Dr Małgorzata Hybka
Interpretacje przepisów prawa podatkowego
interpretacje dotyczą:
przepisów ustaw podatkowych,
postanowień ratyfikowanych przez RP, umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez RP innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej.
Przepisów aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych.
Dzielimy je na:
interpretacje ogólne,
interpretacje indywidualne (na nich się skupiamy).
Interpretacje indywidualne
Kto wydaje? Minister właściwy ds. finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego.
Wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych.
Interpretacje indywidualne wraz z wnioskiem o wydanie interpretacji, po usunięciu danych identyfikujących wnioskodawcę oraz inne podmioty wskazane w treści interpretacji, są niezwłocznie zamieszczane w BIP.
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy jest właściwy do wydania interpretacji indywidualnej, jeżeli wnioskodawca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w województwie: kujawsko-pomorksim, podlaskim, pomorskim, warmińsko-mazurskim lub zachodniopomorskim
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach jest właściwy do wydania interpretacji indywidualnej, jeżeli wnioskodawca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w województwie: małopolski, opolskim, podkarpackim, śląskim lub świętokrzyskim
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu jest właściwy do wydania interpretacji indywidualnej, jeżeli wnioskodawca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w województwie: dolnośląskim, lubuskim, wielkopolskim i od 01.01.2009 łódzkim.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie jest właściwy do wydania interpretacji indywidualnej, jeżeli wnioskodawca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w województwie: lubelskim, mazowieckim oraz jeżeli wniosek złożony został przez osobę posiadającą miejsce zamieszkania lub siedzibę poza terytorium RP lub jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej organu według zasad określonych w rozporządzeniu.
O właściwości wymienionych dyrektorów izb skarbowych do wydania interpretacji w indywidualnych sprawach decyduje w przypadku osób fizycznych - miejsce zamieszkania osoby fizycznej.
Obowiązki podmiotu składającego wniosek o indywidualną interpretację
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej zobowiązany jest do złożenia oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, że elementy wniosku nie są przedmiotem:
toczącego się postępowania podatkowego,
kontroli podatkowej,
postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej,
oraz, że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej.
Skutki złożenia fałszywego oświadczenia
W razie złożenia fałszywego oświadczenia wydana interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych.
Składający oświadczenie może ponieść z tytułu złożenia fałszywego oświadczenia odpowiedzialność na podstawie art. 233 § 1 kodeksu karnego (kara pozbawienia wolności do lat 3)
w celu uzyskania pisemnej indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego należy
wypełnić druk ORD-IN (dostępny w każdym US oraz na stronie www.mf.gov.pl),
dołączyć oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem:
- toczącego się postępowania podatkowego,
- kontroli podatkowej,
- postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej,
oraz, że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej,
przesłać wypełniony wniosek na adres do korespondencji właściwego organu,
wnieść opłatę w wysokości 40 złotych (od dnia 20 września 2008 roku) od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku do, do kasy organu właściwego do wydania interpretacji indywidualnej lub na jego rachunek (opłata ta stanowi dochód budżetu państwa).
Zwrot nienależnej opłaty na wniosek w sprawie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego
Jeżeli:
wnioskodawca wskutek pomyłki wniesie opłatę za większą liczbę stanów faktycznych, zdarzeń przyszłych, niż przedstawił we wniosku
dyrektor izby skarbowej odmówi wszczęcia postępowania w trybie art. 165a Ordynacji podatkowej (żądanie zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub jakichkolwiek innych przyczyn
brak tekstu
Termin zwrotu nienależnej opłaty - nie później niż w terminie 7 dni
Uzupełnienie opłaty - uiszczono mniej niż powinno, uiszczono opłatę za niższą liczbę zdarzeń.
Procedura załatwiania wniosków o wydanie interpretacji w indywidualnej sprawie.
Organ upoważniony do wydania interpretacji wyda interpretację bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku.
Do tego terminu nie wlicza się:
terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego dla dokonania określonych czynności (art. 139 par 4 OP) np. terminu do usunięcia braków we wniosku np. brak własnego stanowiska w sprawie,
okresów zawieszenia postępowania,
okresów opóźnień spowodowanych z winy wnioskodawcy )np. niezłożenie dodatkowych wyjaśnień na prośbę organu) lub z przyczyn niezależnych od organu.
Co zawiera interpretacja indywidualna?
Ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny.
Uwaga: organ wydający może odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.
W razie negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy interpretacja indywidualna zawiera wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym.
Interpretacja indywidualna zawiera pouczenie o prawie wniesienia skargi do Sądu Administracyjnego. Prawo zaskarżenia dotyczy interpretacji wydanej w niezgodności z prawem.
Zaskarżenie interpretacji indywidualnej
Interpretacje stanowią inne (niż decyzje, postanowienia) akty z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa.
Stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenia, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, przewidziany w ustawie Ordynacja podatkowa.
Stosownie do art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, jeżeli ustawa nie przewiduje środków zaskarżenia w sprawie będącej przedmiotem skargi, skargę można wnieść po uprzednim wezwaniu na piśmie właściwego organu - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł dowiedzieć o wydaniu aktu lub podjęciu innej czynności - do usunięcia naruszenia prawa.
Skargę do WSA wnosi się w dwóch egzemplarzach w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi)
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi)
Czym skutkuje niewydanie interpretacji indywidualnej w terminie?
Niewydanie interpretacji w ustawowym terminie skutkuje tym, że w dniu następującym po dniu, w którym upłynął termin wydania interpretacji, uznaje się, że została wydana interpretacja stwierdzająca prawidłowość stanowiska wnioskodawcy w pełnym zakresie.
Postawienie wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji bez rozpatrzenia
Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej pozostanie bez rozpatrzenia, jeżeli:
nie zostały spełnione wymogi określone w ustawie )nie przedstawiono stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz nie przedstawiono własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu)
Uwaga: w toku postępowania organ podatkowy wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku.
W sprawie pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie.
Inne organy wydające interpretacje indywidualne
Wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta lub marszałek województwa.
Terminy stanowcze w świetle prawa
Terminy stanowcze są wyróżniane w klasyfikacji rodzajów terminów z punktu widzenia skutków wywoływanych poprzez ich niedotrzymani, i tak terminami stanowczymi określane są terminy których niezachowanie rodzi określone skutki prawne.
Terminy prawa podatkowego
W prawie podatkowym rozróżniamy:
terminy prawa materialnego,
terminy prawa procesowego.
W przypadku terminów procesowych podatnik (jednostka) ma możliwość obrony przed negatywnymi skutkami ich uchybienia (może wystąpić o przywrócenie terminu) Terminy procesowe (proceduralne) określają sposób postępowania stron w celu realizacji prawa materialnego. Terminy procesowe to okres do dokonania czynności procesowej przez podmioty postępowania (organ podatkowy, stronę) lub uczestników postępowania.
Przykłady:
dokonanie czynności procesowej przez organ podatkowy - np. termin załatwienia wniosku.
dokonanie czynności procesowej przez stronę lub przez uczestnika postępowania - np. termin do złożenia odwołania.
Terminy prawa materialnego
Terminy prawa materialnego są nie przywracalne.
Są to terminy, w których może nastąpić ukształtowanie praw lub obowiązków jednostki w zakresie zobowiązań podatkowych.
W przypadku nie zachowania terminu materialnego brak jest możliwości wnioskowania o ich przywrócenie np. złożenie zeznania podatkowego po terminie.
Uwaga: w przypadku, gdy nie upłynął termin np. do złożenia deklaracji podatkowej, podatnik może wnioskować o jego odroczenie (art. 49 Ordynacji podatkowej)
Terminy prawa określone w dniach
Jeżeli początkiem terminu określonego w dniach jest pewne zdarzenie, przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się dnia, w którym zdarzenie nastąpiło. Upływ ostatniego z wyznaczonych liczby dni uważa się koniec terminu.
Przykład:
Prawo do złożenia odwołania od decyzji określającej przysługuje w terminie 14 dni od daty jej doręczenia. Decyzja doręczona 1 września 2008 r. (poniedziałek) Odwołanie należy złożyć najpóźniej 15 września 2008 r. (poniedziałek).
Decyzja doręczona 6 września 2008 r. (sobota) Termin 14 dni upływa w 20 września 2008 r. (sobota) Jeżeli ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy. Wobec faktu, że sobota jest dniem ustawowo wolnym od pracy dla organów podatkowych termin do złożenia odwołania upływa w poniedziałek 22 września 2008 r.
Terminy prawa określone w tygodniach
Terminy określone w tygodniach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim tygodniu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu.
Przykład: wyznaczono termin tygodniowy, a zdarzenie będące początkiem jego biegu miało miejsce w piątek, to ostatnim dniem terminu będzie także piątek.
Uwaga: na regulacje w Kodeksie pracy - w okresie wypowiedzenia obejmujący tydzień lub jego wielokrotność kończy się w sobotę (art. 30 § 21 K.P.) np. pracownik złożył 2-tygodniowe wypowiedzenie 8 września 2008 r. (poniedziałek), umowa rozwiąże się z dniem 27 września 2008 r. (sobota).
Terminy określone w miesiącach
Terminy określone w miesiącach określone w miesiącach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi, terminu, a dyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca.
Przykład 1. Stosownie do art. 17a ustawy o podatku od spadków i darowizn podatnicy podatku są obowiązani złożyć, w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Przy nabyciu w drodze dziedziczenia (art. 6) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku (uprawomocnienia orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku).
Orzeczenie uprawomocniło się np. 5 sierpnia 2008 r. to ostatnim dniem terminu zgłoszenia nabycia spadku będzie 5 luty 2009 r. orzeczenie uprawomocniło się 31 sierpnia 2008 r. to ostatnim dniem terminu zgłoszenia nabycia będzie 29 luty 2009 r.
Terminy prawa określone w latach
Terminy określone w latach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim roku, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim roku nie było (np. 29 luty) w dniu który poprzedzałby bezpośrednio ten dzień (będzie to wówczas 28 luty) - dotyczy to postępowań.
ALE UWAGA - przykład
Źródłem przychodów jest m na podstawie art. 10 ust 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, m. in. odpłatne zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, jeżeli nie następuje ono w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tego lokalu. Data nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego 15 stycznia 2006 r. Pięcioletni termin należy liczyć od końca roku kalendarzowego 2006 . Termin pięciu lat upływie z dniem 31 grudnia 2011 r. Zatem sprzedaż mieszkania np. w styczniu 2012 nie będzie już podlegała opodatkowaniu.
Zachowanie terminu
Termin uważa się za zachowany jeżeli przed jego upływem pismo zostało:
wysłane za pomocą komunikacji elektronicznej za poświadczeniem przedłożenia, do organów podatkowych lub do jednostki informatycznej obsługi administracji podatkowej
nadanie w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego (PP są) albo złożenia w polskim urzędzie konsularnym
złożone przez żołnierza lub członka załogi statku morskiego w dowództwie jednostki wojskowej lub kapitanowi statku
złożenie przez osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego
złożenie przez osobę aresztowaną w administracji aresztu śledczego
Przywrócenie terminu
Ustawodawca przewidział instytucję procesową, mającą na celu ochronę strony czy uczestnika postępowania przed negatywnymi skutkami uchybienia terminu do dokonania czynności procesowej.
Instytucje przywrócenia terminu stosuje się do terminów procesowych.
Ustawa tanowi, że w razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na wniosek zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. O braku winy można mówić w przypadku stwierdzenia, że dopełnienie obowiązku było niemożliwe z powodu ciężkiej przeszkody nie do przezwyciężenia (np. choroba) tj. że strona nie mogła tej przeszkody usunąć nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku, a przy tym powstała ona w czasie biegu terminu do dokonania czynności procesowej.
Wniosek o przywrócenie terminu
Wniosek w sprawie przywrócenia terminu należy wnieść w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi. Termin do wniesienia żądania przywrócenia uchybionego terminu jest terminem zawitym. Oznacza to, że jeżeli wniosek w sprawie przywrócenia terminu zostanie złożony po upływie 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi, to przywrócenie terminu do złożenia takiego wniosku jest niedopuszczalne.
Jednocześnie z wniesieniem podania należy dopełnić czynności, dla której był określony termin np. : złożyć odwołanie od decyzji.
Przed rozpatrzeniem podania o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania lub zażalenia organ podatkowy pierwszej instancji na żądanie strony m może wstrzymać wykonanie decyzji lub postanowienia.
Ordynacja podatkowa i prawo dewizowe - 5 listopad 2010 r.
1