METODYKA KOLOKWIUM
I. Ciąża - III trymestr
1. Wskazania: obawy przed porodem, złe samopoczucie, spadająca kondycja, obrzęki, żylaki
2. P./Wskazania: dźwiganie ciężkich przedmiotów, ćw. na brzuchu, zagrożenie ciąży ( wystawione przez lekarza)
3. Cel: zdrowotny, zachowanie dobrej formy podczas ciąży, przygotowanie do wspólnego porodu, nauka parcia, rozluźniająco-relaksujący, nauka oddychania
II. Kręgozmyk:
1.
Kręgozmyk jest to deformacja kręgosłupa polegająca na zsunięciu się do przodu kręgu, w stosunku do kręgu leżącego poniżej.
Najczęściej występuje w odcinku lędźwiowym kręgosłupa i na połączeniu tego odcinka z kością krzyżową.
2. Objawy kręgozmyku:
deformacja tułowia w okolicy lędźwiowo-
krzyżowej (miejsce występowania) i pogorszenie sprawności ruchowej chorego.
zaburzenia czucia - niedoczulica
Bóle kręgosłupa w odcinku lędźwiowym po dłuższym przebywaniu w pozycji siedzącej lub przy zgięciu kręgosłupa do tyłu.
Bóle kręgosłupa po wysiłku.
Ból promieniujący do ud (tylna część) i pośladków a także drętwienie tych części ciała.
Zmniejszenie pochylenia ku przodowi kości krzyżowej. Czego konsekwencją jest jej pionowe ustawienie ( miednica również ustawia się w pozycji pionowej? Konsekwencją kręgozmyku jest utrata stabilności kręgosłupa, dolegliwości bólowe, osłabienie i zanik mięśni.
3. Przyczyny:
- Niedorozwój połączeń w kręgosłupie.
- Przerwanie łuku kręgowego w sąsiedztwie stawu międzykręgowego.
- Niestabilność połączenia kręgów w przebiegu zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa.
- Uraz kręgosłupa
- Zmiany chorobowe
4. Klasyfikacja spondylolistezy w zależności od przyczyny powstania (wg. Leona L. Wiltse):
Kręgozmyk dysplastyczny
Kręgozmyk węzinowy
Kręgozmyk zwyrodnieniowy
Kręgozmyk patologiczny
Kręgozmyk urazowy
III. Choroba Schauermana
Zwana kifozą młodzieńczą, stanowi łukowate, kifotyczne zniekształcenie odc. piersiowego powstające w okresie dojrzewania organizmu.
1. Charakterystyka:
- nieprawidłowa postawa ciała z pogłębioną kifozą piersiową
- pochylenie do przodu barków
2. Leczenie ma na celu:
- korekcję kosmetyczną zniekształcenia
- zapobieganie narastaniu deformacji
- zmniejszenie objawów bólowych
- zapobieganie wtórnym następstwom narastającej kifozy
- odciążenie kręgosłupa we wszystkich okresach choroby w czasie pracy i wypoczynku;
- stosowanie ćwiczeń wzmacniających mięśnie (według indywidualnych zaleceń);
- wykonywanie ćwiczeń oddechowych, rozluźniających i masażu;
- okresowe badania lekarskie do zakończenia wzrostu.
3. Wskazania:
- ćw. na brzuchu
- plywanie na grzbiecie
- masaże i fizykoterapia powinny być wprowadzeniem do ćwiczeń (rozluźnione mm-lepiej prowadzić ćw.)
- nauka prawidłowej postawy (dbanie o nią na co dzień)
- Leczenie gorsetami - ekstensywnymi
IV. Plecy wklęsło - wypukle
1. Przyczyny:
zwiększony kąt przodopochylenia miednicy - doprowadza to do nadmiernej lordozy lędźwiowej, a przez odcinkową kompensację do pogłębienia kifozy piersiowej. Zmienione ukształtowanie kręgosłupa oraz zwiększone przodopochylenie miednicy wpływa na stan mięśni i więzadeł:
- mm prostowniki grzbietu odc. Th ulegają rozciągnięciu a w odc. L skróceniu
- m piersiowy większy i mm obręczy barkowej ulegają przykurczowi
- mm pośladkowe ulegają rozciągnięciu i zwiotczeniu
- m czworogłowy uda (gl. prosta) ulega skróceniu
2. Charakterystyczne w tej wadzie postawy jest :
- pochylenie głowy do przodu
- ustawienie barków do przodu
- odstawanie łopatek
- spłaszczenie klatki piersiowej, która bierze mniejszy udział w oddychaniu
- przesunięcie narządów jamy brzusznej ku przodowi i rozciągnięcie mięśni brzucha,
Przesunięcie narządów jamy brzusznej upośledza ruchy oddechowe przepony i utrudnia odpływ z nich krwi żylnej. Prowadzi to do zaburzeń oddychania i krążenia.
3 Zadanie: wydłużyć (rozciągnąć) mięsień poprzez ruch w zakresie zewnętrznym
Wskazówki do ćwiczeń:
- Generalną zasadą jest całkowita stabilizacja miednicy /rękami, pasem lub ugięciem jednej kończyny/ zapewniająca lokalizację ruchu korekcyjnego wyłącznie w stawie biodrowym
- Stosować ćwiczenia „kołysania miednicą” celem uświadamiania jej właściwego ułożenia
- U dzieci silnie umięśnionych stosować można ćwiczenia z przewagą rozciągania mięśnia,
- U dzieci astenicznych stosować ćwiczenia wzmacniające np. z oporem w pozycji oddalenia przyczepów.
- Wskazane jest uzupełnianie ćwiczeń rozciągających - wzmacniającymi, np. wg zasad stretchingu
4. pozycje: leżenie Tylem wałek pod odc. Th, siad skrzyżny, klęk prosty, pozycje klappa. Nie - klęk podparty
V. Mastektomia
1. zabieg amputacji piersi spowodowany najczęściej rakiem piersi, choć przechodzą go również transseksualiści typu k/m (kobieta/mężczyzna) w ramach operacyjnej zmiany płci.
2.Ćwiczenia:
- znaczny wpływ na samopoczucie i sprawność.
- ważne są tylko zasady wykonywania: systematyczność, ale obciążenie delikatne.
- przeplatać wysokim ułożeniem kończyny- umożliwia odpływ chłonki, zapobiega powstawaniu obrzęków.
- po zabiegu typowe ograniczenia ruchomości w obrębie KG
Ćwiczenia: zaciskanie dłoni w pięść, rozczapierzanie i łączenie palców, zgięcie i wyprost KG w st. łokciowym (dłoń skierowana do barku), chyr RR za łokcie (R po str. operowanej spoczywa na zdrowej) - unoszenie KK w górę, KG wyprostowane, ruch w bok i do góry - prowadząc go po lóżku, ćw z laseczką
3. Zalecenia:
- unikamy nadmiernego wysilku, podnoszenia i noszenia ciężarów, długotrwałego noszenia nawet lekkich przedmiotów, gwałtownych ruchów i powtarzania przy opuszczonych KG, noszenia przedmiotów uciskających KG np. zegarek, spanie na KG operowanej, gorących kąpieli
VI. Zawal typu B
1. Cele i zadania:
- podnoszenie ogólnej sprawności ustrojowej
- ulepszenie gospodarki tlenem i środkami energetycznymi przez mm szkieletowe i m sercowy
- otwieranie zamkniętych połączeń tętniczo - żylnych
- utrzymanie i wzmocnienie siły mm
- zachowanie pełnego zakresu ruchu w stawach
- utrzymanie dobrej czynności ukl. oddechowego
2. Wsk i P/Wsk
- Udział w ćwiczeniach biorą osoby z wydolnym krążeniem oraz ze względną wydolnością wieńcową ( bez bólów spoczynkowych)
- Ćwiczenia można wykonywać tylko po porozumieniu z lekarzem.
- Osoby nieprzyzwyczajone do wysiłku, z niska wydolnością ustrojową mogą skarżyć się na bóle mięśni i ogólne wewnętrzne rozbicie. Jednak stan ten przechodzi po następnych dniach stosowania ćwiczeń.
- Nie rozpoczynamy ćwiczeń zaraz po posiłku. Ćwiczenia można rozpocząć przynajmniej 1,5- 2 h po jedzeniu.
- Staramy się unikać ćwiczeń w których wykonujemy skłon głowy w przód.
- W trakcie ćwiczeń tętno uczestnika nie powinno przekroczyć 90 uderzeń na min.
- Jeżeli po przerwaniu wysiłku, ból nie będzie występował należy zażyć odpowiednie leki, bądź skontaktować się z personelem fachowym jeżeli taki będzie w pobliżu. Gdy osoby ćwiczą same, przy pojawieniu się bólu, natychmiast przerwać ćwiczenia.
VII. Pulmonologia
1. Pozycje do ćw.
- poz. półsiedząca po zabiegach chirurgicznych
- poz. siedząca po operacjach kl. piersiowej
- ułożenie kolanowo - piersiowe
2. Cele:
- wyleczenie lub zahamowanie procesu chorobowego
- niedopuszczenie do niewydolności oddechowej w następstwie przebytej choroby
- Poprawa mechaniki oddychania przez usuwanie wydzieliny z dróg oddechowych w przebiegu przewlekłych chorób oskrzeli (np.zapalenie, rozstrzenie oskrzeli).
- Zapobieganie powikłaniom ze strony układu oddechowego w przebiegu chorób innych układów, wskutek ich leczenia (np. nowotwory, zabiegi operacyjne).
3. Zasady rehabilitacji oddechowej
- jak najwcześniej ją rozpocząć, zanim dojdzie do utrwalenia zmian i zaburzeń czynności,
- systematycznie prowadzić zalecone zabiegi,
- konsekwentnie - w szpitalu, w sanatorium, ale i w domu,
- kompleksowość - wspomaganie farmakologią, fizykoterapią, masażem.
4. Najczęstsze choroby ukl. oddechowego: astma oskrzelowa, gruźlica, mukowiscydoza, odma płucna, pylica płuc, rak płuca, zapalenie płuc, zapalenie oskrzeli