Oprocentowanie - określenie przyszłej wart. pieniądza na podst. znanej wart. aktualnej.
Dyskontowanie - określenie bż wart. pieniądza na podst. znanej wart. przyszłej.
Dyskonto matematyczne (rzeczywiste proste) - od aktualnej (nieznanej) wart. kapitału na podst. obowiązującej stopy proc. r: DM=K0r
Dyskonto handlowe - od przyszłej (znanej) wart. kapitału na podst. przewidywanej stopy proc. d (s.dyskontowej) DH=K1r; DH=Kn*d*n
Roczna stopa dyskonta - stosunek dyskonta handlowego do kwoty należnej wierzycielowi po upływie roku.
Odsetki Z= K1-K0 = FV-PV:
- wyrażają się jedn. pieniężnych (wielkość mianowana),
- są miarą bezwzględną przyrostu wart. kapitału,
Stopa proc. - miara względna, niemianowana tempa wzrostu wart. kapitału r=Z/K0
Okres konwersji (kapitalizacji) - czas po którym odsetki dopisywane są do kapitału Tk.
Kapitalizacja: prosta (oprocentowaniu podlega wyłącznie kap.początkowy), złożona (cały kapitał), z dołu (dopisywanie na koniec okresów), z góry (na początku), zgodna (odsetki dopisywane w okresach równych okresowi nominalnej stopy proc. Tk=T, niezgodna (w różnych okresach Tk~Ts)
Kapitalizacja w podokresach - okres stopy proc. jest całkowitą wielokrotnością okresu kapitalizacji (np.: kap. kwartalna - m=4)
Kapitalizacja w nadokresach - okres kapit. jest całkowitą wielokrotnością okresu stopy proc. (np.: trzyletnia - m=1/3)
TWIERDZENIA DOT. KAPITALIZACJI:
Wart. przyszła kapitału K0 w modelu kapit. prostej nie zależy od okresu kapit.
Dla dowolnej, ustalonej wielokrotności okresu stopy proc. przyszła wart. K0 w złożonej z dołu jest rosnącą f. częstości kapit. (dla dowolnych l. naturalnych n i m Kn=Kn/1<=Kn*n/m)
[…] w złożonej z góry jest malejącą f. częstości kapit. (Wn*n/m<=Wn/1=Wn oraz Kn<=Kn*n/m<= Wn*n/m<= Wn)
Efektywna stopa proc. refd w złożonej z dołu - stopa roczna dla której Kn(refd)=Knm/m(r/m). Równoważy efekt kapit. w podokresach przez zwiększenie stopy nom. (rocznej).
Równoważna stopa proc. rrd - stopa odniesiona do okresu kapital. Tk, dla której Kn(r)=Knm/m(rrd). Równoważy efekt kapital. w podokresach poprzez zwiększenie stopy dostosowanej r/m do wart. rrg
Wysokość stóp procentowych i równoważnych nie zależy od n-liczby lat (tzn. l. okresów stopy proc.)
Stopy efektywne mają ten sam okres Ts co stopa nominalna r (niwelują skutki kapitalizacji niezgodnej).
Stopy równoważne mają ten sam okres Tk co stopa dostosowana r/m (równoważą efekt kapit. niezgodnej).
EFEKTYWNA STOPA PROC. DLA KAPIT. CIĄGŁEJ ref=er-1
Przeciętna stopa proc. - stopa rprz, przy której przyszła wart. kapitału K0 po n-okresach stopy proc. jest taka sama, jak przy zmieniającej się stopie proc.
Wkłady oszczędnościowe (renta) - systematyczne wpłaty podlegające dalej oprocentowaniu zgodnie z przyjętym modelem kapitalizacji, a także ratalna spłata zaciągniętej pożyczki oraz ciąg opłat za użytkowanie czegoś.
Okres wpłat wkładów oszczędnościowych Tw - czas pomiędzy kolejnymi wpłatami.
Wartość sumy wkładów zależy od:
modelu kapitalizacji odsetek;
wzajemnych relacji pomiędzy okresem stopy procentowej Ts, okresem kapitalizacji Tk i okresem wkładów Tw. Jeżeli okresy te są równe to wkłady oszczędnościowe nazywać będziemy zgodnymi, w przeciwnym wypadku niezgodnymi.
OPROCENTOWANIE PROSTE WKŁADÓW OSZCZĘDNOŚCIOWYCH
WKŁADY ZGODNE
Ts=Tk=Tw
WKŁADY NIEZGODNE
Ts≠Tw
-względna stopa procentowa o okresie równym okresowi wkładów
OPROCENTOWANIE ZŁOŻONE WKŁADÓW OSZCZĘDNOŚCIOWYCH
WKŁADY ZGODNE
Ts=Tk=Tw
q=1+r, r jest okresową stopą procentową.
WKŁADY NIEZGODNE - przynajmniej dwa spośród trzech okresów są różne
OKRES WKŁADÓW RÓWNY OKRESOWI KAPIT.
Tk=Tw≠ Ts
częstość kapitalizacji
względna stopa procentowa o okresie równym okresowi kapitalizacji (uzgodnienie wkładów polega na przyjęciu nowego okresu
)
OKRES WKŁADÓW WIĘKSZY OD OKRESU KAPIT. (Kapit. częstsza niż wkłady)
,
- dowolny (np. wkłady półroczne, kapitalizacja kwartalna)
częstość kapitalizacji
- stopa procentowa dostosowana do okresu wkładów
uzgodnienie wkładów polega na wprowadzeniu stopy efektywnej
OKRES WKŁADÓW MNIEJSZY OD OKRESU KAPIT. (wkłady częstsze niż kapit)
,
- dowolny (np. wkłady miesięczne przy kapitalizacji kwartalnej)
- stopa procentowa dostosowana do okresu kapitalizacji
wkładów dokonywano przez n okresów kapitalizacji, przy czym w każdym okresie kapitalizacji dokonywano m wkładów o tej samej wysokości E. Łączna liczba wkładów jest równa nm.
Rentą kapitałową - systematyczny dochód uzyskiwany ze zgromadzonego wcześniej kapitału rentowego.
Definicja2
Okres wypłat Tw jest to czas pomiędzy dwiema kolejnymi wypłatami.
Renty (ze względu na wysokość wypłat):
- Renty stałe (kolejne wypłaty renty są stałe)
- Renty zmienne - stosowana jest w związku z istniejącą na rynku inflacją, zwiększające się wysokości wypłat mają zapewnić utrzymanie wartości realnej otrzymywanych kwot
- Renty arytmetyczne (ciąg wypłat, których wysokość zmienia się (na ogół rośnie) o jednakową kwotę)
- Renty geometryczne (ciąg wypłat, których wysokość zmienia się (na ogół rośnie) w jednakowym stosunku)
RENTA STAŁA ZGODNA
Tw =Ts=Tk
r - nominalna stopa procentowa o okresie Ts, q=1+r
e - stała wysokość renty wypłacanej przez n okresów (z dołu bądź z góry)
Renta wieczysta - renta, której wysokość nie przekracza wartości odsetek, tzn.
.
Maksymalna renta wieczysta wypłacana z kapitału rentowego K:
- z dołu
- z góry
Renta czasowa - jeśli wartość renty stałej przekracza wysokość renty wieczystej, pomniejsza kapitał rentowy i jest wypłacana przez skończony okres.
Równanie
określa wyzerowanie konta.
RENTA STAŁA NIEZGODNA - spośród trzech okresów Tk, Tw, Ts przynajmniej dwa są różne
OKRES WPŁAT RÓWNY OKRESOWI KAPIT.
Tw=Tk, Ts - dowolny
uzgodnienie renty polega na dostosowaniu okresu stopy procentowej do okresu wypłat i okresu kapitalizacji:
- stopa względna;
Zastosowanie stopy względnej
pozwala na równoważne zastąpienie renty niezgodnej rentą zgodną.
OKRES WYPŁAT WIĘKSZY OD OKRESU KAPIT.
Tw>Tk, Ts - dowolny (np. renta półroczna przy kapitalizacji miesięcznej)
Ts dostosowujemy do okresu wypłat
uzgodnienie renty polega na równoważnym wydłużeniu okresu kapitalizacji, tak aby był równy okresowi stopy procentowej
(dostosowanej do okresu wypłat) i okresowi wypłat.
, m - oznacza ile razy w okresie wypłat odsetki są dopisywane do kapitału
OKRES WYPŁAT MNIEJSZY OD OKRESU KAPIT.
Tw<Tk, Ts - dowolny (np. renta wypłacana miesięcznie przy kapitalizacji półrocznej)
Ts dostosowujemy do okresu kapitalizacji
(MODEL KAPITALIZACJI ZŁOŻONEJ Z DOŁU)
uzgodnienie renty polega na zastąpieniu kapitalizacji okresowej wg stopy procentowej
na kapitalizację w podokresach, zgodnie z okresem wypłat, wg stopy równoważnej:
;
; m - liczba określająca ile razy okres kapitalizacji jest większy od okresu wypłat
(MODEL KAPITALIZACJI MIESZANEJ)
odsetki za okres kapitalizacji wyznaczane wg modelu kapitalizacji złożonej z dołu
odsetki za okresy wypłat renty wyznaczane wg modelu kapitalizacji prostej
n - liczba pełnych okresów kapitalizacji
m - liczba wypłat w każdym okresie kapitalizacji
uzgodnienie renty polega na zastąpieniu m wypłat renty e w podokresach okresu kapitalizacji jedną umowną wypłatą z dołu E, równoważną w sensie równej wartości końcowej zgodnie z modelem kapitalizacji prostej
RENTA ARYTMETYCZNA ZGODNA
Tw =Ts=Tk
r - nominalna stopa procentowa o okresie Ts, q=1+r
e - stała wysokość renty wypłacanej przez n okresów (z dołu bądź z góry)
kolejne wypłaty renty tworzą ciąg arytmetyczny o różnicy d, czyli ciąg: e, e+d, e+2d, …
RENTA GEOMETRYCZNA ZGODNA
Tw =Ts=Tk
r - nominalna stopa procentowa o okresie Ts, q=1+r
e - stała wysokość renty wypłacanej przez n okresów (z dołu bądź z góry)
kolejne wypłaty renty tworzą ciąg geometryczny o ilorazie a, czyli ciąg: e, ea, ea2, …
RENTA KAPITAŁOWA Z UWZGLĘDNIENIEM INFLACJI
W czasie wypłacania renty zarówno stopa procentowa r oraz stopa inflacji i są stałe.
Okres stopy procentowej r jest taki sam jak okres stopy inflacji i.
q=1+r
p=1+i