Albedo- stosunek ilości promieniowania odbitego do ilości promieniowania podającego na podłoże
Turbulencja-bezwładne przenoszenie się cząsteczek powietrza, z cieplejszych do chłodniejszych warstw.
Konwekcja- ruch powietrza w pionie. Polega na wznoszeniu i opadaniu powietrza. wpływa na pionowe zmiany temp.
Adwekcja- poziome ruchy powietrza. Ma szczególne znaczenie przy przenoszeniu ciepła z obszarów wodnych na lądowe i odwrotnie.
Proces adiabatyczny- proces ochładzania mas powietrza na skutek wznoszenia się, bądź ogrzewania podczas ich opadania, przy braku wymiany ciepła z otoczeniem.
Inwersja temp.- zdarza się gdy temp. Rośnie wraz z wysokością, hamuje to wymianę ciepła w układzie pionowym.
Przemiany fazowe wody- powoduje wymianę ciepła w atmosferze. Paruje, zabiera ciepło z Ziemi, skrapla się oddaje ciepło atmosferze.
Wilgotność bezwzględna- jest to masa pary wodnej zawarta w jednostce objętości powietrza(g/m3); jej wartość maleje wraz ze wzrostem szerokości geo.
Ciśnienie pary wodnej- cząsteczkowe ciśnienie pary wodnej stanowiące część ciśnienia atmosferycznego(hPa)
Wilgotność względna- stosunek ciśnienia pary wodnej zawartej aktualnie w jednostce obj. pow. do max. ciśnienia pary wodnej a danej temp. (w %) jest to miara nasycenia powietrza parą wodną.
Mgły radiacyjne-wywołane ochłodzeniem powietrza na skutek nocnego wypromieniowania ciepła, powstaje w bezchmurne noce, latem.
Mgły adwekcyjne- powstają podczas napływy ciepłych i wilgotnych mas powietrza nad ochłodzone podłoże.
Chmury:
-piętra wys. Cirrus( Ci), Cirrostratus(Cs), Cirrocumulus(Cc)
-piętra średniego: Altocumulus(Ac), Altostratus(As),
-piętra niskiego: Stratus(St), Nimbostratus(Ns), Stratocumulus(Sc),
-pionowe: Cumulonimbus(Cb), Cumulus(Cu)
Opady:
-konwekcyjne- wznoszenie mas powietrza spowodowane silnym nagrzewaniem się podłoża, równik i innych w okresie letnim
-orograficzne-związane z rzeźbą terenu, występują na dowietrznej stronie stoków
-frontalne- na styku dwóch mas powietrza o różnych cechach.
Wyż-układ zamkniętych izobar, w którym ciśnienie wzrasta w kierunku centrum,
Niż(cyklon)- jest to układ w którym ciśnienie maleje w kierunku centrum.
Ośrodki baryczne stałe- które oddziałują cały rok: Wyż Grenlandzki, Wyż Azorski
Ośrodki baryczne sezonowe- występują w określonej porze roku: Niż islandzki(zima), Niż Południowo- azjatycki (lato)
Masy Powietrza:
Arktycznego⇒front arktyczny⇒ polarnego⇒f. polarny⇒
zwrotnikowego⇒f. zwrotnikowy⇒równikowego⇒f. zwrotnikowy
front:- ciepły- ciepła masy pow.
-zimny-zimne masy pow.
-zokludowany- zmieszane ciepła i zimne masy pow.
Cyklony tropikalne- trąby, tornada, zakłócają ogólną cyrkulacje atmosfery. Tworzą się w ciepłych i wilgotnych masach pow, zalegających nad oceanami 5-25 sze.geo. Temp powietrza wynosi 60,a wody jest niższa Itak tworzą się głębokie niże, które przekształcają się w wir. Występuje oko cyklonu gdzie jest cisza. Różnica ciśnienia między skrajem a centrum wynosi kilkadziesiąt hPa. Wokół zbierają się chmury, wieje wiatr i pada deszcz.
Trąby pow- tworzą się w umiarkowanych sze.geo. zjawisko krótkie, mniejsze niż cyklon. Dolna część łączy się z ziemią, górna z chmurą burzową. Różnica ciśnień miedzy centrum, a skrajem wynosi do 100 hPa. Silne wiatru do 100km/h, burze
Tornada-najgwałtowniejsze i najbardziej niszczycielskie wiatry. Powstają w Ameryce półno9cnej, najczęściej wiosną i na początki lata w godz, popołudniowych. Prędkość wiatru do 500km/h. Teksas, Oklahoma, Kansas, Iowa- Aleja Tornad.
Front Ciepły:
-przed: ciśnienie obniża się wzmaga się siła wiatru, temp pow wzrasta, powstają chmury Ci, Cs, As, Ns, niewielki deszcz
-na: zmniejsza się wiatr, temp wzrasta, chmury pietra niskiego Ns, opady atmo długotrwałe, niewielkie
-za: cisnienie spada, tworzą się chmury St lub Sc, opady zanikają, wiatr zmienia kierunek o 90 w prawo
Front zimny:
-przed: ciśnienie spada, wzrasta wiatr, w strefie opadu przedfrontowego temp pow obniża się, chmury Ac lub As, później Cb-burzowe
-na: wzrasta ciśnienie, temp szybko spada, powstają burze
-za: ciśnienie nadal rośnie, wiatr zmienia kierunek o 90 w prawo temp powoli spada, chmury As i Ac, wystepują krótkie ulewne deszcze.
Troposfera > tropopauza > stratosfera > ozonosfera > Stratopauza > Mezosfera > Mezopauza > Termosfera > Egzosfera
Troposfera- 7- 18 km. Spadek temp o 0,6 na 100m. w górnej troposferze temp wynosi -55. wraz ze wzrostem maleje ciśnienie o 5hPa/ 100m skupia 80% całej masy pow oraz prawie całą zawartość pary wodnej.
Stratosfera- 50-55km. W górnej warstwie temp. 0 spowodowanie jest to pochłanianiem promieni UV przez ozon (O3) W tej strefie na wys. 20-35 km jest ozonosfera.
Mezosfera-85km, stały spadek temp. W górnej warstwie na wys. 85 km temp. wynosi -90
Termosfera- sięga ok. 800km. Wzrost temp. do 1000-1500 spowodowany pochłanianiem promieniowania słonecznego (krótkofalowego, ultrafioletowego) przez zjonizowany tlen, azot, hel i wodór. Inna nazwa to jonosfera
Egzosfera- silne rozproszenie powietrza, graniczy z przestrzenią kosmiczną, przez co wiele cząsteczek gazów ucieka tam. Temp. na granicy sięga 273,2- 0 bezwzględne.
Stałe składniki pow: azot (78%), tlen (21%), argon(1%),neon, hel, krypton, wodór.
Zmienne składniki: para wodna, dwutlenek węgla, metan, związki siarki, tlenki azotu, ozon
Albedo- stosunek ilości promieniowania odbitego do ilości promieniowania podającego na podłoże
Turbulencja-bezwładne przenoszenie się cząsteczek powietrza, z cieplejszych do chłodniejszych warstw.
Konwekcja- ruch powietrza w pionie. Polega na wznoszeniu i opadaniu powietrza. wpływa na pionowe zmiany temp.
Adwekcja- poziome ruchy powietrza. Ma szczególne znaczenie przy przenoszeniu ciepła z obszarów wodnych na lądowe i odwrotnie.
Proces adiabatyczny- proces ochładzania mas powietrza na skutek wznoszenia się, bądź ogrzewania podczas ich opadania, przy braku wymiany ciepła z otoczeniem.
Inwersja temp.- zdarza się gdy temp. Rośnie wraz z wysokością, hamuje to wymianę ciepła w układzie pionowym.
Przemiany fazowe wody- powoduje wymianę ciepła w atmosferze. Paruje, zabiera ciepło z Ziemi, skrapla się oddaje ciepło atmosferze.
Wilgotność bezwzględna- jest to masa pary wodnej zawarta w jednostce objętości powietrza(g/m3); jej wartość maleje wraz ze wzrostem szerokości geo.
Ciśnienie pary wodnej- cząsteczkowe ciśnienie pary wodnej stanowiące część ciśnienia atmosferycznego(hPa)
Wilgotność względna- stosunek ciśnienia pary wodnej zawartej aktualnie w jednostce obj. pow. do max. ciśnienia pary wodnej a danej temp. (w %) jest to miara nasycenia powietrza parą wodną.
Mgły radiacyjne-wywołane ochłodzeniem powietrza na skutek nocnego wypromieniowania ciepła, powstaje w bezchmurne noce, latem.
Mgły adwekcyjne- powstają podczas napływy ciepłych i wilgotnych mas powietrza nad ochłodzone podłoże.
Chmury:
-piętra wys. Cirrus( Ci), Cirrostratus(Cs), Cirrocumulus(Cc)
-piętra średniego: Altocumulus(Ac), Altostratus(As),
-piętra niskiego: Stratus(St), Nimbostratus(Ns), Stratocumulus(Sc),
-pionowe: Cumulonimbus(Cb), Cumulus(Cu)
Opady:
-konwekcyjne- wznoszenie mas powietrza spowodowane silnym nagrzewaniem się podłoża, równik i innych w okresie letnim
-orograficzne-związane z rzeźbą terenu, występują na dowietrznej stronie stoków
-frontalne- na styku dwóch mas powietrza o różnych cechach.
Wyż-układ zamkniętych izobar, w którym ciśnienie wzrasta w kierunku centrum,
Niż(cyklon)- jest to układ w którym ciśnienie maleje w kierunku centrum.
Ośrodki baryczne stałe- które oddziałują cały rok: Wyż Grenlandzki, Wyż Azorski
Ośrodki baryczne sezonowe- występują w określonej porze roku: Niż islandzki(zima), Niż Południowo- azjatycki (lato)
Masy Powietrza:
Arktycznego⇒front arktyczny⇒ polarnego⇒f. polarny⇒
zwrotnikowego⇒f. zwrotnikowy⇒równikowego⇒f. zwrotnikowy
front:- ciepły- ciepła masy pow.
-zimny-zimne masy pow.
-zokludowany- zmieszane ciepła i zimne masy pow.
Cyklony tropikalne- trąby, tornada, zakłócają ogólną cyrkulacje atmosfery. Tworzą się w ciepłych i wilgotnych masach pow, zalegających nad oceanami 5-25 sze.geo. Temp powietrza wynosi 60,a wody jest niższa Itak tworzą się głębokie niże, które przekształcają się w wir. Występuje oko cyklonu gdzie jest cisza. Różnica ciśnienia między skrajem a centrum wynosi kilkadziesiąt hPa. Wokół zbierają się chmury, wieje wiatr i pada deszcz.
Trąby pow- tworzą się w umiarkowanych sze.geo. zjawisko krótkie, mniejsze niż cyklon. Dolna część łączy się z ziemią, górna z chmurą burzową. Różnica ciśnień miedzy centrum, a skrajem wynosi do 100 hPa. Silne wiatru do 100km/h, burze
Tornada-najgwałtowniejsze i najbardziej niszczycielskie wiatry. Powstają w Ameryce półno9cnej, najczęściej wiosną i na początki lata w godz, popołudniowych. Prędkość wiatru do 500km/h. Teksas, Oklahoma, Kansas, Iowa- Aleja Tornad.
Front Ciepły:
-przed: ciśnienie obniża się wzmaga się siła wiatru, temp pow wzrasta, powstają chmury Ci, Cs, As, Ns, niewielki deszcz
-na: zmniejsza się wiatr, temp wzrasta, chmury pietra niskiego Ns, opady atmo długotrwałe, niewielkie
-za: cisnienie spada, tworzą się chmury St lub Sc, opady zanikają, wiatr zmienia kierunek o 90 w prawo
Front zimny:
-przed: ciśnienie spada, wzrasta wiatr, w strefie opadu przedfrontowego temp pow obniża się, chmury Ac lub As, później Cb-burzowe
-na: wzrasta ciśnienie, temp szybko spada, powstają burze
-za: ciśnienie nadal rośnie, wiatr zmienia kierunek o 90 w prawo temp powoli spada, chmury As i Ac, wystepują krótkie ulewne deszcze.
Troposfera > tropopauza > stratosfera > ozonosfera > Stratopauza > Mezosfera > Mezopauza > Termosfera > Egzosfera
Troposfera- 7- 18 km. Spadek temp o 0,6 na 100m. w górnej troposferze temp wynosi -55. wraz ze wzrostem maleje ciśnienie o 5hPa/ 100m skupia 80% całej masy pow oraz prawie całą zawartość pary wodnej.
Stratosfera- 50-55km. W górnej warstwie temp. 0 spowodowanie jest to pochłanianiem promieni UV przez ozon (O3) W tej strefie na wys. 20-35 km jest ozonosfera.
Mezosfera-85km, stały spadek temp. W górnej warstwie na wys. 85 km temp. wynosi -90
Termosfera- sięga ok. 800km. Wzrost temp. do 1000-1500 spowodowany pochłanianiem promieniowania słonecznego (krótkofalowego, ultrafioletowego) przez zjonizowany tlen, azot, hel i wodór. Inna nazwa to jonosfera
Egzosfera- silne rozproszenie powietrza, graniczy z przestrzenią kosmiczną, przez co wiele cząsteczek gazów ucieka tam. Temp. na granicy sięga 273,2- 0 bezwzględne.
Stałe składniki pow: azot (78%), tlen (21%), argon(1%),neon, hel, krypton, wodór.
Zmienne składniki: para wodna, dwutlenek węgla, metan, związki siarki, tlenki azotu, ozon
Albedo- stosunek ilości promieniowania odbitego do ilości promieniowania podającego na podłoże
Turbulencja-bezwładne przenoszenie się cząsteczek powietrza, z cieplejszych do chłodniejszych warstw.
Konwekcja- ruch powietrza w pionie. Polega na wznoszeniu i opadaniu powietrza. wpływa na pionowe zmiany temp.
Adwekcja- poziome ruchy powietrza. Ma szczególne znaczenie przy przenoszeniu ciepła z obszarów wodnych na lądowe i odwrotnie.
Proces adiabatyczny- proces ochładzania mas powietrza na skutek wznoszenia się, bądź ogrzewania podczas ich opadania, przy braku wymiany ciepła z otoczeniem.
Inwersja temp.- zdarza się gdy temp. Rośnie wraz z wysokością, hamuje to wymianę ciepła w układzie pionowym.
Przemiany fazowe wody- powoduje wymianę ciepła w atmosferze. Paruje, zabiera ciepło z Ziemi, skrapla się oddaje ciepło atmosferze.
Wilgotność bezwzględna- jest to masa pary wodnej zawarta w jednostce objętości powietrza(g/m3); jej wartość maleje wraz ze wzrostem szerokości geo.
Ciśnienie pary wodnej- cząsteczkowe ciśnienie pary wodnej stanowiące część ciśnienia atmosferycznego(hPa)
Wilgotność względna- stosunek ciśnienia pary wodnej zawartej aktualnie w jednostce obj. pow. do max. ciśnienia pary wodnej a danej temp. (w %) jest to miara nasycenia powietrza parą wodną.
Mgły radiacyjne-wywołane ochłodzeniem powietrza na skutek nocnego wypromieniowania ciepła, powstaje w bezchmurne noce, latem.
Mgły adwekcyjne- powstają podczas napływy ciepłych i wilgotnych mas powietrza nad ochłodzone podłoże.
Chmury:
-piętra wys. Cirrus( Ci), Cirrostratus(Cs), Cirrocumulus(Cc)
-piętra średniego: Altocumulus(Ac), Altostratus(As),
-piętra niskiego: Stratus(St), Nimbostratus(Ns), Stratocumulus(Sc),
-pionowe: Cumulonimbus(Cb), Cumulus(Cu)
Opady:
-konwekcyjne- wznoszenie mas powietrza spowodowane silnym nagrzewaniem się podłoża, równik i innych w okresie letnim
-orograficzne-związane z rzeźbą terenu, występują na dowietrznej stronie stoków
-frontalne- na styku dwóch mas powietrza o różnych cechach.
Wyż-układ zamkniętych izobar, w którym ciśnienie wzrasta w kierunku centrum,
Niż(cyklon)- jest to układ w którym ciśnienie maleje w kierunku centrum.
Ośrodki baryczne stałe- które oddziałują cały rok: Wyż Grenlandzki, Wyż Azorski
Ośrodki baryczne sezonowe- występują w określonej porze roku: Niż islandzki(zima), Niż Południowo- azjatycki (lato)
Masy Powietrza:
Arktycznego⇒front arktyczny⇒ polarnego⇒f. polarny⇒
zwrotnikowego⇒f. zwrotnikowy⇒równikowego⇒f. zwrotnikowy
front:- ciepły- ciepła masy pow.
-zimny-zimne masy pow.
-zokludowany- zmieszane ciepła i zimne masy pow.
Cyklony tropikalne- trąby, tornada, zakłócają ogólną cyrkulacje atmosfery. Tworzą się w ciepłych i wilgotnych masach pow, zalegających nad oceanami 5-25 sze.geo. Temp powietrza wynosi 60,a wody jest niższa Itak tworzą się głębokie niże, które przekształcają się w wir. Występuje oko cyklonu gdzie jest cisza. Różnica ciśnienia między skrajem a centrum wynosi kilkadziesiąt hPa. Wokół zbierają się chmury, wieje wiatr i pada deszcz.
Trąby pow- tworzą się w umiarkowanych sze.geo. zjawisko krótkie, mniejsze niż cyklon. Dolna część łączy się z ziemią, górna z chmurą burzową. Różnica ciśnień miedzy centrum, a skrajem wynosi do 100 hPa. Silne wiatru do 100km/h, burze
Tornada-najgwałtowniejsze i najbardziej niszczycielskie wiatry. Powstają w Ameryce półno9cnej, najczęściej wiosną i na początki lata w godz, popołudniowych. Prędkość wiatru do 500km/h. Teksas, Oklahoma, Kansas, Iowa- Aleja Tornad.
Front Ciepły:
-przed: ciśnienie obniża się wzmaga się siła wiatru, temp pow wzrasta, powstają chmury Ci, Cs, As, Ns, niewielki deszcz
-na: zmniejsza się wiatr, temp wzrasta, chmury pietra niskiego Ns, opady atmo długotrwałe, niewielkie
-za: cisnienie spada, tworzą się chmury St lub Sc, opady zanikają, wiatr zmienia kierunek o 90 w prawo
Front zimny:
-przed: ciśnienie spada, wzrasta wiatr, w strefie opadu przedfrontowego temp pow obniża się, chmury Ac lub As, później Cb-burzowe
-na: wzrasta ciśnienie, temp szybko spada, powstają burze
-za: ciśnienie nadal rośnie, wiatr zmienia kierunek o 90 w prawo temp powoli spada, chmury As i Ac, wystepują krótkie ulewne deszcze.
Troposfera > tropopauza > stratosfera > ozonosfera > Stratopauza > Mezosfera > Mezopauza > Termosfera > Egzosfera
Troposfera- 7- 18 km. Spadek temp o 0,6 na 100m. w górnej troposferze temp wynosi -55. wraz ze wzrostem maleje ciśnienie o 5hPa/ 100m skupia 80% całej masy pow oraz prawie całą zawartość pary wodnej.
Stratosfera- 50-55km. W górnej warstwie temp. 0 spowodowanie jest to pochłanianiem promieni UV przez ozon (O3) W tej strefie na wys. 20-35 km jest ozonosfera.
Mezosfera-85km, stały spadek temp. W górnej warstwie na wys. 85 km temp. wynosi -90
Termosfera- sięga ok. 800km. Wzrost temp. do 1000-1500 spowodowany pochłanianiem promieniowania słonecznego (krótkofalowego, ultrafioletowego) przez zjonizowany tlen, azot, hel i wodór. Inna nazwa to jonosfera
Egzosfera- silne rozproszenie powietrza, graniczy z przestrzenią kosmiczną, przez co wiele cząsteczek gazów ucieka tam. Temp. na granicy sięga 273,2- 0 bezwzględne.
Stałe składniki pow: azot (78%), tlen (21%), argon(1%),neon, hel, krypton, wodór.
Zmienne składniki: para wodna, dwutlenek węgla, metan, związki siarki, tlenki azotu, ozon