Geny letalne, dziedziczenie cech sprzężonych z płcią i cech związanych z płcią
Zadanie 1
Gen p dający u lisów srebrzystą barwę włosa zmutował w dwóch kierunkach: genu P - dającego barwę platynową oraz genu Pb - dającego lisy tzw. białopyskie. Oba geny powstałe na skutek mutacji są dominujące w stosunku do genu srebrzystości - p. Zmutowane geny w stanie homozygotycznym dają efekt letalny (PP i PbPb), heterozygoty PPb również nie są zdolne do życia i giną przed urodzeniem.
Podaj ile i jakich genotypów oraz fenotypów można teoretycznie oczekiwać w populacji lisów, w której wystąpią wszystkie allele: p, P, Pb, a ile jest ich w rzeczywistości, po uwzględnieniu letalnych efektów genów zmutowanych?
P - platynowy p, P, Pb
Pb - białopyski pp, Pp, Pbp, PP, PbPb, PPb,
p - srebrzysty srebrzysty, platyn., białopyski
PP - letalne
PbPb - letalne
PPb - giną
Zadanie 2
Jakiego potomstwa i w jakich proporcjach można oczekiwać po skojarzeniu następujących par?
platynowy × platynowy, białopyski × białopyski,
platynowy × białopyski, białopyski × srebrzysty,
platynowy × srebrzysty, srebrzysty × srebrzysty.
P p Pb p P p Pb p P p p p
P PP Pp Pb PbPb Pbp Pb PbP Pbp p Pbp pp p Pp pp p pp pp
p Pp pp p Pbp pp p Pp pp p Pbp pp p Pp pp p pp pp
Zadanie 3
Ten sam hodowca chce uzyskać możliwie najwięcej lisów białopyskich.
Jakie kojarzenia powinien zastosować, żeby cel osiągnąć najmniejszym kosztem?
Pbp Pbp x pp
Zadanie 4
Hodowcy norek kojarząc ze sobą zwierzęta srebrzyste z jasnoniebieskim podszyciem uzyskiwali zawsze mioty małe składające się w 1/3 z potomstwa standard i w 2/3 z takiego jak rodzice. Co można powiedzieć o genetycznym podłożu tej cechy?
?
Zadanie 5
Barwa nóg u kur wyznaczona jest przez sprzężoną z płcią parę genów Y, y. Recesywny gen wyznacza nogi zielone - jego dominujący allel nogi jasne (żółte lub białe).
Jakich kurcząt możemy oczekiwać po skojarzeniu koguta zielononogiego z kurami o nogach białych?
A jakich kojarząc koguta białonogiego z kurami zielononóżkami?
Y - nogi jasne
y - nogi zielone
samiec - ZZ
samica - ZW
Zy Zy 1. ZY Zy 2. ZY ZY
ZY ZYZy ZYZy Zy ZYZy ZyZy Zy ZYZy ZYZy
W ZyW ZyW W ZYW ZyW W ZYW ZYW
Zadanie 6
Koguta mieszańca po matce leghorn (nogi żółte) i ojcu zielononóżce skojarzono z kurami leghornami.
Jakich kurcząt i w jakich proporcjach możemy oczekiwać po danych rodzicach?
Jakie będą efekty kojarzenia tego samego koguta z kurami zielononóżkami?
ZY Zy
ZY ZYZY ZYZy 50% samców z żółtymi nogami
W ZYW ZyW 25% samic żółto - i 25% zielononóżek
ZY Zy
Zy ZYZy ZyZy 25% samice żółto - i 25% zielononóżki
W ZYW ZyW 25% samce żółyo - i 25% zielononóżki
Zadanie 7
Mamy ptaki --> czystej krwi[Author:Z] : leghorny i zielononóżki oraz ich obukierunkowe mieszańce (tj. ptaki pochodzące po matkach leghornach i ojcach zielononóżkach i odwrotnie). Podaj genotypy wymienionych tu grup ptaków oddzielnie dla każdej płci. Jakie należałoby zastosować kojarzenia, aby uzyskać kurczęta, u których już po wylęgu można by odróżnić płeć na podstawie barwy nóg?
samce samice
ZYZY ZYW
ZyZy ZyW
ZYZy
P: ? x ? F1: ZyW i ZYZy/ZYZY lub ZYW i ZyZy
ZY Zy Zy Zy
ZY ZYZY ZYZy ZY ZYZy ZYZy samce zółtonóżki
W ZYW ZyW W ZyW ZyW samice zielononóżki
Zadanie 8
U kur upierzenie jastrzębiate dominuje nad jednolitym i uzależnione jest od sprzężonego z płcią genu bar - B, powodującego prążkowane rozjaśnienie barwnych piór.
Podaj jakiego potomstwa i w jakich proporcjach możemy oczekiwać po jastrzębiatym, homozygotycznym kogucie i czarnych kurach?
Jakie będzie pokolenie następne uzyskane z losowego kojarzenia potomstwa tej pary?
B - jastrzębate
b - jednolite
ZB ZB
Zb ZBZb ZBZb 100% jastrzębatego
W ZBW ZBW
ZB Zb
ZB ZBZB ZBZb 75% jastrzębate
W ZBW ZbW 25% czarne (tylko samce)
Zadanie 9
Po jastrzębiatym kogucie otrzymano wyłącznie jastrzębiate kurczęta, ale o różnej barwie nóg: samce miały nogi żółte, a samice zielone. Podaj genotypy potomstwa i rodziców (zakładamy brak crossing- over).
F1: ZBZBZYZY/ZBZbZYZy i ZBWZyW
kogut kura
P: ZBZbZYZy x ZBWZYW
Zadanie 10
U kur grzebień groszkowy wyznaczony jest przez dominujący, autosomalny gen P, którego recesywny allel p, warunkuje grzebień pojedynczy. Para sprzężonych z płcią genów K, k decyduje o szybkości upierzenia (K - powolne opierzanie się, k - szybkie opierzanie się).
Jakiego potomstwa ze względu na obie omawiane cech możemy oczekiwac po skrzyżowaniu koguta PpKk z kurami ppk?
Jaki jest genotyp koguta, który skojarzony z kurami szybko opierzającymi się o prostym grzebieniu dał potomstwo o grzebieniu prostym, ale wolnoopierzające się?
P - grz. groszkowy
p - grz. prosty
K - powolne opierz.
k - szybkie opierz.
P: ZKZkPp x ZkWpp
ZKP ZKp ZkP Zkp 1:1:1:1
Zkp ZKZkPp ZKZkpp ZkZkPp ZkZkpp
Wp ZKWPp ZKWpp ZkWPp ZkWpp
Zadanie 11
Czarne lub żółte zabarwienie sierści u kotów zależy od jednej pary genów B, b mającej locus w chromosomie X. Gen B daje żółtą barwę sierści, gen b czarną. Heterozygoty są szylkretowe (czarno-żółte).
Jakiego fenotypowo potomstwa i w jakich proporcjach możemy oczekiwać po następujących parach rodziców:
samica samiec
łaciata × żółty
łaciata × czarny
czarna × żółty
żółta × czarny
Zadanie 12
Czy możliwe jest urodzenie przez jedną kotkę w jednym miocie trzech samiczek o trzech różnych barwach futerka?
Zadanie 13
Żółta kotka dała miot składający się z 5 kociąt: 2 żółte i 3 łaciate. Zakładamy, że miot pochodzi od jednego ojca.
Określ genotyp ojca.
Podaj płeć kociąt.
Zadanie 14
Łaciata kotka dała w dwu kolejnych miotach, każdy złożony z czterech kociąt, następujące kocięta:
I miot: 2 samce żółte, 1 samiczka żółta, 1 samiczka łaciata;
II miot: 2 samce żółte, 1 samiczka czarna, 1 samiczka łaciata.
Czy oba mioty pochodziły od tego samego ojca (uzasadnij)?
Jeżeli nie, to podaj genotypy obu ojców.
Zadanie 15
U drozofili para genów mieszcząca się w chromosomie X warunkuje szarą (S) lub żółtą (s) barwę tułowia.
Przeprowadź analizą podanego niżej rodowodu i wypisz za pomocą symboli wszystkie możliwe do rozpoznania genotypy.
Zadanie 16
Mamy populację homozygotycznych ♀ Drosophila o szarej barwie tułowia i tylko jednego żółtego samca. Przez odpowiednie kojarzenia chcemy uzyskać populację wyłącznie żółtych owadów. Podaj sposób postępowania
Zadanie 17
Występowanie u pewnych ras bydła sierści barwy mahoniowej lub czerwonej zależy od jednej pary związanych z płcią genów M, m. Homozygoty MM są zawsze mahoniowe, a mm zawsze czerwone, zarówno wśród samców, jak i samic. Maść heterozygot Mm zależy od płci zwierzęcia: buhaje mają sierść mahoniową, a krowy czerwoną.
Mahoniowa krowa pokryta mahoniowym buhajem urodziła czerwone cielę.
Podaj genotyp rodziców i płeć cielęcia.
Jakiego potomstwa i w jakich proporcjach możemy oczekiwać po tej parze rodziców, jeżeli będą nadal kojarzone ze sobą?
Zadanie 18
Czerwona krowa pokryta czerwonym buhajem urodziła mahoniowe cielę.
Podaj genotypy rodziców i płeć cielęcia.
Z jakim prawdopodobieństwem można oczekiwać różnych fenotypów w F1 otrzymanym z kojarzeń takich samych par rodzicielskich?
Zadanie 19
Podaj, jakiego F1 i F2 można oczekiwać kojarząc czerwonego buhaja z mahoniową krową (oczywiście bierzemy pod uwagę wiele takich samych par)?
Określ genotypy i fenotypy potomstwa oddzielnie dla każdego pokolenia i płci.
Zadanie 20
Dwie czerwone krowy o różnych genotypach skojarzono z czerwonym buhajem. Po krowie I otrzymano czerwoną cieliczkę, po II mahoniowego buhajka. Jakie były genotypy wymienionych tu zwierząt.
Zadanie 21
U pewnych ras owiec bezrożność (i rogatość) jest cechą związaną z płcią. Zwierzęta BB są bezrożne, bb rogate bez względu na płeć. Natomiast heterozygoty Bb mają różne fenotypy zależnie od płci: samce są rogate, a samice bezrożne.
Rogaty tryk skojarzony z rogatymi owcami dał potomstwo zarówno rogate, jak i bezrożne.
Podaj, jaki procent stanowiły sztuki bezrogie i jaka była ich płeć.
Zadanie 22
Czy w potomstwie owiec bezrożnych mogą się pojawić zwierzęta rogate?
Jeżeli tak, to podaj jak często i jakie muszą być spełnione warunki.
homozygoty