RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE - ZAKRES
DEFINICJE
ŚRODKI TRWAŁE - rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi
okres używania > 1 rok
kompletne, zdatne do użytku
przeznaczone na potrzeby własne
Rzeczowe aktywa trwałe: |
Zrównane z nimi: |
|
|
PODSTAWOWA KLASYFIKACJA ŚRODKÓW TRWAŁYCH
ZASADY WYCENY WSTĘPNEJ
Wspólne dla wszystkich składników:
cena nabycia
koszt wytworzenia
cena rynkowa (wartość godziwa)
WYCENA WSTĘPNA
ustalenie wartości początkowej
(brutto)
Przykład
Cena nabycia - 120.000
Metoda amortyzacji - liniowa
Okres użytkowania - 10 lat
Cena sprzedaży netto po okresie amortyzacji - 5.000
1. Wartość podlegająca amortyzacji 120.000
(wartość rezydualna - 0)
odpis amortyzacji rocznej 120.000/10 lat = 12.000
Wartość netto po 1-szym roku = 120.000 - 12.000 = 108.000
2. Wartość podlegająca amortyzacji
(wartość rezydualna - 5.000)
120.000 - 5.000 = 115.000
odpis amortyzacji rocznej 115.000/10 lat = 11.500
Wartość netto po 1-szym roku = 120.000 - 11.500 = 108.500
ZMIANY W CIĄGU ROKU OBROTOWEGO
ŚRODKI TRWAŁE
WB - Umorzenie = WN
WZROST Wartości bilansowej
ulepszenie (wzrost wartości brutto)
aktualizacja (wzrost wartości brutto
oraz skumulowanego umorzenia)
ZMNIEJSZENIE Wartości bilansowej
amortyzacja (zmniejszenie wartości netto)
odpisy aktualizujące (utrata wartości) (zmniejszenie wartości netto)
ZASADY AMORTYZACJI
okres użytkowania ekonomicznego
metoda amortyzacji
OKRES AMORTYZACJI
a/ przedział czasu, w którym według przewidywań, dany składnik aktywów będzie użytkowany przez jednostkę gospodarczą lub
b/ liczba jednostek produkcji lub podobnych jednostek, które według przewidywań, jednostka gospodarcza uzyska z danego składnika aktywów.
ODPISY AMORTYZACYJNE (UoR)
Rok |
Aktywa - wartość netto na początek okresu |
Koszt - odpis amortyzacyjny w okresie |
Umorzenie skumulowane na koniec okresu |
Aktywa - wartość netto na koniec okresu |
1 |
1000 |
200 |
200 |
800 |
2 |
800 |
200 |
400 |
600 |
3 |
600 |
200 |
600 |
400 |
4 |
400 |
200 |
800 |
200 |
5 |
200 |
200 |
1000 |
0 |
ULEPSZENIE ŚRODKÓW TRWAŁYCH (UoR)
WARTOŚĆ POCZĄTKOWĄ - CENĘ NABYCIA LUB KOSZT WYTWORZENIA ŚRODKA TRWAŁEGO powiększają koszty jego ulepszenia, polegającego na przebudowie, rozbudowie, modernizacji lub rekonstrukcji to powodujące, że wartość użytkowa tego środka po zakończeniu ulepszenia przewyższa posiadana przy przyjęciu do używania wartość użytkową, mierzona:
okresem używania,
zdolnością wytwórcza,
jakością produktów uzyskiwanych przy pomocy ulepszonego środka trwałego,
kosztami eksploatacji,
innymi miarami.
ŚRODEK TRWAŁY
WARTOŚĆ BRUTTO + NAKŁADY PONIESIONE NA ULEPSZENIE
―
UMORZENIE
|
WARTOŚĆ NETTO
SKUTKI ULEPRSZENIA
NOWA WARTOŚĆ BRUTTO
↓
NOWE ZASADY AMORTYZACJI
Środek trwały (przed ulepszeniem):
200.000 (wartość brutto)
60.000 (umorzenie)
------------------------------------
140.000 (wartość netto)
Ulepszenie - 50.000
Amortyzacja liniowa, 10% rocznie
Odpisy aktualizujące wartość środka trwałego
utrata przydatności,
wycofanie z używania,
brak przyszłych korzyści.
POZOSTAŁY KOSZT OPERACYJNY
(umorzenie inne niż wynikające z planu amortyzacji)
ŚRODKI TRWAŁE W BUDOWIE
Środki trwałe:
w okresie budowy,
w okresie montażu,
w okresie ulepszenia.
Wycena wstępna
cena nabycia,
koszt wytworzenia,
cena rynkowa.
Wycena na dzień bilansowy
ewentualna utrata wartości
NIE PODLEGAJĄ AMORTYZACJI
ŚRODKI TRWAŁE W BUDOWIE
↓
ŚRODKI TRWAŁE
Prof. dr hab. Ewa Walińska Wykład 3
dr Joanna Stępień-Andrzejewska
Katedra Rachunkowości UŁ
17
1. bez wartości rezydualnej
2. z wartością rezydualną
uproszczenia w wycenie i ewidencji
zasady ogólne
jednorazowa amortyzacja
grupowanie takich samych środków
amortyzacja w okresie użytkowania
niskocenne
pozostałe
Środki trwałe
nie podlegają amortyzacji
- grunty
- środki trwałe w budowie
- środki trwałe
podlegają amortyzacji
OBROTOWE
INSTRUMENTY FINANSOWE
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE
Środki trwałe w budowie
Środki trwałe
POZOSTAŁE
NIEMATERIALNE
RZECZOWE
TRWAŁE
NIEINWESTYCJE
INWESTYCJE
NIEFINANSOWE
FINANSOWE
AKTYWA
AMOORTYZACJA ROCZNA
= 20.000
(10% · 200.000)
liniowa
Przy ustalaniu okresu amortyzacji lub metody i stawki amortyzacji uwzględnia się okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego, na określenie którego wpływają w szczególności:
liczba zmian, na których pracuje środek trwały,
tempo postępu techniczno-ekonomicznego,
wydajność środka trwałego mierzona liczbą godzin jego pracy lub liczbą wytworzonych produktów albo innym właściwym miernikiem,
prawne lub inne ograniczenia czasu używania środka trwałego,
przewidywana przy likwidacji cena sprzedaży netto istotnej pozostałości środka trwałego.
KOSZT WYTWORZENIA innego składnika aktywów
(np. produktów)
kryterium obiektywne
osąd jednostki
- polityka zarządzania
aktywami
okres użytkowania # okres ekonomicznej użyteczności
KOSZTY OKRESU
S K U T E K F I N A N S O W Y
Systematyczne rozłożenie podlegającej amortyzacji wartości składnika rzeczowych aktywów trwałych na przestrzeni okresu jego użytkowania.
Amortyzacja
Metody amortyzacji - odzwierciedlenie trybu zużywania korzyści ekonomicznych
liniowa
degresywna
* malejącego salda
* sumy cyfr
metoda amortyzacji naturalnej
amortyzacja jednorazowa (odpis wartości brutto środka trwałego w koszty)
Liniowa metoda amortyzacji
Zakupiono środek trwały (maszynę) o wartości 1000 PLN + 22% VAT*. Maszyna ta będzie wykorzystywana w podmiocie przez najbliższych 5 lat i zużywa się liniowo.
Metoda degresywna amortyzacji
- malejącego salda
Zakupiono środek trwały (maszynę) o wartości 1000 PLN + 22% VAT*. Maszyna ta będzie wykorzystywana w podmiocie przez najbliższych 5 lat i zużywa się nieliniowo. Współczynnik przyspieszający amortyzację 2.
5
4
3
2
1
Rok
0
1000
129,6
129,6
129,6
870,4
86,4
216
216
(160)
784
(840)
144
(200)
360
360
640
240
(2x200%X600)
600
600
400
400
1000
Aktywa - wartość netto na koniec okresu
Umorzenie skumulowane na koniec okresu
Koszt - odpis amortyzacyjny w okresie
Aktywa - wartość netto na początek okresu
Metoda degresywna amortyzacji (SOYD)
Zakupiono środek trwały (maszynę) o wartości 1000 PLN. Maszyna ta będzie wykorzystywana w podmiocie przez najbliższych 5 lat i zużywa się nieliniowo.
15
Cyfra
1
2
3
4
5
5
4
3
2
1
Rok
0
1000
1/15*1000
= 66,67
200
66,67
(0)
933,33
(1000)
2/15*1000
= 133,33 (200)
400
200
800
3/15*1000
= 200
400
400
600
4/15*1000
= 266,67
666,67
666,67
333,33
5/15*1000
= 333,33
1000
Aktywa - wartość netto na koniec okresu
Umorzenie skumulowane na koniec okresu
Koszt - odpis amortyzacyjny w okresie
Aktywa - wartość netto na początek okresu
Metoda amortyzacji naturalnej
Przedsiębiorstwo nabyło program komputerowy za cenę netto 4000 PLN, którego licencja limitowana jest ilością dokonanych zalogowań. Licencja ta obejmuje 8.000 zalogowań. W bieżącym okresie sprawozdawczym dokonano 50 logowań.
Odpis amortyzacyjny za bieżący okres:
4.000 PLN x 50/8.000 = 25
PRZED ULEPSZENIEM
AMOORTYZACJA ROCZNA
= 25.000
(10% · 250.000)
PO ULEPSZENIU
nakłady ponoszone na budowę