Ubezpieczenia, wykład 8
czwartek, 23 kwiecień 2008
Zasady ubezpieczeń- związane z funkcjonowaniem ubezpieczeń, ale mają charakter wtórny. W im większym stopniu będą spełniane zasady tym lepiej realizowane będą funkcje ubezpieczeń. Zasady określają cechy usługi ubezpieczeniowej, czyli jaka usługa powinna być. Niektóre z zasad (cech) mają charakter postulatywny, a niektóre cechy (zasady) muszą bezwzględnie wystąpić (charakter imperatywny)
Cechy postulatywne:
W im większym stopniu będą realizowane zasady w tym większym stopniu … Gdy ochrona ubezpieczeniowa będzie miała … to będzie …
Cechy imperatywne:
Takie bez których ubezpieczenia stracą sens. Ich realizacja warunkuje społeczny i gospodarczy sens ubezpieczeń, Gdy tych cech nie będzie może spowodować wystąpienie szkód lub nie przyniosą żadnych korzyści.
Zasady ubepzieczeniowe- wymagania stawiane świadczonym usługom ubezpieczeniowym. Podstawowe zasady:
realność
powszechność
pełność
wtórne względem funkcji ubezpieczeń
charakter imperatywny lub postularny
pozostałe zasady:
szybkość wypłaty odszkodowań i świadczeń- można je połączyć z zasadą pełności ochrony ubezpieczeniowej, im szybciej zostanie wypłacone odszkodowanie spowoduje, że nie będzie kosztów i w pełniejszym zakresie będzie szło pokryć szkodę
koncesjonowanie działalności- konieczność uzyskania zezwolenia, musi spełniać wymogi:
formalne (np. plan działalności)
kapitałowe (posiadać w odpowiedniej wysokości środki finansowe środki te nie mogą być obciażone i muszą być przeznaczone na konkretne cele)
osobowe
ograniczenia poza ubezpieczeniowej działalności ZU- ZU może wykonywać tylko działania które ustawa określa jako czynności ubezpieczeniowe, nie może wykonywać innych działań niż w ustawie
nadzór państwa nad działalnością ubezpieczeniową- nad rynkiem ubezpieczeń sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego, dot. otoczenia, w którym dział ZU (zasady od A-D), dotyczy ochrony ubezpieczeniowej (zasady podstawowe od A-C), wszystkie zasady określają system ubezpieczeń gospodarczych
Zasada realności- pewność gwarancji urzeczywistnienia prawa do otrzymywania odszkodowania ubezpieczeniowego, prawdziwa rękojmia tego prawa- wg. Reifela
gwarancje prawne
gwarancje ekonomiczne
Zasada pełności- zapewnienie ubezpieczonym takiego poziomu finansowego wyrównania strat losowych, jaki w danych warunkach jest możliwy do osiągnięcia
aspekty techniczne
aspekty ekonomiczno-prawne
Zasada powszechności- stworzenie takiej organizacji i zasad funkcjonowania ubezpieczeń, aby zabezpieczały każdej zainteresowanej w ubezpieczeniu jednostce możliwości korzystania z tego urządzenia w miarę potrzeb
podmiotowa
przedmiotowa
Zasada realności- o tym, że ochrona ubezpieczeniową jest realna świadczy postępowanie ZU, jeśli ZU będzie chciał „wykręcić się” od zapłaty odszkodowania to nie będzie spełniał zasady realności
Rozpatrując realność ochrony ubezpieczeniowej należy zwrócić uwagę na:
stopień …
pewność otrzymania odszkdowania
Prof. Pokorzyński wg. którego zasadę tę należy rozumieć jako sytuację, w której ubezpieczający może nie popełnić błędu, ani z pkt. ekonomicznego, ani z prawnego może liczyć na to, że strata losowa zostanie my wyrównana zgodnie z warunkami umowy ubezpieczenia.
gwarancje prawne
gwarancje ekonomiczne
a i b muszą występować równocześnie, aby została spełniona zasada realności
Przykładowo brak gwarancji prawnych- brak dochodzenia swoich racji przed sądem, nawet jeśli ZU będzie posiadał środki potrzebne na wypłatę odszkodowania to ZU może nie chcieć go wypłacić.
Ma charakter imperatywny, czyli jeśli ochrona ubezpieczeniowa nie będzie realna to ubezpieczenia stracą swój sens, nie będą związane z celem.
Według Pokorzyńskiego:
Gwarancje prawne:
prawne zabezpieczenie powinno zmierzać do tego, aby chronić ubezpieczonych przed nieprawną odmową wypłaty odszkodowania
powinny chronić przed zwłoka w wypłacie odszkodowania
powinny chronić ubezpieczonego przed zbyt niskim/ niewłaściwym ustaleniem wysokości odszkodowania
Rodzaje gwarancji prawnych:
przepisy prawne powinny przewidywać możliwośc odwołania się do decyzji ZU (a.)
przepisy prawne powinny określać terminy w jakich ZU maja obowiżaek wypłacić odszkodowanie (c.)
w związku z tym powinny występować uregulowania prawne w jakim stopniu ZU powinien ustalić wysokość odszkodowania, metody ustalania …
Unezpieczonemu powinno przysługiwać uruchomienie aparatu sądowego itp.
Rzecznik ubepieczonych…
Gwarancje prawne występijące w PL:
w sposób właściwy traktują …
Komisja Nadzoru Finansowego, który ma prawo kontrolować ogólne warunki ubezpieczenia (ubezpieczenia dobrowolne), KNF kontroluje warunki aby ustrzec przed takim sformułowaniem, które mogłoby się okazać niekorzystne dla … ponadto aby pozbawić ZU ewentualnych korzyści ze skąplikowanego formułowania …
W przypadku gdy w umowie są zawierane inne warunki od ogólnych warunków ubezpieczenia ZU ma obowiązek zwrócić uwagę ubezpieczającemu na te niekorzystne dla niego warunki, powinno to być w formie pisemnej (protokół rozbieżności) i wyznaczenie co najmniej 7 dni na odpowiedz ubezpieczającego.
Termin wypłąty odszkodowań- ZU ma obowiązek wypłacić niesporną kwotę odszkodowania w terminie 30 dni od momentu powiadomienia o szkodzie.
Niesporna kwota odszkodowania- to ZU powinien dołożyć starań, aby te niesporne sprawy wyjaśnić i od wyjaśnienia sporu/ niejasności ma 14 dni na wypłatę odszkodowania. Zasada realności ma w PL swoje odzwierciedlenie.
Gwarancje ekonomiczne:
ZU powinien być gotowy fo wypłaty odszkodowania, czyli powinien posiadać odpowiednio wysoki fundusz przeznaczony na pokrycie roszczeń. Ta odpowiednia zasobność ZU w fundusze przeznaczone na wypłatę odszkodowań/ świadczeń stanowi ekonomiczna gwarancję zasady realności ochrony ubezpieczeniowej.
Nad odpowiednią zasobnością musi czuwać sam ZU oraz Organ Nadzoru , którego zadaniem jest kontrola czy ZU stworzył odpowiednią strukturę finansową, która wykluczałaby możliwość braku pokrycia wierzytelności z tytułu zawartych umów ubezpieczenia oraz wykluczałaby zwłokę w pokrywaniu tych wierzytelności. ZU powinien posiadać płynność finansową oraz wypłacalność.
ZU na środki finansowe z:
składki ubezpieczeniowe- tak aby odpowiednia część była na pokrycie przeszłych zobowiązań . Nad kalkulacją składek czuwa AKTUARIUSZ, czyli specjalista w zakresie problematyki i statystyki ubezpieczeniowej (zbyt wysoka składka może spowodować odpływ klientów, zbyt niska brak środków na wypłatę odszkodowań)
kapitały własne, zapewniają wypłacalność, długoterminowa finansowanie
Kapitał zakładowy- minimalna wysokość w rozporządzeniu MF, jest uzależniona od tego w jakiej formie organizacyjno prawnej prowadzona jest działalność ubezpieczeniowa i zależy również w jakich działach i grupach działalność będzie prowadzona. Wyższym poziomem musza się wykazać spółki akcyjne niż zakłady ubezpieczeń wzajemnych, które maja o 25 % niższe … w zależności czy ZU prowadzi działalność w dziele I czy II to ustalane sa minimalne wysokości: spółka akcyjna 3,2 mln euro, gdy na życie …
ZU po przyjęciu od ubezpieczonego składki, cześć tych środków przeznacza na rezerwy techniczno- ubezpieczeniowe, które w przyszłości będą przeznaczone na wypłatę składki. Aktuariusz je oblicza . Rezerwy techniczno- ubezpieczeniowe są ulokowane - prowadzą działalność inwestycyjno- lokacyjną.
Działalność reasekuracyjna- aby było bezpiecznie to ZU musi prowadzić odpowiednią politykę reasekuracyjną.
Gwarancje ekonomiczne są wzmacniane przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, ale tylko w określonych granicach działa, gdyż występ…
Gwarancje ekonomiczne są wewnętrznie wspierane przez te instytucje.
Zmieniająca się wartość pieniądza w czasie- konieczność zastosowania dodatkowych narzędzi przez ZU.
Narzędzia:
ubezpieczenia na życie- maja charakter długoterminowy, występuje upływ czasu między wpłata składki, a wypłata świadczenia. Dlatego przy urealnieniu świadczenie jest ważne:
postawa urealnienia świadczenia- mogą to być wskaźniki cen /kosztów utrzymania/ wzrostu dochodów, polisy dynamiczne, które charakteryzują się, że w rocznice zakupu polisy ZU oferuje podwyższenie sumy zatem składki ubepieczeniowej, np. o wskaźnik cen/wzrostu dochodów
kto będzie ponosił skutki- konsekwencje urealnienia ponosi ZU- dlatego musi prowadzić odpowiednią działalność lokacyjną, która pomaga pokrywać przynajmniej skutki tego urealnienia. Istnieje możliwość skutków urealnienia na ubezpieczających na miejsce w ubezpieczeniach na życie z ubezpieczeniowym funduszem …