1.Sposób odbierania materiału genetycznego- zorganizowanie ekspedycji, odpowiednia wielkość prób, wzięcie próbek do laboratorium, przechowywanie i wykorzystywanie.
2.Miarą stopnia homozygotyczności- jest współczynnik wsobności f=0.5(1+f) F- współczynnik wysokości poprzedniego pokolenia.
3.Allopoliploidy krzyżówki roślin żytoXpszenica- przenżyto
4.Aneuploidy- monosomik 2x-1, trisomik 2x+1, tetrasomik 2x+2, nullisomik2x-2.
5.Techniki otrzymywania mutacji genomowych- regeneracja, termiczna(szoki termiczne), chemiczna, krzyżowanie.
6.Gatunki roślin przydatne do poliploidyzacji: gat. Diploidalne ponieważ podwojenie liczby chromosomów prowadzi u nich do bujności organów wegetatywnych i generatywnych; o dużym współczynników rozmnażania gdyż obniżenie płodności nie ma wyraźnego wpływu na plon nasion; o nasionach bezbielmowych. 7.Czynniki wpływające na odporność: czynniki abiotyczne(zimnotrwałość, susza atmosferyczna glebowa, zbyt wysoka ilość opadów, zakwaszenie gleby, zbyt wysokie pH gleby, zasolenie gleby.
8.Autotriploidy- mają 3 genomy, uzyskujemy je po skrzyżowaniu di i tetra: buraki, banany, melony, brzoza, jabłoń, kasawa.
9.Cele krzyżowania oddalonego: wprowadzenie genów z gatunków dzikich do roślin uprawnych(geny warunkujące tolerancję odporne na szkodniki)zdolności adaptacyjne.
10.Haploidy- osobniki, które mają gametyczną liczbę chromosomów.
11.Monohaploid-powsaje w wyniku krzyżowania 2x z2x u kukurydzy 0-5%, cacao 0.01 powstawanie zależy od rodziców i warunków środowiska.
12.Czyste alloploidy: pszenica, tytoń, bawełna. Jest niepłodny.
13.Programy hodowlane bez i płciowe- bez: partenogeneza uzyskanie nasienia bez zapłodnienia komórek jajowych forma wegetatywna, wegetatywne utrwala genotyp problem z nasiennictwem wrodzone choroby.
14.Etapy hodowli; uzyskanie form rodzicielskich, linie wsobne. Klony. Ocena. Ustalenie składu i działania każdego z kom
PIERWSZY 1.Początek rolnictwa datuje się na-10 tyś. lat 2.Udział odmian w podnoszeniu plonu-50-60% 3.W odniesieniu do nowoczesnych odmian ekotypy roślin są- homogenne genotypowo i fenotypowo, heterogenne, odporne lepszej jakości 4.Ile wynosi liczba nie zredukowanych gamet -2n=28 5. formuła płodnego mieszańca po skrzyżowaniu 2n=2xa=14 z 2n=4xb=28 odp. 2n=(xa+xb)+xb=21 6.Palmitycznie obcopłodne p=0.5 .Ile wynosi homozygota-25% 7.Jaką liczbę chromosomów ma triploid-2n 8.Chów linii wsobnych diploidalnych a tetraploidów-są wolniejsze 9.Centra gemowe charakteryzują się: szeroka zmienność, hodowla roślin, centrum badań gen. Badania lablolat.10.Kierunki rozwoju roślin: zwiększenie plonu, hodowla odpornościowa, zabiegi mechaniczne, poprawa kontrastów jakościowych.
DRUGI 1.Autopoliploidy czym się charakteryzują: części wegetatywne, większa produkcja świeżej masy, lepsza strawność wolniej drewnieją, tworzą allopoliploidy i mieszańce, używane w roślinach ozdobnych(pelargonie-większe kwiaty), żyto tetraploidalne 4x większe ziarna, koniczyna (lepszy plon), buraki cukrowe(3x większe korzenie, więcej cukru) mają3,5,6genomów , gorsza płodność-problemy z wytworzeniem pułku, takie same rośliny\geny, częściowe rozmnażanie 2.Autopoliploidy w których gat. się rozwinęły: okopowe, korzeniowe, motylkowe, ozdobne 3.2n=2xrazy 2n=4x lub 2xrazy4x triploid 4.Na jakie trudności napotyka hodowla roślin-krzyżowanie oddalone, cechy nie pożądane , praca z 1000 roślin 5.Czym się char. triploidy (niepłodny) 6.Jak działa hodowla na zmienność genetyczną-zwiększa, modyfikuje, komplikuje, jest na takim samym poziomie 7.2n=2x(xa+xb+xc) z czym może koniugować genom, jakie kombinacje powstaną: AA, Aa, aa 8.FDR-czym się charakteryzuje homozygotyczne, homogenie 9.p=0.5 jaka jest częstotliwość homozygot dominujących (25%) 10.Jakie rośliny mają największy zasiew wśród transgenicznych (soja, kukurydza)
Aby odmianę do rejestru odmiana musi się charakteryzować; oryginalnością- musi się różnić co najmniej jedna wyróżniająca się cechą, wyrównaniem wszystkie rośliny muszą być jednakowe morfologicznie i użytkowo, trwałością- muszą zachowywać cechy morfologiczne i użytkowe z pokolenia na pokolenie. Rejonizacja jest to wykaz terenów kraju dla których uprawa dla danej odmiany jest szczególnie zalecana- warunki glebowo klimatyczne.
Repartycja jest to % udział odmiany w produkcji materiału siewnego danego gatunku.
Jednostki taksonomiczne rodzaj, gatunek jest to zespół osobników swobodnie się ze sobą krzyżujących i wydających płodne potomstwo. W jego obrębie wyróżnia się niższe jednostki systematyczne różniące się cechami morfologicznymi- odmiany.
Odmiany botaniczna jest to populacja osobników ( roślin) różniąca się od innych populacji tego samego gatunku co najmniej jedną cechą morfologiczną np. barwa kłosa, kwitu, pokroju liści, nie podlegającą zmienności w różnych warunkach środowiska. Odmiana uprawna stanowi populację roślin uprawnych charakteryzujących się określonymi cechami morfologicznymi, fizjologicznymi, jakościowymi, użytkowymi i innymi które przy właściwym sposobie rozmnażania (samo płodność obco płodność) zostają zachowane. Odmiana uprawna stanowi rezultat celowej pracy hodowlanej i charakteryzuje się oryginalnością wyrównaniem i trwałością różnią się od siebie cechami są niepowtarzalne- mają swoja tożsamość Metody odróżniania odmian tradycyjne polegają na opisie poszczególnych cech odmiany i porównaniu ich z wzorcem cechami tymi w przypadku ziemniaka są barwa i kształt kwiatów, barwa i stopień omszenia działek kielicha, pokrój rośliny, kształt i ułożenie liści, grubość, zabarwienie, budowa łodygi, cechy bulwy. Cechami roślin zbożowych wysokość rośliny, grubość rdzenia źdźbła, nalot woskowy, kształt kłosa, ustawienie kłosa, zbitość barwa, ościstość, kształt i barwa ziarniaków. Stosuje się dodatkowo ocenę metodami fizykochemicznymi cytologicznymi ocenę siewek i młodych roślin w szklarni. Nowoczesne metody- rozdział elektroforyczny białek i analiza DNA.
Hodowla zachowawcza cele utrzymanie pełnej wartości użytkowej odmiany przez cały okres jej uprawy, wytworzenie materiału matecznego a z niego materiału siewnego wysokiej jakości.
Hodowla zachowawcza roślin samopylnych polega głównie na selekcji utrwalającej z jednoczesnym zawężaniem populacji do linii najplenniejszych są 4 etapy: I wybór 200-400 roślin lub kłosów z linii znajdujących się w hodowli. II wysiew linii, selekcja negatywna w stosunku do chorób przenoszonych przez materiał siewny i usuwanie roślin nietypowych. III najlepsze linie z poprzedniego etapu wysiewa się w dwóch seriach 1 jako roznomożenie I , 2 jako mikrodoświadczenie porównawcze. Najlepsze linie plonujące w kolejnym roku sieje się jako 3 rozmnożenie II 4 mikrodoświadczenie porównawcze. IV wybrane najlepsze linie z rozmnożenia drugiego łączy się w materiał mateczny. Hodowla zachow odmian roślin obcopylnych polega na selekcji kierunkowej i utrwalającej -4 etapy: I wybór 200-400 roślin lub kłosów na podstawie plenności nasiona wybranych pojedynków dzielone są na dwie części jedna jako rezerwa druga do wysiewu. II wysiew nasion wybranych pojedynków w rodach w celu określenia plenności rody najwyżej plonujące zostają odszukane w rezerwach. III wysiew rezerw wybranych rodów jako rozmnożenie I etapu. Rody te wysiewa się w izolacji żeby krzyżowanie zaszło w obrębie jednego rodu. W czasie wegetacji selekcja negatywna. Po zbiorze ocenia się plon na jego podstawie wybiera się najlepsze rody, tak samo rozmnożenie II i III. IV etap najlepsze rody wykazują wysoką plenność testuje się w celu sprawdzenia zdolności kombinacyjnej przy swobodnym przekrzyżowaniu w układzie top cross lub policross. Następnie najlepsze w porównaniach testowych rody odnajduje się w rezerwach i z nich tworzy materiał mateczny.
Hodowla zachowawcza roślin rozmnażanych wegetatywnie nie zmienia się tu i nie zawęża zmienności genotypowej (nie ocenia się plenności) lecz testuje zdrowotność materiału są 3 etapy: I wybór 400-800 roślin nie wykazujących objawów chorobowych, ocena zdrowotności w stosunku do wirusów A X Y S M. Wybiera się tylko te bulwy które nie wykazały obecności wirusów. II rozmnożenie w klonach 1 bulw roślin wybranych w etapie I w czasie wegetacji co najmniej 6-cio krotna selekcja negatywna całych klonów. Wybrane wolne od wirusów klony wysadza się jako rozmnożenie drugie prowadzi się taką samą ocenę jak w rozmnożeniu I. Etap III wybrane klony rozmnożenia II wysadza się jako rozmnożenie III, usuwa się rośliny i klony porażone. Zdrowe klony łączy się w materiał mateczny.
Hodowla zachowawcza linii wyjściowych do produkcji mieszańców w przypadku tych odmian radka swędzą jaja niezbędne jest coroczne rozmnażanie komponentów do tworzenia mieszańców. Linie płodne roślin samopłodnych rozmnaża się z zachowaniem izolacji przestrzennej lub izoluje rośliny, aby nie doszło do obco zapylenia. Linie wsobne roślin obcopylnych rozmnaża się w chowie wsobnym, jeżeli nie wykazują depresji wsobnej, lub dopuszcza się do przekrzyżowania roślin w obrębie jednej linii wsobnej, prowadzi się selekcję negatywną oraz ocenę wartości kombinacyjnej.
Wigor nasion jest to całkowita suma tych właściwości nasion które określają poziom aktywności zachowania się nasienia, lub próby nasion podczas kiełkowania i wschodów siewek.
Testy wigorowe bezpośrednie Hiltnera, Cold, test przyśpieszonego starzenia, test kontrolowanego starzenia, test kompleksowego stresu, pośrednie długości siewek, elektroprzewodnictwa, tetrazolinowy, rendgenograficzny. Test hiltnera pozwala ocenić jak siewki dadzą sobie radę w trudnych warunkach. Polega na kiełkowaniu nasion przykrytych 3-4 centymetrową warstwą gruzu ceglanego, żwiru, kiełkują w ciemności w temp 20 C przez 10-14 dni. Oznacza się liczbę siewek normalnych i nienormalnych, które przebiły warstwę gruzu. Cold test pozwala ocenić możliwości kiełkowania nasion i wzrostu siewek w niskiej temp i glebie bogatej w patogenny. Nasiona kiełkują przez 6 dni w temp 10 C, przez następne 7 dni w temp 20 C po tym czasie liczy się siewki i ocenia liczbę normalnie wykształconych i anormalnych. Test przyśpieszonego starzenia nasiona poddaje się przez 72 godz. działaniu temp 40-45C w wysokiej wilgotności. Nasiona o wysokim wigorze lepiej znoszą ekstremalne warunki stresowe. Następnie ocena kiełkowania i oznacza się % siewek normalnych, wynik ten porównuje się z wynikiem z przed inkubacji. Test kontrolowanego starzenia nasiona wystawiane się na 24 lub 48 godz. Na działanie temp 40-45C w wysokiej wilgotności powietrza. Po zakończeniu inkubacji nasiona poddaje się kiełkowaniu w temp 20C na podłożu bibułowym. Ocenia się % nasion kurwa kiełkujących im jest on wyższy tym jest wyższy wigor partii nasion. Test długości siewek uważa się że siewki najszybciej rosnące wyrastają z nasion o najwyższym wigorze. Przeprowadza się kiełkowanie nasion w standardowych warunkach w rulonach bibułowych po 10-14 dniach ustala liczbę siewek różnej długości. Metoda rentgenograficzna polega na prześwietleniu nasion promieniami X o odpowiedniej energii. Pozwala na szybkie uzyskanie informacji o anomaliach w budowie wewnętrznej nasion oraz o ich uszkodzeniach mechanicznych. Test elektroprzewodnictwa. Nasiona moczy się w wodzie destylowanej przez 24 godz. Następnie wykonuje się konduktometryczny pomiar przewodnictwa elektrycznego uzyskanego roztworu. Jony wydostają się z nasion o niskim wigorze przez mikrouszkodzenia i szczeliny w błonie komórkowej. Partie nasion o wysokim wigorze charakteryzują się niskim elektroprzewodnictwem ekstraktu.
Krzyżowanie i selekcja
Działy hodowli: twórcza - tworzenie nowych odmian zachowawcza-utrzymanie stałości cech dziedzicznych, zachowanie genotypów istniejących odmian <jej brak to pogorszenie materiału siewnego i spadek plonu> Prace hodowlane dążą do ulepszenia pewnej grupy lub pojedynczej
Cechy. Kierunki prac hod.1zwiększenie plonów z hektara i polepszenie plonowania 2poprawa jakości plonu czyli wartości technologicznych technologicznych użytkowych 3przystosowanie roślin do warunków środowiska 4zwiększenie odporności na szkodniki i choroby 5przystosowanie do zmechanizowanych prac agrotechnicznych.
Krzyżowanie- bardzo skuteczna i najczęściej stosowana metoda zwiększenia zmienności genetycznej. Zmienność pochodzi z: losowego rozchodzenia się chromosomów do gamet, zjawiska crossing-over. losowego łączenia się gamet.
Rodzaje- proste: to krzyżowanie 2 komponentów (roślin, linii)materiał genetyczny w jądrze komór. mieszańca pochodzi ½ od matki i ½ od ojca cytoplazma w 100%od matki. złożone: wielokrotne krzyżowanie tych samych cech lub różnych komponentów. W nim rozróżniamy krzyżowanie-wypierające, dopełniające, zbieżne, zbieżnodopełniające, wielokierunkowe.
Techniki krzyżowania- w pełni kontrolowane, znamy obie formy rodzicielskie, sztuczne zapylenie, częściowo kontrolowane znamy tylko 1 formę- mateczną, swobodne nie znamy żadnej z form wiele form krzyżuje się swobodnie. Selekcja- jest następstwem krzyżowania roślin w hodowli, polega na ukierunkowanym wyborze osobników określonej populacji wyjściowej, może być stosowana sama lub w połączeniu z innymi metodami. Rodzaje- naturalna: pewne genotypy pozostawiają po sobie więcej potomstwa niż inne. W jej wyniku przeżywają i rozmnażają się osobniki lepiej przystosowane do istniejących warunków środ. Nie zmierza ona do żadnego określonego celu sztuczna: jest najstarszą metodą jest to proces celowy prowadzi do zmian w genetycznej strukturze populacji zapobiega to rozmnażaniu się niepożądanych osobników w populacji zmniejszając częstotliwość ich pojawienia się lub doprowadzenia do całkowitego wyeliminowania w następnych pokoleniach. Hodowca wybiera i rozmnaża osobniki charakteryzujące się cechami korzystnymi Selekcja ta oparta jest na informacji1genetycznej -ocena roślin na podstawie potomstwa 2fenotypowej-ocena fenotypu. W niej wyróżniamy- selekcję pozytywną, negatywną.
kierunkowa: zmierza do wzmocnienia lub osłabienia w populacji określonych cech. Efektem jest wzrost lub spadek średniej wartości cechy i równocześnie zwężenie zakresu zmienności osobników.
rozdzielcza: ma miejsce gdy materiał wyjściowy selekcjonuje się w kilku kierunkach, uzyskujemy 2 osobne populacje różniżce się wielkością cechy selekcjonowanej.
zachowawcza (utrwalająca) wybór osobników typowej średniej wartości cechy. Powoduje wyrównanie cech morfologicznych. fizjologicznych i innych. Zawęża zmienność w obrębie populacji. Ma zastosowanie w hod. zachowawczej.
ciągła: wykonujemy systematycznie przez wiele pokoleń cykliczna: tylko w niektórych pokoleniach.
Metody selekcji- masowa z populacji wybiera się osobniki odpowiadające celowi hodowli.
grupowa wyselekcjonowane rośliny zalicza się do określonej grupy na podstawie podobieństwa genotypowego. Grupy roś. wysiewa się oddzielnie zachowując izolację przestrzenną Zapylenie zachodzi miedzy osobnikami wykazującymi podobieństwo fenotypowe.
indywidualna wybór pojedynczych roślin ich ocena oraz wysiew nasion z każdej z nich na osobnym poletku.
Sukces hodowlany zależy od właściwego doboru 1-komponentów do krzyżowania 2-metody krzyżowania 3-metody selekcji.
Postęp hodowlany-stopień zwiększenia średniej wartości cechy selekcjonowanej w każdym następnym pokoleniu.
Jest tym większy im większa jest wartość cechy w wyselekcjonowanej populacji w stosunku do populacji wyjściowej.
Rośliny samopylne i obcopylne
Samopylne- roś. pozbawione niepożądanych genów recesywnych dobrze znoszące chów wsobny
Obcopylne-obarczone szkodliwymi allelami recesywnymi w stanie heterozygotycznym przy zapyleniu źle znoszą chów wsobny. Typy populacji według których hoduje się odmiany:1-czystej linii wsobnej- CLW 2-panmiktycznej populacji obcopylnej- PPO 3-populacji mieszańcowej- HYB 4-wegetatywnie rozmnażanego klonu- KLO. Rośliny samopylne hoduje się jako czyste linie wsobne natomiast obcopylne jako: PPO, mieszańce heterozyjne, klony wegetatywnie rozmnażane z generatywnego rozmnażania mieszańca F4.
Rośliny samopylne- pszenica, jęczmień, owies, ryż, proso, soja, groch, łubin biały.
Metody hodowli samopylnych
Rodowodowa- selekcja rozpoczyna się od pokolenia F2(najczęściej stosowana) To seria notowań wskazujących pochodzenie i stosunki pokrewieństwa między liniami pozwala na pozostawienie po jednej grupy linii blisko spokrewnionych, usunięcie pozostałych nieprzeprowadzenie między nimi selekcji. Zalety- duże ograniczenie linii, znane pochodzenie, skuteczna dla cech o wysokiej odziedziczalności, szybka metoda otrzymania odmiany. Wady- duża heterozygotyczność selekcjowanego potomstwa prowadzi do błednej oceny wartości pojedynka, mało skuteczna dla cech o niskiej odziedziczalności.
Populacji mieszanych (ramszów)- selekcje rozpoczyna się z opóźnieniem od pokolenia F6.
Zalety- wysoka heterozygotyczność ułatwia selekcje, zwiększona adaptacja linii na stresogenne czynniki środowiska, tańsza metoda hodowlana. Wady- selekcja linii bez rodowodów, konieczność prowadzenia dużej liczby linii, eliminacja cennych rzadkich genotypów podatnych na czynniki środowiska.
Linja czysta- potomstwo jednej rośliny samo[pylnej identyczne fenotypowo i o tym samym składzie genetycznym (homozygotyczne względem siebie i rośliny rodzicielskiej) Rośliny obcopylne-żyto, kukurydza, lucerna. Podstawą plenności roślin obcopylnych jest heterozygotyczność i musi być ona zachowana w cyklu hodowlanym albo przywrócona koniecznie w jego końcowej fazje. Hodowla PPO (panmiktycznej produkcji roślin obcopylnych)polega na doskonaleniu populacji poprzez: nagromadzenie pożadanych genów w populacji przez zmianę frekwencji genów i utrzymanie tego stanu w kierunku pożądanym przez hodowce. Doskonalenie PPO dokonuje się w wyniku: określonego procesu selekcji i kontrolowanego zapylenia.
Ród-to potomstwo rośliny obcopylnej ze swobodnego przerylenia. Rodzaje metod-1hodowla odmian populacyjnych przez doskonalenie populacji panmiktycznej. Metoda ta obejmuje selekcję masową, indywidualną, rezerw, krzyżowania par.
2hodowla odmian syntetycznych.
Selekcja masowa-polega na wyborze określonych genotypów z heterozygotycznej populacji wyjściowej, reprodukcji wybranych genotypów w obrębie populacji i ocenie reprodukowanej populacji w doświadczeniu porównawczym z wzorcem i populacją wyjściową.
Selekcja indywidualna-daje dobrą ocenę pojedynka bo polega ona na ocenie jego potomstwa. Kryterium selekcji jest konkretna wartość potomstwa pod względem pożądanej cechy.(selekcja po linii matecznej-na podstawie genotypuroś.matecznej)
Metoda rezerw-stosowana dla gatunków u których ważne cechy użytkowe mogą być oceniane dopiero po okresie kwitnienia i które źle znoszą chów wsobny. Istotą tej metody jest ocena wartości genotypowej potomstwa pojedynczych roślin czyli rodów poprzez kontrolowane zapylanie za pomocą izolacji czasowej.
Krzyżowania par- pod wspólnym izolatorem-gdy rośliny są samoniezgodne można założyć pełne przekżyżowanie, dobór par na podstawie fenotypu.
Klon- potomstwo powstałe z rośliny matecznej na drodze wegetatywnej, identyczne fenotypowo i genotypowo względem siebie i rośliny matecznej.
Heterozja- to bujność lub wigor mieszańców pierwszego pokolenia F1 przejawia się szybszym tempem wzrostu, większym plonem i żywotnością. Dotyczy cech ilościowych. W następnych pokoleniach zanika.
Hodowla mieszańcowa
Etapy hodowli:1-wytworzenie licznych homozygotycznych linii wsobnych z populacji wyjściowych.2-ocena wartości kombinacyjnej linii 3-badanie wartości próbnych mieszańców 4-utrzymanie i rozmnażanie linii wsobnych 5-otrzymywanie mieszańców hodowlanych.
Genetyczna męska niepłodność-wytwarzanie niefunkcjonalnego pyłku warunkowane jest genem recesywnym co utrudnia rozmnażanie linii męskoniepłodnej brak możliwości uzyskania100%populacji męskoniepłodnej w hodowli mieszańca. Forma męskonie. rozmnaża się heterozygotycznie.
Cytoplazmatyczna męska niepłodność warunkowana jest genami będącymi w cytoplazmie cytoplazmie przekazywana jest tylko przez forme mateczną. Cytoplazmę zawierającą geny męskiej niepłodności oznacza się przez S cytoplazmę normalną N.
Cytoplazmatyczno-genetyczna męska niepłodność-warunkowana jest współdziałaniem czynnika cytoplazmatycznego cytoplazmatycznego S i recesywnym genów jądrowych.
Odmiana syntetyczna- populacja powstała w wyniku swobodnego przekrzyżowania linii wsobnych klonów ocenianych według ogólnej wartości kombinacyjnej. Tworzenie odmiany syntetycznej może być zarówno u gatunków rozmnażanych z nasion jak i wegetatywnie. Etapy tworzeniatej odmiany-1-uzyskanie form rodzicielskich 2-ocena form rodzicielskichna ogólną wartość kombinacyjną 3-ustalenie składu linii wsobnych lub klonów i udziału każdego kombinatu rodzicielskiego odmiany SYN Czynniki decydujące o jakości odmiany SYN -liczba linii lub klonów rodzic., plenność form rodzic., wartość kombinacyjna form rodzicielskich decyduje o wielkości efektu heterozji w F1.
To chyba jest już mój koniec-mam mroczki przed oczami!:-) czynniki indukujące mutacje- mutacje powstaja na skutek rzadkich błędów w replikacji DNA lub dzialania czynnikow fizycznych fizycznych chemicznych zwanych mutagenami. Czynniki fizyczne-promieniowanie nie jonizujące UV, źródłem jest lampa kwarcowa wykazujaca bardzo niska przenikliwość, nie mogą penetrowac w glab tkanek często stosowane do napromieniowania ziaren pylku. - promieniowanie jonizujace elektromagnetyczne o dużej energii przenikania i silnym działaniu jonizującym promienie X, B, & , neutrony prędkości (Nf)- o największej skuteczności mutagennej. Przenikliwość promieniowania i silne działanie jonizujące jest warunkiem skuteczności dzialania czynnika mutagennego.
Mutageny chemiczne -obejmuja rozne zw. chemiczne Silnymi Sa zw. Alkalujace zawierajace aktywne gr. Alkilowe majace zawsze conajmniej jedno wolne wiazanie. Gr alkilowe reaguja z grupami fosforanowymi DNA oraz zasadami. azydek sodu (S.A.)Mutageny chemiczne rzadziej powoduja niepożądane aberracje chromosomowe niż mutageny fizyczne.
Dawka optymalna mutagenu wybiera się na podstawie wyniku wstępnego testowania zahamowania wzrostu siewek 7- i 14-dniowych. Dawka zmniejszajaca wysokość siewek do poziomu 50% wartości wzorca o powodujaca spadek przeżywalności roślin dojrzalych do 20% w odniesieniu do wschodow.
Poliploidy- posilny o liczbie chromosomo wwiekszej od 2x W komorkach somatycznych występują wiecej niż dwa podstawowe zespolony chromosomow (2n>2x).
stopien poliploidalności-to określanie liczby genomow organizmow w komorkach somatycznych np. 3x poliploidyzacja- sztuczne wytwarzanie osobnikow o zwiekszonej liczbie chromosomow przez człowieka. Euploidy- organizmy zawierajace jeden genom(x) lub jego wielokrotność: monoploidy (1x) wystepoja rzadko w naturze charakteryzuja się małym wigorem i SA całkowicie niepłodne z powodu nieregularnej mejozy.
Diploidy- (2n=2x) regularna mejoza i dobra płodność występują często w naturze.
Aneuploidy liczba chromosomow nie jest wielokrotnością liczby charakterystycznej dla genomu danego gatunku.moze rakowac chromosomu lub może być dodatkowy
Odporność zdolność do graniczenia lub uniemożliwienia rozwoju i rozprzestrzeniania się patogena.
Patogen czynnik chorobotwórczy.
Gospodarz roślina zaatakowana przez pasożyta.
Cechy patogena patogeniczność (zdolność zakażania i porażania różnych genotypów roślin żywicielskich), wirulencja (zjadliwość; zdolność patogena do wywołania choroby), agresywność (szybkość porażenia i rozmnażania się patogena w tkankach).
Odporność pozorna polega na unikaniu patogenu dzięki rozmijaniu się w czasie faz rozwojowych patogenów i roślin żywicielskich.
Odporność rzeczywista polega na stawianiu oporu czynnikom chorobotwórczym podczas wnikania i rozprzestrzeniania się w roślinie.
Odporność nabyta powstaje w okresie rozwoju osobniczego roślin i zależy od warunków środowiska.
Odp wrodzona złożona cech dziedziczna ukształtowana w wyniku wzajemnego oddziaływania dwóch genomów rośliny i pasożyta.
Odp przedinfekcyjna (bierna) może być uwarunkowana przez czynniki uniemożliwiające przenikanie patogenu do rośliny, czynniki uniemożliwiające rozprzestrzenienie się patogenu w tkankach roślin.
Odp poinfekcyjna (czynna) polega na zdolności roślin do czynnej reakcji obronnej na działanie czynnika chorobotwórczego. Mechanizmy: fiz i chem, bariery na drodze przenikania patogenów, neutralizowanie toksyn wydzielanych przez patogeny, wytwarzanie pod wpływem patogenu antyciał, nadwrażliwość roślin na porażenie.
Odp pionowa całkowita odporność na ściśle określoną rasę patogenu, jest to odporność czynna specyficzna.
Odp pozioma częściowa odp na różne rasy patogenu, jest odp bierną mało specyficzną może być skierowana przeciwko wszystkim rasom danego patogenu, polega przeważnie na barierach natury morfol, anat, fizjol, chem, warunkowana poligenicznie.
Odp kompleksowa odp na kilka czynników chorobotwórczych.
Hipoteza gen na gen każdemu genowi odporności gospodarza odpowiada specyficzny gen wirulencji patogenu. Reakcja odpornościowa zachodzi wówczas gdy gospodarz posiada dominujący gen odporności który nie jest zrównoważony przez odpowiedni gen warunkujący wirulencję u patogenu.
Odp pozorna jest to mijanie się w czasie okresu wrażliwości rośliny i pojawiania się szkodnika np. rośliny są zbyt małe albo za bardzo zdrewniałe i przez to mało atrakcyjne dla szkodnika.
Odp rzeczywista może występować pod postacią: -braku akceptacji spowodowany brakiem bodźców przyciągających szkodnika (barwa, zapach) lub obecności w otoczeniu rośliny związków odpychających szkodnika; -antybiozy, niekorzystny wpływ rośliny na płodność i zdrowie szkodników; -tolerancji, zdolność rośliny do regeneracji uszkodzeń zależne od wieku rośliny warunków środowiska pory roku i wielkości populacji szkodnika.
Wartość przemiałowa ziarna to procentowy udział mąki czyli liczba kg mąki uzyskana ze 100kg ziarna oraz zawartość popiołu w gównie. Zawartość popiołu ocenia się spalając mąkę przez 1godz w temp 900 C.
Wartość wypiekową mąki określić można w sposób: -bezpośredni przeprowadzając wypiek doświadczalny i badając jakość uzyskanego pieczywa (barwa skórki porowatość miąższu objętość pieczywa, nadpiek, smak i zapach pieczywa, utrzymanie świeżości); -badając czynniki odpowiedzialne za strukturę ciasta (gluten), zdolności fermentacyjne ciasta, aktywność enzymów amylolitycznych i proteolitycznych.
Gluten (kurwa mać) jest to substancja białkowa stanowiąca 80% białka ogólnego mąki. W suchej mące występuje w postaci białek: gliadyny i gluteniny. Po zmieszaniu mąki z wodą łączą się one w stosunku 1:1. gluten tworzy siatkę przestrzenną nadającą ciastu elastyczność, pulchność - w skutek zatrzymywania gazów. Badanie jakości glutenu można przeprowadzić oznaczając jego wł elastyczność, rozpływalność, pęczniania, lub badając ciasto metodą farinograficzną.
Skład chem mąki 1.Woda max 15%, zaw zależy od wilgotności ziarna, war przechowywania 2. Skrobia zaw 62-75% składa się z amylozy ( 17- 25% skrobi ogólnej krystaliczna rozp w wodzie nie kiełkuje poch z wewn warstwy ziarna skrobi), i amylopektyny (75-83% skrobi ogólnej gumiasta pęcznieje rozpływa się kiełkuje >60oC ) 3. gluten stanowi 80% białka ogólnego, tworzy siatkę przestrzenną ciasta, nadaje ciastu elastyczność pulchność strukturę gąbczastą.
Aby odmianę do rejestru odmiana musi się charakteryzować; oryginalnością- musi się różnić co najmniej jedna wyróżniająca się cechą, wyrównaniem wszystkie rośliny muszą być jednakowe morfologicznie i użytkowo, trwałością- muszą zachowywać cechy morfologiczne i użytkowe z pokolenia na pokolenie. Rejonizacja jest to wykaz terenów kraju dla których uprawa dla danej odmiany jest szczególnie zalecana- warunki glebowo klimatyczne.
Repartycja jest to % udział odmiany w produkcji materiału siewnego danego gatunku.
Jednostki taksonomiczne rodzaj, gatunek jest to zespół osobników swobodnie się ze sobą krzyżujących i wydających płodne potomstwo. W jego obrębie wyróżnia się niższe jednostki systematyczne różniące się cechami morfologicznymi- odmiany.
Odmiany botaniczna jest to populacja osobników ( roślin) różniąca się od innych populacji tego samego gatunku co najmniej jedną cechą morfologiczną np. barwa kłosa, kwitu, pokroju liści, nie podlegającą zmienności w różnych warunkach środowiska.
Odmiana uprawna stanowi populację roślin uprawnych charakteryzujących się określonymi cechami morfologicznymi, fizjologicznymi, jakościowymi, użytkowymi i innymi które przy właściwym sposobie rozmnażania (samo płodność obco płodność) zostają zachowane. Odmiana uprawna stanowi rezultat celowej pracy hodowlanej i charakteryzuje się oryginalnością wyrównaniem i trwałością różnią się od siebie cechami są niepowtarzalne- mają swoja tożsamość
Metody odróżniania odmian tradycyjne polegają na opisie poszczególnych cech odmiany i porównaniu ich z wzorcem cechami tymi w przypadku ziemniaka są barwa i kształt kwiatów, barwa i stopień omszenia działek kielicha, pokrój rośliny, kształt i ułożenie liści, grubość, zabarwienie, budowa łodygi, cechy bulwy. Cechami roślin zbożowych wysokość rośliny, grubość rdzenia źdźbła, nalot woskowy, kształt kłosa, ustawienie kłosa, zbitość barwa, ościstość, kształt i barwa ziarniaków. Stosuje się dodatkowo ocenę metodami fizykochemicznymi cytologicznymi ocenę siewek i młodych roślin w szklarni. Nowoczesne metody- rozdział elektroforyczny białek i analiza DNA.
Hodowla zachowawcza cele utrzymanie pełnej wartości użytkowej odmiany przez cały okres jej uprawy, wytworzenie materiału matecznego a z niego materiału siewnego wysokiej jakości.
Hodowla zachowawcza roślin samopylnych polega głównie na selekcji utrwalającej z jednoczesnym zawężaniem populacji do linii najplenniejszych są 4 etapy: I wybór 200-400 roślin lub kłosów z linii znajdujących się w hodowli. II wysiew linii, selekcja negatywna w stosunku do chorób przenoszonych przez materiał siewny i usuwanie roślin nietypowych. III najlepsze linie z poprzedniego etapu wysiewa się w dwóch seriach 1 jako roznomożenie I , 2 jako mikrodoświadczenie porównawcze. Najlepsze linie plonujące w kolejnym roku sieje się jako 3 rozmnożenie II 4 mikrodoświadczenie porównawcze. IV wybrane najlepsze linie z rozmnożenia drugiego łączy się w materiał mateczny. Hodowla zachow odmian roślin obcopylnych polega na selekcji kierunkowej i utrwalającej -4 etapy: I wybór 200-400 roślin lub kłosów na podstawie plenności nasiona wybranych pojedynków dzielone są na dwie części jedna jako rezerwa druga do wysiewu. II wysiew nasion wybranych pojedynków w rodach w celu określenia plenności rody najwyżej plonujące zostają odszukane w rezerwach. III wysiew rezerw wybranych rodów jako rozmnożenie I etapu. Rody te wysiewa się w izolacji żeby krzyżowanie zaszło w obrębie jednego rodu. W czasie wegetacji selekcja negatywna. Po zbiorze ocenia się plon na jego podstawie wybiera się najlepsze rody, tak samo rozmnożenie II i III. IV etap najlepsze rody wykazują wysoką plenność testuje się w celu sprawdzenia zdolności kombinacyjnej przy swobodnym przekrzyżowaniu w układzie top cross lub policross. Następnie najlepsze w porównaniach testowych rody odnajduje się w rezerwach i z nich tworzy materiał mateczny.
Hodowla zachowawcza roślin rozmnażanych wegetatywnie nie zmienia się tu i nie zawęża zmienności genotypowej (nie ocenia się plenności) lecz testuje zdrowotność materiału są 3 etapy: I wybór 400-800 roślin nie wykazujących objawów chorobowych, ocena zdrowotności w stosunku do wirusów A X Y S M. Wybiera się tylko te bulwy które nie wykazały obecności wirusów. II rozmnożenie w klonach 1 bulw roślin wybranych w etapie I w czasie wegetacji co najmniej 6-cio krotna selekcja negatywna całych klonów. Wybrane wolne od wirusów klony wysadza się jako rozmnożenie drugie prowadzi się taką samą ocenę jak w rozmnożeniu I. Etap III wybrane klony rozmnożenia II wysadza się jako rozmnożenie III, usuwa się rośliny i klony porażone. Zdrowe klony łączy się w materiał mateczny.
Hodowla zachowawcza linii wyjściowych do produkcji mieszańców w przypadku tych odmian radka swędzą jaja niezbędne jest coroczne rozmnażanie komponentów do tworzenia mieszańców. Linie płodne roślin samopłodnych rozmnaża się z zachowaniem izolacji przestrzennej lub izoluje rośliny, aby nie doszło do obco zapylenia. Linie wsobne roślin obcopylnych rozmnaża się w chowie wsobnym, jeżeli nie wykazują depresji wsobnej, lub dopuszcza się do przekrzyżowania roślin w obrębie jednej linii wsobnej, prowadzi się selekcję negatywną oraz ocenę wartości kombinacyjnej.
Wigor nasion jest to całkowita suma tych właściwości nasion które określają poziom aktywności zachowania się nasienia, lub próby nasion podczas kiełkowania i wschodów siewek.
esty wigorowe bezpośrednie Hiltnera, Cold, test przyśpieszonego starzenia, test kontrolowanego starzenia, test kompleksowego stresu, pośrednie długości siewek, elektroprzewodnictwa, tetrazolinowy, rendgenograficzny. Test hiltnera pozwala ocenić jak siewki dadzą sobie radę w trudnych warunkach. Polega na kiełkowaniu nasion przykrytych 3-4 centymetrową warstwą gruzu ceglanego, żwiru, kiełkują w ciemności w temp 20 C przez 10-14 dni. Oznacza się liczbę siewek normalnych i nienormalnych, które przebiły warstwę gruzu. Cold test pozwala ocenić możliwości kiełkowania nasion i wzrostu siewek w niskiej temp i glebie bogatej w patogenny. Nasiona kiełkują przez 6 dni w temp 10 C, przez następne 7 dni w temp 20 C po tym czasie liczy się siewki i ocenia liczbę normalnie wykształconych i anormalnych. Test przyśpieszonego starzenia nasiona poddaje się przez 72 godz. działaniu temp 40-45C w wysokiej wilgotności. Nasiona o wysokim wigorze lepiej znoszą ekstremalne warunki stresowe. Następnie ocena kiełkowania i oznacza się % siewek normalnych, wynik ten porównuje się z wynikiem z przed inkubacji. Test kontrolowanego starzenia nasiona wystawiane się na 24 lub 48 godz. Na działanie temp 40-45C w wysokiej wilgotności powietrza. Po zakończeniu inkubacji nasiona poddaje się kiełkowaniu w temp 20C na podłożu bibułowym. Ocenia się % nasion kurwa kiełkujących im jest on wyższy tym jest wyższy wigor partii nasion. Test długości siewek uważa się że siewki najszybciej rosnące wyrastają z nasion o najwyższym wigorze. Przeprowadza się kiełkowanie nasion w standardowych warunkach w rulonach bibułowych po 10-14 dniach ustala liczbę siewek różnej długości. Metoda rentgenograficzna polega na prześwietleniu nasion promieniami X o odpowiedniej energii. Pozwala na szybkie uzyskanie informacji o anomaliach w budowie wewnętrznej nasion oraz o ich uszkodzeniach mechanicznych. Test elektroprzewodnictwa. Nasiona moczy się w wodzie destylowanej przez 24 godz. Następnie wykonuje się konduktometryczny pomiar przewodnictwa elektrycznego uzyskanego roztworu. Jony wydostają się z nasion o niskim wigorze przez mikrouszkodzenia i szczeliny w błonie komórkowej. Partie nasion o wysokim wigorze charakteryzują się niskim elektroprzewodnictwem ekstraktu.
Uszlachetnianie nasion Po zebraniu z pola nasiona poddawane są zabiegom uszlachetniającym na celu: poprawy zdolności kiełkowania, poprawy polowej zdolności wschodów, zwiększenia szybkości równomierności wschodów polowych, zwiększenie szybkości i równomierności początkowego wzrostu roślin, wzrostu homogenności wszystkich nasion.
Zabiegi uszlachetniające to 1.suszenie nasion, 2.czyszczenie, 3.zaprawianie (na sucho mokro), 4.otoczkowanie nasion mające na celu: poprawę kształtu nasion, poprawę wielkości nasion celem poprawy precyzji wysiewu, zapewnienie lepszej ochrony przed chorobami i szkodnikami, poprawa warunków podczas wschodów i pierwszej fazy wzrostu siewek, precyzyjne nawożenie wschodzących roślin, oprawa efektywności zakażenia nasion wschodzących roślin poprzez korzystne dla ich rozwoju mikroorganizmy. 5. inkrustowanie nasion 6. ocieranie nasion- zmniejszanie grubości okrywy 7. taśmowanie nasion 8. pobudzanie nasion 9.wysiew w żelu płynnym- pozwala na uzyskanie 100% wschodów 10. rozdział przy pomocy systemu MYS.
1.Sposób odbierania materiału genetycznego- zorganizowanie ekspedycji, odpowiednia wielkość prób, wzięcie próbek do laboratorium, przechowywanie i wykorzystywanie.
2.Miarą stopnia homozygotyczności- jest współczynnik wsobności f=0.5(1+f) F- współczynnik wysokości poprzedniego pokolenia.
3.Allopoliploidy krzyżówki roślin żytoXpszenica- przenżyto
4.Aneuploidy- monosomik 2x-1, trisomik 2x+1, tetrasomik 2x+2, nullisomik2x-2.
5.Techniki otrzymywania mutacji genomowych- regeneracja, termiczna(szoki termiczne), chemiczna, krzyżowanie.
6.Gatunki roślin przydatne do poliploidyzacji: gat. Diploidalne ponieważ podwojenie liczby chromosomów prowadzi u nich do bujności organów wegetatywnych i generatywnych; o dużym współczynników rozmnażania gdyż obniżenie płodności nie ma wyraźnego wpływu na plon nasion; o nasionach bezbielmowych.
7.Czynniki wpływające na odporność: czynniki abiotyczne(zimnotrwałość, susza atmosferyczna glebowa, zbyt wysoka ilość opadów, zakwaszenie gleby, zbyt wysokie pH gleby, zasolenie gleby.
8.Autotriploidy- mają 3 genomy, uzyskujemy je po skrzyżowaniu di i tetra: buraki, banany, melony, brzoza, jabłoń, kasawa.
9.Cele krzyżowania oddalonego: wprowadzenie genów z gatunków dzikich do roślin uprawnych(geny warunkujące tolerancję odporne na szkodniki)zdolności adaptacyjne. 10.Haploidy- osobniki, które mają gametyczną liczbę chromosomów.
11.Monohaploid-powsaje w wyniku krzyżowania 2x z2x u kukurydzy 0-5%, cacao 0.01 powstawanie zależy od rodziców i warunków środowiska.
12.Czyste alloploidy: pszenica, tytoń, bawełna. Jest niepłodny.
13.Programy hodowlane bez i płciowe- bez: partenogeneza uzyskanie nasienia bez zapłodnienia komórek jajowych forma wegetatywna, wegetatywne utrwala genotyp problem z nasiennictwem wrodzone choroby.
14.Etapy hodowli; uzyskanie form rodzicielskich, linie wsobne. Klony. Ocena. Ustalenie składu i działania każdego z kom.
15.Początek rolnictwa datuje się na-10 tyś. lat
16.Udział odmian w podnoszeniu plonu-50-60%
17.W odniesieniu do nowoczesnych odmian ekotypy roślin są- homogenne genotypowo i fenotypowo, heterogenne, odporne lepszej jakości
18.Ile wynosi liczba nie zredukowanych gamet -2n=28
19. formuła płodnego mieszańca po skrzyżowaniu 2n=2xa=14 z 2n=4xb=28 odp. 2n=(xa+xb)+xb=21
20.Palmitycznie obcopłodne p=0.5 .Ile wynosi homozygota-25%
21Jaką liczbę chromosomów ma triploid-2n
22.Chów linii wsobnych diploidalnych a tetraploidów-są wolniejsze
23Centra gemowe charakteryzują się: szeroka zmienność, hodowla roślin, centrum badań gen. Badania lablolat.
24.Kierunki rozwoju roślin: zwiększenie plonu, hodowla odpornościowa, zabiegi mechaniczne, poprawa kontrastów jakościowych.
25Autopoliploidy czym się charakteryzują: części wegetatywne, większa produkcja świeżej masy, lepsza strawność wolniej drewnieją, tworzą allopoliploidy i mieszańce, używane w roślinach ozdobnych(pelargonie-większe kwiaty), żyto tetraploidalne 4x większe ziarna, koniczyna (lepszy plon), buraki cukrowe(3x większe korzenie, więcej cukru) mają3,5,6genomów , gorsza płodność-problemy z wytworzeniem pułku, takie same rośliny\geny, częściowe rozmnażanie
2.Autopoliploidy w których gat. się rozwinęły: okopowe, korzeniowe, motylkowe, ozdobne
3.2n=2xrazy 2n=4x lub 2xrazy4x triploid
4.Na jakie trudności napotyka hodowla roślin-krzyżowanie oddalone, cechy nie pożądane , praca z 1000 roślin
5.Czym się char. triploidy (niepłodny)
6.Jak działa hodowla na zmienność genetyczną-zwiększa, modyfikuje, komplikuje, jest na takim samym poziomie
7.2n=2x(xa+xb+xc) z czym może koniugować genom, jakie kombinacje powstaną: AA, Aa, aa
8.FDR-czym się charakteryzuje homozygotyczne, homogenie
9.p=0.5 jaka jest częstotliwość homozygot dominujących (25%)
10.Jakie rośliny mają największy zasiew wśród transgenicznych (soja, kukurydza)
Ile gatunków roślin istnieje na ziemi-100 tyś.
W krzyżówce diploid*diploid powstaje zarodek(Z) i bielmo (B) mają one następujące poziomy ploidalności: z=2x i b=4x s2n-d2x*x2n=2x=2n=4x.
Najszybciej tetraploidalne linie wsobne uzyskujemy przez c) diploidyzację dinaploidów. Gdy prowadzimy selekcję na kilka cech jednocześnie to w porównaniu do selekcji na cechy pojedyncze musimy: a)obniżyć nast. selekcjonowanych cech c)zmniejszyć ostrość selekcji d) zmienić pułap selekcji .0
Gdy krzyżujemy formę mateczną Hordeum bulbosum (HB) z ojcowską Hordeum vulgare (HV) to powstały haploid będzie pod względem genetycznym miał a)cytoplazmę HB i zarodek HV .
Podczas hodowli i produkcji nasiennej odmian mieszańcowych opartych o cms najcenniejszym komponentem jest:1) linia ms2) linia dopełniająca 3)linia wsobna.
W hodowli odmian syntetycznych komponentem ojcowskim w teście polycross jest: c)mieszanina pyłku wszystkich roślin .
Podczas rozmnożenia formy F1 poziom heterozji w F2 zmniejsza się o 50%.
U odmian transgenicznych odpornych na owady (odporność Bt)( mechanizm odporności jest następujący: 1) owady giną ponieważ stają się bezpłodne 2) brak rozwoju gąsienic 3)owady nie są zdolne do złożenia jaj.
Organizmy rodzicielskie mają skład 2n=6x=2 (xa+xb+xc) Jaki będzie miałskład haploidalny, który z niego powstanie 2n=2(xa+xb+xc)
1.Sposób odbierania materiału genetycznego- zorganizowanie ekspedycji, odpowiednia wielkość prób, wzięcie próbek do laboratorium, przechowywanie i wykorzystywanie.
2.Miarą stopnia homozygotyczności- jest współczynnik wsobności f=0.5(1+f) F- współczynnik wysokości poprzedniego pokolenia.
3.Allopoliploidy krzyżówki roślin żytoXpszenica- przenżyto
4.Aneuploidy- monosomik 2x-1, trisomik 2x+1, tetrasomik 2x+2, nullisomik2x-2.
5.Techniki otrzymywania mutacji genomowych- regeneracja, termiczna(szoki termiczne), chemiczna, krzyżowanie.
6.Gatunki roślin przydatne do poliploidyzacji: gat. Diploidalne ponieważ podwojenie liczby chromosomów prowadzi u nich do bujności organów wegetatywnych i generatywnych; o dużym współczynników rozmnażania gdyż obniżenie płodności nie ma wyraźnego wpływu na plon nasion; o nasionach bezbielmowych.
7.Czynniki wpływające na odporność: czynniki abiotyczne(zimnotrwałość, susza atmosferyczna glebowa, zbyt wysoka ilość opadów, zakwaszenie gleby, zbyt wysokie pH gleby, zasolenie gleby.
8.Autotriploidy- mają 3 genomy, uzyskujemy je po skrzyżowaniu di i tetra: buraki, banany, melony, brzoza, jabłoń, kasawa.
9.Cele krzyżowania oddalonego: wprowadzenie genów z gatunków dzikich do roślin uprawnych(geny warunkujące tolerancję odporne na szkodniki)zdolności adaptacyjne. 10.Haploidy- osobniki, które mają gametyczną liczbę chromosomów.
11.Monohaploid-powsaje w wyniku krzyżowania 2x z2x u kukurydzy 0-5%, cacao 0.01 powstawanie zależy od rodziców i warunków środowiska.
12.Czyste alloploidy: pszenica, tytoń, bawełna. Jest niepłodny.
13.Programy hodowlane bez i płciowe- bez: partenogeneza uzyskanie nasienia bez zapłodnienia komórek jajowych forma wegetatywna, wegetatywne utrwala genotyp problem z nasiennictwem wrodzone choroby.
14.Etapy hodowli; uzyskanie form rodzicielskich, linie wsobne. Klony. Ocena. Ustalenie składu i działania każdego z kom.
15.Początek rolnictwa datuje się na-10 tyś. lat
16.Udział odmian w podnoszeniu plonu-50-60%
17.W odniesieniu do nowoczesnych odmian ekotypy roślin są- homogenne genotypowo i fenotypowo, heterogenne, odporne lepszej jakości
18.Ile wynosi liczba nie zredukowanych gamet -2n=28
19. formuła płodnego mieszańca po skrzyżowaniu 2n=2xa=14 z 2n=4xb=28 odp. 2n=(xa+xb)+xb=21
20.Palmitycznie obcopłodne p=0.5 .Ile wynosi homozygota-25%
21Jaką liczbę chromosomów ma triploid-2n
22.Chów linii wsobnych diploidalnych a tetraploidów-są wolniejsze
23Centra gemowe charakteryzują się: szeroka zmienność, hodowla roślin, centrum badań gen. Badania lablolat.
24.Kierunki rozwoju roślin: zwiększenie plonu, hodowla odpornościowa, zabiegi mechaniczne, poprawa kontrastów jakościowych.
25Autopoliploidy czym się charakteryzują: części wegetatywne, większa produkcja świeżej masy, lepsza strawność wolniej drewnieją, tworzą allopoliploidy i mieszańce, używane w roślinach ozdobnych(pelargonie-większe kwiaty), żyto tetraploidalne 4x większe ziarna, koniczyna (lepszy plon), buraki cukrowe(3x większe korzenie, więcej cukru) mają3,5,6genomów , gorsza płodność-problemy z wytworzeniem pułku, takie same rośliny\geny, częściowe rozmnażanie
2.Autopoliploidy w których gat. się rozwinęły: okopowe, korzeniowe, motylkowe, ozdobne
3.2n=2xrazy 2n=4x lub 2xrazy4x triploid
4.Na jakie trudności napotyka hodowla roślin-krzyżowanie oddalone, cechy nie pożądane , praca z 1000 roślin
5.Czym się char. triploidy (niepłodny)
6.Jak działa hodowla na zmienność genetyczną-zwiększa, modyfikuje, komplikuje, jest na takim samym poziomie
7.2n=2x(xa+xb+xc) z czym może koniugować genom, jakie kombinacje powstaną: AA, Aa, aa
8.FDR-czym się charakteryzuje homozygotyczne, homogenie
9.p=0.5 jaka jest częstotliwość homozygot dominujących (25%)
10.Jakie rośliny mają największy zasiew wśród transgenicznych (soja, kukurydza)
Ile gatunków roślin istnieje na ziemi-100 tyś.
W krzyżówce diploid*diploid powstaje zarodek(Z) i bielmo (B) mają one następujące poziomy ploidalności: z=2x i b=4x s2n-d2x*x2n=2x=2n=4x.
Najszybciej tetraploidalne linie wsobne uzyskujemy przez c) diploidyzację dinaploidów. Gdy prowadzimy selekcję na kilka cech jednocześnie to w porównaniu do selekcji na cechy pojedyncze musimy: a)obniżyć nast. selekcjonowanych cech c)zmniejszyć ostrość selekcji d) zmienić pułap selekcji .0
Gdy krzyżujemy formę mateczną Hordeum bulbosum (HB) z ojcowską Hordeum vulgare (HV) to powstały haploid będzie pod względem genetycznym miał a)cytoplazmę HB i zarodek HV .
Podczas hodowli i produkcji nasiennej odmian mieszańcowych opartych o cms najcenniejszym komponentem jest:1) linia ms2) linia dopełniająca 3)linia wsobna.
W hodowli odmian syntetycznych komponentem ojcowskim w teście polycross jest: c)mieszanina pyłku wszystkich roślin .
Podczas rozmnożenia formy F1 poziom heterozji w F2 zmniejsza się o 50%.
U odmian transgenicznych odpornych na owady (odporność Bt)( mechanizm odporności jest następujący: 1) owady giną ponieważ stają się bezpłodne 2) brak rozwoju gąsienic 3)owady nie są zdolne do złożenia jaj.
Organizmy rodzicielskie mają skład 2n=6x=2 (xa+xb+xc) Jaki będzie miałskład haploidalny, który z niego powstanie 2n=2(xa+xb+xc)
1.Sposób odbierania materiału genetycznego- zorganizowanie ekspedycji, odpowiednia wielkość prób, wzięcie próbek do laboratorium, przechowywanie i wykorzystywanie.
2.Miarą stopnia homozygotyczności- jest współczynnik wsobności f=0.5(1+f) F- współczynnik wysokości poprzedniego pokolenia.
3.Allopoliploidy krzyżówki roślin żytoXpszenica- przenżyto
4.Aneuploidy- monosomik 2x-1, trisomik 2x+1, tetrasomik 2x+2, nullisomik2x-2.
5.Techniki otrzymywania mutacji genomowych- regeneracja, termiczna(szoki termiczne), chemiczna, krzyżowanie.
6.Gatunki roślin przydatne do poliploidyzacji: gat. Diploidalne ponieważ podwojenie liczby chromosomów prowadzi u nich do bujności organów wegetatywnych i generatywnych; o dużym współczynników rozmnażania gdyż obniżenie płodności nie ma wyraźnego wpływu na plon nasion; o nasionach bezbielmowych.
7.Czynniki wpływające na odporność: czynniki abiotyczne(zimnotrwałość, susza atmosferyczna glebowa, zbyt wysoka ilość opadów, zakwaszenie gleby, zbyt wysokie pH gleby, zasolenie gleby.
8.Autotriploidy- mają 3 genomy, uzyskujemy je po skrzyżowaniu di i tetra: buraki, banany, melony, brzoza, jabłoń, kasawa.
9.Cele krzyżowania oddalonego: wprowadzenie genów z gatunków dzikich do roślin uprawnych(geny warunkujące tolerancję odporne na szkodniki)zdolności adaptacyjne. 10.Haploidy- osobniki, które mają gametyczną liczbę chromosomów.
11.Monohaploid-powsaje w wyniku krzyżowania 2x z2x u kukurydzy 0-5%, cacao 0.01 powstawanie zależy od rodziców i warunków środowiska.
12.Czyste alloploidy: pszenica, tytoń, bawełna. Jest niepłodny.
13.Programy hodowlane bez i płciowe- bez: partenogeneza uzyskanie nasienia bez zapłodnienia komórek jajowych forma wegetatywna, wegetatywne utrwala genotyp problem z nasiennictwem wrodzone choroby.
14.Etapy hodowli; uzyskanie form rodzicielskich, linie wsobne. Klony. Ocena. Ustalenie składu i działania każdego z kom.
15.Początek rolnictwa datuje się na-10 tyś. lat
16.Udział odmian w podnoszeniu plonu-50-60%
17.W odniesieniu do nowoczesnych odmian ekotypy roślin są- homogenne genotypowo i fenotypowo, heterogenne, odporne lepszej jakości
18.Ile wynosi liczba nie zredukowanych gamet -2n=28
19. formuła płodnego mieszańca po skrzyżowaniu 2n=2xa=14 z 2n=4xb=28 odp. 2n=(xa+xb)+xb=21
20.Palmitycznie obcopłodne p=0.5 .Ile wynosi homozygota-25%
21Jaką liczbę chromosomów ma triploid-2n
22.Chów linii wsobnych diploidalnych a tetraploidów-są wolniejsze
23Centra gemowe charakteryzują się: szeroka zmienność, hodowla roślin, centrum badań gen. Badania lablolat.
24.Kierunki rozwoju roślin: zwiększenie plonu, hodowla odpornościowa, zabiegi mechaniczne, poprawa kontrastów jakościowych.
25Autopoliploidy czym się charakteryzują: części wegetatywne, większa produkcja świeżej masy, lepsza strawność wolniej drewnieją, tworzą allopoliploidy i mieszańce, używane w roślinach ozdobnych(pelargonie-większe kwiaty), żyto tetraploidalne 4x większe ziarna, koniczyna (lepszy plon), buraki cukrowe(3x większe korzenie, więcej cukru) mają3,5,6genomów , gorsza płodność-problemy z wytworzeniem pułku, takie same rośliny\geny, częściowe rozmnażanie
2.Autopoliploidy w których gat. się rozwinęły: okopowe, korzeniowe, motylkowe, ozdobne
3.2n=2xrazy 2n=4x lub 2xrazy4x triploid
4.Na jakie trudności napotyka hodowla roślin-krzyżowanie oddalone, cechy nie pożądane , praca z 1000 roślin
5.Czym się char. triploidy (niepłodny)
6.Jak działa hodowla na zmienność genetyczną-zwiększa, modyfikuje, komplikuje, jest na takim samym poziomie
7.2n=2x(xa+xb+xc) z czym może koniugować genom, jakie kombinacje powstaną: AA, Aa, aa
8.FDR-czym się charakteryzuje homozygotyczne, homogenie
9.p=0.5 jaka jest częstotliwość homozygot dominujących (25%)
10.Jakie rośliny mają największy zasiew wśród transgenicznych (soja, kukurydza)
Ile gatunków roślin istnieje na ziemi-100 tyś.
W krzyżówce diploid*diploid powstaje zarodek(Z) i bielmo (B) mają one następujące poziomy ploidalności: z=2x i b=4x s2n-d2x*x2n=2x=2n=4x.
Najszybciej tetraploidalne linie wsobne uzyskujemy przez c) diploidyzację dinaploidów. Gdy prowadzimy selekcję na kilka cech jednocześnie to w porównaniu do selekcji na cechy pojedyncze musimy: a)obniżyć nast. selekcjonowanych cech c)zmniejszyć ostrość selekcji d) zmienić pułap selekcji .0
Gdy krzyżujemy formę mateczną Hordeum bulbosum (HB) z ojcowską Hordeum vulgare (HV) to powstały haploid będzie pod względem genetycznym miał a)cytoplazmę HB i zarodek HV .
Podczas hodowli i produkcji nasiennej odmian mieszańcowych opartych o cms najcenniejszym komponentem jest:1) linia ms2) linia dopełniająca 3)linia wsobna.
W hodowli odmian syntetycznych komponentem ojcowskim w teście polycross jest: c)mieszanina pyłku wszystkich roślin .
Podczas rozmnożenia formy F1 poziom heterozji w F2 zmniejsza się o 50%.
U odmian transgenicznych odpornych na owady (odporność Bt)( mechanizm odporności jest następujący: 1) owady giną ponieważ stają się bezpłodne 2) brak rozwoju gąsienic 3)owady nie są zdolne do złożenia jaj.
Organizmy rodzicielskie mają skład 2n=6x=2 (xa+xb+xc) Jaki będzie miałskład haploidalny, który z niego powstanie 2n=2(xa+xb+xc)