Neurologia wykład nr 8 ( 2. 04. 2008 r. )
Urazy czaszkowo- mózgowe:
1.
• ze wstrząśnieniem mózgu
• bez wstrząśnienia mózgu
2.
• ze złamaniam kości czaszki
• bez złamania kości czaszki
Ad.1.
- po urazie można wykazać obecność białka B-APP w wyniku uszkodzenia aksonów
- po 6 h zmiany w mikroskopie elektronowym
- po 12 h widoczne zmiany w mikroskopie świetlnym
- uszkodzenie cytoskeletonu aksonów ,co skutkuje funkcjonalnym i strukturalnym
uszkodzeniem aksonu
- klinicznie są to formy od wstrząśnienia mózgu do stłuczenia mózgu ( pnia lub płatów)
- amnezja
- utrata świadomości dłuższa niż 30 minut wskazuje na stłuczenie . Mogą być rozlane
uszkodzenia naczyniowe ( naczyń żylnych,tętniczych bądź włosowatych )
Cecha |
Wstrząśnienie |
Stłuczenie |
Rozlane uszkodzenie mózgu |
||
|
|
|
niewielkie |
średnie |
ciężkie |
Utrata przytomności |
nie |
Natychmiast |
Natychmiast |
Natychmiast |
Natychmiast |
Utrata świadomości ( czas trwania) |
nie |
< 6h |
6-24 h |
> 24 h |
Kilka dni- - tygodni |
Pozycja odmóżdże- niowa |
nie |
nie |
rzadko |
czasem |
obecna |
Niepamięć pourazowa |
Kilka minut |
Kilka minut/ godzin |
Kilka godzin |
Kilka dni |
Kilka tygodni |
Ubytki pamięci |
nie |
niewielkie |
|
|
|
Ubytki ruchowe |
nie |
nie |
|
|
|
Następstwa Po 3 miesiącach (%) |
|
||||
Powrót do zdrowia |
100 |
95 |
|
|
|
Niewielkie inwalidztwo |
0 |
5 |
|
|
|
Ciężkie inwalidztwo |
0 |
0 |
|
|
|
Stan wegetatywny |
0 |
0 |
|
|
|
Zgon 0 0
Następstwa urazu:
▪ostre
▪przewlekłe
Ostre następstwa urazu:
a)krwiak nadtwardówkowy
-wskutek krwawienia z tetnicy oponowej środkowej u 90 % chorych ze złamaniem
sklepistości. Towarzyszy lucidum intervalum.
- groźne są krwiaki u podstawy płata skroniowego z racji tendencji do wklinowań
Wgłobienie może być:
→ pod sierp mózgu
→ migdałków móżdżku do otworu potylicznego wielkiego
→ pod namiot móżdżku
b)podostry krwiak nadtwardówkowy
c)krwiak podtwardówkowy
- ostry:
• uszkodzenie naczyń żylnych, czasem ze stłuczeniem mózgu
• nadal wysoka śmiertelność
- podostry:
• po +/- 4 dniach
• po 21 dniach hemoliza krwiaka
- przewlekły:
• wystepuje albo u dzieci albo u alkoholików, u osób leczonych lekami
antykoagulacyjnymi, lekami przeciwpadaczkowymi itp.
• zwykle pod postacią bólu głowy
U alkoholików naczynia krwionośne są bardziej kruche stąd łatwiej ulegają
uszkodzeniu,pęknięciu.
Leczenie zazwyczaj operacyjne, choć może być też zachowawcze.
d)krwiak śródmózgowi
e) stłuczenie lub rozerwanie mózgu
- stłuczenie z uderzenia
- stłuczenie z przeciwuderzenia
-stłuczenie pośrednie
-stłuczenie ślizgowe
f) pourazowy krwotok podpajęczy ( wymaga głównie różnicowania z samoistnym )
Późne następstwa urazu:
• utrwalona nerwica pourazowa, cerebroastenia porazowa, pourazowy zespół
podmiotowy --skargi subiektywne bez zmian w badaniu przedmiotowym
• encefalopatia pourazowa - istnieją zmiany w badaniu przedmiotowym ( np.
niedowłady, objawy patologiczne, zaburzenia ruchu itp. )
• odchylenia ogniskowe w badaniu przedmiotowym
Inne następstwa:
Pourazowy obrzęk mózgu
- naczyniowy - wynik uszkodzenia bariery krew- mózg
- cytotoksyczny ( niedokrwienny)
Przemieszczenie i wklinowanie
-wklinowanie pod sierp
- wklinowanie we wcięcia namiotu ( rozszerzenie źrenicy !!! )
- wklinowanie w otwór wielki
Należy zwrócić uwage czy nie ma bradykardii.
Padaczka pourazowa:
→ wczesna -do 7 dni ( reakcja organizmu na uraz)
Zwykle u dzieci i z długotrwałą utrata przytomności , złamaniem kości
→ późna -do 2 lat - utworzenie blizny, blizna ta działa drażniąco na korę mózgu, stąd
występuje padaczka
Jeśli padaczka wystapi po 2 latach od urazu, będzie to padaczka samoistna a nie pourazowa!
Skala śpiączki Glasgow -GCS:
▪ Uraz ciężki < 8 pkt
▪ Uraz umiarkowany 9-12 pkt
▪ Uraz lekki 13-15 pkt
Wynik badania CT ma wpływ na GCS
Płynotok pourazowy:
● przez nos
● przez ucho
- zwykle złamanie sitowia lub kości czołowej , co powoduje uszkodzenie opony przez
szczelinę złamania. Największym problemem bywa znalezienie miejsca uszkodzenia.
Jeśli miejsce uszkodzenia nie zamyka się i płynotok utrzymuje się, należy to uszkodzenie
zamknąć, gdyż stanowi ono wrota zakażenia .
Diagnostyka płynotoku:
- przetoki płynowe stwierdza się u 3 % chorych z zamkniętym urazem głowy
-celem diagnostyki płynotoku należy podać radioaktywny izotop ( uwidocznienie miejsca
uszkodzenia)
Leczenie płynotoku:
• drenaż lędźwiowy
• leczenie operacyjne
Pourazowe uszkodzenie nerwów czaszkowych:
• węchowy
• wzrokowy ( najczęściej w wyniku złamania sklepienia oczodołu)
• twarzowy ( złamanie piramidy kości skroniowej)
• słuchowy
Urazy rdzenia kręgowego:
- uraz zamknięty
- uraz penetrujący
• prowadzi do niedokrwienia i wstrząśnienia rdzenia - centralna martwica krwotoczna
• leczenie: zapobieganie obrzękowi rdzenia ( sterydy przed upływem 8 godzin - duze dawki, tez nalokson, gangliozyd GM1- ten ostatni stosowanie dyskusyjne)
Zespoły bólowe kręgosłupa:
→ rwa kulszowa:
- przewlekłe dolegliwości ,choć czasem nagłe
-zmiany stosunków anatomicznych w skali mikro i makro
- Dysk L4, L5, S1
- objaw Laseque'a
- objaw Fajersztajna - Krzesickiego
- ból w okolicy lędźwiowo- krzyżowej z promieniowaniem do jednej kończyny
- badanie radiologiczne: najpierw zmiany anatomiczne w krążku międzykręgowym
- najczęściej po 40 r. ż.
→ rwa udowa:
- L2, L3- L4
- Objaw Mackiewicza
→ rwa barkowa:
- przyczyny złożone ze względu na złożoną budowę anatomiczną splotu barkowego
- dolegliwości mogą zaczynać się stopniowo lub gwałtownie, są średnio nasilone
- ból promieniujący do kciuka, ale także do innych palców
- ograniczenie ruchomości odcinka szyjnego kręgosłupa
- leczenie: zachowawcze lub operacyjne
- jeśli dysk porażenny to operacja!