznaczenia jak wyżej. Wartość Po można wykorzystać z zadania poprzedniego
D=[ nt=1ქt Ct/(1+YTM)t+nM/(1+YTM) n]/Po
D=[1*90/(1+0,08)1+2*90/(1+0,08)2+3*90/(1+0,08)3+4*90/(1+0,08)4+4*1000/(1+0,08)4]/Po= 3,54 lata
Zadanie 5
Bank, który posiada przewagę zobowiązań w EUR, ma ryzyko walutowe wzrostu kursu walutowego. Obecnie kurs EUR/PLN=4. Bank rozważa trzy strategie:
A/ podjąć ryzyko,
B/ kupno kontraktu forward walutowy. Cena terminowa forward wynosi EUR/PLN=4,1, a termin zapadalności za 2 miesiące.
C/ kupno opcji walutowej call na kurs EUR/PLN z ceną wykonania 4,2 i terminem zapadalności za 2 miesiące (opcja jest europejska). Premia opcyjna wynosi 50 zł.
Przedstaw efekt działania wszystkich strategii w zależności od tego jak będzie się kształtował kurs walutowy EUR/PLN.
Kurs walutowy EUR/PLN |
Wartość końcowa strategii A (podjęcie ryzyka) |
Wartość końcowa strategii B (kupno fx forwarda) |
Wartość końcowa strategii C (kupno fx opcji) |
3,8 |
3,8 |
4,1 |
3,8 |
3,9 |
3,9 |
4,1 |
3,9 |
4,0 |
4,0 |
4,1 |
4,0 |
4,1 |
4,1 |
4,1 |
4,1 |
4,2 |
4,2 |
4,1 |
4,2 |
4,3 |
4,3 |
4,1 |
4,2 |
4,4 |
4,4 |
4,1 |
4,2 |
|
Bank traci w wyniku kupna kontraktu terminowego |
|
Bank zyskuje w wyniku kupna kontraktu terminowego |
Strategia A oznacza, że bank podejmuje ryzyko i korzysta w momencie spadku kursu walutowego i traci w momencie jego wzrostu.
Strategia B oznacza całkowite zabezpieczenie się, czyli redukcja zagrożenia, ale i rezygnację z szansy, efekt końcowy jest taki sam dla każdego poziomu kursu walutowego (równy kursowi rozliczenia)
Strategia C (zakup opcji kupna) oznacza redukcję zagrożenia (efekt końcowy równy jest 4,2 + premia), ale również wykorzystanie szansy w przypadku spadku kursu walutowego.
|
Bank nie korzysta z zabezpieczenia opcyjnego, ponieważ na rynku może kupić taniej walutę, opcja wygasa, nie jest realizowana. Ale poniósł koszt premii. |
|
Bank korzysta z zabezpieczenia opcyjnego, ponieważ na rynku kurs waluty jest wyższy, kupuje zatem walutę taniej po 4,2 (należy uwzględnić koszt premii), opcja jest realizowana z kursem wykonania 4,2. |
Należy pamiętać, że w przypadku opcji bank poniósł koszt premii (50zł), co podraża kupno waluty o tę kwotę.
Zadanie 6
Bank, który posiada portfel akcji odpowiadający swoim składem indeks XXX jest narażony na ryzyko spadku kursu akcji (indeksu giełdowego XXX). Obecnie wartość indeksu wynosi 1800. Bank rozważa trzy strategie:
A/ podjąć ryzyko,
B/ sprzedaż kontraktu forward walutowy. Cena terminowa forward wynosi 1900, a termin zapadalności za 2 miesiące.
C/ kupno opcji walutowej put na indeks giełdowy z ceną wykonania 1950 i terminem zapadalności za 2 miesiące (opcja jest europejska). Premia opcyjna wynosi 50 zł.
Przedstaw efekt działania wszystkich strategii w zależności od tego jak będzie się kształtował indeks giełdowy.
Wartość indeksu XXX |
Wartość końcowa strategii A (podjęcie ryzyka) |
Wartość końcowa strategii B (sprzedaż forwarda) |
Wartość końcowa strategii C (kupno opcji put) |
1600 |
1600 |
1900 |
1900 (1950-50) |
1700 |
1700 |
1900 |
1900 |
1800 |
1800 |
1900 |
1900 |
1900 |
1900 |
1900 |
1900 |
2000 |
2000 |
1900 |
1950 (2000-50) |
2100 |
2100 |
1900 |
2050 |
2200 |
2200 |
1900 |
2150 |
Strategia A oznacza, że bank podejmuje ryzyko i korzysta w momencie wzrostu indeksu giełdowego i traci w momencie jego spadku.
Strategia B oznacza całkowite zabezpieczenie się, czyli redukcja zagrożenia, ale i rezygnację z szansy, efekt końcowy jest taki sam dla każdego poziomu indeksu giełdowego (równy poziomowi rozliczenia 1950)
|
Bank traci w wyniku sprzedaży kontraktu terminowego po cenie 1900, w porównaniu z ceną rynkową. |
|
Bank zyskuje w wyniku sprzedaży kontraktu terminowego po cenie 1900, w porównani z ceną rynkową. |
Strategia C (zakup opcji sprzedaży) oznacza redukcję zagrożenia (efekt końcowy równy jest 1900 (1950 - 50), ale również wykorzystanie szansy w przypadku wzrostu indeksu giełdowego na rynku.
|
Bank nie korzysta z zabezpieczenia opcyjnego, ponieważ na rynku może sprzedać drożej , opcja wygasa, nie jest realizowana. |
|
Bank korzysta z zabezpieczenia opcyjnego, ponieważ na rynku indeks jest niższy, opcja jest realizowana z kursem wykonania 1850, uwzględniając koszt premii . |
Należy pamiętać, że w przypadku opcji bank poniósł koszt premii (50zł), co pomniejsza korzyści ze sprzedaży o tę kwotę.
Stałe 12%
kredyt
BETA
ALFA
Bank
Zmienne WIBOR 6M
Odsetki WIBOR 6M
KREDYT
SWAP IRS