1.Analiza ekonomiczna - to analiza stanów i procesów ekonomicznych w przedsiębiorstwie, jest ona instrumentem który służy poznawaniu przebiegu i rezultatów procesów gosp. Można ją również zdefiniować jako dyscyplinę naukową dot. zespołu metod umożliwiających stawianie decyzji gosp. w przeds. Polega głównie na odczytywaniu wskaźników ekonomicznych tzn. na interpretacji zjawisk gosp. w nich zawartych.
A.E. działalności gosp. - jest to zespół czynności badawczych dot. jej wyników rzeczowych i finansowych stanu ekonomicznego pozycji na rynku oraz procesów i metod działania.
2.A.E. ma za zadanie wyjaśnić zdarzenie w przeds. które zaistniały lub będą realizowane zgodnie z zasadą racjonalnego działania stanowiącą podst. przesłankę prowadzenia działalności gosp. w warunkach gosp. rynkowej.
3.A.E może być stosowana zarówno do badania zjawisk i procesów gosp. (a. makroekonomiczna) jak również zjawisk i procesów występujących w ramach poszczególnych jednostek gosp. i instytucji (a. mikroekon).
4.Istotną cechą analizy jest bezpośrednie wykorzystanie w procesie zarządzania obejmującym funkcję planowania organizowania motywowania i kontroli. Miejsce A.E najczęściej wskazuje się w funkcji kontroli - należy jednak pamiętać że nie należy utożsamiać jej z kontrola. Analiza jest raczej łącznikiem między funkcją planowania i kontroli.
5.Wyniki analizy stanowią właściwie powinny stanowić w każdej organizacji podstawę do weryfikacji słuszności decyzji podejmowanych w przeszłości a także dla ustalenia pkt wyjścia zamierzeń bieżących i przyszłościowych. Tak więc A.E obejmuje badanie przeszłości przeds. jego sytuacji obecnej oraz próbę wpływu na sytuację przyszłą. W ocenie działalności bieżącej analiza ma na celu jak najszybsze dostarczenie inf o zakłóceniach w tej działalności w odniesieniu do stanu stanowiącego podstawę porównania (normy plany). Na podst. inf o występujących w przeds. zakłóceniach można podejmować decyzję przywracające równowagę w przeds. Natomiast analiza ex post (przeszłościowa) dostarcza inf o efektywności gospodarowania pozycji podmiotu gosp. w branży i na rynku jak również pozwala na dobre przygotowanie przyszłej działalności.
6.Możliwości AE: *umożliwia zapoznanie się z zadaniami działalności gosp. i ich realizację; *umożliwia zapoznanie się ze stanem ekonomicznych czynników produkcji i z metodami gosp.; *umożliwia zapoznanie się z rezultatami finansowymi działalności; *umożliwia porównanie działalności przeds. z wynikami poprzednich okresów oraz z działalnością innych.
7.Celem analizy jest przygotowanie odpowiednich informacji stanowiących podst. do podejmowania decyzji gosp. w tym: *ocenę działalności przeszłości przeds. oraz ustalenie w niej pozytywnych i negatywnych zjawisk; *formułowanie propozycji umożliwiających wykorzystanie rezerw wewnętrznych i okazji w otoczeniu; *przygotowanie danych do podjęcia decyzji usprawniających działalność przeds. i jego wynik w przyszłości.
Ma to istotne znaczenie przede wszystkim dla samokontroli i samooceny własnej działalności. Przeprowadzenie A.E konieczne jest dla racjonalnego gosp. i osiągania optymalnych efektów ekonomicznych.
8.Zakres A.E obejmuje wszystkie zjawiska gosp. występujące w obrębie przeds. jak i w jego otoczeniu. Badanie czynników polega na podziale zjawisk ekonomicznych i procesów na elementy składowe określeniu zależności przyczynowo skutkowej między elementami i wyprowadzeniu wniosków z oceny.
9.Funkcje A.E: *poznawcza; *informacyjna (tworzy pewien system informacji dokładny wynik analizy zależy od systemu inf jaki się zbuduje); *kontrolna (nie kontrola!); *oceniająca; *decyzyjna.
10.Rodzaje AE. A.E sporządzane na potrzeby przeds. można podzielić wg różnych kryteriów z których dla określenia idei i miejsca A.E w przeds. najużyteczniejsze będą następujące kryteria: &przeznaczenie analiz (wewnętrzna; zewnętrzna); &czas którego dot. analiza (retrospektywna; bieżąca; prospektywna); &zastosowanie metody badawczej (funkcjonalna; decyzyjna; kompleksowa); &szczegółowość opracowania (szczegółowa; ogólna)
A. wewnętrzna - uwzględnia potrzeby decyzyjne kierownictwa i innych szczebli zarządzania w przeds. zawiera ona analizę podst. elementów sprawozdania finansowego oraz ocenę kondycji finansowej przeds. i czynników ją determinujących.
A. zewnętrzna - przeznaczona dla akcjonariuszy i udziałowców przyszłych inwestorów, banków, kierowana również do koordynatorów dostawców dziennikarzy ekonomicznych naukowców itp. celem takiej analizy jest informowanie opinii publicznej o rozwoju i pozycji przeds. w minionym roku bilansowym a prezentuje ona przeds. jego wielkości, cele, politykę, zawiera też inf o oferowanych produktach usługach systemie sprzedaży itp.
A. retrospektywna (ex post) - zawiera ocenę wyników działań podejmowanych w przeszłości i może być przeprowadzana na wszystkich szczeblach zarządzania w przeds.
A. bieżąca (operatywna) - ma na celu bieżącą ocenę przebiegu podjętych zadań i sygnalizowania na bieżąco o negatywnych skutkach zdarzeń gosp. oraz o zakłóceniach w realizacji zadań w czasie w którym możliwe jest dokonanie bieżących korekt zapewniających prawidłowy tok dalszej działalności.
A.prospektywna (ex ante, antycypacyjan) - obejmuje ustalenie i ocenę różnych wariantów rozwiązań przed podjęciem decyzji przy równoczesnym zastosowaniu rachunku ekonomicznego jest ona sporządzana w trakcie przygotowania planów gosp. i służy wytyczaniu celów i określaniu środków ich realizacji.
A.funkcjonalna - polega na badaniu oddzielnych zjawisk występujących w działalności gosp. przeds. przez komórki organizacyjne funkcjonalnie odpowiedzialne za kształtowanie i rozwój zjawisk;
A.decyzyjna - to badanie wycinkowe grupujące zjawiska gosp. wokół zamierzonej lub zrealizowanej decyzji;
A.kompleksowa - polega na przeprowadzeniu oceny działalności gosp. i stanu ekonomicznego z pkt widzenia powiązań i zależności występujących między zjawiskami gosp. zawiera ona całościowe spojrzenie na działalność gosp. przeds. i dostarcza ona uporządkowanych obserwacji zjawisk gosp. wyrażonych we wskaźnikach wraz z zależnością przyczynowo skutkową występującą między tymi zjawiskami (sprawozdanie finansowe, bilans kosztów)
A.szczegółowa - polega na badaniu określonego wycinka działalności lub określone problemy w sposób szczegółowy oparty na szerokim zakresie inf wskaźników (należności od odbiorców, zobowiązania wobec dostawców)
A.ogólna - obejmuje całokształt działań przeds. i jest oparta na wąskiej grupie wskaźników syntetycznych.
11.Analiza wymaga odpowiedniej organizacji prac analitycznych, najczęściej wyróżnia się 5 etapów: 1)określenie problematyki zakresu działania i celu badania; 2)ustalenie metodyki badania; 3)przeprowadzenie ogólnej oceny badanego przedmiotu w celu ustalenia dalszych kierunków badań; 4)przeprowadzenie badań szczegółowych; 5)prezentacja wyników i opracowanie wniosków z przeprowadzonej analizy.
12.Analiza działalności przeds. dzieli się na: 1)ekonomiczną: a-finansowa, b-techniczno-ekonomiczna; 2)otoczenia przeds.: a-otoczenia ogólnego, b-szczególnego, c-powiązań przeds. z otoczeniem.
A.finansowa - stanowi ona pkt wyjścia i podst zakres każdej a.ekon, obejmuje przede wszystkim: analizę bilansu, r-k zysków i strat, r-k przepływów pieniężnych, a. wyniku finansowego, płynności, rentowności, sprawności działania i zadłużenia przeds. to analiza przygotowania wyniku finansowego. Jest to finansowa strona funkcjonowania przeds.
A.techniczno-ekonomiczna - koncentruje się ocenie poszczególnych odcinków działalności gosp. przeds. (ilości, asortyment produkcji, wyposażenie techniczne, zatrudnienie, płace, wydajność, zaopatrzenie materiałowe), to analiza postępu technicznego i nowych uruchomień.
13.Odbiorcy A.E: *inwestorzy, *społeczeństwo, *konkurenci, *instytucje rządowe i samorządowe, *instytucje finansowe: banki, fundusze pożyczkowe, *kierownictwo, władze, zarząd, *analitycy, doradcy finansowi, *dostawcy, odbiorcy, kooperanci.
14.Rodzaje porównań stoso-wanych w analizie: 1)wewnętrzne: *z wielkościami postulowanymi, *w czasie (m-c, kwartalne); 2)zewnętrzne: *z danymi średnich przeds. w klasie, *z danymi kilku przeds. w klasie, *ze średnimi wielkościami w klasie, *ze wskaźnikami różnych klas, *ze standardami wypracowanymi w gosp.
15.Zakłócenia występujące przy porównaniu zjawisk ekon: *o charakterze finansowym (płynność finansowa); *o charakterze organizacyjnym (zmiany strukturalne org.); *o charakterze przedmiotowym wywoływane postępem technicznym kiedy jedne produkty zastępowane są innymi.
Formy prezentacji wyników: *liczbowa - służy do prezentacji zjawisk o charakterze mierzalnym tzn. dającym się wyrazić za pomocą jednoznaczne brzmiących wielkości. Zorganizowana jest w postaci tabel i szeregów statystycznych. *graficzna - wybór metody graficznej zależy od badanego zjawiska. *opisowa -daje możliwości ujawnienia wniosków z a. jakościowej ze wskaźników niemierzalnych (np. SWOT).
METODY BADAWCZE A.E: 1)jakościowe: *m.porównań; *m.przekroju strukturalnego; 2)ilościowe: *m. deterministyczne mające określony związek funkcjonalny a=b+c (-kolejnych podstawień; -różnic końcowych; -funkcjonalna); *m. stochostyczne uwzględniają również czynnik losowy.
Metoda Porównań to jakościowa metoda A.E polegająca na porównaniu badanych zjawisk z innymi właściwościami oraz na ustaleniu różnic miedzy cechami porównywanych zjawisk. W metodzie tej zawsze analizuje sie i ocenia dwie kategorie liczb z których jedna wyraża określony stan faktyczny a druga stanowi podstawę porównań tj. podst. odniesienia zwaną również bazą. w efekcie uzyskuje się różnice dodatnie lub ujemne zachodzące pomiędzy porównywanymi wielkościami zwane odchyleniami. Badane zjawisko należy porównać z wielkościami: *postulowanymi w planach i normach; *okresów ubiegłych; *innych przeds.; *zmian w strukturze; *zjawisk współzależnych.; *innych przeds.; *zmian w strukturze; *zjawisk współzależnych.
Wyróżnia sie odchylenia:
*bezwzględne - różnice występujące w tych samych zjawiskach, wynik a. porównania wielkości badanej z wielkością przyjętą za podst. porwań;
*względne- różnice występujące w zjawiskach współzależnych wynikają z porównania dwóch różnorodnych zjawisk.
Można wyróżnić trzy techniki porównań: 1)porównania w czasie polegają na ocenie zmian wskaźników okresu badanego w stosunku do danych z okresów poprzednich lub wielkości przyjętych na okres przyszły tj. wskaźników planu, porwania w czasie łańcuchowe wielopodstawowe. 2)porównania z wielkościami postulowanymi polegają najczęściej na odniesieniu osiąganych wskaźników do danych planu albo też na porównaniu rzeczywistych danych z danymi kalkulacji wstępnej, kosztorysów, kosztu normatywnego lub szczegółowych limitów. 3)porównania w przestrzeni (międzyzakładowe) są uzupełnieniem analiz porównawczych gdyż pozwalają na ocenę wyników działalności danego przeds. w porównaniu z innymi firmami działającymi w branży lub na innym obszarze.
Posiadając wartości liczbowe indeksów cenowych dla okresu badanego dane wielkości można sprowadzić do porównywalności stosując dwa sposoby: 1.dane okresu poprzedniego mnożąc przez odp. indeksy cenowe okresu bieżącego to uzyskamy w ten sposób dane w wielkościach okresu bieżącego; 2.dane okresu bieżącego podzielić przez odp. wskaźnik cenowy okresu bieżącego uzyskując w ten sposób dane w wielkościach okresu poprzedzającego.
Metoda Przekroju Strukturalnego polega na logicznym rozłożeniu zagregowanego zjawiska gosp. na jego elementy składowe tak aby ich suma odzwierciedlała w sposób możliwie pełny całość analizy. Rodzaje: *przekrój rodzajowy - przy badaniu zjawisk gosp. obejmujących jednorodne lecz rodzajowo różne wielkości elementarne (śr. trwałe wg rodzaju rzeczowego); *przekrój czasowy - który znajduje zastosowanie przy badaniu zjawisk gosp. w ramach większego odcinka czasowego z uwzględnianiem odcinków czasowych mniejszych (roczne wykorzystanie produkcji w przeliczeniu na kwartały); *przekrój przestrzenny - obejmuje wykazane struktury składowych wielkości zjawiska podm. gosp. (wykonane produkty wg zakładów). Analiza przyczynowa jest pogłębionym etapem badania wskaźników ekonomicznych w których dąży do ustalenia wpływu określonych czynników na podstawie odchyleń ujawnionych w toku analizy porównawczej.
Chodzi tu w szczególności o: *określenie czynników oddziałujących na objęty badaniem wskaźnik ekon.; *obliczenie wielkości wpływu poszczególnych czynników na odchylenie wynikające z poprzednich porównań np. koszty własne mogą być rozumiane jako iloczyn ilości produkcji i kosztów jednostkowych, koszty jednostkowe jako iloraz kosztów własnych i ilości produkcji, zysk ze sprzedaży jako sumę zysków osiągniętych na poszczególnych asortymentach lub rodzajach działalności.
Metoda deterministyczna *m. kolejnych podstawień służy do przeprowadzania analizy szczegółowej badanego zjawiska w przypadku gdy na ustalone odchylenie wpływa kilka czynników. Ustala wpływ każdego czynnika na sumę odchyleń w drodze kolejnych eliminacji wpływu pozostałych czynników. *m. różnic krańcowych uwzględnia różnice między wielkością bazową a rzeczywistą. *m. funkcyjna bazuje na wskaźnikach zmienności i odchyleń cząstkowych.
Źródła analizy finansowej: *ewidencyjne: pierwotne i wtórne; *pozaewidencyjne: wewnętrzne i zewnętrzne.
Materiały źródłowe wykorzystywane w A.E można podzielić na: *wewnętrzne zawierające dane o przedsiębiorstwie; *zewnętrzne dostarczające inf o otoczeniu przedsiębiorstwa.
Dane ewidencyjne mają podstawowe znaczenie dla analiz a tworzone są w ramach prowadzonych w przeds. urządzeń ewidencji ekon. (gosp.) tj. statystyki ekonomiczne. Źródłem ich jest m.in. ewidencja kalkulacyjna, dokumentacja techniczna, sprawozdawczość rzeczowa i finansowa. W ramach materiałów ewidencyjnych wyodrębnia się: *dokumentację pierwotną lub wtórną -- stanowi podst. zapisów z ksiąg rachunkowych; *zapisy --dokonywane w analitycznych i syntetycznych urządzeniach ewidencyjnych np. konta księgi głównej i ksiąg pomocniczych; *sprawozdawczość -- opartą na tych zapisach i stanowiącą uogólnienie ich treści.
Dane pozaewidencyjne mają charakter uzupełniający, nieraz ich brak lub niekompletność może utrudnić lub uniemożliwić przeprowadzenie analizy w danym zakresie. Do materiałów źródłowych poza ewidencyjnych zalicz się: *dane postulowane; *wyniki poprzednio przeprowadzonych analiz; *materiały z przeprowadzonych kontroli i rewizji; *kosztorysy; *źródła prawne; *protokoły z zebrań w przeds.
SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA --obejmuje dane liczbowe wyrażone w jedn. pieniężnych sporządzana na podst. kalkulacji i ewidencji księgowej, wykorzystywana do A.F. Sprawozdawczość rzeczowa stanowi materiały źródłowe dla A.T-E.
Rachunkowość jest podst. źródłem inf w A.E-F.
Obowiązek sporządzania sprawozdania finansowego: *na dzień kończący rok obrotowy; *na dzień zakończenia działalności w tym również sprzedaży i zakończenia likwidacji lub postępowania upadłościowego; *na dzień poprzedzający zmiany prawne; *w jedn. przejmowanej na dzień połączenia związanego z przejęciem jedn. przez inną; *na dzień poprzedzający dzień połączenia lub podziału jedn. jeżeli w wyniku połączenia lub podziału powstaje nowa jedn; *postawienia w stan likwidacji lub upadłości nie później niż w ciągu 3 m-cy od dnia tycz zdarzeń lub na inny dzień bilansowy określony odrębnymi przepisami; *holdingi -sporządzają skonsolidowane sprawozdanie w ciągu następnych 2 m-cy na podst. sprawozdań jednostkowych; *spółki kapitałowe -obowiązują Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (MSR) w sprawozdaniach finansowych.
Wszystkie przeds. bezwzględu na formę własności mają obowiązek sporządzania: *do dnia 20 każdego kwartału sprawozdania o przychodach, kosztach i wyniku finansowym oraz nakładach na środki trwałe; *do dnia 31 marca każdego roku sprawozdania statystycznego wg wzoru F-02 dane o sytuacji prawno-organizacyjnej przeds. oraz bilans i RZiS wraz z danymi uzupełniającymi; *do dnia 10 lutego każdego roku sprawozdania o stanie i ruchu środków trwałych wg wzoru F-03.
Sprawozdanie roczne wg art. 45 ustawy o rachunkowości powinno obejmować: *bilans -- ujmujący aktywa (trwałe i obrotowe) i pasywa (kapitały własne i obce) wg stanu na początek i koniec roku; *rachunek zysków i strat -- przedstawiający przychody i koszty, straty i zyski oraz zysk lub stratę netto; *informację dodatkową -- uwzględniającą wyjaśnienia o składnikach bilansu oraz r-k zysków i strat; *zestawienie zmian w kapitale własnym oraz r-k przepływów pieniężnych; *sprawozdanie z działalności jedn. w roku obrotowym.
Raport roczny -- oprócz w/w sprawozdań zawiera orzeczenie biegłych rewidentów.
Sprawozdania powinny uwzględniać: *zasadę memoriałową wymagającą aby efekty operacji gosp. uznawane były w momencie ich wystąpienia i wykazane w sprawozdanie z okresu którego dot.; *zasadę kontynuacji działania zakładającą ciągłość działalności przeds. co wymaga zachowania tych samych zasad ewidencji działalności lub w przypadku ich zmiany konieczność ujawnienia tego faktu.
Cechy sprawozdania finansowego: 1)zrozumiałość -- inf w sprawozdaniu fin powinny być zrozumiałe dla użytkowników posiadających wiedzę o procesach gosp.; 2)przydatność -- powinny zawierać inf które w znaczącym stopniu mogą wpływać na decyzje ekon. użytkowników; 3)wiarygodność --muszą być ujęte inf wiarygodne tzn. obiektywne, bezstronne, kompletne, nie zawierające błędów; 4)porównywalność -- w trzech wymiarach: *w stosunku do inf prezentowanych w poprzednich okresach; *inf prezentowanych przez inne podmioty branży; *porównywalność do inf znajdujących się w innych częściach sprawozdania fin (wewnętrzna spójność).
SPRAWOZDANIE FINANSOWE PRZEDSIEBIORSTWA
1. Bilans - to zestawienie aktywów i pasywów na dany moment; - ustandaryzowane zestawienie wartości składników zasobów majątkowych (aktywów) jednostki oraz źródeł ich finansowania (pasywów) sporządzone na dany dzień w określonej firmie; - to zestawienie statyczne gdyż ukazuje stany aktywów i pasywów w danym dniu wg kryterium ich płynności.
Struktura bilansu przedsiębiorstwa
A. Aktywa trwałe |
A. Kapitał / fundusz własny |
I wartości niematerialne i prawne II rzeczowe aktywa trwałe III należności długoterminowe IV inwestycje długoterminowe V długoterminowe rozliczenia międzyokresowe |
|
B. Aktywa obrotowe |
B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania |
I zapasy II należności krótkoterminowe III Inwestycje krótkoterminowe IV krótkoterminowe rozliczenie międzyokresowe |
I rezerwy na zobowiązania II zobowiązania długoterminowe III zobowiązania krótkoterminowe IV rozliczenie międzyokresowe |
Aktywa trwałe to składniki zasobów majątkowych, które charakteryzuje długotrwałe użytkowanie, dłużej niż jeden rok. Zgodnie z kryterium rosnącej płynności, składniki aktywów trwałych zostały podzielone w bilansie na 5 grup.
Wartości niematerialne i prawne obejmują nabyte przez jednostkę prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż 1rok, przeznaczone na potrzeby jednostki, czyli: * autorskie prawo majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje; *prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych; *know-how.
Aktywa obrotowe to składniki zasobów majątkowych jednostki, które zużywają się w jednym cyklu operacyjnym. Wykorzystanie tych składników w procesie gosp. powoduje ich przekształcenie oraz zmianę pierwotnej postaci: *za środki pieniężne dokonuje się zakupu materiałów; *materiały przekształcane są w produkty w procesie przetwarzania; *produkty gotowe są sprzedawane i zamieniają się w należności; *należności zamieniają się na środki pieniężne.
2. Rachunek zysków i strat pozwalający ustalić wynik finansowy
RZiS: -jest zestawieniem rachunkowym wyników finansowych osiąganych przez jednostkę gosp. w okresie sprawozdawczym, nie na dzień jaki jest w bilansie; -w zestawieniu tym przedstawia się kwotę wyniku finansowego oraz kwotę wielkości, które wpłynęły na wynik finansowy.
Podst. kategorią występującą w RZiS jest wynik finansowy, który stanowi różnicę między osiąganymi przychodami (zyskami) a kosztami (stratami) poniesionymi w celu osiągnięcia przychodów.
Ustawa o rachunkowości z dnia 29.IX.1994 dopuszcza warianty RZiS: a)porównawczy - polegający na wykazaniu kosztów własnych sprzedanych produktów, w układzie rodzajowym w wysokości poniesionej w okresie sprawozdawczym; b)kalkulacyjny - polegający na wykazywaniu kosztów własnych sprzedanych produktów wg pozycji kalkulacyjnych (czyli wg miejsca ich powstania oraz wg poszczególnych produktów)
W trakcie kalkulacji ustala się koszty wytwarzania sprzedanych produktów, które porównuje się z przychodami za sprzedaży produktów.
RZiS wariant porównawczy:
Przychody netto ze sprzedaży i zrównania z nimi.
Koszty działalności operacyjnej
Zysk /strata ze sprzedaży (A-B)
Pozostałe przychody operacyjne
Pozostałe koszty operacyjne
Zysk /strata z działalności operacyjnej (C+D-E)
Przychody finansowe
Koszty finansowe
Zysk /strata z działalności gospodarczej (F+G-H)
Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (zyski/straty)
Zysk /strata brutto (I+J)
Podatek dochodowy
Pozostałe obowiązkowe zmniejszenie zysku (zwiększenie straty)
Zyski /straty netto (K-L-M)
3. Informacja dodatkowa jest sprawozdanie finansowym które przedsiębiorstwa muszą sporządzać obligatoryjnie. Wg ustawy o rachunkowości inf dodatkowa powinna zawierać:
1)wprowadzenie do sprawozdania finansowego zawierające opis przyjętych zasad rachunkowości (np. metody wyceny)
2)dodatkowe informacje i objaśnienia: *do bilansu, RZiS, zestawienie zmian w kapitale /funduszu własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych za okresy sprawozdawcze objęte sprawozdaniem finansowym; *proponowany podział zysku lub pokrycia straty; *podst. informacje dot. pracowników i organów przedsiębiorstwa; *inne istotne informacje dla zrozumienia sprawozdania finansowego.
4. Zestawienie zmian w kapitale /funduszu własnym - jest nowym elementem sprawozdania finansowego. Sporządzenie tego zestawienia ma na celu umożliwienie odbiorcom ustalenia łącznych zysków lub strat z działalności przeds. z uwzględnieniem przychodów i kosztów, które bezpośrednio wpływają na kapitał /fundusz własny. Zestawienie to obejmuje: *zysk lub stratę netto z okresu; *przychody i koszty (zyski i straty)wpływające bezpośrednio na kapitał /fundusz własny; *skutki zmian zasad (polityki) rachunkowości, korekty błędów podst. odnoszone na wynik z lat ubiegłych, podział zysku itd.; *skutki emisji akcji i zmian w zakresie należnych wpłat na kapitał /fundusz podst.; *kapitał /fundusz własny po uwzględnieniu proponowanego podziału zysku netto i pokrycia straty.
5. Wstępna analiza sprawozdań finansowych przeds. obejmuje 4 podst. etapy w przypadku bilansu: 1)analizę pionową (struktury) i poziomą (przyrosty, spadki lub dynamiki); 2)określenie źródeł finansowania aktywów przeds.; 3)badanie struktury kapitałowo-majątkowej przeds.; 4)wycena bilansowa przeds.
Analiza pionowa (procentowa) polega na ustaleniu poszczególnych pozycji w wielkości ogółem (np. w odniesieniu do bilansu - w sumie bilansowej) a w RZiS - w przychodach ze sprzedaży. Wykonywana na bilansie analizuje wewnętrzną strukturę aktywów a na RZiS - analizuje przychody i koszty. A pionowa jest badaniem na poszczególny (pojedynczy) role obrotowy.
Wskaźniki wyposażenia jednostki gosp. w składniki majątku trwałego i obrotowego: 1)udział środków trwałych w łącznej sumie aktywów = (środki trwałe) /(aktywa ogółem) *100%; 2)udział inwestycji w łącznej sumie aktywów = inwestycje /(aktywa ogółem) *100%; 3)udział zasobów w łącznej sumie aktywów = zapasy /(aktywa ogółem) *100%.
Analiza pozioma (porównawcza) - polega na ocenie skutków zmian (wartościowych i procentowych) poszczególnych elementów sprawozdań finansowych w danym okresie do jego stanu w okresie poprzednim - bazowym. Aby analiza pozioma mogła mieć miejsce system informacyjny powinien umożliwiać gromadzenie danych historycznych.
A. pozioma polega na ocenie zmienności w czasie poszczególnych pozycji w sprawozdaniu finansowym. Może być przeprowadzona w ujęciu nominalnym (bez uwzględnienia czynnika inflacji) i/lub w ujęciu realnym (z uwzględnieniem czynnika inflacji)
6. Określenie źródeł finansowania aktywów (majątku) - polega na wyznaczenie i zinterpretowaniu wysokości kapitału własnego, kapitału stałego, kapitału obrotowego netto. Kapitał /fundusz własny - to różnica między sumą bilansową (pasywami) a zobowiązaniami ogółem (k. obcym). Kapitał stały - tj. kapitał długoterminowy, stanowi suma kapitału /funduszu własnego i zobowiązań długoterminowych (k. obcego długoterminowego). Kapitał obrotowy netto (pracujący) może być wyznaczony w ujęciu kapitałowym lub majątkowym (oba ujęcia dają ten sam wynik): *w ujęciu kapitałowym - jest to różnica między k. stałym a aktywami trwałymi; *w ujęciu majątkowym - to różnica między aktywami bieżącymi (obrotowymi) a pasywami (zobowiązaniami) bieżącymi.
Schemat określania źródeł finansowania aktywów przedsiębiorstwa: Pasywa ogółem - zobowiązania ogółem = kapitał /fundusz własny + zobowiązania długoterminowe = k. stały - aktywa trwałe = k. obrotowy netto.
Kapitał obrotowy netto: *można określić jako płynną rezerwę - jego wysokość świadczy o płynności finansowej przeds.; *niski poziom k. obrotowego netto może wskazywać na problemy z bieżącym regulowaniem zobowiązań przeds.; *analiza wysokości k. obrotowego netto jest jedną z metod oceny płynności przeds.
Wielkością graniczną dla k. obrotowego netto (KON) jest 0 i w związku z tym można wyróżnić 3 warianty wysokości KON tj.: 1)KON>0 (dodatni) oznacza że k. stały jest większy niż a. trwałe jednocześnie a. bieżące są wyższe niż zobowiązania bieżące; oznacza to że część k. długoterminowych finansuje krótkoterminową część aktywów; występuje wówczas brak problemów z płynnością w przeds.; 2)KON=0 wskazuje jednocześnie że k. stały równa się a. trwałym i jednocześnie a. bieżące równoważą zob. bieżące; taka struktura bilansu występuje rzadko w praktyce gosp. przy KON na poziomie bliskim zera jest w niektórych przypadkach sygnałem ostrzegawczym o zbliżających się problemach w zakresie płynności; 3)KON<0 występuje gdy a. trwałe są większe niż k. stały i zob. bieżące przewyższają a. bieżące; oznacza to że część a. trwałych (długoter.) finansowana jest zob. bieżącymi (krótkoter.); świadczy to z reguły o problemach w zakresie płynności: *wyjątkiem od tej zasady są przeds. z szybką rotacją a. obrotowych (głównie zapasów i należności) jak np. przeds. handlowe, supermarkety; *w innych przeds. występują problemy z bieżącym regulowaniem zob. wówczas należałoby zmniejszyć udział a. trwałych w całości aktywów (najszybciej i najtaniej) albo zmienić strukturę pasywów poprzez zwiększenie k. stałych w pasywach ogółem.
Badanie struktury kapitałowo-majątkowej
Polega na obliczeniu i zinterpretowaniu 5 wskaźników, reprezentują one stopień pokrycia aktywów przeds. jego kapitałem.
1. Wskaźnik pokrycia aktywów trwałych kapitałem /funduszem własnym.
(kapitały /fundusze własne) : (aktywa trwałe) *100%
*informuje w jakim stopniu kapitały /fundusze własne finansują aktywa długoterminowe; *zgodnie z jedną z zasad bilansowych kapitały własne powinny wystarczyć na sfinansowanie aktywów trwałych, a oznacza to że wskaźnik powinien być >=100%.
2. Wskaźnik pokrycia aktywów trwałych kapitałem stałym.
(kapitał stały) : (aktywa trwałe)*100%, lub
(kapitał /fundusz +zob. długoterminowe) : (aktywa trwałe)*100%
*informuje w jakim stopniu kapitał długoterminowy finansuje aktywa długoterminowe; >100% KON dodatni; =100% KON równy 0; <100% KON ujemny.
KON (w ujęciu kapitałowym) = kapitał stały - aktywa trwałe.
3. Wskaźnik pokrycia aktywów obrotowych kapitałem krótkoterminowym.
(kapitał krótkoterminowy) : (aktywa obrotowe)*100%
*obrazuje strukturę bilansu w odniesieniu do pozycji krótkoterminowych; *jeżeli wskaźnik pokrycia aktywów trwałych kapitałem stałym jest > od 100% to wskaźnik pokrycia aktywów obrotowych kapitałem krótkoterminowym będzie przyjmował wartość poniżej 100%.
4. Udział kapitału obrotowego netto w finansowaniu aktywów ogółem.
(kapitał obrotowy netto) : (aktywa ogółem)*100%
*udział KON w finansowaniu aktywów ogółem ilustruje jaką część aktywów ogółem stanowi KON; *im większy jest jego udział (dodatni) tym w przeds. występuje większe zabezpieczenie płynności.
5. Udział kapitału obrotowego netto w finansowaniu aktywów obrotowych.
(kapitał obrotowy netto) : (aktywa obrotowe)*100%
*udział KON w finansowaniu aktywów obrotowych jest uszczegółowieniem wskaźnika 4; *podobnie jak powyższy wskaźnik 4 może on przyjmować wartość dodatnią lub ujemną; *wartość wskaźnika 5 zawsze będzie > lub = od wartości wskaźnika 4 (jeśli firma nie będzie posiadała aktywów trwałych).
Formuła Wilcoxa do wyznaczania wartości likwidacyjnej przedsiębiorstwa.
100% środków pieniężnych +100% papierów wartościowych które można upłynnić +70% wartości księgowej zapasów +70% wartości księgowej należności +50% wartości księgowej pozostałych aktywów -100% zobowiązań krótkoterminowych -100% zobowiązań długoterminowych = wartość likwidacyjna przeds.
Analiza wskaźnikowa danych bilansu oraz RZiS.
Rozwinięciem wstępnej analizy sprawozdań finansowych jest analiza wskaźnikowa, będąca rodzajem analizy jakościowej przedstawia relacje odpowiednich wielkości finansowych ważnych z pkt widzenia ich wzajemnych związków.
Wskaźniki finansowe dzielą się na: 1)absolutne - tworzące wielkości pierwotne, sumy, różnice i wartości średnie; 2)względne - obejmujące udział danej wielkości w innej wartości, powiązania pomiędzy wielkościami oraz zmiany w czasie.
Jeśli wskaźnik finansowy skonstruowany jednocześnie z danych bilansowych i wynikowych RZiS - to bilansowe wielkości finansowe ujmowane są we wskaźniku finansowym jako wielkości przeciętne (średnie arytmetyczne). Wynika to z faktu że RZiS prezentuje dane za dany okres a bilans wg stanu na dany dzień.
Wskaźniki finansowe klasyfikowane są najczęściej w 5 grup: 1)w. płynności (III, II, I stopnia); 2)w. wspomagania finansowego (zadłużenia, źródeł finansowania); 3)w. obrotowości (sprawność działania, rotacji); 4)w. rentowności (efektywności); 5)w. oceny rynkowej wartości akcji i kapitału.
Wskaźniki płynności - charakteryzują zasoby aktywów obrotowych stanowiących podst. bieżącej działalności przeds. oraz stopień jego wypłacalności.
1) wskaźnik bieżącej płynności (II stopnia) = aktywa obrotowe / aktywa bieżące
To podst. miernik zdolności przeds. do spłacenia wszystkich jego zobowiązań bieżących przez upłynnienie posiadanych aktywów obrotowych. To wskaźnik zabezpieczenia roszczeń wierzycieli. Teoretycznie im wyższy ten wskaźnik tym korzystniej ocenić należy perspektywicznie poziom wypłacalności. Jednak zbyt wysoki jego poziom może wskazywać na niedostatecznie efektywne wykorzystanie wolnych zasobów majątkowych. Niski poziom świadczonych o trudnościach płatniczych przeds. a nawet niekiedy o jego niewypłacalności.
Cechy: *optymalny poziom (1,5; 2,0); *przejściowe trudności płatnicze <1,5; *brak płynności przy <1,2 lub <1,0; *zbyt niski wskaźnik (brak płynności) albo zbyt wysoki wskaźnik (nadpłynność) świadczy o braku umiejętności zarządzania aktywami bieżącymi, a to wywiera wpływ nie tylko na płynność przeds. ale także na jego rentowność.
Wskaźnik II stopnia - wyliczony na podst. bilansu informuje o przeszłej płynności a więc jeśli firma chce wyliczyć realną płynność powinna aktywa i pasywa bieżące skorygować. Realną wartość aktywów bieżących wyliczmy poprzez: 1)skorygowanie stanu zapasów o ich część płynną (zaliczki na poczet dostawy, produkty i towary nieznajdujące nabywców); 2)pomniejszenie należność o należności nieściągalne i sporne; 3)powiększenie papierów wartościowych o różnicę między ich bieżącą ceną rynkową a ceną nabycia (o tzw. ciche rezerwy); 4)skorygowanie stanu środków pieniężnych o wielkości nadchodzących płatności i wartość środków która musi być zablokowana na r-k bankowym (np. z tyt. umów z bankami); 5)zbadanie długości zamrożenia nakładów w rozliczeniach międzyokresowych.
Skorygowane zobowiązania bieżące to natychmiast wymagalne zobowiązania.
Ze wskaźnikiem bieżącej płynności wiąże się tzw. kapitał pracujący.
Kapitał pracujący = aktywa obrotowe - zobowiązania krótkoterminowe
Kapitał pracujący wyraża więc wielkość kapitałów stałych (kapitałów własnych i długoterminowych kapitałów obcych) finansujących majątek obrotowy. Jako najbardziej płynna cześć kapitału może być rozumiany jako rodzaj zabezpieczenia dla zobowiązań które wynikają z bieżącego cyklu obiegu gotówki w przeds. Wzrost kapitału pracującego w wielkościach względnych i bezwzględnych świadczy o umocnieniu pozycji finansowej firmy potwierdzeniem czego jest relacja kapitału pracującego do wielkości aktywów.
Analizę finansową kapitału pracującego wykorzystuje się do badania dwóch problemów: 1)zmian płynności - w tym znaczeniu wartość kapitału pracującego pokrywa się z funkcjami wskaźnika płynności III stopnia, chociaż nie jest on równie wymierny i porównywalny; 2)zmian w długoterminowym potencjale finansowym - zgodnie ze złotą zasadą bilansową kapitał pracujący odzwierciedla składniki aktywów obrotowych finansowane długoterminowo.
Zupełnie inna sytuacja ma miejsce gdy kapitał pracujący jest ujemny, czyli kapitał krótkoterminowy finansuje długoterminowe części aktywów. Taki stan z reguły świadczy o trudnościach finansowych i płatniczych gdyż aktywa obrotowe nie wystarczają na spłatę zob. bieżących co może być dla przeds. niezwykle niebezpieczne.
2)wskaźnik płynności szybkiej = [aktywa obrotowe - zapasy (i ewentualne rozliczenia międzyokresowe czynne)] / zob. bieżące krótkoterminowe
Istnieje stopień pokrycia zob. bieżących aktywami o wysokim stopniu płynności (należności + środki pieniężne + inwestycje krótkoterminowe). Wskaźnik ten powinien być większy od 1, wówczas potwierdza możliwość pokrycia przez przeds. zob. bieżących. Brak płynności <1< nadpłynność. Faktyczna możliwość zależy od terminów rozliczeń należności i zob. Niski poziom wskaźnika płynności szybkiej przy wysokim poziomie wskaźnika płynności bieżącej świadczy o znacznym zamrożeniu środków w zapasach. Jego wysoki poziom oznaczać może nadmierna gromadzenie środków pieniężnych na r-k bankowym lub występowanie wysokiego poziomu należności.
3)wskaźnik wypłacalności środkami pieniężnymi = środki pieniężne / zob. bieżące krótkoterminowe
Jest to inaczej wskaźnik płynności gotówkowej (I stopnia). Wartość graniczna to 0,2. Wielkość poniżej 0,2 świadczyć może o braku zdolności i płatniczej lub o złym zarządzaniu środkami pieniężnymi. Wskaźnik ten sygnalizuje prawność płatnicza przeds. a nie decyduje o stopniu jego wypłacalności.
4)wskaźnik zdolności płatniczej = środki płatnicze / zob. wymagalne
Wartość graniczna to 1,0. Trudności płatnicze <1<dobra sytuacja płatnicza. Składniki środków płatniczych: *wolne środki pieniężne; *inwestycje krótkoterminowe; *bezpośrednie należności; *części zapasów możliwych do upłynnienia w krótkim okresie. Zobowiązania wymagalne: *przeterminowane zob. wobec pracowników, banku, budżetu i pozostałych pożyczkodawców; *spłaty całości lub rat kredytów i pożyczek w przypadku krótkich terminów ich płatności; *pozostałe zob. krótkoterminowe.
Zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości maksymalnie ok. 1,5% aktywów ogółem przeds. przemysłowego powinno być przechowywane w postaci środków pieniężnych a krótkoterminowe papiery wartościowe nie powinny przekraczać 5% wartości aktywów ogółem. Tymczasem w polskich przeds. wielkości te kształtują się z reguły na wyższym poziomie.
Konieczność utrzymania właściwego poziomu środków w przeds. wynika z 3 motywów:
1)transakcyjnego - w celu finansowania bieżącej działalności;
2)osrtożnościowego - w celu finansowania nieprzewidzianych transakcji;
3)spekulacyjnego - w celu finansowania nieprzewidzianych okazji przynoszących korzyści.
W literaturze brak jest jednoznacznej definicji płynności, ale możemy wyróżnić następujące:
1)płynności fin rozumianą jako zdolność do terminowego regulowania zob. bieżących / zdolność do regulowania zob. w terminie zapadalności;
2)długoterminowa płynność fin niekiedy utożsamiana z wypłacalnością przeds. oznacza zdolność do pokrycia łącznych długów posiadanym majątkiem;
3)długoterminowa płynność fin nazywaną równowagą dochodową, występującą w sytuacji posiadania przez przeds. zdolności do dokonywania zakupów i regulowania zob. finansowych.
Reasumując:
Należy stwierdzić że konieczne jest właściwe sterowanie wysokością środków pieniężnych w przeds. poprzez: *skracanie cyklu należności; *wydłużanie cyklu zob.
Możliwość zarządzania środkami pieniężnymi w przeds. uzależniona jest jednak od stopnia rozwoju rynków finansowych w danym kraju (im te rynki są lepiej rozwinięte tym zarządzanie środkami pieniężnymi jest łatwiejsze).
Modelami pozwalającymi optymalizować gospodarowanie środkami pieniężnymi w przeds. są: 1)model J.W.Baumola (zapasów gotówki); 2)model Millera-Orra (przypadkowych stanów gotówki).
Wskaźniki wspomagania finansowego:
1)wskaźnik ogólnego zadłużenia= zob. ogółem / całość aktywów
*informuje jaki jest udział kapitału obcego (krótko- i długoterminowego) w finansowaniu aktywów (majątku) przeds.; *wysoki udział kapitału obcego w finansowaniu majątku może świadczyć o wysokim ryzyku finansowym; *norma graniczna [0,57-0,67]; *w przeds. o złej sytuacji ekon-fin wsk. ten przewyższa 1.
2)wskaźnik udziału kapitałów własnych w finansowaniu aktywów = kapitały (fundusze) własne / całość aktywów
*to stopień zaangażowania kapitałów własnych w finansowaniu aktywów; * to wsk. pokrycia aktywów kapitałami własnymi, uzupełniający wsk. ogólnego zadłużenia; *w przeds. o dobrej sytuacji ekon-fin suma wsk. 1 i 2 równa się 1; *norma [0,33-0,43].
Złota reguła bilansowa - zakłada że aktywa trwałe przeds. powinny być w zasadzie w całości sfinansowane z kapitału własnego a bezwzględnie z kapitału stałego. Wyliczany jest również wskaźnik udziałów kapitału podst. (np. kapitał akcyjny lub udziałowy) do całości aktywów.
3)wskaźnik relacji zobowiązań do kapitałów własnych = całość zobowiązań / całość kapitałów własnych
*dobrze gdy <1; *im on jest niższy tym strukturalnie wyższe jest zaangażowanie k. własnych w działalność przeds.; *w małych przeds. dopuszczalny jest stosunek k. obcego do k. własnych w pproporcji3 do 1; *w dużych lub średnich 1 do 1; *wsk. ten określa podst. zależności strukturalne kapitałów przeds. i - co się z tym wiąże - możliwość ewentualnego pokrycia zob. własnymi zasobami majątkowymi.
3')wskaźnik relacji zob. do kapitałów własnych = całość zob. (lub zob. długoterminowe) / kapitał akcyjny (udziałowy)
*pogłębienie relacji zobowiązań do kapitałów własnych.
4)wskaźnik relacji zobowiązań długoterminowych do ogółu zob. = zob. długoterminowe / całość zob.
*wyjaśnia strukturę wewnętrznych k. obcych zaangażowanych w działalność przeds.; *zadłużenia długoterminowe mają charakter mniej pilny i stąd też ich udział w finansowaniu aktywów jest na ogół korzystniejszy niż zob. krótkoterminowych.
5)wskaźnik zadłużenia długoterminowego (długu, ryzyka) = zob. długoterminowe / kapitały własne
*norma [0,5-1,0]; *jeżeli jest <1,0 to k. obcy długoterminowy jest niższy niż k./fundusze własne; *jeżeli wsk. jest >1,0 to przeds. uważa się za silnie zadłużone.
6)wskaźnik pokrycia aktywów trwałych zob. długoterminowymi = aktywa trwałe (netto) / zob. długoterminowe
*wyjaśnia on ile razy wartość ŚT pozostających w dyspozycji przeds. przekracza zaciągnięte kredyty i pożyczki długoterminowe; *wsk. równy 1 świadczy o wyraźnym zagrożeniu finansowym co może być przesłanką szczególnie istotną dla kredytodawców (banków) przeds. zagrożonego upadłością.
7)wskaźnik pokrycia odsetek z uzyskanych efektów finansowych = (zysk brutto + odsetki) / odsetki
*określa efektywność nakładów związanych z zaciągniętymi zob. wyrażonych w relacji zysku brutto powiększonego o odsetki od kwoty płaconych odsetek; *zysk brutto wraz z odsetkami oznacza maksymalną kwotę jaką przeds. jako kredytobiorca mogłoby zapłacić z tytułu odsetek nie ponosząc strat; *wsk. ten określa wielokrotność efektów fin w stosunku do opłaconych odsetek, a zatem im on większy tym korzystniejszy.
8)wskaźnik pokrycia zob. nadwyżką fin = (zysk netto + amortyzacja roczna) / przeciętny stan zob.
*wyjaśnia stopień pokrycia osiąganą nadwyżką fin przeciętnego stanu zob. występujących w ciągu badanego okresu.
Wskaźniki obrotowości (aktywności, działania):
*umożliwiają ocenę efektywności wykorzystania zasobów majątkowych przeds.; *zawierają w swej konstrukcji dane bilansu oraz dane z RZiS - w związku z tym dla porównywalności dane z bilansu uwzględniane są jako przeciętne (średnia arytmetyczna); * określana jako „cykl” - wyrażone w liczbie dni, a wsk. rotacji - w razach; *wsk. obrotowości (produktywności - dobrze gdy rośnie; *wsk. zaangażowania - dobrze gdy maleje.
1)wsk. obrotowości aktywów = przychody ze sprzedaży / aktywa ogółem
a)wsk. zaangażowania aktywów = aktywa ogółem / przychody ze sprzedaży
2)wsk. obrotowości aktywów trwałych = przychody ze sprzedaży / aktywa trwałe
a)wsk. zaangażowania aktywów trwałych = aktywa trwałe / przychody ze sprzedaży
3)wsk. obrotowości aktywów obrotowych = przychody ze sprzedaży / aktywa obrotowe
a)wsk. zaangażowania aktywów obrotowych = aktywa obrotowe / przychody ze sprzedaży
*na podst. wsk. zaangażowania aktywów trwałych i obrotowych można po zsumowaniu wyliczyć wskaźnik zaangażowania aktywów ogółem.
b)wsk. rotacji aktywów obrotowych w dniach = (przeciętny stan aktywów * liczba dni badanego okresu) przychody ze sprzedaży.
*wsk. ten określa szybkość obrotu aktywów obrotowych w dniach. Zmniejszenie ilości dni wskazuje na poprawę i skrócenie cyklu obrotowego.
4)wsk. obrotowości rzeczowych składników aktywów trwałych = przychody ze sprzedaży / przeciętny stan rzeczowych aktywów trwałych
5)wsk. obrotowości k. pracującego (aktywa obrotowe + zob. bieżące) = przychody ze sprzedaży / przeciętny stan k. pracującego
6)wsk. obrotowości zapasów = koszty działalności operacyjnej / przeciętny stan zapasów
a)wsk. zaangażowania zapasów = przeciętny stan zapasów / koszty działalności operacyjnej
b)wsk. rotacji zapasów w dniach = (przeciętny stan zapasów * liczba dni badanego okresu) / koszty działalności operacyjnej
*im krócej zapasy leżą na magazynie tym lepiej, oznacza to krótszy okres zamrożenia środków pieniężnych w zapasach; *istotna jest też specyfika przeds., czy jest to przeds. usługowe, produkcyjne, przetwórcze.
7)wsk. obrotowości należności = przychody ze sprzedaży / przeciętny stan należności
a)wsk. czasu rozliczenia należności w dniach = (należności z tytułu dostaw, robót, usług)*360dni / przychody ze sprzedaży
*charakteryzuje sprawność rozrachunku z kontrahentami; * im mniej dni zabiera spływ należności od firmy tym lepiej.
Wskaźniki operacyjne (rentowności):
1)wsk. rentowności sprzedaży (obrotu, handlowe): *mierzą relację osiągniętych wyników finansowych do wielkości sprzedaży.
a)wsk. zyskowności netto sprzedaży = (zysk netto / przychody) *100%
*najbardziej zagregowany wsk. tej grupy; *informuje o wielkości zysku uzyskiwanego z każdego złotego sprzedaży; *należy pamiętać że na wynik finansowy netto ma wpływ bardzo wiele czynników w tym także te na których kształt nie ma wpływu zarząd firmy; *w celu wyeliminowania tych obciążeń wyliczany jest wsk. zyskowności brutto.
b)wsk. zyskowności brutto sprzedaży = (zysk brutto / przychody ze sprzedaży) *100%
*na wielkość zysku brutto wpływają także czynniki z działalności finansowej lub inwestycyjnej; *w celu ich wyeliminowania obliczany jest wsk. zyskowności sprzedaży (ROS).
c)zyskowność sprzedaży (ROS) = (zysk ze sprzedaży / przychody ze sprzedaży) *100%
*ten właśnie wsk. ma największą wartość finansową ponieważ do jego obliczenia przyjęte zostały pozycje powiązane pośrednio lub bezpośrednio z wielkością sprzedaży; *jego rosnąca wartość wskazuje na poprawę rentowności tej sprzedaży co może świadczyć o redukcji kosztów operacyjnych lub o zwiększeniu marży sprzedaży; *wzrost obrotów w coraz większym stopniu będzie się przekładał na wzrost zysku ze sprzedaży.
Tablica: Zasady wyceny przyrostu
Wyszczególnienie |
Okres bazowy |
Okres analizowany |
Przyrost/spadek (w %) |
Dynamika (w %) |
Zmiana (w p.p) |
Wielkość finans. (np. suma bilansowa) |
150 |
180 |
[(180-150)/150] *100% |
(180/150) *100% |
--------- |
Wskaźnik finans. (np. wsk. rentowności) |
18% |
21% |
-------------------- |
---------- |
+3 p.p |
1