Turystka aktywna Wykłady - wszelkie błędy są wynikiem trudności w odczytaniu notatek, więc jeśli coś będzie nie tak korygujcie i ślijcie do Merry.
O potrzebie redefiniowanie potrzeb w dziedzinie turystyki na przykładzie terminu turystyka kwalifikowana.
Pierwsi turyści:
pielgrzymi
rycerze
kupcy
posłowie
Turystyka (pierwsze oblicza):
żeglarstwo
wędrowania
emigracja
Początki turystyki to turystyka aktywna
Turystyka kwalifikowana - nie odzwierciedla sytuacji panującej na rynku. Istnieje potrzeba stosowania zrównoważonej definicji.
Turystyka kwalifikowana :
wysportowana
aktywna
aktywna, rekreacyjna i specjalistyczna
specjalistyczna
hobbystyczna
specjalnych zainteresowań
przygodowa
alternatywna
ekstremalna
Turystyka kwalifikowana to pojęcie związana tylko z Polską. Nie występuję nigdzie indziej na świecie.
Pierwsze organizacje turystyczne :
1973 r - Towarzystwo Tatrzańskie
1905 r - Polskie Towarzystwo Krajoznawcze (Aleksander Janowski)
1950 r - Powstanie PTTK z połączenia PTT i PTK
Turystyka kwalifikowana - umiejętność w posługiwaniu się sprzętem posiadanie danych kwalifikacji.
PTTK - stowarzyszenie wyższej użyteczności publicznej , zarobki nie są nastawione na zysk, tylko na rozwój stowarzyszenia
Turystyka aktywna - jest formą turystyki w której głównym celem wyjazdu jest , nie długość trwania wyjazdu, lecz podejmowanie szczególnego rodzaju aktywności rekreacyjnej, lub hobbystycznej:
dobrowolna forma
nie w miejscu zamieszkania
musi być element wędrowania
Elementy turystyki aktywnej :
elementy wychowania zdrowotnego , uprawiana systematycznie dla zdrowia zapobiega dysfunkcji zdrowotnej,
element wychowania fizycznego
element wychowania estetycznego, wpływa na np. plener wpływa nasze uczucia, upojenie duchowe
element wychowania etycznego : dbałość o środowisko naturalne,
element wychowania moralnego
element wychowania resocjalizującego
element wychowania politechnicznego
Marki turystyki : miejska, wiejska, przygraniczna, tranzytowa, kulturowa, biznesowa.
(marka) turystyka aktywna, rekreacyjna i specjalistyczna: podejście i ujęcie , realizacja polityki państwa, produktów. W przypadku polityki państwa związanej z rozwojem turystyki wyróżnić można następujące:
(produkt) turystyka wędrówkowa :
grupowe wędrówki specjalistyczne
indywidualne wędrówki piesze
zorganizowane wędrówki piesze
indywidualne i zorganizowane wędrówki rowerowe
indywidualne i zorganizowane wędrówki samochodowe
turystyka wodna:
turystyka kajakowa (spływy kajakowe)
rejsy żeglarskie
sporty wodne (widsurfing, narty wodne, skutery)
wędkarstwo
Jeździectwo:
doskonalenie jazdy konnej
wędrówki konne (rajdy)
stacjonarne wczasy w siodle
rehabilitacja osób niepełnosprawnych
Specjalistyczna:
myślistwo
lotniarstwo
szybownictwo
instruktaż sportowy
baloniarstwo
Turystyka hobbystyczna - zawarła się w turystyce aktywnej
Turystyka przygodowa - element ryzyka, efekt działalności turysty jest nieprzewidywalny
Turystyka alternatywna - pojęcie z połowy lat 80 tych , propagowanie turystyki nieniszczącej
Elementy turystyki alternatywnej:
motywacja turysty
odrzucanie roli klienta i konsumenta
miejsce docelowe wyjazdu
forma zakwaterowania
typ organizatora podróży
typ kontaktów ze środowiskiem odwiedzanym
Turystyka alternatywna nie powinna być masowa, zorganizowana i łatwa.
Solitary vizit - zwiedzanie państw trzeciego świata, obserwacja wpływu turystyki na miejsce pobytu
Turystyka ekstremalna - np. downhil, bouldering, narciarstwo (free ride, off pist, heliskiing)
Tendencje w rozwoju społecznym i związek z turystyką:
wzrost aktywności w zakresie kierowania własnym życiem
dążenie do zdrowego trybu życia poprzez właściwe odżywianie się , odrzucenie nałogów, aktywny tryb życia
dążenie do wygodnego życia ( samochód, urządzenia gospodarstwa domowego i inne sprawiają, że życie staje się łatwiejsze)
troska o zdrowie psychiczne i dobre samopoczucie, hobby, unikanie stresu
dążenie do sprawności fizycznej
podążanie za rozrywkami
wzrost świadomości, że czyste środowisko i kontakt z przyrodą zapewniają realizację wszystkich wymienionych celów
Tendencje w rozwoju społeczeństwa i ich związek z turystyką :
podróże po słońce i na plażę (wzrost o 5%)
podróże do miast (wzrost o 2%)
turystyka na obrzeżach miejskich (wzrost o 2%)
podróże objazdowe (wzrost o 7%)
turystyka górska (letnia, zimowa - wzrost o 6%)
wakacje sportowe (wzrost o 25%)
Podstawowe potrzeby ludzi podczas wakacji i urlopu :
potwierdzenie własnej wartości
potrzeba udowodnienia swoich możliwości,
ucieczka od codzienności, potrzeba wzmocnienia uczuć rodzinnych
potrzeba bezpieczeństwa
zachowanie kondycji psychofizycznej
utrzymywanie kontaktów międzyludzkich
Cechy współczesnej turystyki:
bogata oferta zajęć sportowych
preferowanie aktywnej turystyki
planowanie zajęć usportowionych w czasie wakacji
przewaga aktywnego uczestnictwa nad pasywną konsumpcją
wybieranie miejsc turystycznych ułatwiających uprawianie aktywności sportowej
turystyka industrialna (przemysłowa) - 1962 w Londynie zburzona zabytkowy dworzec kolejowy i to od tego momentu datuje się zainteresowanie archeologią przemysłową. Powstał też ruch sympatyków przemysłu aby zostawić dla potomków.
Wymieniamy 4 grupy walorów, obiektów :
ciąg przemysłowy (skandynawia)
pojedynczy obiekt np. młyn
zużycie techniki
parki rozrywki (połączenie zwiedzania kopalni z placem zabaw lub pływalnią )
Turystyka przemysłowa to np.
kopalnia soli w wieliczce
kopalnia „Królowa Luiza” w zabrzu
browar książęcy tychy na górnym śląsku
huta katowice
elektrownia w opolu
skansen przemysłu naftowego w bóbrce
trójmiasto : orp błyskawica
Turystyka indywidualna jest też turystyką marketingową np. każdy sklep i miejsce można zwiedzić.
Turystę cieszy kiedy może sam uczestniczyć w produkcji np. w hucie szkła
Formy turystyki konnej:
konna nizinna
konna górska - jest organizowana min. W bieszczadzkim PN.
Może mieć charakter stacjonarny lub wędrowny, do różnych turystyk konnych potrzebne są różne rzędy. Często tereny górskie są wykorzystywane do turystyki konnej zwanej „western”. Towarzyszy temu typowy ubiór, koń nie może być zbyt obciążony, wymagana jest konkretna logistyka.
Góry skaliste , kanion kolorado - najbardziej znane miejsca kręcenia westernów.
Turystyka konna jest turystyką dość drogą - drogie jest utrzymanie konia, dla oszczędności używane są małe konie - chucuły.
Turystyka górska :
Turystyka rowerowa górska ,
motorowa (quady),
speleologia,
górska cyklowa
wspinaczka
trekking (dzieli się na górski pieszy, narciarski, rowerowy i pustynny)
Trekking - forma którą uprawia się od 3 tys. M wysokości. Jest to wędrowanie intensywne, po trudniejszych długich trasach wybiera się wyższe góry. Używa się sprzętu wspinaczkowego. Jest to „dawanie sobie w kość” - zmęczenie organizmu, można sobie narzucić szybkie tempo w trudnych warunkach. Uprawiając turystykę na wysokości 3000 m organizm szybciej się męczy. Powyżej 3000 m wysokości każde 500 m wysokości pokonuje się dziennie. Nie więcej gdyż nasz organizm nie jest przyzwyczajony do warunków jakie panują powyżej 3 000 m wysokości.
Objawy jakie mogą wystąpić na takiej wysokości: mdłości, bóle mięśni, bóle głowy, utrata przytomności.
Żeby poprawić swój stan należy opuścić strefę górską i udać się do lekarza, czasami mimo natychmiastowej pomocy, zmiany jakie zajdą w naszym organizmie są nieodwracalne, może nawet dojść do zgonu.
Trekking rowerowy - intensywna wędrówka górska na rowerze. Obowiązuje odpowiedni sprzęt i ubiór.
Wspinaczka po lodowcach potrzebne są siekiery i haki, to taka wspinaczka po zamarzniętych strumieniach górskich (islandia)
Turystyka motorowa - ślizgowa, skutery
Narciarstwo - skitouring, pięta jest uwolniana z wiązania, na ślizgach stosuje się foki (taśmy, które chronią narty przed zanurzaniem się, kijki) jest to narciarstwo wędrowne.
Ski extreme - narciarstwo ekstremalne, żlebowe.
Paralotniarstwo - wymyślone przez francuskich spadachroniaży, sprzęt można zapakować do plecaka, nie wolno latać nad parkami narodowymi. Na paralotni można startować z terenu płaskiego , ale potrzebna jest wyciągarka.
Wodne formy turystyki
Kajakarstwo górskie na wodach dzikich (himalaje) , hydrospeed (na desce w kasku płynie się w dół z prądem rzeki). Canyoning - wędrówka potokiem górskim przeważnie pod górę, turystyka extremalna (temperatura, sprzęt , woda)
Turystyka etnograficzna, związana jest z etnografią
20 lat temu; instytut ds. turystyki rozwiązuje problemy turystyki ukazał się artykuł o turystyce etnograficznej - jeśli miejscem penetracji turystycznej jest przestrzeń wiejska, społeczeństwo wiejskie, środowisko wiejskie, miasteczko wiejskie a celem penetracji jest poznanie historii, kultury, sztuki, wiary, zwyczajów, stylów codziennego życia, architektury, strojów.
Zrodził się dzięki polskim organizacjom turystycznym
1905 r powstało PTK
dla turystyki etnograficznej wiara ma wielkie znaczenie
w czasach nowożytnych w latach 60 tych zaczyna być modne wędrowanie do miejsc gdzie jest jeszcze żywa tradycja, kultura. Studenci zaczeli wędrować szlakami , które nie były jeszcze unowocześnione, kultura, która była dokonywana w sposób naturalny a nie odgrywany.
W latach 70 tych imprezy turystyczne ewoluowały , poszukiwano miejscowości, gdzie można zobaczyć tradycję, kulturę danej grupy etnicznej, studenci przyjeżdżali w wąskich grupach do danej miejscowości aby brać udział w tych misteriach. Byli przygotowani jak przeżywać dane święto w tej miejscowości.
Kalwaria zebrzydowska - największa droga krzyżowa
Takie wyjazdy w celu duchowym można zaliczyć do turystyki aktywnej
Narty wynaleźli mieszkańcy północnej skandynawii w drugim tysiącleciu przed naszą erą. 1888 r - skonstruowano pierwsze narty.
Rodzaje narciarstwa wędrownego, ze względu na teren uprawiania : nizinne i górskie
Ze względu na rodzaj sprzętu : śladowe, biegowe i skitouring. Narciarstwo biegowe może być klasyczne i dowolne, skitouring połączenie nartciarstwa zjazdowego i biegowego i turystyki górskiej. Rodzaje nart : biegowe, telemark i tourowe. Biegowe - wąskie gładkie spody, telemark - podobne do śladówek ale mniejsze, krótsze niż biegowe. Tourowe - szersze niż zjazdowe , krótsze i miększe niż zjazdowe, można mieć do nich foki, pięta może być przymocowana lub wolna.
Ekwipunek: buty, kijki, foki, klej do fok, smar do nart, drucik.
Turystyka ekologiczna czyli ekoturystyka.
świadoma podróż do naturalnych miejsc przyrodniczych , która z jednej strony pomaga chronić środowisko naturalne a z drugiej strony podtrzymuje dobrobyt lokalnych mieszkańców.
Podróż do natury, która przyczynia się do jej ochrony
Forma turystyki uprawianej w małych grupach
Do miejsc przyrodniczego i kulturowego zainteresowania
Podkreśla dbałość o środowisko,
Zorientowana ekologicznie,
Efekty: wzrost świadomości ekologicznej, edukacji ekologicznej, poprawa stanu środowiska, zachęca do działań proekologicznych
Trzy najważniejsze cechy:
forma aktywnego i dogłębnego zwiedzania obszarów o wybitnych walorach przyrodniczych i kulturowych
strzeże harmonii ekosystemów przyrodniczych i odrębności kulturowej lokalnych społeczności
dostarcza środków finansowych, aby skutecznie odnowić dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, przynosi realne korzyści ekonomiczne w społeczności i ludności miejskiej.
Charakterystyka ekoturystyki :
zrównoważone korzystanie z zasobów
zredukowanie nadmiernej konsumpcji i ograniczenie produkcji odpadów
podtrzymywanie różnorodności, poddanie tzw planowaniu
wspiranie lokalnej gospodarki
włączenie lokalnej społeczności w gospodarkę turystyczną
prowadzenie konwersjaci między premysłem turystycznym i lokalnymi społecznościami
odpowiednie kształcenie kadr
odpowiedzialny marketing, pełne i rzetelne informowanie klientów
skoncentrowanie na krajobrazie i przyrodzie
wymaga aktywnego podejścia, wysiłku intelektualnego i fizycznego
służy zrozumieniu, szacunkowi i przyjaźni między ludźmi
wymaga pozytywnego emocjonalnego stosunku do przyrody.
Charakterystyka ekoturysty:
wysoka świadomość ekologiczna
zainteresowanie naukami przyrodniczymi
poszukiwanie aktywnego wypoczynku
traktowanie wysiłku jako wartości
przyjazny stosunek do przyrody i innych turystów
łatwość funkcjionowania w grupie
zainteresowanie zwyczajami i kulturą goszczącej społeczności oraz gotowość do reprezentowania miejscowego obyczaju
posiadają wykształcenie i reprezentują „inteligenckie zawody”
Formy ekoturystyki:
ekoturystyka aktywna (wycieczki rowerowe, wędrówki na nartach)
wyprawy faunistyczne (ornitologiczne, w celu poznania flory, w celu poznania określonego gatunku zwierząt.
Wyprawy kulturowe i etnograficzne (wycieczki edukacyjne i przyrodniczo przygodowe)
Zwiedzanie okiem ekologa (safari, zoo safari)
Powiązanie ekoturystyki z innymi formami podróżowania : przygodowa, kwalifikowana
Turystyka wodna:
Żeglarska, kajakowa, windsurfing - zrodził się z surfingu, jest rekreacją specjalistyczną, wymyślił to amerykański konstruktor Jim D. Do deski dołączył żagiel.
Nurkowanie 1943 - francuzi wynaleźli reduktor ciśnień, dwa rodzaje nurkowania : powierzchniowe do kilkunastu metrów (sprzęt ABC maska, fajka, płetwy), głębinowe (scuba diving) bardziej niebezpieczne przez zmiany ciśnień, można stracić orientacją i wpaść w panikę. Ze względu na teren wyróżnia się nurkowanie jaskiniowe i podlodowe. Ze względu na cel : wrakowe, podwodne safari, w celu znalezienia skarbu i w celu znalezienia rekinów ludojadów. Spacer wodny - under water wallking
Łączenie turystyki wodnej z powietrzną można uprawiać i w lecie i w zimie.
Spadochroniarstwo relative work - układanie figur w powietrzu
AFF - najszybszy kurs
Tendencje w turystyce wiejskiej
typ zakwaterowania
zajęcia rekreacyjne
bezpośrednia sprzedaż produktów rolnych, wytworów sztuki ludowej i rzemiosła
ochrona przyrody i krajobrazu
podejmowanie pracy i zatrudnianie innych, infrastruktura
promocja turystyki wiejskiej
balooning - loty balonowe
bicycling - turystyka rowerowa
biking - patrz bicycling
board sailing - żeglowanie na desce
boating - pływanie łodzią
canoeing - pływanie czółnem, kajakiem (kayak courses)
cave explonition - eksplonicja jaskiń (?)
diving - nurkowanie
downhill - karkołomny zjazd rowerem z gory
farveing - wypoczynek na wsi (farve housing)
fishing tours - wycieczki dla wędkarzy
four-weeking - podróże terenowymi pojazdami z napędem na 4 koła po niedostępnym terenie
geology tours - wycieczki geologiczne
glacier climbing - wspinaczka na lodowce
glacier tours - wycieczki na lodowce
gliding - szybownictwo
hikking - wędrówki piesze
hitch-hikking - autostop
hobby farveing - patrz farveing
horse and riding/ horse back riding - jazda konna
ice climbing - patrz glacier climbing
ice fishing - wędkowanie w przeręblach
industrial trips - zwiedzanie obiektów przemysłowych
jeep excursion - przejażdżki pojazdami terenowymi
jet ski - patrz water ski
kanioing - pokonywanie górskich cieków wodnych połączone ze wspinaczką
kayak course - spływ kajakowy
mountain biking - rowery górskie
mountainering - alpinizm, wspinaczka
paraglaiding - paralotnia
river rafting - spływ tratwą
rock biking - połączona jazda na rowerze w górach i wspinaczka
safari Tours - wycieczki pośród żyjących na wolności dzikich zwierząt
saga Tours - podróże śladami średniowiecznych sag skandynawskich
skuters - ślizgacze wodne
scuba diving - nurkowanie głębinowe z butlą tlenową
sea Engling - morskie wętkowanie
snarkel , snarkeling - nurkowanie pod powierzchnią wody przy pomocy płetw maski i chrapu (?)
snowbiking - zjazd po śniegu rowerem
submarine dive - zwiedzanie głębin morskich z łodzi podwodnej
snow mobiles - jazda ślizgaczem śnieżnym
surfing - pływanie na desce
survival - sztuka przetrwania
sunstainable tourism - stosowany na zachodzie określenie alternatyw (turystyka alternatywna)
trekking - wędrówki po górach dla wytrwałych
walking Tours - spacerowe wycieczki piesze
water ski - narciarstwo wodne
wave board - żeglowanie na desce i windsurfing na extremalnych falach
white water adventure - kajakarstwo górskie na dzikich rwacych woda
Wildlife watching - podglądanie swiata dzikiej przyrody
Yachting - zeglowanie
Tramping - autostop