Pteridophyta - Paprotniki

- rośliny lądowe (wodne), wieloletnie (roczne), zielne (drzewiaste) sporofit ma budowę osiową, podzielony na pędy i korzenie mają tkanki:

- okrywającą z aparatami szparkowymi.

- przewodzącą z cewkami i naczyniami drewna oraz komórkami sitowymi łyka,

- mechaniczną - głównie sklerenchyma

- rozmnażają się zarodnikami powstałymi w zarodniach (jednakowych lub zróżnicowanych na mikrosporangia i makrosporangia)

- w przemianie pokoleń sporofit dominuje nad gametofitem - oba pokole-nia to samodzielne rośliny

Widłakowe 1000 gat./11	Skrzypowe 25 gat. / 9	Paprocie 6000 gat. / 8
pędy - nadziemne płożące i wznoszące się, rozgałęzione dychotomicznie	pędy - podziemne płożące, nadziemne wzniesione, rozgałęzione monopodialnie, żeberkowane	pędy - podziemne, płożące lub krótkie i nierozgałęzione
korzenie - przybyszowe	korzenie - przybyszowe	korzenie - przybyszowe
liście - siedzące, łuskowate trofofile oraz sporofile zebrane w kłos	liście - siedzące, łuskowate trofofile zrośnięte w pochwy otaczające węzły łodygi - tarczowate sporofile zebrane w kłos	liście - zróżnicowane na blaszkę i ogonek, mogą być zróżnicowane na trofofile i sporofile
zarodnie - nerkowate doosiowe, jednakozarodnikowe	zarodnie-workowate, doosiowe, jednakozarodnikowe	zarodnie - kuliste, odosiowe, jednakozarodnikowe, zebrane w kupki, mogą być otoczone zawijką
gametofit obupłciowy - piechowate, bulwiaste przedrośle	gametofit rozdzielnopłciowy - piechowate, rozgałęzione przedrośle	gametofit obuplciowy -piechowate przedrośle
Lycopodiaceae Lycopodium	Equisetaceae Equisetum	Polypodiaceae Dryopteris, Polypodium, Pteridium

Eguisetiaceae

Equisetum arvense

- Na polach, murawach, w lasach

- Kłącze długie, czołgające się

- Pędy nadziemne:

- bezzieleniowe, nierozgałęzione

- zielone, z rozgałęzieniami wyrastającymi okółkowo z węzłów

- Trofofile - okółkowe, siedzące, klinowate

- Sporofile - tarczowate w szczytowym kłosie

Lycopodiaceae

Lycopodium clavatum

- Ściśle chroniony

- W lasach, zaroślach i na murawach

- Pędy - widlaste, leżące, zakorzeniające się oraz wzniesione

- Trofofile - skrętoległe, siedzące, klinowate

- Sporofile - skupione w kłos, rozszerzone u nasady, niezielone z nerkowatymi zarodniami

Polypodiaceae

Polypodium vulgare

- Ściśle chroniony

- Na cienistych zboczach

- Kłącze - długie, okryte brunatnymi łuskami

- Liście - wyrastają z kłącza szeregowo, długoogonkowe, pojedynczo pierzastowcinane

- Zaradnie - w 2 szeregach kupek, bez zawijki

Dryopteris filix - mas

- W cienistych lasach i zaroślach

- Kłącze - krótkie, z licznymi liśćmi

- Liście - dlugoogonkowe, blaszka liścia podługowata, pierzastowcinana

- Zarodnie - w kupkach, okryte nerkowatą zawijką

Pteridium aquilinum

- W widnych lasach i zaroślach

- Kłącze - długie, nagie, zakończone 1 liściem

- Liście - dlugoogonkowe, blaszka liścia trójkątna, 3-krotnie pierzasta

- Zaradnie - w podłużnych kupkach, okryte zawijkąna brzegu blaszki liściowej

NAGOZALĄŻKOWE - Pinophytina (= Gymnospermae)

PODOBNIE JAK U PAPROTNIKÓW:

• sporofit ma budowę osiową, podzielony na pędy i korzenie

• rośliny lądowe, głównie drzewiaste z dużym przyrostem wtórnym

• mają tkanki: okrywającą, mechaniczną (sklerenchyma)

przewodzącą głównie z cewkami drewna, z komórkami sitowymi łyka

NOWE CECHY - NAWIĄZUJĄCE DO OKRYTOZALĄŻKOWYCH:

- Mikrosporangia, położone na łuskowatych listkach - „pręcikach”, wytwarzają ziarna pyłku z przedroślem męskim.

- Zalążek (przekształcone makrosporangmm z osłonką tworzącą łupinę nasienną) zawiera przedrośle żeńskie - bielmo pierwotne z rodniami.

- Zalążek na trzonku lub na powierzchni liścia zwanego owocolistkiem.

- Owocolistki często skupione w strobile - szyszki

- W przemianie pokoleń dominuje sporofit, gametofit jest zamknięty w zalążku

- Rozmnażają się nasionami powstałymi z zalążków

Gniotowe 80 gat./0	Miłorzębowe 1gat./0	Szpilkowe 600 gat./11	Cisowe 15 gat./1
niskie krzewy	drzewo	głównie drzewa także krzewy	drzewa lub krzewy
pędy zielone. asymilujace	pędy zróżnicowane na długo i krótkopedy	Pędy zróżnicowane na długo i krótkopędy
liście łuskowate, odpadające	liście blaszkowe z unerwieniem dychotomicznym, opadające na zimę	Liście igłowate z tkanką transfuzyjną żyją najczęściej kilka lat	Liście igłowate
dwupienne: mikrosporangia okryte 2 łuskami	dwupienne: mikrosporangia po 2 na trzonkach w kłosokształtnych skupieniach	jedno lub dwupienne: mikrosporangia na kiskowatych listkach tworzących strobil	dwupienne: mikrosporangia na tarczowatych pręcikach tworzących strobil
zalążek w mięsistej okrywie czerwieniejącej wokół nasienia	zalążki po 2 na długim trzonku łupina nasienna mięsista, żołtobrunatna	zalążki 1-2 na łuskach tworzących strobil, nasiona w drewniejących szyszkach lub szyszkojagodach	Zalązki otoczone osnówkoą otaczające dojrzałe nasiona
Ephedraceae Ephedra	Ginkgoaceae Ginkgo biloba	Pinales Abies, Larix, Picea, Pinus, Juniperus	Taxaceae Taxus

Ephedraceae

Epherdae equisetina

- Stepy w Europie, pustynie w Azji, Afryce

- Miotlaste rozgałęziony krzew

- Pędy obie z kolankowato zgrubiałymi węzłami

- Liście łuskowate. odpadające

- W kątach łusek:

- mikrosporangia okryte łuskami

- trzonki z zalążkami w okrywie z 2 łusek

- Nasienie otoczone czerwoną okrywą ze zmięśniałych łusek

Ginkgoaceae

Ginkgo biloba

- Drzewo do 30 m, w Chinach lub hodowane

- Liście wachlarzowate, wcięte na szczycie

- Łupina nasienna wewnątrz twardnieje, na zewnątrz mięśnieje

Pinales

Pinaceae 240 / 8	Cupressaceae 140/3
żywiczne drzewa, rzadziej krzewy	krzewy lub drzewa, bez żywicy w drewnie
liście igłowate, żyją od 1-10 lat na długopędach, np.: Abies, Picea lub krótkopędach, np.: Pinus lub na obu rodzajach pędów, np.: Larix	liście igłowate po 3 w okółku, np.; Juniperus lub łuskowate nakrzyżlegle
jednopienne	dwupienne lub jednopienne
ziarna pyłku z workami powietrznymi	ziarna pyłku bez worków powietrznych
liczne łuski z 2 zalążkami drewnieją tworząc szyszki	3 szczytowe łuski zrastają się i mięśnieją tworząc szyszkojagodę lub liczne (czasem tarczowate) łuski drewnieją tworząc szyszkę
nasiona oskrzydlone	nasiona nieoskrzydlone lub wąskooskrzydlone
Abies, Pinus, Larix, Picea.	Juniperus

Pinaceae

Pinus silvestris

- Lasotwórcze drzewo o stożkowatej, parasolowatej koronie

- Korowina łuszcząca się, żółta

- Szpilki po 2 na krótkopędzie

- Strobile żeńskie jajowate, po 1-3 na szczycie długopędu

- Strobile męskie spiralnie wokół długopędu

Abies alba

- Drzewo o walcowatej koronie, lasotwórcze w pld. Polsce

- Korowina ze zbiornikami żywicy

- Szpilki grzebieniasto rozłożone

- Szpilki płaskie, wycięte na szczycie, z dwoma paskami woskowymi

- Strobile żeńskie na szczycie dlugopędu, wzniesione, rozpadające się po dojrzeniu nasion

- Strobile męskie w kątach szpilek

Taxaceae

Taxus baccata

- Ściśle chroniony

- Drzewo o koronie nieregularnej lub krzew

- Igły płaskie, miękkie

- Dwupienne

- Zalążek otoczony licznymi łuskami, nasiona otoczone czarkowatą osnówką

- Strobile męskie w kątach igieł, pręciki tarczowate

OKRYTOZALĄŻKOWE - Magnoliophytina (=Angiospermae)

- około 300 tyś. gatunków

- drzewa, krzewy lub zielne: trwałe (byliny) albo roczne

- wodne i lądowe

- drewno zbudowane głównie z naczyń

- liście z blaszką niepodzieloną lub liście złożone lub łuskowate lub ciernie

- organ generatywny - KWIAT - z listkami okwiatu, słupkami i pręcikami

- zalążki zamknięte w zalążni słupka powstałej z 1 lub więcej owócolist-ków

- ze ścian zalążni powstaje owocnia tworzą

- z zalążków powstają nasiona OWOC

Magnoliales

- drzewa lub krzewy, głównie w ciepłym i wilgotnym klimacie

- liście ułożone skrętolegle, duże, niepodzielone, całobrzegie, z przylistkami lub bez nich

- kwiaty promieniste, pojedynczo lub w kwiatostanach, jedno- lub obupłciowe

- na wydłużonym dnie kwiatowym są spiralnie ułożone listki okwiatu

- 6-9 lub liczne pręciki czasem liściopodobne

- 1 lub liczne słupki (często niecałkowicie zamknięte), górne, tworzące słupkowie

- owoc - mieszek lub pestkowiec lub jagoda

---