2. Tw. o trzech siłach:
Trzy nierównoległe do siebie działające w jednej płaszczyźnie pozostają w równowadze wtedy i tylko w tedy gdy tworzą układ zbieżny a ich kierunki tworzą trójkąt zamknięty. P1=P2+P3
3. Tw. Varignona:
Suma momentów sił układu zbieżnego względem dowolnego punktu jest równa momentowi wypadkowej tego układu względem punktu ∑ni=1r∙∑Pi=r∙W
4. Para sił:
Układ dwóch sił równoległych P' = −P, P' = P nie leżących na jednej prostej nazywamy parą sił. Odległość między siłami nazywamy ramieniem pary sił.
Aby pary sił działające w jednej płaszczyźnie na ciało sztywne znajdowały się w równowadze, suma momentów tych par musi
się równać zeru.
5. Moment sił względem punktu: Mo=r∙F
Moment sił względem osi: M=r∙P , moment ten jest wektorem swobodnym do płaszczyzny π czuli ma kierunek prostej l
10. Kinematyczne równania ruchu:
x=x(t). y=y(t). z=z(t)
11. Prędkość
v=lim Δr/Δt = dr/dt = r' prędkość zawsze jest styczna do toru i zawsze jest wektorem v=x'i+y'j+z'k v=√(x')2+(y')2+(z')2
12. Przyspieszenie
a=lim Δv/Δt = dv/dt = r'' przyspieszenie nigdy nie jest styczne do toru chyba że jest linią prostą v=x''i+y''j+z''k v=√(x'')2+(y'')2+(z'')2
13. Przyspieszenie styczne i normalne:
as=dv/dt - przyspieszenie styczne
an=v2/ρ - przyspieszenie normalne
14. Droga: s= t1∫t2Vdt
18. Rodzaje ruchów bryły sztywnej:
l. ruch postępowy - to taki ruch w którym dowolna prosta sztywno związana z tą bryłą zajmuje położenie wzajemnie równoległe (3 stopnie swobody).
2. ruch obrotowy - to taki ruch bryły w którym dowolne dwa punkty bryły są nieruchome, prosta przechodząca przez dwa punkty to oś obrotu (1 stopień swobody).
3.ruch płaski - to taki ruch bryły w którym dowolny przekrój tej bryły płaszczyzną zajmuje położenie równoległe i jest równoległy do pewnej stałej płaszczyzny zwanej kierującą (3 stopnie swobody).
4. ruch kulisty - to taki ruch bryły w którym bryła porusza się dookoła nieruchomego punktu bryły (3 stopnie swobody).
5. ruch ogólny -jest to złożenie ruch postępowego i kulistego.
19 . Ruch postępowy bryły sztywnej:
v=dro/dt=vo a=d2ro/dt2=dvo/dt=ao
- wszystkie punkty bryły sztywnej w ruchu postępowym mają te same prędkości vo i przyśpieszenia ao w tej samej chwili czasu.
- tory wszystkich punktów bryły mają ten sam kształt.
- dla opisu ruchu postępowego bryły wystarczy podać równanie ruchu jednego punktu bryły, np. początku ruchomego układu współrzędnych O'.
20 . Ruch obrotowy bryły:
ω=dφ/dt ε=dω/dt=d2φ/dt2 v=ω×r' a=ε×r'+ω×(ω×r')
a=ε×r'+ω(ω∙r')-ω2r'
21. Prędkość kątowa:
Prędkość kątowa jest równa kątowi zakreślonemu podczas ruchu podzielonemu przez czas.
22. Przyspieszenie kątowe, ε, wielkość pseudowektorowa charakteryzująca zmiany prędkości kątowej ω bryły sztywnej lub punktu materialnego.
Przyspieszenie kątowe określone jest równaniem:
23. Prędkość liniowa punktu, a prędkość kątowa bryły.
24. Prędkość i przyspieszenie bryły w ruchu płaskim.
v=vo+ω×r' a=ao+ε×r'+ω(ω∙r')-ω2r'
25. Twierdzenie o rzutach prędkości dwóch punktów bryły poruszającej się ruchem płaskim.
Tw. o trzech rzutach - jeśli bryła znajduje się w ruchu płaskim to rzuty prędkości 2 dowolnych punktów A i B na łączące je proste są równe.
Taki punkt należący do bryły lub leżący poza nią który w pewnej chwili ma prędkość 0 nazywa się chwilowym środkiem obrotu (punkt C). Przy pomocy chwilowego środka obrotu możemy znaleźć prędkość punktów posługując się wzorem v=ω×CA. Wektor prędkości kątowej jest zawsze taki sam i jest jeden dla wszystkich punktów bryły.
26. Chwilowy środek obrotu.
Patrz 25.
33. Ruch złożony punktu.
34. Prędkość bezwzględna
Prędkość w ruchu obrotowym unoszenia
Prędkość w ruchu względnym (prostoliniowym )
36. Przyspieszenie Coriolisa.
Przyspieszenie Coriolisa równe jest podwojonemu iloczynowi wektorowemu prędkości kątowej układu ruchomego i prędkości względem punktu A. pc=2ω×vr. Przyspieszenie Coliolisa nie występuje gdy ruchem unoszenia są ruchy: prostoliniowy, harmoniczny prosty i postępowy (ၷ= zero),gdy wektor prędkości kątowej jest równoległy do wektora prędkości względnej oraz gdy prędkość względna jest równa zeru.
37. Zasady Newtona.
I prawo bezwładności: punkt materialny, na który nie działa żadna siła lub działające siły się równoważą, pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym po linii prostej.
II prawo: przyśpieszenie punktu materialnego jest proporcjonalne do siły działającej na ten punkt i ma kierunek taki jak ta siła. F=ma.
III prawo akcji i reakcji: siły wzajemnego oddziaływania dwóch punktów materialnych mają jednakowe wartości, leżą na prostej łączącej te punkty i są przeciwnie skierowane.
IV prawo zasady superpozycji: jeżeli na punkt materialny działa jednocześnie kilka sił, to każda z nich działa niezależnie od pozostałych, a wszystkie razem działają jak jedna siła równa wektorowej sumie danych sił.
V prawo powszechnego ciążenia: Każde dwa punkty materialne o masach m1 i m2 przyciągają się z siłą wprost
proporcjonalną do iloczynu ich mas i odwrotnie proporcjonalną do kwadratu odległości r między nimi. Kierunek siły leży na prostej łączącej te punkty. F=k m1m2/r2
38. Zasada d'Alemberta.
Suma sił rzeczywistych i siły bezwładności działających na punkt materialny jest w każdej chwili równa zeru.
F+(-ma)=0
39. Zasada zachowania pędu; 40. Zasada pędu i popędu.
Pędem punktu materialnego o masie m i prędkości v nazywamy iloczyn masy punktu i jego prędkości: p=mv
Zasada pędu: Pochodna względem czasu pędu układu punktów materialnych jest równa wektorowi głównemu sił zewnętrznych działających na ten układ. ma=F ; a=dv/dt → m dv/dt=F ; m=const. d/dt (mv)=F → dp/dt=F.
Zasada pędu i popędu (lub inaczej, prawo zmienności pędu) Przyrost pędu układu materialnego w skończonym przedziale czasu jest równy popędowi wektora głównego sił zewnętrznych działających na ten układ. p(t)-p(0)=∫t0Fdt
Zasada zachowania pędu: jeżeli wektor główny układu sił zewnętrznych działających na ten układ materialny jest równy zeru, to pęd tego układu materialnego jest stały: dp/dt=F; F=0; dp/dt=0; p=const.
41. Zasada zachowania krętu: jeżeli moment główny sił zewnętrznych względem nieruchomego punktu redukcji O jest równy zeru, to kręt układu materialnego (bryły) względem tego punktu jest wielkością stałą. Jeżeli Mo=0 to k0=const.
42. Zasada krętu: pochodna względem czasu krętu układu punktów materialnych względem dowolnego nieruchomego punktu jest równa momentowi głównemu wszystkich sił zewnętrznych względem tego samego punktu. dko/dt=Mo
43. Dynamiczne równania ruchu punktu materialnego.
a=dv/dt es +v2/ρ en
es=m dv/dt
en=m v2/ρ
eb=es×en
57. Drgania swobodne.
Drgania swobodne mx''=-kx ; ω2=k/m → x''+ ω2x=0
x=Asinωot gdzie. x-wychylenie ciała z położenia równowagi w chwili czasu t, A - amplituda drgań, ω - częstość kołowa drgań. Brak tłumienia i brak wymuszenia.
58. Drgania tłumione.
Drgania tłumione mx''+βx'+kx=0 ; x''+β/m x'+k/m x=0 ; β/m = 2u ; k/m=ω2
Drgania słabo tłumione(u<ω).Okres drgań jest dłuższy od okresy drgań nie tłumionych zachodzących pod działaniem takiej samej siły sprężystej. Drgania tłumione nie są drganiami periodycznymi. Drgania silnie tłumione (u>ω) drgania tłumione są drganiami aperiodycznymi dla tych drgań wychylenie maleje wykładniczo z czasem. Tłumienie krytyczne (u=ω).
59. Logarytmiczny dekrement tłumienia.
wielkość charakteryzująca tłumienie drgań, zdefiniowana jako logarytm naturalny stosunku amplitud dwóch kolejnych wychyleń w tę samą stronę drgającej cząsteczki.
60. Drgania wymuszone mx''+kx=Hsinpt gdzie p- częstość kołowa siły wymuszającej, H- amplituda wymuszenia;
x''+k/m x=H/m sinpt; x''+ω2x=hsinp
p<ω - wówczas przesunięcie fazowe dąży do 0 i mówimy że częstość siły wymuszającej jest zgodna w fazie z siłą wymuszającą
p>ω - przesunięcie fazowe dąży do -π i wychylenia drgań harmonicznych zależy od masy ciała wykonującego drgania
p=ω - przesunięcie fazowe dąży do π/2 i zachodzi zjawisko rezonansu.
61. Rezonans.
zjawisko fizyczne zachodzące dla drgań wymuszonych, objawiające się pochłanianiem energii poprzez wykonywanie drgań o dużej amplitudzie przez układ drgający dla określonych częstotliwości drgań.
62. Amplituda.
największa wartość A0 osiągana przez wielkość fizyczną A, zmieniającą się w czasie t w sposób harmoniczny, tj. proporcjonalnie do sin (ωt+ϕ0), gdzie ω - częstotliwość kątowa, ϕ0 - początkowa faza drgań.
63. Okres drgań.
dla ruchu periodycznego czas, po jakim układ drgający znajduje się ponownie w takiej samej fazie.
64. Częstotliwość drgań.
Częstotliwość drgań to liczba cykli wykonywanych przez drgające środowisko w ciągu jednej sekundy. Częstotliwość określa się w hercach (Hz)
66. Faza drgań.
Dla drgań harmonicznych opisanych równaniem
fazą drgań określa się argument funkcji sinus, czyli
lub resztę z dzielenia tego kąta przez miarę kąta pełnego
Faza jest wyrażana w jednostkach kąta, zwykle w układzie SI w radianach.
Kąt φ nazywa się fazą początkową drgań, czyli fazą w chwili początkowej t = 0.