Odbicie~obrzękIStanZapalnSkóryITkankPodskórnejNaKłebieIGrzbiecieWSkutekZłejBudowySiodłaINiePodłożeniaGrubegoCzaprakaLubKoca.ZimneOkłady(altacet)Zapoprężenie~zgniecenieMięśniPodZapiętymPopręgiemNaSkutekOpuszczeniaPrzezKoniaGłowyLubObracaniaKoniaWWąskimStanowisku.ObrzękIStanZapaln(zimneOkłady,altacet),niePozwolŻebySchylGłoweNaZapietymPopręg.Obtarcie~otwarteSkaleczenieMogąceWystąpićNp.przyOdbiciuIZapoprężeniu.OxycortWAerozolu,aJakJestObrzękIWysięk~okładZRivanoluNa10h.JakRanaDuża~wystrzycSierśćDookołaIObmywRivanolem,nadmanganianemPotasuLubWodąUtlen.ZastosowaćAntybiotykWZasypceLubSprayu.Podbicie~aseptycznyStanZapalnyTworzywaKopytowegoPowstałyNaSkutekStąpaniaNiePodkutegoKoniaPoTwardymPodłożuLubWadliwegRozczyszczIKuciaKOpyt.ZimneOkładyZAltacetu,moznaPostawicKoniaNaMokrejGlinieZmieszanejZAltacetem.LekarzPodajeŚrodkPrzeciwzapalne.Nagwożdżenie~urazPodeszwyPowstałNaSkutekWbiciaOstregoPrzedmiotu.PowstajKulawizna,mozeDojśćDOZakażeniaPuszkiKopyt.WyjaćPrzedmiot,poszerzyćOtwórNaKształtStozka,wydezynfekJodyna.,posypAntybiotyk,zabandazow,trzymaćKońNaSuchymPodłożu.jakBedzieRopneZapaleniePotemToMokreOkładyZKreoliną.Zagwożdżenie~powstajPrzezWbiciePodkowiakaDoWewnątrzOdLiniiBiałej.PostepowJakPrzyNagwożdż.WObuPrzypadkJakPrzewlekłStanWewnKopytaToMoczWRoztwKrealiny(0,5szklankNaWiadro)przez2~3dni.Zatrat~urazKoronkiKopytaNp.wskutekŚcigania,strychowania.WystrzyćSierśćWokółRany,odkazić,zasypaćAntybiot,założUciskowOpaskElastycznNa2~3dni.PoZdjęciuOpaskiNowyRóg,świerząBliznęSmarujSięDziegdziem.Gruda~zapalenieSkóryWZgieciuPęcinowymSpowodowanTrzymanKoniaNaMokrejŚciółc,pracąNaPodmokłTerenIBrakOdpowPielęgnac.WysuszenieSkóry,pękniecia(tzw.grudaSucha).BakterZBłotaIGnojuWnikajIZapalenie:obrzęk,ropa,pęcherzyki,strupy(tzw.grudaMokra).Profilaktyk:WycieraniePęcinDoSuchaPoPowrocieDoStajni,smarowanPo1~2hmaściąTranowąCo2~3dniWCzasieDeszczów,nieObcinanieSzczotek,JakJestGruda~obmoczycStrupyNajlepW2~3%roztworPollenyJKijakWyschnieMaśćEntozonowa.JakStanZapalnyToZamiastMaściMaśćAntybiotykowa.JakZasklepiSięToMaśćtranowaKilkaRazDziennieWMałychIlość.Ochwat~alergicznAseptycznZapalTworzywKopytow,tzw.zzycieKopyta,listewkiRogoweodchodząOdCzęściRogotwórczej,kośćKopytowCiągniętaPrzezŚcięgnaMożeSięPrzemieścićANawetPrzebićPodeszwę.NadmiernWysiłNaZmarzniętZiemi,napojZimnąWodąIPozostawWBezruch,zagrzybionaZłaPasza,zatrzymanŁozyskPoPorodzie.Objawy:gorącePuszkiKopyt,końCiągnieNogi(tylnePodciągaPodBrzuch,opieraSięOŚcianę,tętnoPrzyspieszone,wysiękZDrógRodnKlaczy.RozkuwaSię,stawiaNaGlinieZAltacetem,naPoczątkNiedajeSięPić,lekarzPodajŚrodkPrzeciwalergicznIPrzeciwzapaln.GnicieStrzałki~następNaSkutekTrzymaniaKoniaNaMokrejŚciółce,nieCzyszczKopytPrzedIPoPracy,nieRozczyszczCo2mies.RozkucUmyćOsuszyć,smarowDziegdziemLubSproszkowanSiarczanemMiedzi,czyscic3Xdziennie.WadyISchorzenKopyt:rógMiękkiISuchy~smarowDziegdziem,ewentualnPodkućPodkowaPantoflowaLubLekkąZwartąZ3kapturkamiZCienkimiPodkowiakami.ZbytWysuszonKopytaZmiekczycOkładZSiemienLnian,glina,krowiNawóz,stawKonDoWody~wytrzecNatłuścic.Szczelina~pionowePeknięćRoguKopytow.RobiSięGłebokNacięcieDoKoronkiIZakładNity,klamerkęLubPłytkę.Rozpadlina~peknięcPoprzecznŚcianKopyta.ŚcianaPustaI
Oddzielona~oddzielenSięZawnętrzRoguRureczkowegoOdWewnWarstwListewkowejLubŚcianyPodeszwy.
ZapalenŚciegien~koniczynaOdNapiąstkaIStawuSkokowWDółPowinnaByćChłonnaGdyżNieMaTuMięśni.PodwyższonCiepłotWskazujNaStanZapalnŚcięgien,torebStawow,tworzywKopyt,trzeszczek.PodczasPracNaTrudnPodłoż(szczególnPrzyNadmiernWyrośnietIŹleUstawionKopytach)przyUdeżenObciążonŚcięgnaLubPrzyNagłymWysiłkDlaNierozgrzanŚcięgienNastępujIchZerwanie(zwykle1~2ścięgien).I.StopieńZapalenia:mikrourazy(przerwaniePojedynczWłóknienekŚcięgniowychIUszkodzenNaczynKrwionośn..IIstopień:zerwanPęczkówWłókienek.IIIstop:zerwanCałegoŚciegna(zwykleGdyPowtarzaSięZerwanieWłókienek).Postepowanie:1.FazaZapalenia:chłodzićŚcięgnaPrzez24hOkładamZAltacetuIZimnejWody.OkładPodlewaćCo6hDlaZjałowieniaStanuZapalnego.W2fazie:rozgrzewaćKompresRozgrzewającymiLubCeratką.ZamiastOkładówWcieraćŚrodkRozgrzewając:radiol,fluidosan,olejekKamforowy,spiryt.3faza:blistrowanie(tworzenSztucznegStanZapaln)~przekrwienSkóry,wzmacniaIOdżywiaBlizne.WykonPoprzeczneRankiGorącymŻegadłemIWcieraSięWNieŚrodekDrazniącyKilkanascieDni,30dniRehabilitacji.Opoje(nalewy)~owalneNaciekiWOkolicachStawówPowstałNaSkutekPowiększenTorebkStawowLubpochewkiŚcięgnowejPrzyZbytDużychObciążeniachLubPrzebiałczeniu.CiepłeKompresy,czasemBlistrujeSię.(krwawySzpat~wylewTorebkStawowejNaPrzedniejStronStawSkokowWielkośćJajaKurzeg,lekarzOdciągaPłynPodajKortyzony).Osłabienie,urazyWięzadeł:wykostkowanie~stawPecinowyKończynTylnejWysuwaSięDoPrzoduINaPrzemianPrzyjmujePrawidłowePołożenie.Zajęczak~przesunięcSięKościPietowej,czasemDodatkowoRozrostTkankiKostnej,powodujacePowstanieWypukłościZDolnejTylnejStronyStawuSkokowego.ZmianyKostne:nakostniaki~zgrubieniaKostno~okostnoweNajczęścNaPrzednichKończynNaNadpęciachPowstałPrzyStrychowaniuSię,ściganiu,uderzaniuSprzączkamiPopręgu,uderzeniuWPrzeszkode.CzasemPowodująjeZmianyKrzywiczne.JakSięTworzą~ZimneOkładyZAltacetem,moczyWZimnejWodzie.StareNakostniakiPrzypalaćTendosanem.SzpatKostny~powstWSkutekZapalenOkostnejNaroślKostno~okostnowaPoWewnetrznDolnejStronStawSkokow.Kulawizna~tzwKoguciChódCzyliWysokieIRaptownepodnoszenChorejKończynDoGóryPojawSięPrzyDuzymWysiłkLubNaPoczatkRuchu.ObjawZwiazanZStanChorobowJednejLubKilkuCzęściKończyny.częstaPrzyczyna:szpatLubZapalenTrzeszczkiKopytow.Morzyska(kolki)~schorzenPrzewodPokarmow,końNieJe,jestPobudzon,kopie,kładzieSię,tarza,ciężkoDyszy,pocisnę.Skurczowe~chwilowyPrzemijającySkurcz(wNastępstwDochodziDoSkręcenJelitCienkich~zastrzykZśrodkRozkurcz).ZaleganieTreśćPokarmow~przeważnWJelitGrub.kolkiCiche,konJestOsowiałyAleIjeIPije.PowódZłaSpleśniałPasza,przenawozoneSiano(środkPrzeczyszczaj,lewatywa,masazWewnIZewn).Żołądkowe~występKrótkoPoKarmien.ostreIGwałtown(konopie,rzucaSię)TreśćjelitMogłaCofnąćSieDoŻołądkalubNastąpiłoSpęcznieniePaszyWŻołądku(sonda).Powietrzna~uKoniaŁykawego.Glistnicze~np.ZatkaniePrzewodPokarmPrzezGlistyLubObumieranieŚciankiJelitaZPowoduLarwDrążącychTkankęKrezkiJelitowej.Postepowanie:nieDajJeśśIPic,oprowadzaćKonia3~4h,masarzSłabiznIBrzucha,lekarz.JakSięPowtarzajaToPaszeLekkostrawne,dietetyczne.
Zarobaczenie:podatnośćNaZarobaczenie:młodeŹrebięt,stareKonie,przemęczoneChoreOsłabioneKlaczePoPorodzie.Objawy:tarcieOgona,KolkaBiegunkaKaszelWysiękZNosaMatowaSierść.morzyska(wędrująceLarwy),upadkikoni.HigienaPastwiskWybiegówKoniWodyŻłobówStajni(muchy,bielenie,zbieranieOdchodów,↑powierzchn~↓obsada,częśćPastwiskana1sezonPastwiskowyDlaPrzeżuwaczy.Odrobaczanie~źrebietaPierwszyRazOdrobaczamyWWiek6tygDo2mies.Dorosł2~3razDoRoku,zawszeCoNajmniejNa48godzPrzedWyjściemNaWiosneNaPastwisko,potemOIleJestNaPastwiskuMożnaOdrobaczWRaziePotrzebyCo4tygAżDoLipca,aNastepnieNaPrzełomieWrześniaIPaździernika.NalezyZmieniećŚrodkiOdrobaczające.CałeStado.ZmieńŚciólkePo2dniach.Lipcówka~schorzenAlergicznePoUkąszeniuOwadów.Pokrzywka,wysypka,bąble,strupy,wypadanWłosa.ProfilaktycznieSrodkiZapachowePrzeciwBąkom.JakObjawyToŚrodkiPrzeciwalergiczne.Mięśniochwat~”chorobaPoświąteczna”,uKoniDobrzeOdżyw,wDobrejKondycji.ProfilaktycznOgraniczaćDawkęTreściwychDo1/3wDniBezPracy.JakSieKoniaWyprowadzZeStajniWChłodnyWietrznyDzień,zwyklePoDniuOdpoczynku:końJestBardzŻywyAPo15minNagleSztywnieje,trudnoMuChodzić,obfiteCiepłePoty,duszność,krwawyMocz,dużeTętno,wytrzeszczaOczyTrudnoOddycha.NieRuszaćKonia,okryćDerką,delikatnieRozcierać,poićLubSondąDawaćWode,szybkoWezwaćLekarz.ModzelŁokciowy~guzPoOdgnieceniuKopytem(podkową).GdyZbytDużyMozePrzeszkadzaćWSzybkimRuchu.ZwiększyćIlośćŚciółki.Pipak~obrzmienieKościPietowej:rzekomy(naPodłożuSkórnymITkankiPodskórnej~jakModzel),właściwy(stanZapalnKaletkiPiętowej).OstreUzębienie~tworzySięJakNierówneŚcieranieZębaTrzonowego.PowstająKolceSzkliwaLubHaczyki.UtrudniająPobieranPokarm,raniąPoliczkiIJęzykPowodującZapalenJamyPyskowejIRopowicęJęzyka.CoKilkaMiesSpiłowywaćTarnikiemOstreKrawędziePrzyUżyciuRozwieraczaSzczęk.Szczepienia~wPrzypadkuGłębokichRan,zagwożdżeniaNagwożdżeniaItp.ObowiązkowoSurowicęPrzeciwtężcowąJakNieByłKońSzczepionyProfilaktycznie(2xUodpornienPodstawowe,potemPoRokuPowtórz,potemCo2~3lata).InneSzczepienProfilaktyczn:grypa(w12tygŻycia,16~18,40~42,potem2razWRoku,uSportowychNawetCo6mies),ropienieZakaźne(w12tygŻycia,16~18,28~30,40~42,potem2xDoRoku)kulawka(klaczPrzedPorodem,źrebieNawet1dzieńPo),wścieklizna(raz).Kastracja~powody:uspokojenie,SąsiedztwKlaczy,transport,wnętrostwo(czyZstąpiłyJądrDo15mies,obustronneZłośliweBardzo),chorobyDziedziczn.NajlepiejJak2lata,dorosłTeżIprzedOdsademTeż.ImWcześniejKastracTymUpodobiaSięDoKlaczy.PoKastracKrótkiUwiąz3dni(bezKładzeniaSię),oprowadzanieŻebynieByłoOpuchlizny,bezPaszTreściwych.
K.Szlachetne(gorącokrw):rasyCzyste(rasaZamknięta,potomkowieTejSamejRasy):czystKrewArabska(oo),pełnaKrewAngielska(xx),czystaKrewAngloarabska(xxoo,czystKrewArabXkońPełnejKrwiAngielskZPierwszegoSkrzyzowania).RasyPółkrwi:moznaKrzyzowWObrębieRas,mogąBraćUdziałWKrzyzowRasCzystych)małopolskie(m),wielkopol(wlkp),szlachetnPółkrwi(sp,pksp~polskiKońSzlachetnyPółkrwi),śląskie(śl,rasaZachowawcza).Zimnokrwiste:zimnokrwiste(z).Prymitywne:konikPol(kn),końHuculski(hc).Kuce:Felińskie(kf),szetlandzkie(shp),konieIKuceMałe.Małopolskie:pochodzOdPrymitywnKoników(tarpan),17~18krzyzowanieZRasamiOrientalnym(paryskieTureckieArabskie~najwiekszWpływ)19~20kojarzenZRasCzyst(xx,oo,xxoo)1962uznanieRasy(wczesniejTyp).GłównieUszlachetnionyKrwiąArabskAleObecnSpokrewnionZxx3%zoo7%.PochodziOdPrastaregoTypuKoniaPolsk,doznałNajmniejszegKrzyzowaniaWśródPolskichKoniOpróczPrymitywn.OdNiedawnWyróżnionoOdmianyRegionalnWDużymStopniuZintegrowaneAleZZachowanPewnejOdrębności.Nazywan”półkrwiAngloarab”,maściPodstawowe,kłąb159(160),klatka(192),nadpęcie20(21),konstytucjaSucha,częsteBłędyWBudowKończyn,typy:wierzchowe,ogólnouzytkow,lekkozaprzęg.Wytrzymały,dobreWykorzystPaszy,dzielność,zdrowotność,plenne,płodne,dobryCharakter.Wykorzyst:pociągowe,wierzchowe(rekreacja,skok).ObjęteChodowlaKOniRasZachowawczych,dotacje,68%gniad,18kaszt,4kare,8siwe.Wielkopolskie:powstZmazurskich,gryfówPomorskichIKoniHanowerskich,koniPonnenskich?.Skoczne,wytrzymałe,wymagająceWarunkBytowania(żywien~treściwe,pielęgnac,mozliwBiegania),podatnNaChorob,słabPłodnośćIPlenność(60%),wczesnDojrzewan,Wykorzystan:wyścigi,amelionecjaWiększościRasPółkrwi(zwiększWzrostSzybkośćSkocznosciObsuszaniaTkanek)skoki,wierzch.1890poczatekHodowli,przedIwojnWysokiPoziom,IwojnOgromneStraty,1924ItomPolishBook,PoIIwojn:trudneWarunkŚrodowis,gorszyMatGenet,brakFunduszy~wypieranieMateriału.Angloaraby:xxoo,powstFrancjaXIXw,rasaW1880.KoniexxXoo,późniejOgierxxooXklaczxxoo.KonieF1:szybkość(odKonixx)wytrzymał,małeWymagan,łagodne.F2inastępne:rozszczepienCech,162~155,naOgólUrodaSzlach,wybujałyTemperam,wytrzym,dobryRuch.Wykorzyst:wyscigZPrzeszkod,WKKW,uszlachetnianRóznychRas.KonieSzlachetnePółkrwi:pochodzZKrzyzowanKoniRasSzlachetnychPolskichIZagranicznych,nieOdpowWarunkomWpisDoKm,Kwchj,Kśl.WlkpXzagraniczny,mXzagraniczn,mXśl,wlkpXśl.Ksp:165~170Wkłebie,masywna,doskonałeWSporcie,znacznieLepszeWynikiWSkokachUjezdżaniuIWKKWodInnychRasPolskich,DużyDolewOsobnikówHodowliNieKrajowejSąToKonie,mocne,kalibrowe,konstytucjaMocna.Huculskie:rasaZachowawcz,karpatyWschodnie,odXVIIwHucuły.Pochodz:małoZnane,1856początkZorganizowanHodowliWAustro~węgrach,przedIIwojnŚwHodowWPolsceRumuniiCzechosłowacji,poIIwojnŚwHuculszczyzna.Wymiary:137~175~18(19).KiedyśJuczny,terazWszechstronnuzytkow,krótkiePrzedramie,dużeNadpęcie,karpiowatyGrzbiet(cechyKoniGórskich),dobryRuch,wytrzymałość,inteligencja(spłoszonyStaje,sprawdzaNogąKładke,doskonałaOrientacja).Wykorzystan:agroturystyka,hipoterapia,rajdyKonne,zaprzęgi.OlbrzymiPopytWPolsceIZaGranica.PolskiKońZimnokrwisty:153(155)~210(215)~24(25),dużaMasaCiała,maść:kasztanowGniadaDereszowataKaraSiwa,dobrzeWykorzystPaszeIMogąByćGorszejJakości,łagodnePracowitePojętne,gorszaWydajnośćIPoprawnośćChodówNizUArdenówSzw,mniejPrawidłowKopytoNizUArdenówSzw.Wykorz:eksportNaRzeź,rolnictwoTransport,agroturystyka,zwózDrewna.
CzystKrewArabsk:jednZNajstarszras,własciwaHodowlaRasyZaMahomeda(armiaKonna,hodowlaKoni~obowiazekRelig,zasadyHodowliWKoranie).Hodowla:kultRasy,najważniejszKlacze(wytrzymał,orientacja,męstwo,plenność),ogieryTylko”cezil”~konieczność,częstoChówWsobny,hodowlaNaLinie,wysokaHomozygotyczność,brakKrzyzowania,rodowodyNiePisane,5klaczyMahometa:kuhajlany(nazwa~ciemnaBarwa,przewaznieGniade,męskiTyp,mocJędrność,prostyProfilGłowyIDługonozność),saklari(~dobrzeZbudow,pełny.PełnyBukiet,przeważnSiwe,typŻeńsk,delikatność,łagodno,uroda,mniejszaMasywność,linieOkrągł,wklęsłProfil,krótkonogo,kłodaPękata).Munighi~(długoszyja.PrzewKasztanow,typWyscigwcześnDojrzew,długKanciastLinie,profilProsty,podobnDoPełnKrwiAngAleMałe).WPolscKuhajlany(janówPodl),saklami(Michałów).WPolPierwszArabyXVIw,właściwHodowlOdPoczątkXIX,zapisywanRodowodChówWCzystości,K.półkrwiArabskWyłączonZRasy.1817rządowStadoKonArabskJanówPodl.1926PolishArabianStadBookPASB,1926TowarzHodowlKonArabsk.Cechy:małogłowa,profilProstyLubWklesły,liczbaKręgówLędźwiowCzestoMniejsza(5),ogonowychWieksza(18),częstWadyKOńczyn,powolnDojrzew(5~7lat)długowieczność,”bukiet”:piekno,szlachetność,suchośćTkanek,HarmonijnBudow,wysokOsadzenOgona.Ruch:płynność,elastyczn,niezwykłaGracja,arabyPokazujaSięWRuchu.Wytrzymałe,zdrowe,dobreWykorzystPaszy,dużaPłodnośćIPlenność,wzrost148~156,maśćSiwa,gniada,kasztanow,kara.Wykorz:hodowlDlaUrody,rekreacja,poprawianieInnychRasPrzezKrzyzowanLubJednorazowyDolewKrwi,wyścigi,rajdyDługoDystansowe.ObecnieWPolsce:7rodzinŻeńskich,7rodówMeskich,ksiegaStadaNaSłużewcu,demonopolizacjaHodowliPaństwowej(Bełżyce).Śląskie:powstŚląskXIXwWDwóchKierunkach:wierzchowy(miejscoweKlaczXogierWschodniopruski),typPociągowy(zimnokrwisty,miejscoweKlaczXog.perszeron,ardens,belg,Clydesdale).PoWojnieDużeKonie160~170,650~800kg.Lata60ogólneObnizenWzrostuDo150cm.Lata70~75pracaWGórnictwie,Od75rKońWyższy(dolewXiXX)przekształcZTypuZaprzęgowDoOgólnouzytkow.Wymiary:158~194~22.DobryRuchWStepieIKłusie,duzoSiłyIChęćDoCiągnięcia,dużeWymaganPaszowe,zadCzęstoProsty,krótkieStromePęciny,dużaGłowa,częstoKrótkaSzyja,małaSuchość,limfatyczne,maśćKara,gniada,skarogniada.Wykorzyst:głównieWZaprzęgachSportowych.KonikPolski:rasaZachowawcza.PochodzOdTarpanaStepowego.HodowanoWGospodarstwNaWołyniuIPodolu,żyjąceWPuszczyBiałowieskiej,odtwarzaniePopulacjiPrzedIIwojnŚwWBiałowiezy~hodowlZachowawcza,PodczasIIwojnŚwDużeStraty,niemcyRozwijalHodowleIChcieliSobiePrzywłaszczyc.KońPrzewalski:jedynyŻyjącyKońDziki,odtworzonoGoWZOO,inneToKonieZdziczałe,1,3wKłębie,cięzkaGłowa,ogonUNasadyCienki,maśćDzikobuława~sierśćRuda,naBrzuchuŻółta,pręgowanie,przejaśnienieNapysku,sterczącaGrzywa,brakGrzywki,płochliwy,zdroweMocnaKopyta.Bastardy:ogierOsiołXklacz=muł(menBezpłodn,girlCzęściowPłodn).ogierKońXoslica=osłomuł(bezpłodn),ogierKońXmulica=mieszaniec(płodny),zebraXkonie,koniePrzewal,osły=zebroidy(płodne),konieXkoniePrzewal=konie(płodne).
DojrzałHodowl~2~3lata,zimnokrwist4~5l.DojrzałPłc~12mies.CyklPłciow~21d(18~26),ruja7d(3~11krótka~długa).OwulacjaDo24godz(48godzPrzedZakończRui).PróbowanieKlaczy~doPróbnika,ogierWąchaKlaczJakCieczCieknie,”WaliZadem”.1stKrycie~1,5~2dniPoWystapRui.KolejneCo24~48godz(zwykleCo2dni).12~14dniPoOstatnimSkokuOgieraZnowuSiePróbujKlacz.PrzygotowanDoStanówki~obwiazNasadOgon,zakładPęta,kocNaKark.PO~FastZdejmPetaIOprowadzKilkaMinLubDłużej(zebyNieSikała),obmyćZadItp.Ogier~ogierProbier(zebyTamtegoNieMeczyć)ChodziZOsłonietymPrąciemŻebyPoDrodzeNieZrobił..MaxOkoło30KlaczyW1Roku.ok6skokówNaTydz.Stanówka)od1styczniaDo30Czerwca.KoniePo30CzerwcaSąZaliczaneDoNastepnegoRoku.(ur.1maj2000~1stycznia2001ma1rok.,1października2000~1stycznia2002ma1rok).2letnieOgiery~40klaczy(do10skokNaTydz),starsze60~80klaczy(do12skoków).Czasem3skokiDzienn(MinCo6godz).CiażaJak:brzuchRosnie,usg,brakRui,ruchPłoduW2połowCiaż.JakCiaża~dobrostan,ruch,duzoNaSłońcu,dobreŻyw,ochrPrzedUraz,bezPrzeciągów,dobreŚwiatło.PoródPo11miesOdOstatnKrycia(czasem11mies+5dni,lub5dni+11miesięcy).PrzygotowanieKlaczyDoPorodu~przygotBoks,zmiejszDawkTreściw,rozkuwamy.Poród~patrzyNaBrzuch,powiększonWymię(możePuszczSiare).15~40minut(20),Nocy,cicho,bezNikogo.2~3palceOdBrzuchaPrzeciąćPępowineAleZwykleSięSamaPrzecina,przemywJodyna.3~4godzinyPoPorodzieŁozyskMaSięUsunąc.UsunąćŚluzZNozdrzy.PrzednimiKonczynSięRusza.Puiło~otrębyPszenn,letniaWoda,cukier(mleko~,moczopędne).Żrebie~bardzoDuzoRuch2~3tygodnieMleko(póxniejSamoNajczęścSianoSkubie).JakMlekaNieDajeToDoMamkiLubZButelki(1lwody:2lmleka+wit,antybiotyk,LubPreparatyMlekozastępcz).KońPrzebudowany~jakZadWyżejNizPrzód.Gniade(brąz,czarnGrzywaIOgonIKołoStawóSkok)~jasngniad(jasnybrąz),ciemnogniad(b.ciemnoBrązowy),skarogniady.Kare(czarneCałe,naNozdrzachGłowIPachwinachRozjaśnien).Kasztanowate(grzywa,ogonISierśćCałaBrazowa),jasnokasztanowate,ciemnokasztan,kasztanZJasnymWłosem(sierśćBrąz,grzywaIOgonJasne),brudnyKasztan(ciemnobrązowKłodaGłowaIKończyny,grzywaOgonJasne)MaściRozjaśnione:Kremowa:jelenia(żółtBrązSierść,ogonGrzywCzarn),izabelowata(jasnOgonGrzyw),cremello(różowSkóra,perlino,cremello,buracremello?)Buławe(pręgaNaGrzbiecieIKończPrzedn,kolorŚwierzBułeczkiOgonCzarnZPrzejaśnien):jasnobuław(żółtawSierść,ciemnyOgon),ciemnoB(całeCzarnNogi).Srebrne:odJasnDoCiemnBrązGrzywy,OgonaJasneBujneWłos.JabłkowatCzasem.Szampańskie:śniadoskóra,kremowDoJasnoBrązISrebrnSierść.Myszata:JakMysz,ciemnaPręgaNaKrzyżu:jasnomyszata,ciemnomyszta.Czerwonobuławe:brązJakKasztan.BiałaSierść:Dereszowate:(naTlePodstawowBiałeWłos)gniado,karod,kasztanowdmyszatod.Siwe:nasilSieZWIek,odGłowDoZadu.Siwieja.JabłkowTeż.Chreczka~skupiskKolorWłos”piegi”.KrwawaPlama~dużeSKupiskChreczk.IndiańskiOgon:pojedyńWłosBiałWNasOgon.BiałychPlam(srokate):tobiano,opero,Sabino.Tarantowaty:plamyCiemneNaBiałSierśLubOdwrot.PlamkiLampart(równolNaCałKoń),płatkŚnieg(kępkiMałBiał,barwaPodstB.widoczn),derka(trójkątNaGuzaBiodr.Odmiany:bezom,siwizna,kwiatk,gwiazdka,gwzda,wąskaŁusin,ł,szerokł,ł.lewo/prawoSkośn,latarnia,l.zboku/przodu,strzałka,gwiazdIstrzał,GzS,mlecznPysk,górna/dolnaWarga.OdmNaKończ:bezom,koronka,piętka,koronkaNakrapiana/pasiasta,1/2pęciny,pęcina,1/2stawPęcin,zeStawPęcin,zprzod1/2nadpęćZTyłDoStawNadgarst,1/2nadpęć,nadpęć,stwNadgarst.ProfilGłow:Prost,wklęsł,wypukł,owczy.Szyja:Prost,łabędżSzyj,jelenia.Kończ:norm,rozbierz,zbierz,x,beczkow,franc,szpatowa,krowia.KlPierś:kogucia,kozia,zgorsetowanie.Brzuch:norm,słomiany,obwisł,podkasany.
ŚwiadectwPokryćKlaczy(lubUnasienn)~NazwaKla,dataUr,nazwaOgier,rasaObojga,rodow,maści,odmiany,posiadaczKlaczy,adres.ZaświadczenieUrodzeniaŹrebięcia~daneKlaczyIKoniaKtóregoUrodziła,posiadaczMłodego.KartaKlaczy:kiedy,zKimICo.Paszport24strony:nazwa,maść,odmiany,dataUr,posiadacz,rodowód,leki,chor,znSzczeg,czyDoSpożycia.|ŚwiadectwUznaniaOgiera~możeZapładn:próbaDzielności(3,4lataDoZakłTrening100dni)JakZaliczyToKsięgaStadna.KartaOgiera:nazwaWłaściciel,wynikiPDzielnoś,wartHodowlOgiera,ilośćZaźrebionKlacz.ŚwiadectwWpisuKoniaDoKsięgStadn.KsStadnWFOrmKartotek,aPotemKsiążk.RodowSkróc:koń,ojciec,matka,ojciecMatki.Norm3pokolenia..Km~księgaStadnaKoniRasyMałopolskiej(1małop,angloarabskich),Kwlkp~wielkopolsk(1wlkp,traheńskich),Kpksp~polskiKońSzlachetnPółkrwi(szlPółkrwkrzyżówkiŚląsk+szlachPółkrw),Kz~zimnokrwistej,Khc~huculskiej,Kśl~śląskiej,Kkh~konikPolski.Rkkm~rejKucówIKonMały(pochSzetlandzDo110cm,>110,felińsk,fiordzkie,małe149~156.TypDo15,głowaSzyja5,kłoda15,kończPrzed10,tylne10,kopyta10,chody10,ogólnWrażen15.Ród/rodzina:klaczeIOgierPochodzPoWszystkReproduktorach/przedstawicielekZJednejLiniiMęskiej/żeńskiej.LiniaMęska/żeńska:wszystkieOgiery/klaczePochodząceOdZałożyciela/lkiLiniiLubJego/jejMęskich/żeńskichPotomków.EwidencjaKoni~PolskKlubWyścigKonnychPKWK(pełnaKrew,czystaKr),PolZwiązHodowcKoniPZHK(młp,wlkp,szlachPółkrw,Śląsk,zimnokrwist,huculsk~Polskie<~prymitywne,kuceIKonieMałe,trakeńskie,konieBezPochodzenia),PolskTowarzystwKuceSzetlandzkie(kucSzetlandz),StowarzyszHodowcówIUzytkownikówKłusaków(kłusaki),ZgłaszaSię:urodz,zakup,sprowadzenie,padnięcie,ubój,wydająPaszport.NiekorzystnePodkówanie:ograniczFizjolRuchliwośćKopyt,niszczenRoguPodkowiakami,wysuszanKopyt,ciężarPodków(wyscigoweAlusy)stresDlaKonia,niePodkówDo5rokŻycia,przez2miesBezPodków,wPolsceAbyPrzody.Zasady:obejrzWChodach,ZdjętąPodkowe,czyNieKuleje.Kapturek:musiByćDużyBoCięzarCiał,przód1,tył2.Podkowiak(góźć):trocheZaSzerIDług.WbijaSieNa1/3wysokSciany.Cel:zapobNadmiernŚcieran,zapobNadmiernPodbijaniu,ślizgi,korektPuszkKopytowej.Rozczyszczanie:ścinanieNadmiarRoguKopytowPołączonZEwentualnKorektPuszkKopytow.Co1,5miesPowtarzac.ZłeRozczyszczanie:powstaniePodbicie(aseptyczneZapalenieTworzywa,duzoRopy,kuleje)JezeliZBIERZErógStrzałki(niePowinnoSięGoŚcierać)to:zwężaSięIZamyka,gnije(musiOpieraćSięOPodłoze),jezeliZbierzePodeszwę~zostawiJąCienką(mozeDojśćDoOchwatu,samaŚięŚciera).MechanikaKopyta:JakKońObciążaKopytoToRozchodziSieOnoNaBoki,rozluźn~powraca.StrzałkaSprężystaSięSpłaszcza,ścianyKopytaSięRozluźn.|||~ochronaKpytPrzedUrazWstrząs,masażKopyta,pobudzenieUkrwienia(lepszeOdżywienieKopytaIKoronki),wpływaNaPrzyspieszŚcieranSietylnejCzęśćKopyta.FormujeSięPrzez5lat;rógNarastaCałęŻycie;1cmMiesięcznie.NarządKopytowy:puszkaRogowaskładaSięZ3blaszekRogowych:blaszkaGrzbietowa~powierzchniaZewnIWewn,krawędźKoronowaIPodeszwowa,warstwaSzklistaŚrodkowaGłęboka.BlaszkaPodeszwowa~powierzchniaDolnaIGórna,krawędźWewnIZewn.StrzałkaRogowa(opuszkaPalcowa)~miazgaRozrodcza,graniczna,koronowa,ścienna,podeszwowa,strzałkowa.MiazgaRozrodcza(tworzyPuszkęRogową):miazgaGraniczna,korowa,ścienna,podeszwowa,strzałkowa.PoduszeczkaSprężysta~składaSięZTkankiŁącznejZbitej,∆(klin)kościecKopytowy(wrazZUkłademWięzadłowymIMięśniowym):chrząstkiKopytoweGlazura~cienkaWarstwaUŹrebiąt,późniejSięSciera.BrzPodstaw:krawędźPodeszwowa,liniaBiała,podeszwa.
UzytkowanieMięsne~90%spadekPogłowiaOdLat70tychDo2007(320tys)0,4%mięsaNaŚwiec,wydajnrzeźn58~62%.Konsumenci:Franc:300tysKoniRocznie,włochy350tys.producenci:chyny23%,meksyk12,argentyna8,polska1,2.WłasciwośćKoniny:wolnaOdPasozyt,wysokaWartośćOdżywcz,dużoBiałkaWapniaŻelazaGlikogenuWitB1B2PP,małoTłuszczuAleZdrowego(dużoNNKT).SkładRasowyPogłowia:zimnokrwiste60%,półkrwi(wlkp15%,młp13,szlachetnePółkrwi3%,śląskie8),rasyCzyste(xx,oo~0,3),kuceIKonieMałe0,2,konieSzlachetne40%,prymitywne0,07%.Noworodek~WysWKłębie60%,obwódKlatki45%,obwódNadpęcia60%.LśniącaSierść,zwięzłyKał.ok10%masyCiałaMatki,2hPoUrodzeniuSpadekMasy,inneProporcjeNiżUKoniaDorosłego(dużaGłowa,formatKwadratu,długieNogiAKrótkiTułów)poOk30minStoi,poKilkuMinSsie,brakOdpornościWłasnejDo2~3tygodn,biernaOdpornośćSiarowa,Siara~gęsta,żółta,do24godzPoPorodzie,do12godzWchłanianieCiałOdpornościowych.Sysak~IrokŻycia,wzrostWzwyż(1kg/dzień),IIrok:wzdłużIWszerz(0,6kg/dzień)szczepPrzeciwTężcowi,kulawce,grypie,SianoPastwiskoDoWoli,żółbek(owiesGniecionyDo3miesŻycia)wiązanie,dodatkiMineraln~wit,ewentualnDokarmianie(mleko,otręby,jaja,suszMlekoRozrzedzone,dosładzaneGlukozą.OdrobaczanieRazemZMatką,tarnikowanieKopytek.Wzrost(zwiększanWymirówIMocy.Rozwój~zmianyIlościoweIJakościoweNp.zmianaWskaźnikFizjolog,wymianaZębów.Odsadek~ok6mies(zimnokrwWcześniej,szlachetnPóźniej).O.Jednorazowy~zabraćMatkęIIzolacja1mies,O.Stopniowy~stres(matkęDoPracy,źrebieSamo).Żywienie~pastwisko,sianoDoWoli,lizawka(ewentualnSolenieObroku).BezpośrednioPoOdzadzeniu~3kgTreściwej(końPółkrwi),2~3lChudegoMleka,1~3jaja(jakSłabaKondycja)Potem~tran,siemieLniane(zaczynajOd1łyzk).PostepowZOdsadkiem:podziałNaPłcie,czyszczenieWiązaniePodawanieKończynPielęgnacjaKopytIZębówChodzenieZCzłowiekiem.Roczniak~1stycznia,podziałPłci,SkutkiRuchu:apetyt,rozwijSięBudowWewnIZewn,rozwójUkłmotorycznego,wzmocnienie.BrakRuchu~wąskaKlata,zapadnięteLędżwie,wadyKończyn,SłabyWzrok,płochliwy,Słaby(złeWskaźnikFizjolog)Żywienie~zwiększenieDawki,IPrymitywnychPastwiskoCałodobowo.OpiekaNadOgierRozpłodow~(od3~4lat)ruch,odpowZywienie,niePrzekraczaćPaszPełnowartościow,naukaStanowienia(naStarychKlaczach),higienaStanówki(myciePrąciaPoStanówce)