Zagadnienia na egzamin z rozrodskladanka, Weterynaria, II rok, Fizjologia


EWA

1. Wymień czynniki gatunkowe decydujące o efektywności rozrodu.

2. Co to jest hormon?

Hormon jest to substancja uwalniana ze ściśle określonego narządu lub struktury, która wywiera swoiste działanie na jakąś odbębna struktorę lub funkcję.

3. Na czym polega dezynfekcja zarodków? W jakim celu się ją wykonuje?

Polega na - zastosowanie roztworu trypsyny- zarodki przenosi się przez 5 kolejnych naczynek płynem PBS i dodatkiem 0,4%BSA (albumina bydlęca) i kolejno przez 2 naczynka z roztworem trypyny w płynie Hanks'a, następnie zrodki przenosi się przez 5 naczynek z płynem PBS 2% dodatkiem surowicy dla zneutralizowania działania trypsyny.

7. Co to jest rozród?

Rozród to całokształt procesów związanych ze zdolnościa każdego organizmu żywego do produkcji organizmów potomnych w sposób płciowy i bezpłciowy.

8. Opisz przekształcanie się pierwotnych gonad w jajniki.

Zawiązki zarówno jąder jak i jajników uchodzą do wspólnej zatoki moczowo płciowej.

-powstanie jajników, zanik przewodu Wolffa i rozwój żeńskich narządów płciowych związanych z przewodem Mullera - jajowodów, macicy i pochwy.

Region determinujący płeć w chromosomie Y zawiera pojedynczy gen SRY, który wykazuje ekspresję w męskiej gonadzie i inicjuje determinację płci

12. Co to jest klon? Wymień metody klonowania zwierząt.

Klon-to grupa osobników genetycznie identycznych; naturalny klon bliźnięta jednojajowe.

1)metoda izolacji blastomerów

-BLASTOMERY- w początkowym okresie rozwoju zarodka są identyczne. Teoretycznie z każdego z nich może powstać cały organizm-totipotencja

-rozdzielone blastomery pakowano w enukleowane osłonki przejrzyste,zatapiano w cylindry agarowe i hodowano w macicy przejściowej biorczymi

-tą metodą Wiladsen(1978) wyprodukował identyczne bliźnięta u owiec;rekonstruowane zarodki umieszczał w „żywym inkubatorze”

2)Podział moruli/blastocysty

-metoda ta jest dogodniejsza,pozwala na eliminacje z kłopotliwych procedur,tj.zatapianie w agarze,pośrednią biorczynię;

-wykorzystywana szeroko u zwierząt gospodarskich głównie owiec,kóz i bydła

-bisekcja-dzielenie- bardzo ważna jest prawidłowa oś podziału blastocysty;zarodek wyjmujemy z osłonki przejrzystej,rozcinami ją igłą

3)klonowanie przez przeszczepy jądrowe

-izolacja jąder dawcy

-enukleacja oocytu biorcy

-przeszczepienie jądra

4)Klonowanie komórek somatycznych

5)klonowanie chimerowe.

13. Wyjaśnij pojęcie dymorfizmu płciowego.

Każda płeć produkuje swój typ gamet. Zjawisko występowania dwóch płci nosi nazwę dymorfizm płciowy.

16. Wyjaśnij pojęcie frymartynizmu.

FRYMARTYNIZM, zmiany zachodzące u płodu żeńskiego pod wpływem hormonów wydzielanych przez bliźniaczy płód męski; są to gł. zmiany w narządach rozrodczych powodujące niepłodność; między bliźniaczymi płodami dochodzi często do wymiany komórek; frymartynizm występuje gł. u bydła, spotykany u owiec, kóz i świń.

Występuje u bliżniąt jednojajowych, krew płodów miesza się, samce dojrzewają szybciej, jałóka jest niepłodna (przerost łechtaczki), u obudwu płodów występuje chimeryzm limfocytarny.

18. Jakie są metody pozyskiwani~ oocytów od samic?

Niedojrzałe oocyty uzyska można poubojowo poprzez:

-Aspirację zawartości pęcherzyka za pomocą igły i strzykawki - bydło, świnie, małpy, 30- 60% oocytów w stosunku do liczby aspirowanych pęcherzyków

-rozrywanie izolowanych pęcherzyków - uzyskanie praktycznie wszystkich oocytów - pracochłonne!

Nacinanie powierzchni jajnika prowadzące do uwalniania oocytów z pęcherzyków

OPU - przyżyciowo - pobieranie oocytów pod kontrolą USG z zastosowaniem dopochwowej sondy sprzężonej z igłą. Technika OPU - odzysk 50% oocytów w stosunku do aspirowanych pęcherzyków, dwukrotnie w ciągu tygodnia, żadnych uszkodzeń dróg rodnych, problemów zdrowotnych - długotrwałe stosowanie.

24. Co to są pierwszorzędowe cechy płciowe?

Odzwierciedlają strukturę gonad: samce mają jądra i wytwarzają plemniki, samice maja jajniki. Są determinowane genetycznie przez chromosomy płci.

25. Co to są drugorzędowe cechy płciowe?

Różnicują płcie fenotypowo, ale nie wpływają na naturę gonad. Drugorzędnymi cechami płciowymi są:

-budowa genitaliów

-rozmiary ciała

26. Opisz przekształcanie się pierwotnych gonad w jądra.

Determinacja w kierunku męskim związana jest z obecnością chromosomu Y.

Zawiązki zarówno jąder (przewodów Wolffa), jak i jajników (przewodów Mullera) uchodzą do wspólnej zatoki moczowo - płciowej.

Jeśli jest chromosom Y:

-zanika przewód Mullera

-gonady przekształcają się w jądra, wykształcają się pęcherzyki nasienne, gruczoł krokowy i prącie

Region determinujący płeć w chromosomie Y zawiera pojedynczy gen SRY, który wykazuje ekspresję w męskiej gonadzie i inicjuje determinację płci męskiej. Cechy męskie są indukowane hormonalnie przez rozwijające się gonady męskie.

34. wymień korzyści z przeprowadzania produkcji zarodków In vitro.

-zwiększenie wydajności rozrodczej samicy - transplantacja - metoda alternatywna dla superowulacji

-produkcja towarowa zarodków, uzyskiwanie ciąż bliźniaczych

-uzyskiwanie zarodków w ściśle określonym stadium rozwoju - transgeneza

-wyprodukowanie zarodka i oocysty - materiał do prac w zakresie klonowania

-leczenie pewnych form niepłodności - niedrożność jajowodów

36. Wymień etapy klonowania metodą izolacji blastomerów.

-usuwanie osłonki przejrzystej z zarodka (mechanicznie, enzymatycznie)

-pipeowanie blastomerów - dezagregacja zarodka

-hodowla in vitro izolowanych blastomerów

- przeszczepienie do macicy biorczyń

37. Na czym polega bisekcja "oszczędzająca".

Bisekcja „oszczędzająca”-nacięcie osłonki przejrzystej zarodka w stadium późnej blastocysty;stymuluje wyleganie się przez powstały otwór ,tworzy się ósemka przecięcia mostka,wywołuje minimalne uszkodzenia komórek

U zwierząt gospodarskich bisekcja zarodków ogranicza się w praktyce jedynie do morul i blastocyst. Z jednej strony wiąże się to z możliwością nie chirurgicznego ich uzyskiwania u pewnych gatunków     ( bydło ), z drugiej - pozwala uniknąć hodowli in vitro młodszych zarodników lub też ich przeszczepiania do osłonek zastępczych lub zatapiania w bloczkach agarowych. U bydła, nie chirurgicznie, metodą płukania przy użyciu specjalnych kateterów, uzyskiwać można jedynie te zarodki w stadium późnej moruli lub w stadium blastocysty. Dzielenie blastocyst polega na ich przecięciu odpowiednio przygotowanym, delikatnym skalperem. Jest to zabieg stosunkowo prosty i jako jeden z niewielu zabiegów przeprowadzanych na zarodkach może być wykonany nawet ręcznie

38. wymień etapy klonowania zarodkowego metodą transplantacji jąder komórkowych.

-usunięcie jądra z komórki biorcy

-uzyskanie jądra komórki zarodkowej, które zostanie wprowadzone do wyjądrzonej komórki biorcy

-wprowadzenie jądra komórki zarodkowej do cytoplazmy komórki biorcy

-aktywacja komórki biorcy

39. Co to jest transgeneza?

Metody z zakresu biologii molekularnej i embriologii eksperymentalnej w procesach uzyskiwania zwierząt, którym świadomie i bezpośrednio wprowadza się nowe jakościowo informacje genetyczne i po,ojające konwencjolanne metody krzyżowania. Przeszczepiane geny nazywa się transgenami.

40. Wymień metody wprowadzania obcego DNA do genomu zwierzęcia.

-iniekcja DNA do przedjądrza męskiego

-infekcja retrowirusami

-wykorzystywanie pierwotnych komórek zarodkowych

-wykorzystanie plemników jako nośników cząstek obcego DNA

41. wymień korzyści ze stosowania regulacji płci w hodowli zwierząt.

-przyspieszenie postępu hodowlanego

-zwiększenie opłacalności produkcji mięsa i mleka

-eliminacja chorób genetycznych związanych z płcią

-ratowanie gatunków zagrożonych wyginięciem

-wybór płci zwierząt sportowych i

42. wymień metody rozdziału plemników na dwie frakcje zawierające chromosom X lub Y.

Rozdział plemników na podstawie różnic w masie

-na podstawie różnic w ładunku powierzchniowym

-na podstawie antygenu h4

-na podstawie różnic w zawartości DNA

43. Co jest podstawą rozdziału plemników metodą cytometri przepływowej?

Rozdziałplemników na frakcje z chromosomami Xi Y na podstawie różnic w masie i ruchliwości. Rozdział przeprowadza się przez wirowanie w gradiencie Percoll'u. Plemniki X jako cięższe podczas wirowania szybciej sedymentują i osadzają się w cięższych warstwach Percoll'u.

Dokłądnoś 94%

Odzysk plemników niski 17 do 20 %

44. Wymień metody określania płci zarodków.

-cytologicznie

-immunologicznie

-metabolcznie

-molekularnie

45. Na czym polegają cytologiczne metody określania płci zarodków?

Podstawa metody - dymorfizm chromosomów płciowych. Analiza chromosomowa komórek zarodka znajdujących się w stadium metafazy podziału mitotycznego umożliwia określenie jego kariotypu.

Poprzez biopsję uzyskuje się komórki trfoblastu z zarodków 12-15 dniowych, które po hodowli utrwala się i barwi, a następnie przeprowadza się analizę chromosomalną. Można oznaczyć płec tą metodą u zarodków 6-7 dniowych.

GOŚKA

10. Wymień czynniki negatywnie oddziaływujące na wyniki rozrodu.

-nadmiernie intensywna selekcja na cechy produkcyjne

-wczesne zamieranie zarodków

- opóźniona dojrzałośc płciowa

-stresujące ekstremalne zmiany temperatury i fofoperiod

-obniżony popęd płciowy

Efektywnośc rozrodu może się obniżyc w wyniku działania czynników sezonowych, środowiskowych, genetycznych, żywieniowych, hormonalnych, patologicznych.

11. Co to jest prostaglandyna, gdzie jest produkowana i jaką pełni funkcję organizmie?

Jest to hormon reprodukcyjny, produkowany przez macicę, powoduje luteolizę ciałka żółtego.

14.Co to jest FSH, gdzie jest produkowany i jaką pełni funkcję w organizmie?

Jest to hormon reprodukcyjny, produkowany przez przedni płat przysadki mózgowej, u samic stymuluje wzrost pęcherzyków, u samców powoduje pobudzenie spermatogenezy.

19. Co oznacza pojęcie "zwierzęta dnia krótkiego", jakich gatunków dotyczy?

Są to zwierzęta których sezon aktywności płciowej przypada w okresie skracania się dnia tzn. jesienią. U nich ekspozycja na długi okres świetlny powoduje zahamowanie funkcji reprodukcyjnych. Czynnikiem odpowiedzialnym za rytm w reprodukcji zwierząt jest fotoperiod. Owce, kozy

29. Wymień hormony produkowane przez przysadkę mózgową związane z procesami rozrodu.

Przedni płat: FSH, LH, PRL

Tylny płat: oksytocyna

30. Wymień najważniejsze hormony produkowane przez jajniki samic, jaką pełnią funkcję w ich organizmach?

estrogeny- zachowania płciowe, skurcze macicy

progesteron- hamuje sekrecję FSH i LH, synergistycznie z estradiolem przygotowuje implantację

oksytocyna- skurcze, działania luteolityczne

MOJE

5. Przyczyny zaburzeń libido i spermatogenezy

9. W jaki sposób można wywołać synchronizację rui u samic.

Synchronizacja u krów - prostaglandyna lub analogi - podwójna lub pojedyncza iniekcja

- progesteron - preparaty MAP MGA, CAP

- preparaty dopochwowe - wkładki, CIDR

- implanty silikonowe pod skórę małżowiny usznej

Synchronizacja u klaczy

- PGF2α w okresie 3-4 do 19 dnia cyklu, dawka 250 μg (nie jestem pewna), ruja 3-4 dzień i trwa 5-7 dni. Owulacja ma miejsce ok. 1,6 dnia (?) przed końcem rui, tj. 7-9 dni po podaniu PGF2α.

- analogi - Equimate, Estrumate, Lutalyse, Prosolvin - działają nie tylko na ciałko żółte, również na mięśnie gładkie

- PROGESTAGENY - preparaty oleiste do iniekcji domięśniowych lub preparaty do podawania per… coś, nie mogę doczytać - prawdopodobnie rektalnie

Dlugi program 18 dni

Krótki program 8 dni (progestageny + PGF2α - iniekcja w ostatnim dniu zabiegu)

Krótki program 8 dni (progestageny + PGF2α + estradiol)

- domaciczne wlewki płynu fizjologicznego stosowane między 5 a 14 dniem cyklu

- jałowy płyn fizjologiczny stosuje się w ilości 250 ml dl małych i 500 - 1000 ml dla dużych klaczy

- zabiegi można powtarzać przez 2 -3 dni

- ruja występuje najczęściej w 3 - 5dniu a owulacja w 9-11 (może dojść do atrezji pęcherzyka)

17 Cel wywołania synchronizacji rui u samic

20.

1. niechirurgiczne

- nie powodują uszkodzeń narządów rodnych

- można kilkukrotnie powtarzać zabieg u tej samej samicy

- zabieg można wykonać w stajni

- zarodki pucze się w 6-11 dniu cyklu

- sprzęt - cewki Foley'a

2. chirurgiczne

- wczesne stadia zarodków z jajowodów

- laparotomia w linii pośredniej

- wyplukiwanie zarodków z jajowodu, plyn do górnego odcinka rogu macicy i przemieszczony przez masaż do jajowodu

- wzrost - ciagłe nawilżanie narządów rodnych

- ciecie powłok brzucha w słabiźnie, odszukanie jajowodów i ich przepłukanie

33.

Efekt samca

27.Czynniki środowiskowe-uwarunkowanie rozrodu.

1. strefa klimatyczna

- w strefie umiarkowanej i tropikalnej zwierzęta wykazują sezonowe zmiany w rozrodzie

- w strefie tropikalnej są one związane z porą dżdżystą i suchą (dostępność do wody i paszy

2. temperatura i wilgotność

- w klimacie umiark normalny zakres temp nie wywiera ujemnego wpływu na reprodukję

- przekroczenie wysokiej temp krytycznej, zwłaszcza przy dużej wilgotności może prowadzić do hipertermii, działającej negatywnie na funkcję rozrodcze zarówno samic i samców

3. sezon

- w klimacie umiark poszczególne gatunki dopasowują seon rozrodczy zależnie od długości ciąży tak, aby narodziny młodych wypadały w optymalnym terminie, tj. w okresie ciepłych miesięcy.

2. żywienie

3. utrzymanie - użytkowanie

4. stresy

5. zanieczyszczenia

6. higiena

ODPOWIEDZI ANI

4. Co to jest anoestrus?

Jest to okres wyciszenia płciowego, braku aktywności. W tym czasie ruje nie występują. Jajniki ulegają wówczas zmniejszeniu i są nieaktywne. U klaczy okres taki trwa około 15 tygodni, wtedy gdy dzień jest najkrótszy.

6. Wymień po kolei wszystkie etapy embriotransferu.

15. Wymień zalety stosowania embiotransferu.

21. Co to jest OPD?

OPD nie mam pojęcia, ale OPU to przyżyciowe pobieranie oocytów pod kontrolą USG z zastosowaniem dopochwowej sondy sprzężonej z igłą (ovum pick-up = OPU)

22. wymień metody biotechnologiczne pozwalające na zwiększenie efektów reprodukcji.

23. wymień centra rozrodu zajmujące się obecnie obróbką i pozyskiwaniem nasienia w Polsce

U knurów i buhajów: Bydgoszcz, Łowicz, Krasna k/Rzeszowa, Tulce k/Poznania

Ogiery: Łąck, Schaby, Żywiec, Michałów

28. Wymień skutki niedoboru betakarotenu w diecie zwierząt związane z ich rozrodem.

NIE MA TEGO W MOICH NOTATKACH, TO INFORMACJA Z KSIĄŻKI O ŻYWIENIU I TEORII Z ŻYWIENIA KONI OD PROF. CHRZANOWSKIEGO - NIE RĘCZE ZA ZGODNOŚĆ INFORMACJI Z TYM, CO MAMY NAPISAĆ…

U samic niedobory betakarotenu wpływają na obniżenie syntezy glikoprotein, czyli białek odpowiedzialnych za poprawę działania łożyska. Ponadto betakaroten zwiększa syntezę progesteronu, przez co obniża śmiertelność zarodków. Krótko mówiąc - niedobór obniża skuteczność rozrodu.

Betakaroten jest konieczny do prawidłowego funkcjonowania jajników i jąder. Przy niedoborach β karotenu występuje brak owulacji, osłabienie zewnętrznych objawów rui, poronienia oraz zamieranie płodów. Istnieje dodatnia współzależność między zawartością β-karotenu w paszach, a poziomem przeciwciał w siarze. Przy niedoborach zakłócone jest również funkcjonowanie jąder, produkowane nasienie jest gorszej jakości.

31. Na jakiej zasadzie działa prostaglandyna w organizmie samicy, którą podaje się w celu synchronizacji rui?

Prostaglandyna wywołuje luteolizę ciałka żółtego (które musi być obecne na jajniku, tylko wtedy ma sens jej podawanie). Po podaniu zastrzyku prostaglandyny następje luteoliza wszystkich wszystkich samic, które miały ciałko żółte - niezależnie na jakim etapie rozwoju. Jeśli u wszystkich zwierząt (krów) nastąpi luteoliza jednocześnie, ruja również będzie w tym samym terminie u wszystkich, bo jej wystąpienie uzależnione jest od terminu luteolizy.

32. Na jakiej zasadzie działają progestageny w organizmie samicy, które podaje się w celu synchronizacji rui?

Podanie prostagenów naśladuje w sensie równowagi hormonalnej fazę luteolizy - po 18 -21 dniach podawania i następnie przerwaniu ich podawania organizm zachowuje się, tak jakby dopiero co luteoliza się skończyła i w ciągu 3-4 dni występuje ruja. Ta metoda nie do końca byłą dobra, bo zbyt wysoka zawartość progesterony przy niedoborze estrogenów powodowały upośledzoną produkcję śluzu i transport plemników. Lepszym rozwiązaniem jest podawanie progesteronu przez 7-12 dni i zastrzyki estradiolu lub PGF2a - to zapewnia estrogeny.

35. Wymień metody zapłodnienia wspomaganego In vitro.

Są to metody wspomagane chirurgicznie:


Wyszukiwarka