sciaga zarzadzanie, III rok, notatki, Zarządzanie, zarzadzanie od Dziewczyn

4 Organizacja od jej założenia, bądź powstania przechodzi przeważnie przez kilka wyraźnie rozróżnialnych etapów, które można nazwać cyklami życia organizacji lub fazami jej życia. Najczęściej

przedstawianym modelem jest ogólny model Quinna i Camerona Wyróżnia się w nim 4 podstawowe etapy: fazę przedsiębiorczości, fazę zespołowości zwaną również fazą kolektywności, fazę

formalizacji i sterowania, oraz fazę odnowy inaczej przekształcenia struktur. Taki podział zakłada pomyślną drogę rozwoju organizacji i oczywiście jest pewnego rodzaju uproszczeniem.

W fazie przedsiębiorczości, nazywanej również narodzinami, młoda firma nastawiona jest przede wszystkim na walkę o przetrwanie, czyli utrzymanie się na rynku i uzyskiwanie dostępu do

zasobów. Podmiot jest mały i prosty, zarządzany najczęściej przez jednego człowieka. Strategia, jaka jest realizowana, polega na nastawieniu się na szybkie wykorzystanie pojawiających się szans, na

wejście w niszę. Jest to możliwe głównie dzięki mnogości pomysłów, innowacyjności oraz elastyczności. Cała faza przedsiębiorczości napędzana jest przez 1 osobę, przeważnie właściciela, który ma

olbrzymią siłę przewidywania oraz jest bardzo kreatywny. Na tym etapie firma to „Ja”. Poświęcenie głównej uwagi warunkom zewnętrznym, ciągłe nastawienie na „szybki zysk” przy braku ujednoli-

conych procedur często prowadzi do chaotyczności, improwizacji, wewnętrznych konfliktów i nieporozumień. Najczęstszą przyczyną upadku firmy w 1 fazie jest to, iż szef firmy zbyt długo chce sam

wszystkim kierować, zarządzać bez odpowiednich kadr i zarządu. Źle dzieje się również, gdy organizacja zbyt długo pozostaje w tej fazie i opóźnia przejście do kolejnej fazy. Powstaje wówczas

poważne zagrożenie głębokim kryzysem, czy nawet upadkiem firmy, lub przejęciem jej przez inną organizację. Nie ma jednak określonych reguł, jak długo przedsiębiorstwo może znajdować się na

danym etapie. Niektóre podmioty przez cały czas znajdują się w etapie przedsiębiorczości i ciągle muszą walczyć o przetrwanie.

Kolejnym etapem „życia” organizacji jest faza zespołowości inaczej młodości. Etap ten nacechowany jest wzrostem i ekspansją, elastycznością, adaptacyjnością, szybkością działania, a także inno-

wacyjnością i kreatywnością. Jeśli przedsiębiorstwo rozwija się prawidłowo, następuje szybkie i odczuwalne zwiększenie zysku oraz profesjonalizacja działalności, co często prowadzi do zwiększenia

rozmiarów organizacji. Właściciel-kierownik nie jest już w stanie sam sprawnie zarządzać organizacją, która nie jest już „Ja” ale „My”. Mamy tutaj do czynienia z dużą kolektywnością, doskonalone

są umiejętności pracy w grupie. Pracownicy zaczynają utożsamiać się z organizacją i wspólnie realizować jej cele. Często przyczyną kryzysów na tym etapie rozwoju jest przerost formalizacji wynika-

jące z nadmiernej biurokratyzacji, prowadzący do nie mobilności organizacji, pojawia się paradoks typu: „po co się rozwijać skoro nie ma o tym przepisu”.

W fazie formalizacji (dojrzałość organizacji) następuje stabilizacja obrotów przedsiębiorstwa, jego rozmiarów. Przedsiębiorstwo będące na tym etapie rozwoju ma wypracowaną pozycję na rynku,

czerpie korzyści z osiągniętego poziomu wzrostu. Organizacje takie często mają możliwość rozporządzania znacznymi zasobami, posiadają doświadczona kadrę kierowniczą, a także mają niskie koszty

dzięki ekonomii skali. Następuje formalizacja reguł i zasad, pojawiają się wyspecjalizowane i sformalizowane struktury realizujące konkretne zadania.

Ostatnią fazą tego modelu jest faza odnowy, przekształcenia struktur. Organizacja przełamuje inercję i rutynę nabytą w poprzedniej fazie, podstawowym celem jest przyśpieszenie rozwoju poprzez

rozszerzenie zakresu działania, czyli dywersyfikację. Często w tej fazie odchodzi się od nadmiernej centralizacji oraz od struktur smukłych.

formalizacji i sterowania, oraz fazę odnowy inaczej przekształcenia struktur. Taki podział zakłada pomyślną drogę rozwoju organizacji i oczywiście jest pewnego rodzaju uproszczeniem.

W fazie przedsiębiorczości, nazywanej również narodzinami, młoda firma nastawiona jest przede wszystkim na walkę o przetrwanie, czyli utrzymanie się na rynku i uzyskiwanie dostępu do

danym etapie. Niektóre podmioty przez cały czas znajdują się w etapie przedsiębiorczości i ciągle muszą walczyć o przetrwanie.

jące z nadmiernej biurokratyzacji, prowadzący do nie mobilności organizacji, pojawia się paradoks typu: „po co się rozwijać skoro nie ma o tym przepisu”.

dzięki ekonomii skali. Następuje formalizacja reguł i zasad, pojawiają się wyspecjalizowane i sformalizowane struktury realizujące konkretne zadania.

Ostatnią fazą tego modelu jest faza odnowy, przekształcenia struktur. Organizacja przełamuje inercję i rutynę nabytą w poprzedniej fazie, podstawowym celem jest przyśpieszenie rozwoju

poprzez rozszerzenie zakresu działania, czyli dywersyfikację. Często w tej fazie odchodzi się od nadmiernej centralizacji oraz od struktur smukłych.

14 Harrington Emerson był Amerykaninem szerzącym teorię naukowego zarządzania. Żył on w latach 1852- 1931. Był typowym przedstawicielem nurtu uniwersalistycznego, którego głównymi

przedstawicielami byli Weber i Fayol. Nurt ten brał pod uwagę nie tylko stosunki międzyludzkie, takie jak dbałość o pracownika czy lepsze warunki pracy, ale przede wszystkim potrzeby efekty-

wności i wydajności. Skupiał się w głównej mierze na organizacji procesów zarządzania w gospodarce, administracji państwowej, sądownictwie, szkolnictwie itd.

W 1912 roku Emerson zyskał sławę i uznanie poprzez przysłużenie się teorii organizacji
i zarządzania. Wówczas sformułował on koncepcję dotyczącą wydajności, którą zdefiniował jako "wyrażony w procentach stosunek do pewnego wzorca" lub inaczej jako „ pojęcie ilościowe”.
Emerson wyróżnił przy tym dwa typy organizacji - twórczo-obronna oraz rabunkowo-niszcząca (porównanie do pawianów i wilków), sugerując przejście od gospodarowania
rabunkowo-niszczącego do twórczo-obronnego. To właśnie ono według Emersona pozwala osiągnąć postęp cywilizacyjny. W swojej pracy wymienił dwanaście zasad wydajności jakimi są:

1.Jasno określone cele; 2.Zdrowy rozsądek; 3.Rada kompetentna (fachowa); 4.Dyscyplina; 5.Sprawiedliwe i rzeczowe postępowanie; 6.Niezawodne, natychmiastowe dokładne sprawozdania;

7.Porządek, rozkład przebiegu postępowania; 8.Wzorce i normy fizyczne; 9.Warunki przystosowania, (jako stopniowy postęp); 10.Wzorcowe sposoby działania; 11.Pisemne regulaminy i instrukcje.

12.Nagradzanie efektywności (wydajności). /// Emerson twierdzi, że stosowanie wszystkich powyższych dewiz przyczyni się do prawidłowego, a przede wszystkim sprawnego działania przedsię-

biorstw. Celowo uszeregował powyższe zasady w logicznej kolejności poczynając od kluczowego w jego mniemaniu czynnika jakim są przejrzyście określone cele. Twierdził, że sformułowanie

celu przedsiębiorstwa jest rzeczą bardzo skomplikowaną. Mówił również o regularnym napotykaniu w amerykańskich zakładach pracy ubocznych oraz sprzecznych celów, a także o niepewności

dotyczących głównych celów przedsiębiorstwa. W swojej pracy napisał, że jasne określenie celu jest kluczowym czynnikiem w kierowaniu ludźmi, a tym samym w osiągnięciu wysokiej efekty-

wności. Kolejne zasady pomimo, że mniej ważne w ogromnym stopniu wpływały na wydajność przedsiębiorstwa.

Koncepcje Emersona zdobyły uznanie zarówno wśród praktyków jak i teoretyków. Jest on uważany za prekursora metody zarządzania przez cele ( management by objectives). Ciekawostką

jest, że nie tylko zajmował się teorią naukowego zarządzania , ale również był specjalistą w dziedzinie komunikacji- w latach dwudziestych opiniował projekty warszawskiego metra.