Egzamin - Prawo w działaniu, prawo gospodarcze - studia dzienne 2015
1. Pojęcie działalności gospodarczej.
Działalność gospodarcza to zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie kopalin ze złóż także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
2. Działalność regulowana.
Regulowana działalność gospodarcza - to działalność gospodarcza, której wykonywanie wymaga spełnienia szczególnych warunków, określonych przepisami prawa (dany rodzaj działalności jest działalnością regulowaną, jeżeli przepis odrębnej ustawy tak stanowi,
a przedsiębiorca może wykonywać tę działalność, jeżeli spełnia szczególne warunki określone przepisami tej odrębnej ustawy i po uzyskaniu wpisu w rejestrze działalności regulowanej).
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej nie zawiera katalogu regulowanych działalności gospodarczych. W art. 64 odsyła do odrębnych ustaw, które wskazują, że dana działalność jest działalnością regulowaną.
Wśród nich wyróżnić można:
1) działalność w zakresie organizowania imprez turystycznych;
2) działalność w zakresie prowadzenia stacji kontroli pojazdów, ośrodka szkolenia kierowców, ośrodka doskonalenia techniki jazdy;
3) działalność w zakresie prowadzenia przedsiębiorstwa składowego;
4) działalność w zakresie organizowania wyścigów konnych;
5) działalność w zakresie usług detektywistycznych;
6) działalność kantorowa;
7) działalność w zakresie wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich;
8) działalność w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych.
3. Działalność wymagająca zezwolenia.
Zezwolenie - to uprawnienie do wykonywania oznaczonej działalności w sposób i na warunkach przewidzianych prawem. Organ zezwalający nie może odmówić wydania zezwolenia na podjęcie i wykonywanie określonej działalności gospodarczej, jeśli przedsiębiorca spełnia wymogi określone przepisami prawa;
Wiele dziedzin działalności gospodarczej wymaga uzyskania zezwoleń. Mowa o tym w zapisach przytaczanej Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, która odwołuje się w artykule 75 do przepisów szczegółowych zawartych w odrębnych ustawach. Przepisy te określają, które organy odpowiedzialne są za wydawanie zezwoleń oraz opisują wszelkie warunki wykonywania działalności objętej zezwoleniami, a także tryb wydawania, odmowy wydania i cofania zezwoleń.
Odpowiedniego zezwolenia wymaga, co do zasady (z wyjątkami określonymi w niżej wymienionych ustawach), wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:
sprzedaży napojów alkoholowych - W zależności od specyfiki sprzedaży zezwolenie wydaje: wójt, burmistrz, prezydent miasta, marszałek województwa lub Minister Gospodarki;
urządzania i zasady prowadzenia działalności w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych i gier na automatach - Zezwolenia wydaje Minister właściwy ds. finansów publicznych;
prowadzenia działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej - Zezwolenia wydaje Minister Gospodarki;
odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych - Zezwolenia wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce świadczenia usług;
ochrony przed bezdomnymi zwierzętami, prowadzenia schronisk dla bezdomnych zwierząt- Zezwolenia wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce świadczenia usług;
leczenia substytucyjnego osób uzależnionych, wytwarzania, przetwarzania lub przerabiania środków odurzających lub substancji psychotropowych- Zezwolenia
w zależności od rodzaju działalności wydaje wojewoda, wójt, burmistrz, prezydent miasta lub Główny Inspektor Farmaceutyczny;
produkcji tablic rejestracyjnych - Zezwolenia wydaje marszałek województwa;
prowadzenia działalności maklerskiej lub rachunków papierów wartościowych przez banki - Zezwolenia wydaje Minister Finansów lub Komisja Nadzoru Finansowego;
prowadzenia funduszu emerytalnego - Ustawa z 28 sierpnia 1997r. - O organizacji
i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych -Zezwolenia wydaje Komisja Nadzoru Finansowego;
prowadzenia banku lub instytucji kredytowej - Zezwolenia wydaje Komisja Nadzoru Bankowego;
prowadzenia giełdy towarowej - Zezwolenia wydaje Minister Finansów;
zarządzanie specjalną strefą ekonomiczną - Zezwolenia wydaje Rada Ministrów;
gospodarki odpadami - Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. - O odpadach (tekst jednolity: Dz. U.
z 2007r., nr 39, poz. 251 z późn zm.); Zezwolenia wydaje (w zależności od rodzaju działalności) marszałek województwa lub starosta;
instalacji lub napraw oraz sprawdzania określonych rodzajów przyrządów pomiarowych -. -Zezwolenia wydaje Prezes Głównego Urzędu Miar;
prowadzenia zbiorowego zaopatrzenia w wodę lub zbiorowego odprowadzania ścieków - Ustawa z 7 czerwca 2001r. - Zezwolenia wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce świadczenia usług;
prowadzenia laboratorium referencyjnego - Zezwolenia wydaje Minister Środowiska;
wytwarzania produktów leczniczych - Zezwolenia wydaje Główny Inspektor Farmaceutyczny;
wykonywania przewozów kabotażowych na terytorium RP - Zezwolenia wydaje Minister Infrastruktury;
wykonywania rybołówstwa morskiego - Zezwolenia połowowe wydaje Minister Rolnictwa
i Rozwoju Wsi albo właściwy okręgowy inspektor rybołówstwa morskiego;
założenia lotniska, zarządzania lotniskiem użytku publicznego - Zezwolenia wydaje Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego;
utworzenia i prowadzenia instytucji pieniądza elektronicznego - Zezwolenia wydaje Komisja Nadzoru Bankowego;
wykonywania działalności ubezpieczeniowej - Zezwolenia wydaje Komisja Nadzoru Finansowego;
wykonywania działalności brokerskiej - Zezwolenia wydaje Komisja Nadzoru Finansowego;
wykonywania działalności pocztowej - Zezwolenia wydaje Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej;
prowadzenia składu podatkowego - Zezwolenia wydaje właściwy naczelnik urzędu celnego;
prowadzenia funduszu inwestycyjnego - Zezwolenia na utworzenie funduszy inwestycyjnych wydaje Komisja Nadzoru Finansowego;
hodowli zwierząt laboratoryjnych lub dostarczania zwierząt doświadczalnych - Zezwolenia wydaje Powiatowy Lekarz Weterynarii;
wykonywania planów urządzenia lasu - Zezwolenia wydaje Minister Środowiska;
wykonywanie działalności związanej z narażeniem na działanie promieniowania jonizującego, Zezwolenia wydaje Prezes Państwowej Agencji Atomistyki;
prowadzenie warsztatu w zakresie instalacji, napraw lub sprawdzania tachografów cyfrowych - Zezwolenia wydaje Prezes Głównego Urzędu Miar;
wykonywania działalności regularnych przewozów osób w krajowym transporcie drogowym osób - Zezwolenia wydaje wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta albo marszałek województwa;
Za wydanie odpowiedniego zezwolenia pobierane są opłaty skarbowe, których wysokość waha się od kilkudziesięciu do kilku tysięcy złotych
4. Koncesje
Koncesja - to akt administracyjny wydawany przez organ koncesyjny. Akt ten upoważnia koncesjonariusza do prowadzenia ściśle określonej działalności gospodarczej. Koncesjonowanie wprowadza się w przypadku działalności, które mają szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny.
Uzyskania koncesji (na zasadach określonych we wskazanych niżej ustawach) wymaga działalność gospodarcza w zakresie:
poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, Koncesji udziela: Minister Środowiska, marszałek województwa albo starosta właściwy ze względu na siedzibę przedsiębiorcy;
wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami
i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym -Koncesji udziela Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji;
wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami
i energią -Koncesji udziela Prezes Urzędu Regulacji Energetyki;
ochrony osób i mienia -Koncesji udziela Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji;
rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych - Koncesji udziela Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji;
przewozów lotniczych - Koncesji udziela Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego.
Koncesji udziela minister właściwy ze względu na przedmiot działalności gospodarczej, która podlega koncesjonowaniu. Przyznawana jest ona na czas oznaczony, nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50 lat. Przedsiębiorca może złożyć wniosek o udzielenie koncesji na czas krótszy. Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określają przepisy odrębnych ustaw.
Zwykle decyzja organu koncesyjnego na prowadzenie takich form działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością spełniania przez przedsiębiorcę dodatkowych wymogów: najczęściej jednym z wielu warunków uzyskania koncesji jest udokumentowane doświadczenie firmy.
5. Przedsiębiorca
Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową
6. Przedsiębiorstwo
Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.
Obejmuje ono w szczególności:
1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5) koncesje, licencje i zezwolenia;
6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8) tajemnice przedsiębiorstwa;
9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
7. Firma.
Firma- Każdy przedsiębiorca działa pod firmą. Firma jest nazwą (oznaczeniem) przedsiębiorcy i służy głównie jego identyfikacji i wyróżnieniu w stosunkach obrotu gospodarczego i prawnego. Firma ma walor dobra osobistego, stanowi więc dobro osobiste podmiotu (osoby fizycznej, osoby prawnej i jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, lecz wyposażonej w zdolność prawną) będącego przedsiębiorcą i jako taka podlega ochronie prawnej. Każdy przedsiębiorca działa pod firmą, tzn. pod firmą prowadzi działalność gospodarczą lub zawodową. Firma nie jest jednak częścią składową przedsiębiorstwa, lecz służy oznaczeniu podmiotu -przedsiębiorcy. Jest oznaczeniem indywidualizującym przedsiębiorcę w obrocie prawnym.
8. Prokura.
Prokura- specjalny rodzaj pełnomocnictwa dla osoby fizycznej posiadającej pełną zdolność do czynności prawnych (prokurenta), którego udzielić może każdy przedsiębiorca podlegający wpisowi do rejestru przedsiębiorców (w Krajowym Rejestrze Sądowym). Prokura upoważnia do dokonywania czynności (sądowych i pozasądowych) związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Z czynności tych wyłączone jest zbywanie i obciążanie przedsiębiorstwa i nieruchomości, co do których konieczne jest pełnomocnictwo szczególne.
9. Obowiązki ewidencyjne przedsiębiorców.
Obowiązki ewidencyjne przedsiębiorców- ewidencja przychodów(jeśli podejmiemy decyzję o formie opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych);ewidencja środków trwałych (czyli tych składników majątku, które służą do wykonywania działalności gospodarczej i nie są planowane do sprzedaży w ciągu 12 miesięcy od ich nabycia, a wartość ich zakupu nie przekracza 3500 zł),ewidencja wyposażenia, podatkowa księga przychodów i rozchodów, ewidencje pracownicze — służą do rozliczania wynagrodzeń pracowników oraz opłacania podatków od wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
Spółki osobowe, a spółki kapitałowe.
Spółka cywilna: definicja, powstanie, firma zgłoszenie do rejestru, prawa obwiązki wspólników, wkłady, udział w zyskach, udział w stratach, rozwiązane, likwidacja.
Spółka jawna - definicja, powstanie, zgłoszenie do rejestru, prawa obwiązki wspólników, wkłady, udział w zyskach, udział w stratach, rozwiązane, likwidacja.
Spółka partnerska - definicja, powstanie, firma zgłoszenie do rejestru, prawa obwiązki wspólników, wkłady, udział w zyskach, udział w stratach, rozwiązane, likwidacja,
Spółka komandytowo-akcyjna - definicja, powstanie, firma zgłoszenie do rejestru, prawa obwiązki wspólników, wkłady, udział w zyskach, udział w stratach, rozwiązane, likwidacja.
Spółka z o.o. definicja, powstanie, firma zgłoszenie do rejestru, prawa obwiązki wspólników, wkłady, udział w zyskach, udział w stratach, rozwiązane, likwidacja,
Spółka akcyjna - definicja, powstanie, firma zgłoszenie do rejestru, prawa obwiązki wspólników, wkłady, udział w zyskach, udział w stratach, rozwiązane, likwidacja.
Zasada swobody umów.
zasada walutowości,
zasada nominalizmu,
klauzula rebus sic stantibus,
waloryzacja,
umowy z udziałem konsumentów,
umowy zawierane na odległość,
niedozwolone klauzule umowne,
zawieranie umów,
dodatkowe zastrzeżenia umowne.
Umowy prawa cywilnego (definicje):
Umowa sprzedaży
umowa dostawy
umowa o dzieło
umowa o roboty budowlane
umowy zlecenia i o podobnym charakterze
factoring.
Franchising.
Leasing.
Przewóz.
Umowa ubezpieczenia.
Umowa rachunku bankowego.
Umowa składu.
Przechowania.
Spedycji.
Umowa agencyjna.
Czarter.