13. Migracje- główne przyczyny i konsekwencje (tabelka od Falkowskiego )

Migracja- oznacza wędrówkę, przemieszczenie, a więc zmianę pobytu i miejsca zamieszkania,

• emigracja - odpływ ludności na dany obszar

• imigracja- napływ ludności na dany obszar
  Osoby migrujące dzieli się na :

• emigrantów -którzy opuszczają dotychczasowe miejsce pobytu.

• imigrantów- którzy przybywają do nowego miejsca osiedlenia

• repatriantów -którzy w sposób zorganizowany są przesiedleni do nowych miejsc zamieszkania

• reemigrantów -którzy powracają do pierwotnego miejsca pobytu po okresie nieobecności

Migracje ludności najczęściej rozpatruje się według czterech kryteriów:
1) zasięgu geograficznego
2) trwałości
3) motywów
4) kierunku
Ze względu na zasięg geograficzny migracje dzieli się na miedzy państwowe (zewnętrzne) i wewnętrzne; te pierwsze mogą mieć charakter wewnątrz kontynentalny lub między kontynentalny.
Ze względu na motywy wyróżnia się migracje: ekonomiczne związane z poprawą warunków życia oraz pozaekonomiczne, do których zalicza się migracje polityczne, religijne, rasowo-etniczne, rodzinne i społeczne.

Coraz częściej przyczyną migracji staja się względy ekologiczne; ludzie kierują się do miejsc o mniejszym stopniu dewastacji środowiska naturalnego.
Ze względu na trwałość wyróżnia się migracje stale, okresowe i sezonowe.

• stałe podejmowane są z zamiarem pozostania na zawsze bądź przynajmniej bez zamiaru powrotu w możliwym do przewidzenia czasie.

• okresowe dokonywane zwykle w celach zarobkowych, mają miejsce wtedy gdy migrant wyjeżdża z zamiarem powrotu bez względu na późniejsze okoliczności i zmianę decyzji. Zamykają się one w cyklu kilkuletnim.

• sezonowe charakterystyczne dla wielu regionów związane są one na ogół ze spiętrzeniem się prac w rolnictwie i przemyśle przetwórczym lub np. obsługą wzmożonego ruchu turystycznego, a więc w cyklu rocznym.

Duże znaczenie ma saldo migracji czyli różnica między liczbą imigrantów, a liczbą emigrantów, oraz natężenie migracji, mierzone zwykle wskaźnikiem przemieszczeń na 1000 mieszkańców. Źródłem danych o ruchu wędrówkowym są spisy powszechne oraz bieżąca rejestracja meldunkowa i graniczna.

Przyczynami migracji :

wypychające	ciągnące
ekonomiczne i demograficzne	ubóstwo, bezrobocie, niskie płace, wysoki przyrost naturalny, brak opieki zdrowotnej, braki w systemie edukacji		perspektywa wyższych zarobków, poprawy standardu życia, rozwój osobisty luz zawodowy
polityczne	konflikty, korupcja, łamanie praw człowieka,		poczucie bezpieczeństwa, wolność polityczna,
społeczne i kulturowe	dyskryminacja wynikająca zw etnicznych, religijnych		łączenie rodzin, migracje do krajów przodków, brak zjawiska dyskryminacji

Konsekwencje migracji:

11. Bilans płatniczy (od Falkowskiego)

• Zestawienie wszystkich transakcji dokonywanych miedzy rezydentami krajowymi a zagranicą w danym okresie, najczęściej jednego roku.

Rezydent- osoba lub podmiot prawny zamieszkały na stałe na obszarze danego kraju. Osoba czasowo przebywająca za granicą (turyści. dyplomaci itp.)

Znaczenie bilansu płatniczego:

Bilans płatniczy jest swoistym narzędziem , które przy zastosowaniu techniki księgowych pozwala określić sytuacje finansową kraju „na styku” z otoczeniem zewnętrznym.

Struktura bilansu płatniczego;

1. Bilans obrotów bieżących (rachunek bieżący)

2. Bilans obrotów kapitałowych (rachunek kapitałowy i finansowy)

3. Bilans obrotów wyrównawczych (oficjalne aktywa rezerwowe)

4. Saldo błędów i opuszczeń

Bilans obrotów bieżących:

• Bilans handlowy- różnica między eksportem a importem danego państwa.

• Bilans usług- zestawienie płatności z tytułu obrotów usługami między rezydentami krajowymi a zagranicą

• Bilans procentów i dywidend

• Bilans transferów

Bilans obrotów kapitałowych:

• Rachunek kapitałowy- obejmuje transfery kapitałowe o charakterze bez zwrotne przeznaczenie na finansowanie środków trwałych.

• Rachunek finansowy- obejmuje zestawienie trzech grup aktywów i pasywów finansowych: inwestycji bezpośrednich, inwestycji portfelowych oraz pozostałych inwestycji. W skład tych ostatnich wchodzą przede wszystkim kredyty zagraniczne udzielane i uzyskane przez rezydentów danego kraju.

Bilans obrotów wyrównawczych:

• Obejmuje zmiany stanu oficjalnych rezerw danego kraju w walutach wymienialnych i specjalnych prawach ciągnienia i złocie.

Saldo błędów i opuszczeń:

• Wynika z transakcji niezarejestrowanych lub nieprawidłowo ujętych w sprawozdaniu banków.

14. Rola ceł i narzędzi poza i parataryfowych w polityce handlowej (od Falkowskiego)

Narzędzia parataryfowe:

• Wszelkiego rodzaju bariery z reguły związane z działaniem mechanizmu cenowego, które nie będąc cłami wywołują skutki analogiczne do skutków ceł.

• Zwiększają ceny importowanych towarów, a tym samym obniżają ich konkurencyjność na rynku wewnętrznym danego kraju.

• Mogą uzupełniać bądź zastępować cła.

Rodzaje narzędzi parataryfowych:

Opłaty wyrównawcze- są różnicą niższą ceną towaru importowanego a wyższą ustaloną i gwarantowaną przez państwo , ceną wewnętrzną tego samego towaru produkowanego w kraju.

Opłaty fiskalne- Są one stosowane wobec towarów nie produkowanych w kraju importera w celu zwiększenia dochodów budżetowych. W zakres towarów objętych opłatami fiskalnymi wchodzą w pierwszej ko1ejności towary luksusowe o niskiej elastyczności popytu.

Opłaty specjalne- Mogą one pełnić różne funkcje, a wiec zwiększać dochody budżetowe, chronić bilans płatniczy, zwiększać popyt na substytuty krajowe itp.

Podatki wewnętrzne- Są to podatki pośrednie. Cechą podatków pośrednich jest to że wlicza się je do ceny. Im podatek jest większy tym cena jest wyższa. Wprowadzamy je aby zmienić konkurencyjność
towarów importowanych w stosunku do polskich towarów.

Depozyty importowe - są to wpłaty przez importera, na specjalny nie oprocentowany rachunek, określonej sumy pozostającej w proporcji do wartości importu. Po pewnym czasie
suma ta jest zwracana

Kontyngenty taryfowe - zgoda państwa na przywóz bezcłowy tylko określonej liczby

towarów. Każdy następny towar poza ten limit musi być normalnie oclony.

Bariery techniczne - wprowadza się określone przepisy i normy ograniczające import.

Preteksty są różne, np.
wzrost ochrony zdrowia
ochrona środowiska naturalnego
względy bezpieczeństwa

Narzędzia pozataryfowe

• inne niż cła i narzędzia parataryfowe bariery w handlu międzynarodowym, których funkcją jest bezpośrednie ograniczenie obrotów towarowych z zagranicy

Rodzaje:

1. Zakaz eksportu i importu (embargo)

2. Ograniczenia ilościowe (kontyngenty)- określenie przez państwo wolumenu importu lub eksportu, który nie może być przekroczony w skali roku (lub innym okresie). Ograniczenia ilościowe mogą być stosowane w dwóch formach:
   - kontyngenty globalne - są ustalane autonomicznie przez rządy i wyrażane w maksymalnych wielkościach importu poszczególnych towarów ze wszystkich krajów lub pewnej ich części
   - kontyngenty bilateralne- są uzależnione o ustępstw partnera, z natury nie ulegają zmianie w czasie

3. Licencje importowe i eksportowe- są to zezwolenia wydawane przez władze państwowe przedsiębiorstwom na przywóz/ wywóz określonej ilości konkretnego towaru.

4. Dobrowolne ograniczenia eksportu- wprowadzone jest przez kraj zmniejszający swój wywóz.

5. ograniczenia dewizowe - całkowicie lub częściowe zniesienie swobody obrotów dewizowych z zagranicą, wyróżniamy dwa rodzaje niewymienialności: ·- niewymienialność wewnętrzna-, gdy osoby, przedsiębiorstwa i instytucje danego nie mają swobody wymiany swojej waluty wewnętrznej na waluty obce
   - niewymienialność zewnętrzna - gdy osoby, przedsiębiorstwa i instytucje zagraniczne nie maja zezwolenia na wymianę waluty wewnętrznej danego kraju na inne waluty.

6. zakupy rządowe - rząd często preferuje towary krajowe nawet, gdy są droższe od towarów przywożonych z zagranicy

7. przepisy domieszkowe - wymóg, aby w składzie towarów podlegających wymianie zawierały się określone surowce określone przez importera

8. reguły pochodzenia- reguły określające, jaka część wartości produktu sprzedawanego na warunkach preferencyjnych musi być dodana na obszarze danego ugrupowania.

---