Dekantacja oddzielanie cieczy od osadu.emulsje stanowiące układ złożony z dwóch wzajemnie nierozpuszczalnych cieczy, z których jedna rozproszona jest w drugiej w postaci małych kropelek, np. emulsja oleju lub innego tłuszczu w wodzie. Emulsje mogą być stabilne lub niestabilne. Emulsje niestabilne rozdzielają się na części składowe, które tworzą zwykle dwie warstwy Eliutracja nazywamy wielostopniową klasyfikację hydrauliczną w przepływie przeciwprądowym pozwalającą na osiąganie dokładnego rozdziału grup wielkościowych cząstek. Zawiesina lub mieszanina ciał ziarnistych, które mają zostać rozdzielone w urządzeniu wprowadzana jest do pierwszego cylindra, do którego w dolnej części doprowadzana jest ciecz. Prędkość strumienia wody v unoszącego mniejsze ziarna do góry powinna być nieznacznie większa od maksymalnej prędkości opadania u unoszonych ziaren. Powolny ruch cząstek podczas eliutracji pozwala na ich ruch w obszarze laminarnym. Cząstki unoszone do góry spływają rurą przelewową do dołu drugiego cylindra. Filtracja membranowa na zjawisku osmozy, Rozwój jej nalezy zawdzięczać opanowaniu technologii wytwarzania wysoko wydajnych i trwałych membran. różnice pomiędzy filtracja w której cały filtrat przepływa przez przegrodę, a membranowa w której następuje częściowy przepływ filtratu, polegają głównie na braku osadu filtracyjnego na membranach, co jest związane z techniką prowadzenia procesu. Filtry tarczowe W działaniu najbliższe są one modyfikowanym sitom łukowym Srednice tarcz moga wynosić kilka metrów, filtry z wieloma tarczami osiągają powierzchnie ponad 100 m2. Zaleta tych filtrów jest duża powierzchnia i stosunkowo prosta konstrukcja Filtrat odsysany jest przez wał zaś osad zeskrobywany skrobakami. Mają zastosowanie w przemyśle żywnościowym Klasyfikator dwustożkowy opartego na zasadzie eliutracji i osadnika pochyłego. Klasyfikator składa się z dwóch stożków Do stożka zewnętrznego doprowadzana jest ciecz a w dolnej części zbiornika zamocowanego do zewnętrznego stożka umieszczony jest zwór spustowy ciała ziarnistego. W górnej części stożka przelewowego znajduje się koryto przelewowe. Wewnętrzny stożek można opuszczać lub podnosić. Dostarczona w górnej części stożka wewnętrznego zawiesina opada Osadnik o działaniu ciągłym Dobrym przykładem osadnika o pracy ciągłej jest osadnik Dorra cylindryczny, z dnem stożkowym, wyposażony w wolno obracające się grabie, które przesuwają zagęszczony osad, do centralnie umieszczonego urządzenia spustowego. Czysta ciecz jest odprowadzana wylotem przez górną przelewową krawędź zbiornika, przy stałym dopływie zawiesiny. Osadnik o działaniu nieciągłym stosuje się do oczyszczania wody z piasku, do wydzielania krochmalu, W osadniku o działaniu nieciągłym prędkość przepływu cieczy powinna być mniejsza od pewnej prędkości krytycznej po przekroczeniu której następuje porywanie cząstek osiadłych na dnie. Prasy do teksturowania żywności ekspanderami, służą do produkcji rowanych i ekspandowanych wyrobów spożywczych. polega na podgrzewaniu znajdującego się pod cisnieniem materiału do temperatury 100° — 150°. Pod wpływem ciśnienia i wysokiej temperatury materiał uplastycznia się, a w momencie wytłaczania przez matrycę i spadku ciśnienia następuje nagłe odparowanie przegrzanej wody. Prasy granulujace powszechnie granulatorami, mają największe zastosowanie w przemyśle paszowym. mieszanek paszowych o długotrwałym okresie składowania. Prasy formujące dwuwalcowe Prasy składają się z dwóch walców obracających sie współbieżnie z zagłębieniami, w których następuje uformowanie produktu. Maszyny te mają zastosowanie w przemyśle cukierniczym. Pomiędzy walce wprowadza się wyciągnięty sznur masy karmelizo Zaokrqglarka stożkowa Stożek ma na tworzacej podłużne wgłębienia zwiększające wspól czynnik tarcia. Kęs ciasta wlozony do dolnej spiralnej rynny jest obtaczany i po przejściu do okola stożka spada do drugiej rynny, w której zabierany .jest pod górę obracającym się stożkiem Brykietowanie jest to mechaniczne przerabianie zwykle ciał ziarnistych pod wysokim cisieniem, które może dochodzić do 30 MPa, na sprasowane element, przy czym brykietowaniem nazywamy otrzymywanie dużych brył Prasy filtracyjne podwyższonym ciśnieniem stosowanym w tych urządzeniach. Duże powierzchnie płyt w prasach filtracyjnych, nawet przy nieznacznym wzroście ciśnienia wytwarzanego przez pompę dostarczającą filtrat, powodują duze siły rozpierające poszczególne ramy, które muszą być stosunkowo mocno ściśnięte, aby przejac sily pochodzące od ciśnienia. Prasy filtracyjne są elastyczne w stosowaniu mozna je znaleźć w wielu przemysłach. W przemyśle żywnościowym browarnictwie, cukrownictwie i przemyśle olejowy. W prasach otwartych przesącz odprowadzany jest osobno z każdej ramy lub komory, przeważnie do zbiorczej otwartej rynny odprowadzającej. Prasy otwarte stosuje się do cieczy, które mogą stykać się z powietrzem bez obawy zanieczyszczenia. Są prostszej konstrukcji od ram zamkniętych. W prasach zamkniętych przesącz zbierany jest wc wspólnym zamkniętym kolektorze przechodzącym przez wszystkie ramy i odprowadzany zanikniętym rurociągiem. Prasy zamknięte stosuje się do cieczy, które nie powinny stykać się z olw;iii.1 przestrzenią.Filtrację prowadzi się, aż ciśnienie wzrośnie do granicznego. Prasy filtracyjne komorowe płyty są ściskane podobnie, jak w prasach ramowych. Dopływ zawiesiny odbywa sie przez stosunkowo duże otwory umieszczone centralnie lub w okolicy środka płyt. Powierzchnie płyt są również rowkowane, w celu łatwego spływania filtratu. W dolnej części płyt znajdują się otwory do odprowadzenia filtratu. W prasie komorowej otwartej, podobnie jak w ramowej, filtrat może spływać bezpośrednio z każdej z płyt. Przemywanie i usuwa nie osadu również odbywa się podobnie jak w prasie ramowej. Sedymentacja. Zjawisko opadania cząstek ciała stałego rozproszonego w cieczy, zachodzące pod wpływem ciężkości wykorzystywane np. do oddzielania ciał stałych od cieczy. Sedymentację można przyspieszyć, stosując wirówki Wirówki filtracyjne pod wpływem ruchu obrotowego pole działając na powierzchnię dostarczanej zawiesimy, wywołuje bardzo duże ciśnienie powodujące przepływ filtratu przez przegrodę filtracyjną, W wirówce ciecz przepływa od promienia r1, który zależy od konstrukcji wirówki, do promienia r2, który jest promieniem przegrody filtracyjnej. Różnica ciśnień występujących w wirówce jest znacznie większa od ciśnienia wywołanego siłą grawitacji w filtracji pod ciśnieniem słupa cieczy. Wirówki wibracyjne Zawiesina doprowadzona wlotem doplywa do dolnej części bębna, gdzie jest odrzucona na ścianki bębna. filtratracja następuje przez przegrodę filtracyjną, którą mogą stanowić otwory lub szczeliny bębna. Osad zbierający się na wewnętrznej powierzchni stożka gromadzi się na dole. W celu wyrzucenia osadu wirujący bęben wirówki wykonuje dodatkowo ruchy posuwisto zwrotne powodujące przemieszczanie sie osadu Wirówki bezwładnościowe mają wirujący bęben stożkowy , o kącie nieznacznie większym od krytycznego. Zawiesina doplywa wlotem. Podczas praczy wirówki osad samoczynnie zsuwa się po ścianie stożka kąt pochylenia stożka musi być dobrany, ponieważ może nastąpić zatrzymanie lub zbyt szybkie usunięcie osadu. Wirówki chybotliwe precesyjnymi, mają konstrukcję, która pozwala na wykonywanie dwóch ruchów obrotowych. Zawiesina doprowadzana wlotem jest rozprowadzana po stożku wewnętrznym i odrzucana na ściankę bębna filtrującego. bębna powinien być umieszczony możliwie blisko środka wirującej masy, do czego jest potrzebny drugi element stożkowy. Wirówki chybotliwe dobrze nadają się do osadów gruboziarnistych o dużej zawartości ciała stałego w zawiesinie Wirówki pulsacyjne wirówkami z dnem przesuwnym, są rozpowszechnione w przemyśle spożywczym i chemicznym. Zawiesina doprowadzona wlotem jest rozprowadzana wirującym elementem na ścianki bębna. Zbierający się na ściankach osad jest spychany w kierunku otwartej części bębna ruchomym elementem dobrze nadają się do filtrowania zawiesin, których osad wymaga dokładnego przemycia. Przegrody filtracyjne mogą być z blachy perforowanej lub szczelinowe Wirówki ślimakowe wyładunkiem za pomocą ślimaka mają stożkowy bęben o kącie pochylenia mniejszym od krytycznego. Zawiesina doprowadzana nieruchomym wlotem przemieszcza się do obracającej się części stożkowej odrzucającej ją na zewnętrzną powierzchnie bębna. Gromadzący się w bębnie osad jest usuwany za pomocą drugiego, wewnętrznego, bębna stożkowego wirującego z prędkością nieco większą lub nieco mniejszą od bębna filtrującego. Na powierzchni bębna wewnętrznego umieszczone są zwoje ślimaka, który skrobie i usuwa osad z bębna filtrującego. Wirówki z osadem usuwanym ręcznie należą do starszych typów, które obecnie wypierane przez różne wirówki samoczynnie usuwające osad. Ich główna wada polega na konieczności zatrzymania wirówki, oczyszczenia bębna i ponownego uruchomienia. powoduje stosunkowo duże straty czasu efektywnej pracy wirówki i straty mocy. Zaletą tych wirówek jest stosunkowo niska cena. Wirówki z mechanicznym usuwaniem osadu Wirówki należą do okresowych, ponieważ w czasie usuwania osadu nalezy zatrzymać dopływ zawiesiny. Po usunięciu osadu, bez zatrzymywania bebna, wyprowadzane jest urządzenie skrawające-transportujące i wznowione zasilanie wirówki zawiesiną. Wirówki komorowe składa się z kilku odcinków razem połączonych rur o różnej średnicy. W efekcie przy znacznie zmniejszonej wysokości wirówki i powiększonych średnicach odcinków rur otrzymuje się znaczną powierzchnię, na której może osadzać się, przez długi czas i na długiej drodze, ciało stałe z zawiesiny. Bęben podzielony na kilka komór o stosunkowo dużej objętości pozwala na zwiększenie udziału procentowego osadu w zawiesinie lub przy małym udziale osadu na zwiększenie przepustowości wirówki. Wirówki komorowe stosowane są do wstępnego oczyszczania zawiesin o zawartości ciała stałego w granicach od 1% do kilku procentów. Wirówki rurowe mają stosunkowo duży współczynnik rozdziału. Mała średnica wydłużonego bębna pozwala na stosowanie obrotów od 15000 aż do 50000 i uzyskiwanie współczynnika rozdziału do 50000. Stosunkowo długi bęben wirówki wydłuża czas wirowania zawiesiny lub emulsji i dokładny ich rozdział. Wewnątrz bębna znajduje się cylinder lub inne elementy, których zadaniem jest szybkie zrównanie prędkości wirowania dostarczanego medium z obrotami bębna.Wirówki rurowe stosowane są w laboratoriach do rozdziału układu ciecz-ciecz z bardzo małą zawartością ciała stałego, około 1%. Wirówki te mogą pracować w sposób ciągły, ale przy zbyt dużym udziale ciała stałego muszą być zatrzymywane i ręcznie czyszczone. Wirówki dyszowe W wypadku dużej zawartości ciała stałego w zawiesinie (aż do 25%) Bęben wirówki dyszowej jest dwustożkowy. Na obwodzie bębna w miejscu styku dwóch stożków umieszczone są kalibrowane dysze. Podczas wirowania zawiesiny ciało stałe osadza się w miejscu połączeń stożków i jest wyrzucane siłą odśrodkową przez dysze. Otwory w dyszach muszą być dobrane do zawartości ciała stałego Wirówki o pracy ciągłej Zapotrzebowanie przez przemysł na rozdzielanie emulsji o dużej zawartości ciała stałego było przyczyną rozwoju wirówek samooczyszczających się. możliwość usuwania dużej ilości osadu bez zatrzymywania bębna wirówki.Wirówki z talerzami rozdzielającymi Dalsze zwiększanie przepustowości wirówek doprowadziło do zastosowania talerzy rozdzielających, Występowanie ciała stałego w zawiesinie znacznie ogranicza stosowanie wirówek o pracy nieciągłej. Narastanie warstwy osadu na wewnętrznej powierzchni bębna prowadzi do szybkiego zablokowania wirówki wirówki o pracy nieciągłej z talerzami są stosowane do wirowania cieczy o zawartości ciała stałego poniżej 1,0%.Wirówki z ruchomym dnem mają bęben składający się z dwóch stożków, z których dolny stożek, stanowiący dno, umieszczony jest w bębnie cylindrycznym. Dno może się przemieszczać w górę i w dół na głównym wale napędowym. W górnym położeniu dna bęben wirówki jest zamknięty i uszczelniony uszczelką. Podczas pracy wirówki ciśnienie wewnątrz bębna wywołuje siłę, która dąży do odsunięcia dna w dół Wirówki z wyładunkiem ślimakowym Wirówki te służą do rozdziału układu ciecz-ciało stałe o dużej zawartości ciała stałego (do 40%. Wirówka składa się z części cylindrycznej połączonej ze stożkową częścią wewnątrz których znajduje się wirujący bęben wyposażony w ślimak (4) służący do wyładunku ciała stałego. Małe dekantery mogą posiadać tylko część stożkową. Obroty wewnętrznego bębna ze ślimakiem różnią się nieznacznie od obrotów bębna zewnętrznego. Napęd bębna ze ślimakiem odbywa się przez przekładnię planetarną (5). Względny ruch ślimaka w stosunku do bębna zewnętrznego pozwala na przesuwanie odwirowanego osądu do