Konstytucyjne system organów państwowych - egzamin
(Pozwoliłam sobie na komentarze przy niektórych pytaniach.)
Kózka
Kolor żółty odpowiedzi pewne
Kolor zielony odpowiedzi niepewne
Ustrój państwowy:
to zagadnienie tożsame z ustrojem politycznym
to zagadnienie, którego podstawowy zakres zawarty jest w ustawie zasadniczej
to całokształt organizacji państwa i metod działania władzy państwowej
to określenie struktury i funkcjonowania władzy publicznej
bc- ale nie wiem czy coś jeszcze
Wąskie znaczenie prawa konstytucyjnego wyróżnia się:
wg kryterium mocy prawnej norm zawartych w konstytucji
wg kryterium mocy prawnej norm zawartych w konstytucji i ustawach
wg tego co jest przedmiotem prawa konstytucyjnego
wg tego kto jest podmiotem ustanawiającym konstytucje
Konstytucja semantyczna to:
akt pochodzący od władzy ustrojodawczej, który określa zasady organizacji podziału władzy, zapewnia podstawowe prawa człowieka i obywatela ………….stanowionego
konstytucja odzwierciedlająca aktualny układ sił politycznych
akt, który może być stosowany ze względu na brak obiektywnych warunków jego stosowania
akt, który może być stosowany ze względu na to, że władza wykonawcza jest na zupełnie odmiennych zasadach, niż to jest określone w konstytucji, a dzieje się tak dlatego, że władza znajduje się w ręku jednostki……..
Odpowiedzialność konstytucyjna:
jest odpowiedzialnością o charakterze subiektywnym -obiektywnym więc nie pasi
jest odpowiedzialnością o charakterze prawno - karnym
może być egzekwowana wyłącznie w procesie, który odbywa się przed specjalnym trybunałem -niekoniecznie
jest odpowiedzialnością wyłącznie indywidualna
bc na bank
Odpowiedzialność polityczna:
jest odpowiedzialnością, którą stosuje się w razie naruszenia prawa -nie
jest odpowiedzialnością, którą stosuje się w razie złamania linii polityki wytyczonej …….. dopuszczającego się złamania
ze względu na system rządów - nie obciąża głowy państwa wyłącznie z tego powodu …….. kontrasygnatę
może być odpowiedzialnością solidarna -może być solidarna albo indywidualna więc ok.
bd na bank
Klasyczny system parlamentarny charakteryzuje się:
dwuczłonową egzekutywą
jednoczłonową egzekutywą
bezpośrednimi i powszechnymi wyborami prezydenckimi
wyborem prezydenta przez parlament
ad ale nie wiem czy coś jeszcze
„Odmiany” modelu parlamentarnego, stanowiące jego realizację systemową to:
system kanclerski
komitetowy
francuski
III RP
Ad na bank, nie wiem jak reszta
Zasada Incompatibilitas:
stanowi bezwzględny wymóg występujący z zasadą podziału władzy zarówno w systemie …….
W systemie III RP nie powinna mieć charaktery bezwzględnego aby nie…. I zdobywania przez nich władzy
Jest bardziej przestrzegana w systemie prezydenckim niż w systemach parlamentarnych…..
Jest bardziej przestrzegana w klasycznym systemie parlamentarnym i systemach zbliżonych …..
Wprowadzenie przez ustrojodawcę kontrasygnaty jako jednej z instytucji funkcjonującej ….
oznacza, że mamy do czynienia z klasyczną postacią systemu parlamentarnego …….
Oznacza, e mamy do czynienia z systemem parlamentarnym, bądź jego modyfikacja
Jest możliwe wyłącznie, jeżeli jest przewidziana dualistyczna egzekutywa
Oznacza wykluczenie odpowiedzialności konstytucyjno - prawnej prezydenta ….. wywołał skutki sprzeczne z prawem
Większość bezwzględna:
polega na tym, że za dana opcją opowiedziała się wiecej niż połowa głosujących
występuje wtedy, gdy za dana opcją głosowało więcej niż wynosi suma głosów oddanych na inną opcję i głosów wstrzymujących się
to synonim pojęcia „większość kwalifikowana”
w myśl konstytucji RP wymagana jest w drugim etapie udzielenie rządowi wotum zaufania
abd na bank
W europejskim modelu kontroli konstytucyjności orzeczenia sądu konstytucyjnego mogą przybierać formę:
ex definitione
explicite
ex nunc
extendendae
Kontynentalny model kontroli konstytucyjności:
ma charakter zdekoncentrowany
ma charakter skoncentrowany
polega na powierzeniu każdemu sądowi rozpatrującemu sprawę, prawa odmow….. niekonstytucyjnośc
polega na powierzeniu funkcji ochrony konstytucyjności jednemu samodzielnemu organowi ………. Sadownictwa powszechnego
Amerykański model kontroli konstytucyjności prawa cechuje się:
abstrakcyjnością w ramach której dopuszczalne są wyjątki na rzecz kontroli konkret…..
abstrakcyjnością niedopuszczającą wyjątków
konkretnością
tym, że przy okazji rozpatrywania przez sąd indywidualnej sprawy - i jeśli jedn…. Bedącego podstawą orzekania - może on pominąć ten akt i stosować normy konstytucyjne
Konstytucyjne zasady podstawowe:
to idee wyrażone w normach konstytucji
to wartości i pojęcia, które stanowią podstawę dla innych norm prawnych i….
to wyznaczone ustawodawcy kierunki, w których powinna zmierzać działalność…. Pociąga sankcji prawnych
stanowią fundament systemu prawnego, politycznego, społecznego i gospodarczego
Zasada jednolitości władzy:
wyraża się w wertykalnej strukturze władzy publicznej
wyraża się w sprawowaniu władzy przez suwerena za pośrednictwem…..
polega na tym, że wszystkie organy państwowe są podporządkowane prezydentowi
polega na tym, że wszystkie organy państwowe są podporządkowane (parlamentowi)
a i nie wiem jak reszta
Przesłanki wprowadzenia do Konstytucji z 1952 r. zasady jednolitości władzy były:
przesłanka narodowościowa, polegająca na tym, aby doprowadzić naród polski do osiągniecia jedności i wewnętrznej…..
przesłanka społeczna, polegająca na tym, aby doprowadzić do osiągnięcia… narodu
przesłanka polityczna, polegająca na tym aby doprowadzić do umożliwienia… PZPR….
Przesłanka instytucjonalna, wynikająca z chęci skupienia władzy państwowej w wybieranych organach władzy z (Sejmem-Sądem) jako organem najwyższym
W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego zasada „podziału władz”:
odnosi się do podziału władzy zwierzchniej/suwerennej narodu, realizowanej przez państwo integralnie jako całość
odnosi się do podziału funkcji państwowych konkretyzujących władzę zwierzchnią
oznacza powierzenie każdej z funkcji wyodrębnionym organom czy grupom organów
jest tożsama z pojęciem „podział władzy”
Funkcja władzy to:
rozdział dóbr materialnych i niematerialnych
rozwarstwienie społeczne, czyli stratyfikacja społeczeństwa na grupy
zapewnienie bezpieczeństwa-ochrona podwładnych przed innymi władcami
zapewnienie ładu przez wprowadzenie i egzekwowanie zasad
Legitymacja władzy:
to m.in. legitymacja sukcesji władzy: normy wskazują jakim sposobem zdobywa się władzę….
to m.in. legitymacja sukcesji władzy: normy określają w jaki sposób, w jaki sposób, jakimi środkami i….
to m.in. legitymacja sprawowania władzy: normy określają w jaki sposób, jakimi środkami…..sprawowana
to m.in. legitymacja sprawowania władzy: normy wskazują jakim sposobem zdobywa…. Sprawność
Wprowadzenie zasady podziału władz uzasadnione jest:
Zamiarem przeciwdziałania nadmiernej koncentracji władzy w ręku jednego pod… nadużyć władzy
Zamiarem stworzenia warunków sprzyjających poszanowaniu praw i wolności…
Chęcią umożliwienia realizacji zasady zwierzchniej władzy narodu
Potrzeba zagwarantowania sprwanego, racjonalnego funkcjonowania państwa….
Sformułowanie art. 2 Konstytucji RP mówiące, iż Rzeczpospolita Polska jest demokratyczna
Rozumieć tak, że RP jest państwem demokratycznym oraz….
Rozumieć tak, że RP odzwierciedla zasady sprawiedliwości
Upatrywać jako zwrot wyrażający zarówno aspekt materialny, jak i formalny
Rozumieć tak, że w RP najważniejsze jest prawo stanowione w drodze demokracji pośredniej i demokracji bezpośredniej
Zasada legalności:
To nakaz przestrzegania prawana etapie tworzenia i jego stosowania
Stanowi ideologiczną postawę do ustanowienia szeregu instytucji i organów, których… jest gwarantowanie przestrzeganie prawa
Wyraża się m.in. w fakcie że egzystencja organu i jego działanie musi znajdować podstawę w prawie
Stanowi (formalny/materialny-nie wiem) aspekt demokratycznego państwa prawnego
Pozytywistyczna koncepcja państwa prawnego opiera się na założeniach:
że źródłem prawa są wyłącznie normy zawarte w oficjalnych tekstach prawa
normy prawne mogą być uchylone wyłącznie przez normy prawne lub przez zastosowanie reguł kolizyjnych
pomimo to tolerowane SA akty (społecznego nieposłuszeństwa), w szczególności, gdy treść norm prawnych. Niesprawiedliwa
sędzia ferujący wyroki może odmówić stosowanie prawa w razie stwierdzenia jego sprzeczności z zasada (umowy) społecznej
Republikańska forma państwa wynika:
z całokształtu zasad ustrojowych i treści Konstytucji RP
z całokształtu cech szczególnych Konstytucji RP
z art. 3 Konstytucji RP
wyłącznie ze wstępu do Konstytucji
Wprowadzenie do Konstytucji RP zasady republikańskiej formy państwa:
nie byłoby możliwe gdyby ustawodawca nie wyraził tej zasady expressis verbis w treści art. 3.
Wyraża się w zastrzeżeniu, że w drodze zmiany Konstytucji nie może zmienić treści w ……. Niezmienny, jako proklamujący Polskę jako res publica
Nastąpiło pośrednio, m.in. dzięki wprowadzeniu określenia, iż ustawa zasadnicza jest Konstytucją
Wynika m.in. z zastosowania nazwy „Rzeczpospolita” na określenie rozdziału I, który określa…..
Konstytucja marcowa z 1921 r. przewidywała:
„władza zwierzchnia w Rzeczpospolitej należy do Narodu”
„władza zwierzchnia w Rzeczpospolitej pochodzi od Narodu”
iż pomiędzy rządzonymi a rządzącymi panuje tożsamość
formy demokracji bezpośredniej odpowiadające idei pierwotnej władzy Narodu
Konstytucja kwietniowa z 1935 r.:
odrzucała koncepcję narodu traktowanego jako źródło władzy
kładła nacisk na państwo, jako najwyższą, nadrzędną formę funkcjonowania społeczności
uznaje naród za pochodna państwa
dawała podstawę do dokonywania oceny jednostki ludzkiej z punktu widzenia dobra państwa
Zasada suwerenności:
cechuje się tym, że władza podmiotu sprawującego władzę jest pierwotna, niezależna i samodzielna -twierdzenie J.J. Rousseau
była nieodzowną zasadą konstytucji Kwietniowej
wyklucza możliwość sprawowania władzy przez przedstawicieli Narodu nawet jeżeli wybrani zostali w wyborach
w Konstytucji RP z 1997 r. wyrażona jest w art. 4.
d na bank, nie wiem czy a też i jak reszta
Elementy ustroju społeczno-gospodarczego, które uwzględnia się przy dokonywaniu analizy ustroju społeczno-gospodarczego poszczególnych państw to:
zakres ingerencji państwa w procesy gospodarcze
regulacja finansów publicznych
system zabezpieczenia społecznego
ochrona środowiska narodowego
Do szerokiego znaczenia prawa konstytucyjnego nie należy:
pozycja państwa w stosunkach wewnętrznych i zewnętrznych-należy
podstawy systemu społecznego-?
zasady tworzenia prawa-należy
sposób i zasady dochodzenia roszczeń przed sądami powszechnymi
Odpowiedzialność konstytucyjna:
może być odpowiedzialnością o charakterze i indywidualnym i solidarnym
może być odpowiedzialnością o charakterze wyłącznie solidarnym
może być odpowiedzialnością o charakterze wyłącznie indywidualnym
jest odpowiedzialnością o charakterze prawno-karnym
cd na bank
Odpowiedzialność polityczna:
jest odpowiedzialnością o charakterze subiektywnym
jest odpowiedzialnością o charakterze obiektywnym-nie
ponosi się przed specjalnie w tym celu powołanym trybunałem
może się wyrażać w konstruktywnym jak i zwykłym wotum nieufności
ad na bank, nie wiem jak c
W systemie prezydenckim mamy do czynienia z:
Odpowiedzialnością polityczną sekretarzy stanu przed parlamentem
odpowiedzialnością polityczną sekretarzy stanu przed prezydentem
odpowiedzialnością polityczną prezydenta przed parlamentem
odpowiedzialnością konstytucyjną prezydenta przed parlamentem
bd na bank
System komitetowy:
nazywany jest również system rządów zgromadzenia
to taki system, w którym głowa państwa nie ma kompetencji w zakresie nominacji członków rządu
to taki system, w którym głowa państwa nie ponosi odpowiedzialności przed parlamentem
to taki system, w którym linie polityki ustala szef rządu
Wybór głowy państwa w wyborach powszechnych:
to cecha charakteryzująca wyłącznie model prezydencki
to cecha charakteryzująca m.in. model prezydencki
to cecha charakteryzująca kanclerski system Niemiec
to cecha charakteryzująca m.in. pewną część krajów „postkomunistycznych”
Konrtasygnata:
gwarantuje to że akt prezydenta będzie ważny
w systemie parlamentarnym zapewnia jednolitość działania dwuczłonowej egzekutywy
w systemie prezydenckim oznacza przejęcie przez sekretarza stanu aktu prezydenta do realizacji
bez względu na system rządów przyjęty przez dane państwo, jest zawsze wymagana wobec wszystkich prezydentów
ab na bank
Europejski system kontroli konstytucyjności odznacza się:
konkretnością za szczególnym uwzględnieniem skargi konstytucyjnej
kategoryczną-bezwyjątkową abstrakcyjnością
abstrakcyjnością z dopuszczalnością skargo konstytucyjnej i pytań prawnych
realnościa
Względność orzecznictwa sądu o nie konstytucyjności aktu:
jest cecha charakteryzującą amerykański model kontroli konstytucyjności
jest cecha charakteryzującą europejski model kontroli konstytucyjności
….i polega na tym że przy wydawaniu orzeczenia sąd pomija….. uznając ją jako nieistniejąca co nie doprowadza jednak do uchylenia
….i polega na tym że stwierdzenie przez kompetentny sąd …….obrotu państwa
Rozdział I Konstytucji:
zawiera katalog zasad o jednorodnym charakterze
można odczytywać jako charakterystykę Rzeczpospolitej stanowiącej specyficzny ….
można odczytywać jako charakterystykę Rzeczpospolitej będącej uczestnikiem stosunków międzynarodowych
zawiera wyłącznie zasady-wartości i zasady-idee
Zasady podstawowe konstytucji
stanowa podstawę, z której można wyinterpretować zasadę postępowania w sytuacji spornej
są równoznaczne z regułami postępowania w konkretnej sprawie
maja w doktrynie ustaloną definicję a ich katalog jest bezsporny i identyczny w każdej konstytucji
mogą stanowić katalog odmienny w ustawach zasadniczych każdego z państw
Pod względem doktrynalnym ideologiczną podstawę zasadę jednolitości władzy stworzył:
Monteskiusz ab trójpodział władz więc nie
John Lock
Jan Jakub Rousseau
Stworzyli jakobińscy republikanie
John Lock:
przewidział podział władz jako zabezpieczenie przed absolutyzmem
zaproponował podział władz na władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą
zaproponował podział władz na władzę ustawodawczą, wykonawczą i federacje
zaproponował podział władzy na dwie izby-parlament składał się z Izby Lordów i Izba Gmin-musi być określone że parlament a nie ogólnie władza
Wprowadzenie zasady podziału władz do aktu konstytucyjnego uzasadnione jest:
zamiarem przeciwdziałania nadmiernej koncentracji władzy w ręku jednego podmiotu władzy, która umożliwiłaby dokonywanie nadużyć władzy
zamiarem stworzenia warunków sprzyjających poszanowaniu praw i wolności obywatelskich
chęcią uniemożliwienia realizacji zasady zwierzchniej władzy narodu
potrzebą zagwarantowania sprawnego, racjonalnego funkcjonowania państwa
zasada podziału władz przyjęta w Konstytucji RP:
oznacza że mamy do czynienia z zasadą równowagi władz, która ma charakter bezwzględny i nie dopuszcza do przewagi kompetencji jednego organu nad innym
oznacza że mamy do czynienia z takim położeniem kompetencji poszczególnych władz, które zapewnia harmonię i równowagę
oznacza że mamy do czynienia z separacją władz
nie zaprzecza takiemu podziałowi kompetencji, który w ramach równowagi dopuszcza przewagę kompetencji jednego z organów państwa
Władza zwierzchnia w III RP należy do:
parlamentu
zgromadzenia naorodowego
narodu
wszystkich osób
Decentralizacja władzy publicznej w RP zapewnia:
system organów państwowych
zasada trójpodziału władz
ustrój terytorialny
ustrój polityczny
Zasad trójpodziału władz odnosi się do:
organów władzy państwowej
organów władzy suwerennej
organów władzy samorządowej
organów władzy wykonawczej
Władza suwerena cechuje się tym że jest:
pierwotna, niezależna i samodzielna
pierwotna, niezależna i względnie nieograniczona
samodzielna i nieograniczona personalnie
niezależna i ograniczona terytorialnie
Konstytucja RP wskazuje na pojmowanie Narodu w znaczeniu:
socjologicznym
aksjologicznym
behawioralnym
politycznym
Odpowiedzialność konstytucyjna:
w systemie Stanów Zjednoczonych przyjmuje postać impeachment
w systemie Wielkiej Brytanii nie dotyczy monarchy
jest przejmowana przez kontrasygnującego wraz z założeniem kontrasygnaty
nie obejmuje prezydenta w systemie parlamentarnej republiki, ponieważ jego akty podlegają obowiązkowi kontrasygnaty
System kanclerski, to taki, w którym:
brak jest kontrasygnaty
występuje konstruktywne wotum nieufności
wprowadzone zostały modyfikacje od systemu parlamentarnego
wprowadzone zostały modyfikacje od systemu prezydenckiego
1. Zasada pomocniczości/subsydiarności:
a. Nie została wyrażona w Konstytucji RP wprost, .. z całokształtu jej regulacji
b. Postulaty??? ze co jednostka potrafi zdziałać ??? lub z własnej inicjatywy, tego nie można jej odebrać na rzecz społeczności
c. Jest zasadą z której wynika funkcjonowanie państwa na zasadzie decentralizacji
d. Umożliwia funkcjonowanie samorządu zarówno terytorialnego jak i zawodowego
2. Zgromadzenie Ogólne Sędziów TK:
a. Stwierdza (?) wygaśnięcie mandatu sędziego TK wskutek jego śmierci
b. Stwierdza (?) wygaśnięcie mandatu sędziego TK z powodu skazania prawomocnym wyrokiem sądu, zrzeczenia się???
c. Zwołuje Prezes TK raz w roku w celu omówienia działalności TK oraz problemów wynikających z jego działalności
d. Dokonuje wyboru kandydatów na stanowiska prezesa i wiceprezesów TK w głosowaniu tajnym
3. Jaką moc prawną mają orzeczenia TK dotyczące (?) zgodności z Konstytucją ??? po wejściu w życie (kontrola zastępcza): (pytanie jednokrotnego wyboru)
a. Powszechnie obowiązujące
b. Obowiązującą wyłącznie organy, których aktów dotyczy
c. Obowiązującą po ich przyjęciu przez Zgromadzenie Narodowe
d. Obowiązującą po ich przyjęciu przez Trybunał Stanu
4. Pytanie prawne:
a. Jest składane (?) do Trybunału Konstytucyjnego przed sąd rozpatrujący konkretną (?) sprawę indywidualnego podmiotu
b. Dotyczy zgodności aktu normatywnego np. z Konstytucją jeżeli od odpowiedzi na pytanie zależy rozstrzygnięcie sprawy toczącej przed sądem
c. Dotyczy zgodności aktu normatywnego np. z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, jeżeli od odpowiedzi na pytanie zależy rozstrzygnięcie sprawy toczącej się przed sądem
d. Jest ??? kontroli konkretnej
5. Skarga konstytucyjna:
a. ??? naruszenia czyichś konstytucyjnych wolności lub praw, z wyjątkiem prawa azylu
b. Zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, które swoim zakresem??? się do sytuacji prawnej i osobistej
c. Przysługuje nie tylko osobom fizycznym ale i osobom prawnym
d. Jest dopuszczalna kiedy skarżący ma interes osobisty, prawny i ??? w usunięciu (?) naruszenia przysługujących mu konstytucyjnych wolności i praw
6. Które z wymienionych źródeł nie jest źródłem prawa powszechnie obowiązującego:
a. Ustawa budżetowa
b. Umowa międzynarodowa
c. Zarządzenie prezydenta RP o publikacji ustawy w dzienniku Ustaw RP
d. Rozporządzenie RM
7. Akty prawa wewnętrznie obowiązującego to:
a. Uchwała Izby Parlamentu
b. Uchwała Rady Ministrów
c. Zarządzenie Rady Ministrów
d. Rozporządzenie Rady Ministrów
8. Zasady podstawowe konstytucji:
a. Stanowią podstawę, z której można wyinterpretować zasadę postępowania w sytuacji spornej
b. Są równoznaczne z regułami postępowania w konkretnej sytuacji
c. Mają w doktrynie ustaloną definicję, a ich katalog jest bezsporny i identyczny w każdej sytuacji
d. Mogą stanowić katalog odmienny w ustawach zasadniczych każdego państwa
9. Prezydent RP jest:
a. Gwarantem ciągłości państwa
b. Najwyższym przedstawicielem RP w stosunkach wew. I zew.
c. Szefem całej egzekutywy
d. Strażnikiem konstytucji RP