Analiza ekonomiczna - teoria na egzamin, Zarządzanie, Analiza ekonomiczna


Analiza ekonomiczna - polega na podziale zjawisk oraz obiektów na elementy proste, badaniu powiązań między nimi, a także porównaniu stanu rzeczy z postulowanymi wielkościami i wykryciu przyczyn ustalonych odchyleń.

Analiza ekonomiczna - jest metodą badania zjawisk i procesów ekonomicznych umożliwiającą poznanie przedsiębiorstwa i rezultatów działań badanych obiektów. Mogą to być zjawiska i procesy, które występują w całej gospodarce bądź w jej odrębnych organach oraz podmiotach gospodarczych.

Analiza ekonomiczna - jest dyscypliną naukową zajmującą się wyszukiwaniem i mierzeniem związków zachodzących między zjawiskami ekonomicznymi oraz wykrywaniem za pomocą różnych metod badawczych prawidłowości dotyczących zachowania się podmiotów gospodarczych i ich reakcji na bodźce płynące z otoczenia.

Cele analizy ekonomicznej:

  1. Sporządzenie charakterystyki liczbowej ilustrującej działalność przedsiębiorstwa oraz pozwalającej na ocenę uzyskiwanych wyników.

  2. Ustalenie czynników mających wpływ na realizację podjętych przedsięwzięć gospodarczych.

  3. Określenie przewidywanych wyników na podstawie informacji o stanie czynników wytwórczych, jakimi dysponuje przedsiębiorstwo oraz o zmianach w jego otoczeniu.

  4. Podjęcie decyzji zarządczych, służących podnoszeniu efektywności działania przedsiębiorstwa i jego rozwoju.

Przedmioty analizy ekonomicznej

  1. Analiza techniczno - ekonomiczna:

  1. Analiza finansowa:

Rodzaje analizy ekonomicznej:

Kryterium 1 - przeznaczenie

  1. Analiza wewnętrzna

  2. Analiza zewnętrzna

Kryterium 2 - horyzont czasowy

  1. Analiza retrospektywna (ex post)

  2. Analiza bieżąca

  3. Analiza Prospektywna (ex ante)

Kryterium 3 - szczegółowość badań

  1. Ogólna

  2. Szczegółowa

Kryterium 4 - zakres przedmiotowy badań

  1. Całościowy

  2. Odcinkowy

Etapy metodyczne badań analitycznych:

  1. Dokonanie wyboru obiekty badań

  2. Opracowanie kryterium oceny badanego zjawiska lub procesu

  3. Ustalenie jednostki miary i techniki badawczej

  4. Ustalenie jednostki odniesienia

  5. Określenie odchyleń stanów rzeczywistych od postulowanych

  6. Podsumowanie wstępnej hipotezy, sformułowanie modelu i przeprowadzenie analizy przyczynowej

  7. Ustalenie przyczyn i skutków stwierdzonych zakłóceń

  8. Ustalenie działań racjonalizujących badanych obiektów.

Materiały źródłowe analizy ekonomicznej:

  1. Materiały wewnętrzne:

  1. Ewidencyjne:

  • Pozaewidencyjne:

    1. Materiały zewnętrzne:

    Metody analizy ekonomicznej

    Metody ogólne:

    Metoda dedukcji (abstrahowania) - polega na przechodzeniu w trakcie działań analitycznych od wielkości ogólnych do pojęć szczegółowych (przyczyn).

    Metoda indukcji (scalania) - polega na rozpatrywaniu w pierwszej kolejności zjawisk szczegółowych a następnie wielkości ogólnych pozostających w przyczynowym związku z wielkościami szczegółowymi.

    Metody specyficzne

    Metoda analizy porównawczej - polega na porównaniu, co najmniej dwóch zmiennych opisujących poszczególne wielkości ekonomiczne, z których jedna stanowi wielkość ocenianą empirycznie stwierdzoną, druga natomiast punkt odniesienia.

    Wyróżnia się porównania:

    Metody deterministyczne:

    Metody deterministyczne w analizie ekonomicznej

    I Metoda kolejnych podstawień - polega na kolejnym w trakcie dokonywanych obliczeń zastępowaniu poszczególnych elementów bazowych danymi rzeczywistymi i ustalaniu odchyleń cząstkowych na podstawie wykształcających się tzw. iloczynów skorygowanych. Przestrzega się przy tym zasady zachowywania raz już przeprowadzonych podstawień we wszystkich następnych podstawieniach aż do ostatniego czynnika włącznie.

    II Metoda różnic cząstkowych - polega na jednoczesnym wyodrębnianiu cząstkowych odchyleń indywidualnych i cząstkowych odchyleń wyrażających łączny wpływ czynników oraz traktowaniu ich, jako odrębnych elementów badania analitycznego.

    Analiza gospodarowania środkami trwałymi

    Środki trwałe - to rzeczowe składniki majątku trwałego, którego okres ekonomicznej użyteczności jest dłuższy niż jeden rok, a ponadto muszą być kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki.

    Środki trwałe stanowią podstawowy składnik majątku trwałego przedsiębiorstwa i w sposób decydujący wpływają na rozmiary i jakość produkcji, kształtują warunki pracy i jej efekty.

    Cechą charakterystyczną środków trwałych jest rzeczowe i wartościowe uczestnictwo w wielu cyklach produkcyjnych bez zmiany swej pierwotnej postaci oraz przenoszenie swojej wartości na nowo wytworzone wyroby.

    Cele i etapy analizy środków trwałych

    Głównym celem analizy środków trwałych jest ocena efektywności gospodarowania tym składnikiem majątkowym i jego wpływu na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstwa.

    Analiza obejmuje:

        1. Ogólny stan środków trwałych i ich ważniejsze grupy

        2. Produktywność środków trwałych

        3. Strukturę środków trwałych, ilościowe i jakościowe zmiany jego składników

        4. Postęp techniczny w tej dziedzinie

        5. Wykorzystanie środków trwałych

        6. Wpływ wykorzystania środków trwałych na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstwa.

    I Analizę produktywności środków trwałych przeprowadza się przy wykorzystaniu następujących wskaźników:

    Funkcje spełniane w procesie produkcyjnym:

    1. Produkcyjne

    2. Nieprodukcyjne

    Uczestnictwo w procesie produkcyjnym:

    1. Bezpośrednio produkcyjne

    2. Pośrednio produkcyjne

    Stopień gotowości produkcyjnej:

    1. Zainstalowane

    2. Niezainstalowane

    Stopień wykorzystania:

    1. Czynne

    2. Czasowo nieczynne

    3. Trwale nieczynne

    II Analiza struktury majątku trwałego i zmian jego składników

    Analiza postępu technicznego w dziedzinie wyposażenia przedsiębiorstwa w środki trwałe

    Analiza postępu technicznego środków trwałych w okresie badanym i w przekroju czasowym:

    Analiza wykorzystania środków trwałych:

    Przyczyny przestojów:

    Analiza gospodarowania zasobem pracy żywej

    Znaczenie zasobów pracy żywej w działalności przedsiębiorstwa

    Zasoby pracy żywej są najważniejszym czynnikiem procesów produkcyjnych. Zapewnienie wysokiej ich, jakości, odpowiedniej organizacji i motywacji do wydajniejszej pracy w dużym stopniu decyzji o sprawnym funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w rezultatach jego działalności.

    Cel i etapy analizy gospodarowania czynnikiem ludzkim

    Cel - ocena efektywności gospodarowania zasobem pracy żywej i ich wpływem na wynik ekonomiczny przedsiębiorstwa.

    Etapy analizy:

    1. Analiza wielkości i struktury zatrudnienia

    2. Analiza fluktuacji pracowników i przyczyn wpływających na to zjawisko

    3. Analiza wydajności pracy

    4. Analiza wynagrodzeń osobowych

    Ogólna ocena gospodarowania zasobem ludzkim i ocena ich wpływu na wynik działalności przedsiębiorstwa.

    Zatrudnienie - liczba osób fizycznych wykonujących w przedsiębiorstwie za odpowiednim wynagrodzeniem, pracę podporządkowaną w wyniku której powstają dobra lub usługi zaspokajające odpłatne potrzeby odbiorców przedsiębiorstwa.

    Kategorie zatrudnienia:

    1. Nominalne - liczba zatrudnionych osób bez względu na czas pracy

    2. Realne - liczba etatów w przedsiębiorstwie (część pracowników może pracować dłużej, część krócej niż ustawowa liczba godzin).

    Analiza wielkości i struktury zatrudnienia

    Analiza dynamiki wielkości zatrudnienia polega na określeniu stopnia wzrostu lub spadku ogólnej liczby pracowników oraz ich grup, podgrup i rodzajów w badanym okresie, w stosunku do tych wielkości, co najmniej w dwóch poprzednich okresach i w planie.

    Dynamika zmian zatrudnienia a wzorcowy układ nierówności

    ΔZ<ΔŚT<ΔP<ΔWf

    ΔZ - przyrost zatrudnienia

    ΔŚT - przyrost środków trwałych

    ΔP - przyrost produkcji

    ΔWf - przyrost wyniku finansowego

    Analiza struktury zatrudnienia polega na ustalaniu udziału poszczególnych grup, podgrup i rodzajów pracowników w ogólnej liczbie pracowników w badanym okresie, w planie na ten okres i co najmniej w dwóch okresach poprzednich.

    Kryteria klasyfikacji pracowników:

    Korzystne tendencje zmian wielkości i struktury zatrudnienia:

    Analiza kwalifikacji zawodowych

    Analiza wykształcenia:

    1. Wskaźnik ogólnego potencjału wykształcenia

    2. Wskaźnik średniego potencjału wykształcenia

    Analiza stażu pracy

    1. Wskaźnik średniego stażu pracy

    2. Wskaźnik stabilizacji

    Analiza ruchu pracowników

    Cele analizy:

    1. Ustalenie zmian w stanie zatrudnienia w danym przedsiębiorstwie

    2. Określenie intensywności i tendencji tych zmian

    3. Ustalenie przyczyn tych zmian i ich wpływu na funkcjonowanie przedsiębiorstwa

    4. Wskazanie możliwości zmniejszania ruchu niepożądanego.

    Funkcje zatrudnienia - mierniki:

    I Wskaźnik przyjęć pracowników

    II Wskaźnik zwolnień pracowników

    III Wskaźnik ogólnego ruchu pracowników

    IV Wskaźnik zwolnień niepożądanych

    Analiza wydajności pracy

    Wydajność pracy określa wielkość lub wartość produkcji przypadająca na jednego zatrudnionego w określonym przedziale czasowym.

    Wydajność pracy to wielkość produkcji wykonana w jednostce czasu.

    Cele analizy wydajności pracy

    Ocena efektywności wykorzystania zasobów ludzkich obejmuję analizę wielkości, dynamiki i indywidualnej i zespołowej wydajności pracy oraz jej wpływu na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstwa.

    Determinanty wydajności pracy:

    1. Czynniki techniczno - organizacyjne:

  • Czynniki ekonomiczne

  • Czynniki osobowe (fizjologiczne, psychiczne) określenie obiektywne możliwości wykonania pracy z punktu widzenia fizjologii jego organizmu.

  • Wpływ zamian wydajności pracy na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstwa (produkcja):

    1. Wpływ zmian wydajności pracy na zmiany produkcji

    2. Wpływ zmiany zatrudnienia na zmiany wielkości produkcji

    Analiza działalności wytwórczej przedsiębiorstwa

    Produkcja - jest to użytkowanie różnego rodzaju surowców, materiałów, wyposażenia technicznego oraz usługi dla wytwarzania produktów zaspokajających potrzeby i wymagania nabywców.

    Mierniki produkcji

    Rodzaje mierników:

    Kategorie produkcji:

    Analiza rytmiczności produkcji

    Rytmiczność produkcji należy rozumieć, jako jej równomierną realizację, co oznacza, że w równych odstępach czasu uzyskuje się tą samą wielkość produkcji. Obejmuje:

    1. Ustalenie stopnia rytmiczności produkcji

    2. Rozpoznanie czynników zakłócających rytmiczność

    3. Określenie ujemnych skutków braku rytmiczności produkcji.

    Czynniki wpływające na rytmiczność produkcji:

    Ujemne skutki braku rytmiczności produkcji:

    Analiza struktury asortymentowej produkcji

    Struktura asortymentowa produkcji jest determinowana takimi czynnikami jak: możliwości techniczne, materiałowe, osobowe przedsiębiorstwa oraz zapotrzebowania odbiorców.

    Analiza struktury asortymentowej produkcji obejmuje:

    1. Analizę wykonania produkcji pod względem asortymentowym

    2. Ustalenie czynników pobudzających niewykonanie planu produkcji pod względem asortymentowym.

    Czynniki powodujące niewykonanie planu asortymentowego produkcji:

    Zewnętrzne:

    Wewnętrzne:

    Analiza jakości produkcji

    Jakość wyrobów oznacza zdolność do spełnienia wyznaczonych funkcji poprzez zespół cech technicznych, użytkowych, estetycznych i ekonomicznych.

    Do głównych zasad analizy jakości należą:

    1. Określenie poziomu jakości produkcji w badanym okresie

    2. Rozpoznanie czynników wpływających na jakość produkcji

    3. określenie skutków ekonomicznych wywołanych zmianami jakości

    Czynniki warunkujące poziom jakości:

    Czynniki wewnętrzne:

    Czynniki zewnętrzne:

    Analiza gospodarki materiałowej przedsiębiorstwa

    Istota i obszary gospodarki materiałowej

    Gospodarka materiałowa obejmuje:

    Cel i etapy gospodarki materiałowej

    Celem analizy - ocena stanu i wyników gospodarowania materiałami, wykrycie przyczyn i ustalenie skutków występujących zakłóceń oraz określenie sposobów ich usunięcia.

    Etapy analizy:

    1. Analiza materiałochłonności produkcji i zużycia materiałowego

    2. Analiza zaopatrzenia materiałowego

    3. Analiza zapasów materiałowych

    4. Ogólna ocena efektywności gospodarowania materiałami i jej wpływ na wyniki ekonomiczne danego podmiotu.

    Zasoby rzeczowe będące przedmiotem gospodarki materiałowej:

    1. Materiały podstawowe

    2. Materiały pomocnicze (bezpośrednie i pośrednie)

    3. Paliwa

    4. Części zamienne

    5. Przedmioty nietrwałe wykorzystywane w procesach wytwórczych

    6. Opakowania.

    Analiza materiałochłonności i zużycia materiałów

    Materiałochłonność produkcji oznacza wielkość nakładów materiałowych poniesionych na wytworzenie jednostki wyrobu.

    Etap 1 - określenie poziomu i dynamiki materiałochłonności

    Etap 2 - analiza dynamiki materiałochłonności produkcji

    Etap 3 - ocena efektywności wykorzystania materiałów

    Etap 4 - ustalenie przyczyn i wpływu czynników na zużycie materiałów

    Czynniki wpływające na poziom zużycia materiałów:

    Analiza zaopatrzenia materiałowego

    Głównym celem zaopatrzenia jest pozyskanie określonych ilości materiałów, które zaspokoją ilościowe i jakościowe potrzeby materiałowe w danym okresie.

    Obszary procesu zaopatrzenia materiałowego:

    1. Planowanie potrzeb materiałowych

    2. Wybór źródeł zakupu

    3. Organizacja zakupu i pozyskania materiałów

    Obszar 1 - Analiza wykonania bilansu materiałowego

    Obszar 2 - Analiza dostaw

    Rytmiczność dostaw - zgodność z terminem określonym w zamówieniu.

    Kompletność dostaw - zgodność ilości i struktury asortymentowej materiałów otrzymanych z zamówionymi.

    Obszar 3 - Ustalenie przyczyn zakłóceń i ich wpływu na proces zaopatrzenia materiałów.

    Przyczyny zakłóceń w zaopatrzeniu:

    1. Wewnętrzne (np. zbyt późne złożenie zamówienia)

    2. Zewnętrzne (np. opóźnianie dostaw przez dostawców)

    Ekonomiczne skutki zakłóceń w przebiegu dostaw materiałowych:

    Analiza zapasów materiałowych

    Analiza poziomu zapasów

    Podstawą analizy jest określenie stanu zapasów na początek i koniec danego okresu, ustalenie różnic pomiędzy rzeczywistą wielkością zapasów a planem.

    Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa

    Kondycja finansowa przedsiębiorstwa charakteryzuje jego stan finansowy, który jest wynikiem wszystkich działań gospodarczych. Dobra kondycja finansowa jest głównym warunkiem stałego i efektywnego funkcjonowania każdego podmiotu gospodarczego.

    Celem analizy stanu kondycji finansowej jest ustalenie jego wypłacalności oraz bezpieczeństwa finansowego w określonym czasie.

    Na kondycję finansową wpływają:

    Płynność finansowa oznacza zdolność przedsiębiorstwa do terminowego regulowania bieżących zobowiązań.

    Analiza wyników finansowych

    Wyniki finansowe przedsiębiorstwa odzwierciedlają skutki jego działalności gospodarczej. Są one rezultatem efektywności podjętych i realizowanych decyzji we wszystkich strefach gospodarowania.

    Analiza wyników finansowych obejmuje:

    1. Ogólną ocenę wyników finansowych osiągniętych w badanym okresie w wielkościach bezwzględnych oraz względnych w porównaniu z postulowanymi założeniami lub okresem ubiegłym.

    2. Ocenę wyników finansowych w najważniejszych obszarach działalności przedsiębiorstwa oraz ocenę wpływu czynników na poziom zysku lub straty bilansowej.

    3. Ocenę wskaźników rentowności z działalności gospodarczej.

    Działalność przedsiębiorstwa charakteryzują trzy podstawowe kategorie: przychody ze sprzedaży, koszty oraz wynik finansowy.

    Wynik finansowy = przychody - koszty

    Podstawowe rodzaje zysku i sposób ich ustalenia

    Koszty wytworzenia sprzedanych produktów Przychody ze sprzedaży produktów

    Wartość sprzedanych towarów i materiałów Przychody ze sprzedaży towarów i

    0x08 graphic
    Koszty sprzedaży koszty ogólnego zarządu materiałów

    0x08 graphic

    0x08 graphic
    0x08 graphic
    Wynik na sprzedaży

    Pozostałe koszty operacyjne Pozostałe przychody operacyjne

    0x08 graphic
    0x08 graphic

    0x08 graphic
    0x08 graphic
    Wynik na działalności operacyjnej

    Koszty finansowe Przychody finansowe

    0x08 graphic
    0x08 graphic

    Wynik na działalności finansowej

    0x08 graphic
    0x08 graphic
    0x08 graphic

    Wynik na działalności gospodarczej

    0x08 graphic

    Straty nadzwyczajne Zyski nadzwyczajne

    Wynik na operacjach nadzwyczajnych

    0x08 graphic

    Wynik brutto

    0x08 graphic

    Obowiązkowe obciążenie wyniku finansowego

    Porównawcza analiza wyniku finansowego

    Porównawcza analiza sprowadza się do porównań wyniku rozpatrywanego okresu z jego wielkością planową lub wielkością okresu poprzedniego.

    Oprócz porównań w czasie zmiany wielkości wyniku finansowego powinny być rozpatrywane na tle zmian wielkości sprzedaży majątku czy zatrudnienia.

    Wsk.dyn.zatrudnienia<Wsk.dyn.majątku<Wsk.dyn.kosztów<Wsk.dyn.sprzedaży<Wsk.dyn.zysku

    Przyczynowa analiza wyniku finansowego

    W toku analizy przyczynowej dokonuje się identyfikacji podstawowych czynników kształtujących wynik finansowy oraz ustala się ich wpływ na zmianę wielkości wyniku finansowego.

    Analiza przepływów pieniężnych

    Rachunek przepływów pieniężnych dostarcza informacji o przepływach pieniężnych, czyli zdarzeniach, które spowodowały w przedsiębiorstwie zmiany stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów.

    Cele analizy rachunku przepływów pieniężnych:

    1. Identyfikacja podstawowych źródeł finansowania przedsiębiorstwa i kierunków ich wykorzystania

    2. Ocena jakości zarządzania przedsiębiorstwem z punktu widzenia gospodarki pieniężnej

    3. Wskazanie kierunków dalszej, szczegółowej analizy dla wyjaśnienia stwierdzonych nieprawidłowości i zagrożeń dla przedsiębiorstwa.

    Obszary przepływów pieniężnych w działalności przedsiębiorstwa

    Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej - wpływy i wydatki środków pieniężnych z podstawowej działalności jednostki gospodarczej. W zależności od charakteru jednostki może to być działalność produkcyjna, handlowa, usługowa.

    Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej - przepływy związane z nabywaniem lub zbywaniem składników majątku trwałego, wartości niematerialnych i prawnych oraz innych aktywów majątku trwałego.

    Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej - dotyczy operacji pozyskiwania lub ubytku kapitału źródeł finansowania, czyli kapitałów własnych i obcych.

    12



    Wyszukiwarka