Wykładowca: dr n. med. A. Bandyra

Wykład z dni 09-10.10.2010
(sobota i niedziela)

Zaliczenie - 28 listopada 2010 rok. Test na około 20 pytań + 2-3 pytania opisowe.

Temat: Traumatologia narządu ruchu

Podział pourazowych uszkodzeń narządu ruchu

• Zamknięte urazy tkanek miękkich (stłuczenie) - są to urazy mimo wszystko dosyć kłopotliwe i szkodliwe, ze względu na swoją rozległość i możliwości występowania

• Rany

• Złamania

• Skręcenia

• Zwichnięcia

Stłuczenia
Uszkodzenia podskórne tkanek z rozerwaniem naczyń i wylewem krwawym. Mogą być bardzo rozległe i głębokie. Obejmują najczęściej skórę, tkankę podskórną i mięśnie.

Rany

• Pourazowe i urazowe uszkodzenia skóry i tkanek pod skórą leżących

• Podział: cięte, tłuczone, szarpane, miażdżone, kłute, kąsane, postrzałowe

• Rany mogą być powierzchowne i drążące

• Każda rana pourazowa jest pierwotnie zakażona co stanowi o zagrożeniu jej gojenia

• Szczególnie niebezpieczne są rany drążące do stawu lub kości -> możliwość wywołania zapalenia tkanki kostnej

Złamania

• Pourazowe przerwanie ciągłości kości

• Szpara złamania może przebiegać przez cały przekrój kości lub tylko jej część (nadłamania, pęknięcia)

• Złamanie może wystąpić z przemieszczeniem lub bez przemieszczenia w zależności od siły lub wielkości urazu

Rodzaje złamań

• Poprzeczne

• Skośne

• Spiralne

• Z rozkawałkowaniem odłamów

Złamania niecałkowite

• Nadłamania (kręgi, kość piętowa)

• Pęknięcia: kości płaskie (czaszka, łopatka)

• Złamania pozostawieniem nie rozerwanej okostnej (tzw. złamanie zielonej gałązki)

Złamanie z przemieszczeniem

• Bez przemieszczenia

• Do boku przyśrodkowe

• Do boku ze skróceniem odłamów

• Z wydłużeniem odłamów i skręceniem obwodowego

• Ustawienie kątowe

Mechanizm złamania

• Bezpośredni - złamanie następuje poprzecznie lub z wolnym odłamem w postaci klina

• Pośredni - w wyniku działania sił: zginających, skręcających, zgniatających, pociągających

Mechanizm skrętny

• Na kość działają odległe, przeciwstawne siły, praktycznie: jeden z końców jest unieruchomiony a drugi okręca się wokół niego

• Spiralna linia złamania

Awulsje - mechaniczne pociąganie

• Oderwanie guza kulszowego u młodej tancerki

• Mechanizm: zbyt szybki lub o zbytnim zakresie ruch pociągania mięśnia przez przyczep na kość

Urazowe złuszczenie nasady

a) działanie siły urazu prostopadłej do osi długiej kości - rokowanie dobre

b) siła skośna - rokowanie niepewne

c) siła wzdłuż kości - rokowanie złe

To co u młodego powoduje złuszczenie u nasady u dorosłego może doprowadzić do złamania.

Skręcenie stawów

• Mechanizm pośredni urazu

• Uszkodzenie torebki włóknistej i błony maziowej (przy uszkodzeniach naczyń krwiak, przy obrażeniach mniejszych wysięk śródstawowy)

• Uszkodzenie więzadeł

Zwichnięcie stawów

• Pourazowe uszkodzenie stawu z całkowitą trwałą lub chwilową utratą łączności powierzchni stawowych

• Rozległość zwichnięcia (przemieszczenie płaszczyzn względem siebie) zależy od siły urazu, a przemieszczenie od kierunku działającej siły

Powikłanie przy zwichnięciach

• Uszkodzenie nerwów i naczyń

• Złamanie stawowe (lub śródstawowe)

Gojenie złamań

• Okres zapalny - 1-3 dni, jest to okres wstępnego uprzątania uszkodzonych tkanek

• Okres „miękkiej” kostniny - 2-3 tygodnie

• Okres „twardej” kostniny - 3-4 miesiące

• Okres „przebudowy” kostnej - miesiące - lata

Zrost opóźniony, staw rzekomy

Przyczyny:

• Nieprawidłowe unieruchomienie złamania

• Przyczyny ogólnoustrojowe (np. w jamistości rdzenia)

• Miejscowe warunki upośledzonego ukrwienia jednego z odłamów

Staw rzekomy piszczeli

• Brzegi odłamów poszerzone, wykazują silne zagęszczenie kostne oraz zarośnięcie jamy szpikowej

Pourazowy zespół Sudecka

• Plamisty zanik kostny występujący niemal wyłącznie w stopie, rzadziej w ręce, po urazach związanych z uszkodzeniem naczyń i nerwów

• W okresie I zaburzeń troficznych (silny obrzęk, ból i zaczerwienienie), w RTG zanik kostny (po tygodniach a nawet miesiącach)

• W II okresie: przerostowy zanik kostny

Gdy wystąpią pierwsze objawy (symptomy) należy rozpocząć natychmiastowo leczenie farmakologiczne.

Pourazowe odczyny okostnowe

• Częste, mają charakter dziobów kostnych

• Skostniały krwiak podnosi okostną i osteoblasty wytwarzają dodatkową formę kostną

Skostnienie pourazowe

• Skostnieniu ulega tkanka łączna tworząca przegrody międzymięśniowe

• Najczęściej kostnieje mięsień czworogłowy i przywodziciele uda

• Typowe dla pacjentów nieprzytomnych w okolicach złamań

• Operacja daje średnie wyniki, gdyż po usunięciu skostnienia dochodzi do powstania krwiaka i tworzy się nowe skostnienie

• Konieczna trahyterapia

Złamania przeciążeniowe - przewlekłe

• Powstają po przekroczeniu właściwej dla danej kości granicy jej wytrzymałości

• Wywoływane mikro-urazami związanymi często z wykonywanym zawodem czy uprawianym sportem

• Kości strzałkowe czy śródstopia są najczęściej zagrożone

• Występują tu mikrozłamania z wytworzeniem kostnienia

• Najczęściej II, rzadziej III czy IV kość śródstopia, kości podudzia.

Temat: Dokumentacja fizjoterapeutyczna

Niezbędna jest do:

• Oceny wstępnej pacjenta, stanowi istotny element ustalenia diagnozy i zaplanowania leczenia

• Analizy przebiegu choroby w czasie i oceny stosowanego leczenia

• Stanowi dowód prowadzonego leczenia, co jest istotne ze względów formalno-prawnych

• Jest podstawą do prowadzenia badań naukowych

Dokumentacja dotycząca diagnozy prowadzonego leczenia

• Wywiad
  - dotyczący okoliczności wystąpienia choroby, przebieg choroby w czasie
  - dotychczasowe leczenie

Badanie przedmiotowe

• Ocena chodu:
  analiza chodu ze zwróceniem uwagi na jego tempo, miarowość, symetrię, czasokres i sposób wykonywania kolejnych faz chodu - ewentualnie określenie rodzaju chodu patologicznego

• Badanie laboratoryjne chodu - platforma tensometryczna, analiza komputerowa

• Ocena sylwetki (postawy ciała)

• Badanie odcinkowe
  - długości kończyn, kręgosłupa
  - symetrie
  - obwody
  - odchylenia od stanu prawidłowego, opis deformacji

• Zakres ruchu w stawach (należy sprawdzić to na początku i na końcu leczenia)
  - ruch czynny - ma troszkę mniejszy zakres jak ruch bierny
  - ruch bierny

• Badanie siły mięśniowej
  - Test Lovetta - jest obecnie najbardziej rozpowszechnioną metodą subiektywnej oceny siły mięśniowej. Opiera się na badaniu ręcznym poszczególnych mięśni w określonych pozycjach i przy określonym ruchu. W każdym ruchu jest jeden mięsień, który głównie za tę czynność odpowiada. Poprzez odpowiednią pozycję izoluje się go od innych mięśni synergistycznych.
  Lovett rozróżnia następujące stopnie siły mięśnia:
  0º - to brak czynnego skurczu mięśnia.
  1º - ślad czynnego skurczu mięśnia.
  2º - wyraźny skurcz mięśnia i zdolność wykonania ruchu przy pomocy i odciążenia odcinka ruchomego.
  3º - zdolność do wykonywania ruchu czynnego samodzielnego z pokonaniem ciężkości danego odcina
  4º - zdolność do wykonania czynnego ruchu z pewnym oporem
  5º - prawidłowa siła, tj. zdolność wykonywania czynnego ruchu z pełnym oporem.
  Skala ta może być wyrażona w procentach i wtedy: 
  0º  = 0%
  1º = 10%
  2º = 25%
  3º = 50%
  4º = 75%
  5º = 100%
  Wyniki badania siły mięśni notuje się na specyficznym formularzu (Mz/Szp. 35 lub PDN 761-XI/58) Dla dokładniejszej oceny siły mięsni stosuje się stopnie pośrednie 2+, 3- wówczas gdy siłę oceniamy jako wyższą od 1º a mniejszą od następnego.

• Karty badania dla określonych schorzeń
  - skolioz
  - mięśniowego porażenia dziecięcego - m. p. dz.
  - karta uniwersalna

Badanie dodatkowe

• Metody fotometryczne badania postawy
  - Metoda Moire'a - analiza odbitego światła pleców
  - ISIS (Integrated Shape Imaging System) - Zintegrowany System Obrazowania Kształtów

• Podometria - badani kształtu stóp podczas stania

• Tomografia komputerowa - badanie aktywności grzbietu (kamera na podczerwień wykazuje różnice aktywności

• Obrazowanie USG

• Obrazowanie tomograficzne

- Trójwymiarowa tomografia komputerowa (TK) - dla kości
- rezonans magnetyczny (MR) - dla mięśni

Dokumentacja terapeutyczna

• Konspekty ćwiczeń (od których się powoli odchodzi)

• Karty ordynacyjne

Konspekty ćwiczeń

• Rodzaj ćwiczeń (indywidualne, zespołowe)

• Lista kolejnych ćwiczeń
  - Pozycja Wyjściowa (PW)
  - ilość powtórzeń określonego ruchu
  - tempo ćwiczeń
  - uwzględnienie rozgrzewki, ćwiczeń rozluźniających i oddechowych

Karta ordynacyjna

• Indywidualne zestawienie wydawanych zabiegów - rozliczane przez płatnika

Temat: Bóle kolana

Kolano to największy i najbardziej złożony staw. Najczęściej u młodych osób powodem bólu są urazy sportowe oraz zapalenie kaletki przedrzepkowej. U osób starszych ból powoduje choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego oraz zapalenie kaletki „gęsiej stopki”.

Urazy kolana u młodych dorosłych

• Najczęstszymi przyczynami poważnych uszkodzeń kolana są ich skręcenia

• Najczęściej spotykane to pęknięcie łękotki i rozerwanie więzadła krzyżowego przedniego

• Nierzadkie są również uszkodzenia więzadła krzyżowego tylnego oraz więzadła bocznego

Najczęstsze objawy uszkodzeń

• Ostry silny ból, po którym pojawia się obrzęk kolana oraz trudności w poruszaniu się i przenoszeniu na nie ciężaru ciała

• W przypadku pęknięcia więzadła pacjenci mogą słyszeć lub poczuć „trzask” w kolanie

• Urazy łąkotek są trudniejsze do rozpoznania tylko na podstawie badania klinicznego. Ostateczne ich zdiagnozowanie wymaga zastosowanie MR i/lub artroskopii.

Leczenie:

• Chirurgiczna naprawa więzadeł

• Usunięcie uszkodzonego fragmentu łąkotki

Zapalenie kaletki przedrzepkowej

• często występuje u młodych dorosłych i w wieku średnim

• zwykle wywoływane urazem kolana lub częstym klękaniem

• niekiedy może być spowodowane przez dnę lub zakażenie

• często ustępuje po wypoczynku i usunięciu przyczyny

Chondromolacja rzepki (zespół przedniego bólu kolana)

• chondro - chrząstka; malacja - uszkodzenie

• przewlekły ból zlokalizowany w przedniej części stawu kolanowego, powiększający się po długim siedzeniu lub chodzeniu po pochyłej powierzchni czy schodach

• występuje najczęściej u kobiet w wieku 15-35 lat

• dochodzi do rozmiękczenia i zmian zwłóknieniowych powierzchni stawowej rzepki oraz do rozwoju zmian zwyrodnieniowych stawu rzepkowo-udowego

• pacjentów z tymi dolegliwościami można podzielić na dwie grupy:
  - bez uchwytnej przyczyny
  - grupę z nieprawidłowym położeniem osi rzepki

• mimo, że objawy przedłużają się, bóle nie są ostre

• zaleca się ograniczenie aktywności i fizykoterapię

• jeśli objawy choroby są ostre i nie odpowiadają na leczenie zachowawcze oraz występuje zaburzenie ustawienia rzepki, często jest zalecane boczne uwolnienie rzepki i debridement (oczyszczenie)

Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego (gonarthrosis)

• bardzo częsta choroba, zwłaszcza u kobiet w średnim i podeszłym wieku

• czynniki ryzyka:
  - wiek
  - otyłość
  - przebyty uraz kolana
  - rodzinne predyspozycje do choroby zwyrodnieniowej stawów

• chorobę charakteryzuje stopniowe pojawienie się i narastanie bólu kolana, który często występuje po obciążeniu oraz sztywności zwłaszcza po okresie bezruchu

• zwykle z czasem zajmuje również drugi staw kolanowy

• zwykle rozwija się w przyśrodkowym przedziale stawu udowo-piszczelowego, wywołując szpotawe zniekształcenie kolana albo w bocznej części stawu rzepkowo-udoweg0 lub też w obu strukturach

Rozpoznanie

• poszerzenie zarysów stawów kolanowych, obecność trzasków bez obecności zapalenia

• RTG

Leczenie

• Początkowo zachowawcze: ćwiczenia mięśnia czworogłowego, fizykoterapia, leki przeciwzapalne i przeciwbólowe, redukcja masy ciała

• W zaawansowanych stadiach choroby leczenie operacyjne

• Możliwe zabiegi to osteotomia (zwłaszcza przy kolanie szpotawym czy koślawym), protezoplastyka i artreodoza stawu kolanowego (artros - staw; deza - usztywniać)

Temat: Łokieć

Ból

• Bóle łokcia są zjawiskiem powszechnym

• Zakres ruchu łokcia od 0^o do 145^o

• Zwykle są następstwem zapalenia nadkłykcia bocznego lub przyśrodkowego („łokieć tenisisty” lub „golfisty” albo zapalenie kaletki wyrostka łokciowego)

• Rzadziej ból rzutowany z okolicy szyi lub barku albo też wywołany stanem zapalnym stawu łokciowego

Łokieć tenisisty

• Zapalenie nadkłykcia bocznego, występuje u 1-3% populacji bez względu na płeć

• Najczęściej występuje między 40 a 60 rokiem życia (rzadko poniżej 30 r. ż.)

• Rozwija się podstępnie i nie ma związku z urazem czy określonym rodzajem aktywności, choć często występuje u osób, które uprawiają dyscypliny sportu, w których używa się rakietek

• Ból ma największe nasilenie w okolicy nadkłykcia bocznego, ale może też promieniować w dół ramienia

• Upośledzona jest czynność chwytania

• U sportowców modyfikacja lub usunięcie szkodliwej techniki oraz odpoczynek mogą powodować wycofanie się objawów

• U pracowników fizycznych ulgę mogą przynieść unikanie przez pewien czas forsownej formy aktywności, chociaż nie zawsze jest to możliwe

Leczenie

• Opaska lub szyna unieruchamiająca przedramię

• Ultradźwięki

• Iniekcje kortykosterydów (substancje przeciwzapalne i przeciwobrzękowe)

• W przypadkach utrzymujących się dolegliwości wskazane leczenie operacyjne

Łokieć golfisty

• Łokieć rzucającego, pojawia się rzadziej

• Ból lokalizuje się w okolicy nadkłykcia przyśrodkowego, w miejscu wspólnego przyczepu zginaczy

• Postępowanie podobne jak w przypadku łokcia tenisisty

Zapalenie kaletki łokciowej

• Obrzęk i wysięk do kaletki wyrostka łokciowego jest częsty u parkieciarzy i innych osób u których powtarzają się urazy tylnej powierzchni stawu łokciowego

• Obrzęk kaletki często występuje w reumatycznym zapaleniu stawów (mogą mu towarzyszyć guzkowate twory na bliższe części przedramienia)

• Powiększona kaletka nie daje dolegliwości i jest jedynie problemem kosmetycznym

• W przypadku dołączenia się infekcji kaletki pojawia się ból, niezbędne są drenaż kaletki i antybiotykoterapia

Choroba zwyrodnieniowa stawu łokciowego

• Stosunkowo rzadka, najczęściej występująca u pracowników fizycznych

• Może być wtóra wobec przebytych urazów łokcia

• Rzadko występują wskazania do wykonania protezoplastyki ponieważ wymagania chorych co do wyników operacji przekraczają korzyści uzyskane z wymiany stawu

Reumatoidalne Zapalenie Stawu (RZS)

• Zapalenie może dotyczyć jednego lub obu stawów łokciowych

• Bolesne ograniczenie ruchomości, utrwalona deformacja zgięciowa; może być ograniczenie pronacji i supinacji

• We wczesnych stadiach RZS pomagają iniekcje steroidów i leczenie farmakologiczne

• W zaawansowanych zmianach można rozważać wykonanie protezoplastyki stawu

Gruźlica stawu łokciowego

• Atakuje głównie alkoholików, narkomanów i zarażonych wirusem HIV

• Obecnie b. rzadka

• Charakteryzuje się znacznym obrzękiem łokcia ze znacznymi miejscowymi zanikami mięśni

• Konieczna precyzyjna diagnostyka i biopsja błony maziowej, aspiracja płynu stawowego

Skostnienia pozaszkieletowe

• Najczęściej po złamaniach nadkłykciowych i zwichnięciach łokcia

• Zwykle powstają na bazie krwiaków które tworzą się w mięśniu ramiennym pokrywającym przednią powierzchnię stawu łokciowego

• Mogą wystąpić po zbyt intensywnej fizjoterapii!!!

Postępowanie w skostnieniu pozaszkieletowym

• Rozpoznanie we wczesnym stadium: unieruchomienie łokcia celem zminimalizowania masy tworzącej się skostnień

• W dalszej kolejności, jeśli zmiana jest nieaktywna kilka miesięcy, można ją wyciąć i zastosować pooperacyjnie jedną dawkę radioterapii, aby zapobiec nawrotom

Temat: Nadgarstek

Test skriningowy

• Pacjent ma ścisnąć dłonie razem i unieść łokieć do płaszczyzny horyzontalnej

• Najczęściej po złamaniu Collesa

• Wyprost zgięcia grzbietowego nadgarstka - 75^o

• Zgięcie dłoniowe: test skriningowy

• Wyprost dłoni - 75^o

Nadmiernej ruchomości stawów towarzyszy:

• Zespół Ehlersa-Danlosa (zespół papierowej skóry)

• Zespół Marfana

• Wrodzona łamliwość kości

• Odchylenie promieniowe 20^o

• Odchylenie łokciowe 35^o

Powikłania po złamaniach Collesa

• To najczęstszy tym złamania

• Poza początkowym osłabieniem nadgarstka częstymi dolegliwościami są utrwalone zniekształcenia, ograniczenia ruchomości i ból

• Częste zniekształcenia: odchylenia promieniowe ręki i wystawianie kości łokciowej

Inne powikłania

• Późne przerwanie ścięgna prostownika długiego kciuka, nawet kilka m-cy po urazie

• Zespól Sudecka: znaczny obrzęk nadgarstka, ręki i palców; sztywność palców, odwapnienie kości nadgarstka

Postępowanie

• Akceptacja niewielkiej pozostałej deformacji i sztywności

• Przerwanie ścięgna prostownika długiego kciuka - leczenie operacyjne

• Zespół Sudecka - intensywne kinezy i fizykoterapia oraz farmakoterapia

Gangliony - torbiel

• Bardzo często powstają w okolicy nadgarstka

• Mogą mieć połączenie ze stawami nadgarstka lub pochewką ścięgna

• Etiologia torbieli jest nie do końca poznana. U niektórych osób można wiązać ją z przebytym urazem

• Histologicznie: śluzowa degradacja kolagenu i tkanki łącznej

Leczenie

• Zachowawcze: aspiracja torbieli + ewentualne podanie kortykosteroidu

• Wycięcie ganglionu

Choroba de Quervaina

• Zapalenie pochewki ścięgna odwodziciela długiego i prostownika krótkiego kciuka

• Występuje w wieku średnim (30-50 r.ż), częściej u kobiet

• Objawia się bólem po promieniowej stronie nadgarstka pojawiającym się w trakcie wykonywania różnych czynności

• Występuje tkliwość i niekiedy obrzęk pochewek ścięgien zajętych przez proces chorobowy

Postępowanie

• Zmniejszenie aktywności, zastosowanie szyny, miejscowe podanie kortykosteroidu

• W przypadkach nieustępowania dolegliwości - leczenie operacyjne: przecięcie bocznej ściany pochewki

Zespół cieśni nadgarstka

• Najczęściej spotykana neuropatia uciskowa

• Wywołuje ją ucisk nerwu pośrodkowego po dłoniowej stronie nadgarstka

• Pojawia się najczęściej u kobiet w średnim wieku, zazwyczaj obejmuje dominującą rękę

• Często związany z przeciążeniem, np. u muzyków i osób używających klawiatury komputerowej

• Charakterystyczne objawy: bolesności pojawiające się w nocy i zaburzające sen

• Występuje od kciuka do połowy czwartego palca

• Zmiany mogą obejmować ubytki czucia w obszarze zaopatrywania przez nerw pośrodkowy

Leczenie

• Stosowanie szyny nadgarstkowej, zwłaszcza w nocy

• Często dobre reakcje po miejscowych iniekcjach kortykosteroidów

• W przypadkach opornych na ww. leczenie: odbarczenie chirurgiczne, zwłaszcza w przypadku zaników mięśni (przecięcie troczka zginaczy, który tworzy dach kanału nadgarstka - zmniejsza ucisk na nerw pośrodkowy)

Temat: Stopa

Urazy tkanek miękkich stawu skokowego:

• Występują bardzo często (skręcenia)

• W stanach ostrych istnieje duża trudność w różnicowaniu ich ze złamaniem kości bez przemieszczenia

• Często konieczne jest wykonanie RTG

• Uraz supinacyjny

• Uraz probacyjny

Uszkodzenia bocznej grupy więzadeł

• Najczęstsza grupą uszkodzeń stawu goleniowo-skokowego

• Zwykle leczone jest zachowawczo: uszkodzenia I i II stopnia uniesienie, ucisk, oziębienie, NLPZ (Niesteroidowe Leki Przeciw Zapalne); III stopień unieruchomienie w opatrunku gipsowym lub Cortezie - RICE (Relase, Ice, Compression, Elevation - Rozluźnienie, Ochłodzenie, Ucisk, Uniesienie)

• W przypadkach późno zdiagnozowanych przy obecności niestabilności stawu celowe jest leczenie chirurgiczne

Uszkodzenia więzadła trójgraniastego (stożkowego)

• Jest to bardzo mocna struktura

• Zwykle podczas urazu dochodzi do oderwania fragmentu kostki przyśrodkowej

• Samo więzadło rzadko ulega przerwaniu

• Przerwaniu więzadła towarzyszyć może złamanie kostki bocznej

Nieprawidłowe leczenie powtarzających się skręceń stawu goleniowo-skokowego

• Może być przyczyną utrzymującej się niestabilności stawu skokowego

• Jest jednym z powodów rozwoju artrozy tego stawu

Patologia ścięgna Achillesa

• Jest rezultatem nadmiernego, powtarzalnego przeciążenia ścięgna, które przekracza jego zdolności regeneracji

• Są to tzw. tendinopatie, których przyczyną mogą być:
  - zapalenie ścięgna
  - zmiany zwyrodnieniowe
  - zapalenie pochewki ścięgna

• Zmiany w obrębie ścięgna Achillesa często obserwuje się pośród sportowców (biegacze, skoczkowie, piłkarze, tenisiści, tancerze baletowi)

• W ostrych przypadkach dochodzi do postępującego osłabienia zgięcia podeszwowego stopy, a także do nagłego przerwania ścięgna

Leczenie

• Ograniczenie aktywności ścięgna

• Ćwiczenia rozciągające ścięgna

• Masaż

• Ultradźwięki

• Kortezy

• Jeśli brak skutku: leczenie operacyjne przez usunięcie zwłóknień i rekonstrukcję lub naprawę uszkodzonego ścięgna

Ostre urazowe przerwanie ścięgna Achillesa

• Występuje w wyniku nagłego podeszwowego zgięcia stopy w przypadku osłabionego ścięgna przez proces zapalny lub zmiany zwyrodnieniowe pojawiające się w wieku średnim

• Leczenie operacyjne

• Alternatywnie: unieruchomienie w opatrunku gipsowym lub Cortezie

Zapalenie obwodowego przyczepu ścięgna Achillesa

• Dotyczy samego przyczepu do kości piętowej

• Pojawia się w średnim wieku, najczęściej u osób z nadwagą

• Jest zazwyczaj leczone zachowawczo

Zmiany zwyrodnieniowe stawu goleniowo-skokowego

• Zwykle są wtórne, najczęściej po przebytych złamaniach lub jałowej martwicy kostno-chrzęstnej kości skokowej

Paluch koślawy

• Pojawia się w okresie dorastania głównie u dziewcząt, podczas gwałtownego wzrostu stop oraz wskutek stosowania zbyt małego, niewygodnego obuwia na wysokim obcasie

• Do powstania zniekształcenia może przyczynić się dziedziczenie, krótka i szpotawa pierwsza kość śródstopia

• Pod wpływem ucisku obuwia w obrębie głowy I kości śródstopia tworzy się wyniosłość (bunion), która często ulega stanom zapalnym

• Paluch przemieszcza się do boku i uciska pozostałe palce

• II palec ulega przemieszczeniu i jest uciskany przez obuwie, co powoduje powstanie bolesnych odcisków

Leczenie

• Operacyjne kilkadziesiąt sposobów operowania

Zapalenie ścięgna podeszwowego

• Bardzo częsta choroba u osób w wieku średnim i podeszły

• Bolesna, zapalna zmiana dotycząca przyczepu rozcięgna podeszwowego od kości piętowej

• Czynniki predysponujące to otyłość, płaskostopie, zawód wymagający częstego chodzenia

• Objawia się bólem zlokalizowanym pod piętą, nasilającym się podczas stania i chodzenia

Leczenie

• Odpoczynek

• Wkładki wspierające łuk stopy

• Obuwie korekcyjne zmniejszające obciążenie bolesnego obszaru

• Miejscowe stosowanie kortykosterydów (nie więcej jak 3x na dobę)

• Operacyjnie

Metatersalgia

• Ból zlokalizowany pod głowami śródstopia

• Dotyczy głównie kobiet w średnim wieku i jest związany z płaskostopiem poprzecznym

• Objawy występują przy długotrwałym przebywaniu w pozycji stojącej oraz przy nadwadze

• Typowe jest osłabienie mięśni wewnętrznych

Leczenie

• Usuwanie odcisków

• Stosowanie wkładek odciążających głowy kości śródstopia

• Przy większych deformacjach - leczenie operacyjne

Temat: Bóle barków (NIEDOKOŃCZONY)

Ruchomość zgięcia do przodu - 0o - 170o

Wyprost - 0o - 60o

Zgięcie i przewodzenie w płaszczyźnie poziomej 0o - 140o

Najczęstsze przyczyny bólu barków

• Bóle okołostawowe

• Zapalenie ścięgien stożka rotatorów

• Rzadziej zlepne zapalenie torebki stawowej

• Inne patologiczne zmiany w obrębie stożka rotatorów:
  - rozerwanie
  - ostre zwapniające zapalenie okołostawowe
  - zespól zderzenia

---