Ćw 4 8.05.2008, studia, Dermatologia


Ćw 4 Dermatologia 8.05.2008

CHOROBY ALERGICZNE

Typy reakcji immunologicznych

V - reakcja typu opóźnionego, komórkowa

Pokrzywka (Urticaria)

Główne czynniki wywołujące pokrzywkę

krioglobulinemia

nowotwory

nadczynność i niedoczynność tarczycy

uogólniona mastocytoza

dziedziczny obrzęk naczynioruchowy

Podział kliniczny pokrzywek

Pokrzywki fizykalne

Pokrzywka kontaktowa

Pokrzywka naczyniowa

Dziedziczny obrzęk naczynioruchowy

Obrzęk naczynioruchowy Quinckego

Atopowe zapalenie skóry-AZS (Dermatitis atopica)

Wyróżniamy trzy fazy choroby

Wszystkim postaciom klinicznym towarzyszy bardzo uporczywy świąd

kryteria rozpoznania

Cechy większe podstawowe

Cechy mniejsze

Leczenie AZS

Leczenie atopowego zapalenia skóry jest trudne ze względu na jego różnorodność kliniczną i etiopatogenetyczną. Powinno być ustalone indywidualnie dla każdego chorego. Nie ma określonych zasad jego prowadzenia i powinno ono uwzględniać obecność następujących objawów:

Wyprysk (Eczema)

Odmiany wyprysku

Wyprysk kontaktowy (contact dermatiitis, contact eczema)

Najczęstsze czynniki wywołujące odczyny alergiczne:


Wyprysk pieniążkowaty (eczema nummulare)

Wyprysk łojotokowy (eczema seborhhoicum)

Wyprysk potnicowy (eczema dyshidroticum)

Wyprysk podudzi (eczema cruris)

Powikłania wyprysku

LASEROTERAPIA W DERMATOLOGII

Laser - urządzenie generujące lub wzmacniające jednolite pole elektromagnetyczne

* źródło energii - prąd elektryczny, światło lub energia chemiczna

* ośrodek laserowy - ciało stałe (kryształ rubinu), ciecz (barwnik rodaminy) lub gaz (dwutlenek węgla)

* rezonator - komora z ośrodkiem laserowym, zwierciadło odbijające 100% promieniowania oraz zwierciadło półprzepuszczalne pozwalające na wydostanie się promieniowania, które tworzy wiązkę laserową

* światło laserowe jest koherentne - cała wiązka ma jednakową długość fali, ten sam kierunek i tą samą fazę

* wiązka koherentna może zostać zogniskowana na małej powierzchni - możliwość uzyskania dużych natężeń napromienienia

* światło powstające w laserze przekazywane jest do tkanek światłowodami lub układem ruchomych zwierciadeł

* średnica plamki wiązki laserowej padającej na skórę decyduje o powierzchni tkanki, na którą oddziałuje

Pojęcia podstawowe:

Natężenie napromieniania - gęstość mocy albo moc na jednostkę powierzchni skóry podczas jednego pulsu naświetlania

Gęstość mocy = moc wyjściowa / powierzchnia przekroju wiązki

Napromienianie - ilość energii padająca na jednostkę powierzchni skóry podczas działania pojedynczego impulsu

Napromieniowanie = Moc wyjściowa lasera x czas naświetlania / powierzchnię przekroju wiązki

* światło laserowe padając na tkankę może być odbite, rozproszone, przewodzone lub absorbowane

* z punktu widzenia dermatologii najistotniejsza jest absorpcja

* cząsteczki absorbujące = chromofory (hemoglobina, melanina, kolagen, woda)

* penetracja światła do skóry jest uwarunkowana wypadkową absorpcji i rozpraszania

Lasery możemy podzielić na dwie grupy:

Grupę niskoenergetyczną stanowią lasery biostymulujące.

Efekty ich działania na układy biologiczne wynikają z wpływu światła na funkcje komórki. Nie wykazują one działania kancerogennego i minimalne działanie termiczne

Pod wpływem ich działania:

Lasery niskoenergetyczne wykorzystywane w dermatologii

dysponują mocą promieniowania 20 -80 mW i nie wywołują destrukcji tkanek w odróżnieniu od laserów wysokoenergetycznych

Należą do nich:

Leczenie:

Dobre efekty obserwuje się też w leczeniu:

Nie wykazano dotąd żadnych ubocznych efektów działania laserów niskoenergetycznych

Rodzaje oddziaływania światła laserowego na tkanki:

* fototermiczne

* fotochemiczne

* ablacja indukowana przez osocze

* fotoablacja

Efekt fototermiczny

* absorbowane fotony zamieniane są na energię cieplną, co powoduje miejscowy wzrost temperatury

* efekt działania ciepła - koagulacja lub odparowanie tkanki i w konsekwencji zniszczenie i zwęglenie tkanki

* powyżej 60oC obserwujemy denaturacje białek i struktur DNA

* powyżej 100oC odparowują woda i tkanki

KLASYFIKACJA LASERÓW

Klasa 1 - systemy o bardzo małej mocy (bezpieczne, nie stanowią zagrożenia dla narządu wzroku)

Klasa 2 - lasery o niskiej mocy emitujące światło widzialne (moc < 1 mW, odruch mrugania zazwyczaj wystarcza dla ochrony oczu; mogą stanowić zagrożenie dla oka przy skierowaniu promienia bezpośrednio na gałkę przez czas dłuższy niż 1000 s)

Klasa 3A - lasery o średniej mocy (długość fali 200 nm - 1 mm; moc < 5 mW; napromienianie < 25 W/cm2; nie stanowią zagrożenia dla nieosłoniętego oka; odruch mrugania wystarcza dla zabezpieczenia w zakresie światła widzialnego; możliwe uszkodzenie oka przy stosowaniu skupiających urządzeń optycznych

Klasa 3 B - lasery średniej mocy (stanowią zagrożenie przy patrzeniu na wprost lub w odbicie promieniowania; moc p< 500 mW; mogą powodować uszkodzenie skóry)

Klasa 4 - lasery o wysokiej moc > 500 mW (zagrożenie dla oka przy bezpośrednim patrzeniu, odbiciu od urządzeń optycznych oraz odbiciu rozproszonym; wiązka skierowana bezpośrednio i jej odbicie od urządzeń optycznych jest zagrożeniem dla skóry; niektóre lasery tej klasy mogą powodować zapłon materiałów łatwopalnych)

BEZPIECZEŃSTWO LASERÓW

* maksymalna dopuszczalna ekspozycja (maximum permissible exposure, MPE) - wartość określająca poziom promieniowania laserowego, na który może być narażony narząd wzroku lub skóra bez wystąpienia działań niepożądanych

* wartości MPE zależą od długości fali, czasu ekspozycji i mocy lasera

* na podstawie MPE dla oka można wyliczyć nominalną odległość zagrożenia dla narządu wzroku (nominal ocular hazard distance, NOHD)

* obszar pracy lasera - przestrzeń wokół włączonego urządzenia laserowego, w której istnieje ryzyko przekroczenia wartości MPE. Inna nazwa - nominalna strefa ryzyka (nominal hazard zone, NHZ)

* najpoważniejsze zagrożenie - uszkodzenie narządu wzroku

* dotyczy pacjenta, lekarza wykonującego zabieg i personelu pomocniczego

* światło w zakresie widzialny i zbliżonym do podczerwieni (780-1400 nm) skupia się na siatkówce i powoduje oparzenie (uszkodzenie siatkówki może być niewielkie (niezauważalne dla chorego), oparzenie plamki żółtej - centralny ubytek w polu widzenia. w skrajnym przypadku - całkowita utrata wzroku)

* konieczność noszenia okularów ochronnych od momentu rozpoczęcia pracy lasera do jego wyłączenia

* okulary muszą być odpowiednio dobrane pod względem gęstości optycznej i pojemności cieplnej do rodzaju lasera

* przy odparowywaniu wody i tkanek znad pola naświetlanego laserem unosi się dym

* ilość dymu zależy od rodzaju i miejsca zabiegu

* w skład dymu oprócz pary wodnej wchodzą fragmenty tkanek o bardzo małej średnicy w postaci aerozolu - uszkodzenie układu oddechowego

* wskazane jest stosowanie wydajnych systemów ewakuacji dymu i wentylacyjnych

Wykorzystanie laseroterapii w dermatologii estetycznej i dermatochirurgii

•modelowanie i wygładzanie skóry (resurfacing)

•usuwanie zmian barwnikowych

•epilacja nadmiernego owłosienia

•usuwanie znamion naczyniowych płaskich

•usuwanie teleangiektazji

•wygładzanie blizn przerostowych i keloidów

•usuwanie brodawek zwykłych i płciowych

IPL-Intense Pulse Light

mechanizm działania

wskazania

CHARAKTERYSTYKA LASERÓW

Laser argonowy

* działa poprzez wytworzenie mikrozatorów z krwinek czerwonych w naczyniach krwionośnych

* zabiegi powtarza się co 6 tygodni, czas trwania zabiegu 10 minut - duży margines bezpieczeństwa

* brak możliwości przewidzenia okresu leczenia - dynamika remisji zmian zależna od ilości naczyń, ich średnicy, głębokości położenia, cech osobniczych

* typowe działania niepożądane - obrzęk i zaczerwienienie skóry oraz pęcherzyki gojące się poprzez stadium strupka bez pozostawienia śladu

* działania niepożądane nietypowe - nierówna powierzchnia skóry („zapadanie się” skóry po zamknięciu naczynia)

* leczenie zmian naczyniowych rozpoczynamy od lasera argonowego i prowadzimy terapię dopóki uzyskujemy efekty, a następnie przechodzimy do lasera barwnikowego, który wnika głębiej

Laser barwnikowy

* laser barwnikowy daje mniejsze odczyny skórne od argonowego

* zabiegi niemniej są bolesne (uczycie kłucia, szczypania, palenia skóry) zwłaszcza w okolicach szczególnie wrażliwych (skrzydełka nosa, powieki)

* naczynia krwionośne dużej średnicy można zamykać również laserem półprzewodnikowym dużej mocy

* wskazania do zastosowania: znamiona naczyniowe płaskie i jamiste, naczyniaki gwiaździste i starcze, teleankiektazje, blizny przerostowe i bliznowce, usuwanie tatuaży

Laser półprzewodnikowy dużej mocy

* stosowany do usuwania zmian i łagodnych nowotworów skóry i błon śluzowych, blizn i bliznowców oraz do zamykania dużych naczyń

* działania niepożądane podobne jak w przypadku lasera argonowego i barwnikowego, jednak większa tendencja do powstawania blizn i przebarwień

* zabiegi zwykle wykonuje się jednorazowo

* występuje konieczność znieczulenia miejscowego(1% lignokaina)

* w uzasadnionych przypadkach stosuje się osłonę antybiotykową i przeciwwirusową (preparaty miejscowe)

Laser neodymowo-jagowy

* emitowana przez laser energia jest dobrze pochłaniana przez białka - efekt głębokiej elektrokoagulacji (strefa destrukcji tkanek jest znacznie większa niż obserwowana klinicznie)

* stosowany głównie w leczeniu łagodnych i złośliwych nowotworów skóry i stanów przednowotworowych zwłaszcza w trudnych lokalizacjach (nos, podudzia). Inne wskazania - brodawki, znamiona komórkowe, kłykciny kończyste, mięczak zakaźny, wrastające paznokcie

* może być wykorzystywany również w usuwaniu głębokich naczyniaków i guzkowych odmian naczyniaków płaskich

Lasery helowo-neonowy i helowo-kadmowy

* lasery niskoenergetyczne

* stosowane w leczeniu:

- owrzodzeń

- odleżyn

- trudno gojących się ran

- trądzik zwykły

- trądzik różowaty

Laser CO2

* stosowany do usuwania blizn, zmarszczek, zmian pigmentowych, tatuaży

* po zakończeniu zabiegu pozostaje skóra pozbawiona naskórka lub jego części - narażenie na czynniki infekcyjne i alergeny

* konieczna osłona antybiotykowa i przeciwwirusowa

* zmiana opatrunku co 4-5 dni przez 2 tygodnie od zabiegu

* naskórkowanie trwa oko. 2 tygodnie, po nim obserwuje się różowe przebarwienie utrzymujące się 2-6 miesięcy

* konieczna fotoprotekcja (minimum 6 miesięcy)

* zabiegi wykonywane są w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym

* powtórzenie zabiegu najwcześniej po roku

* zogniskowany promień o przekroju 0,2 mm posiada zdolność cięcia skóry - tzw. skalpel świetlny

* niezogniskowane światło laser przekroju 2 mm usuwa tkanki chorobowe w sposób warstwowy

* szeroka gama zastosowań: znamiona naskórkowe, raki podstawno- i kolczystokomórkowe, keloidy, , usuwanie brodawek, blizn potrądzikowych i tatuaży, leczenie przerosłych postaci trądzika różowatego

Laser diodowy do epilacji

* stosowany do usuwania zbędnego owłosienia, w niektórych przypadkach przebarwień skóry

* światło lasera nagrzewa włos do temperatury 75oC, co uszkadza mieszek włosowy

* zabieg powinien być wykonany minimum 3 razy, co wynika z faz wzrostu włosa (usuwamy włosy będące w fazie wzrostu)

* najskuteczniej w kombinacji biała skóra - czarny włos

* warunek powodzenia - pacjent nie może być opalony - w przeciwnym przypadku nie usuwamy włosa, tylko parzymy skórę

* zabieg może być bolesny, wskazane znieczulenie (np. krem EMLA)

* odczyn po zabiegu - obrzęk i zaczerwienienie skóry ustępuje po 1-3 dniach

* rzadko obserwuje się poparzenie skóry z wytworzeniem pęcherzyków, które goją się poprzez stadium strupka. Mogą pozostawiać odbarwienia lub brązowe przebarwienia skóry ustępujące w większości po ok. roku

* po zabiegu włosy w przeciągu 2 tygodni same wychodzą

* powtórzenie zabiegu w momencie, gdy nowe włosy zaczną pacjentowi przeszkadzać

WYMOGI ZABIEGOWE

* pacjent w chwili zabiegu nie powinien przechodzić infekcji

* skóra powinna być wolna od zmian zapalnych i nieuszkodzona mechanicznie

* pacjent nie może przyjmować leków światłouczulających

* nie wskazane jest stosowanie makijażu i używanie kosmetyków przed zabiegiem

* opalenizna jest względnym przeciwwskazaniem (w zależności od natury zabiegu)

* w wybranych przypadkach wskazana jest depilacja w miejscu zabiegu

8



Wyszukiwarka